E N D
Prawa człowieka, zespół praw i wolności, które przysługują każdemu człowiekowi bez względu na rasę, płeć, język, wyznanie, przekonania polityczne, pochodzenie narodowe i społeczne, majątek itp. Prawa człowieka są prawami o charakterze moralnym, zbiorem postulatów domagających się poszanowania wartości najcenniejszych dla człowieka, takich jak życie, godność, wolność, swobodny rozwój. Podstawowe Pojęcie prawa człowieka
osobiste - zabezpieczają jednostkę przed nadmierną ingerencją państwa w jej życie prywatne • obywatelskie - uprawnienia przysługujące jednostce danego państwa • polityczne - gwarantują jednostce nieskrępowany udział w życiu politycznym i możliwość aktywnego udziału w rządzeniu państwem, w kształtowaniu jego polityki. Prawa te powiązane są z ustrojem demokratycznym. • ekonomiczne – dotyczą bezpośrednio ekonomicznej egzystencji jednostki • społeczne - zapewniają każdemu człowiekowi elementarne poczucie bezpieczeństwa socjalnego • kulturalne - zapewniają prawo do ochrony i korzystania z dóbr kultury krajowej i światowej Rodzaje Praw Człowieka
Trzecia Sesja Zgromadzenia ONZ, obradująca w Paryżu, uchwaliła 10 grudnia1948 roku jednomyślnie Powszechną Deklarację Praw Człowieka. Dokument ten stanowi niewątpliwie jedno z największych i najtrwalszych osiągnięć ONZ. Przetłumaczona na większość języków świata Powszechna deklaracja Praw Człowieka zbiera oraz porządkuje osiągnięcia i postulaty człowieka, który od wielu setek lat toczy nie skończoną jeszcze walkę o swoją wolność i swoją godność. Powszechna Deklaracja Praw Człowieka
Artykuł 1 Wszyscy ludzie rodzą się wolni i równi pod względem swej godności i swych praw. Są oni obdarzeni rozumem i sumieniem oraz powinni postępować w stosunku do siebie wzajemnie w duchu braterstwa. Artykuł 2 Każdy człowiek posiada wszystkie prawa i wolności zawarte w niniejszej Deklaracji bez względu na jakiekolwiek różnice rasy, koloru, płci, języka, wyznania, poglądów politycznych i innych, narodowości, pochodzenia społecznego, majątku, urodzenia lub jakiegokolwiek innego stanu. Nie wolno czynić żadnej różnicy w zależności od sytuacji politycznej, prawnej lub międzynarodowej kraju lub obszaru, do którego dana osoba przynależy, bez względu na to, czy dany kraj lub obszar jest niepodległy, czy też podlega systemowi powiernictwa, nie rządzi się samodzielnie lub jest w jakikolwiek sposób ograniczony w swej niepodległości. Artykuły dotyczące Praw człowieka
Artykuł 3 Każdy człowiek ma prawo do życia, wolności i bezpieczeństwa swej osoby. Artykuł 4 Nie wolno nikogo czynić niewolnikiem ani nakładać na nikogo służebności; niewolnictwo i handel niewolnikami są zakazane we wszystkich swych postaciach. Artykuł 5 Nie wolno nikogo torturować ani karać lub traktować w sposób okrutny, nieludzki lub poniżający.
Prawa człowieka i dokumenty w których są zawarte: Prawa krajowe Prawa między narodowe Prawa naturalne Powszechna dekralacja Prawa Człowieka Europejska konwekcja o Ochronie Praw Człowieka i podstawowych Wolności Między Nradowy pakt Prawa Obywatelskich Miedzy Narodwy Pakt Praw Ekonomicznych Gdy prawa człowieka są łamane
Turcja więźniowie są bici, torturowani Za pomocą elektrowstrząsów, głodzeni Angola zakaz działalności Partia politycznych Iran szokująca śmierć ludzi za krytykowanie władz Chiny- zakaz demonstracji wystąpień Przeciwko polityce Ghana- ludzie sa zamykani we więzieniach bez wyroku sądu Korea Południowa- Nie można spowodnie podróżować po kraju i z niego wyjeżdżać wiezienie bez wyroku sądu Kuba- Władze kontrolują radio, prasę i telewizje, zakaz głoszenia praw innych niż oficjalne, nie można wyjeżdżać z kraju bez pozwolenia Gdzie są najczęściej łamane prawa człowieka?
Organizacje zajmujące się przestrzeganiem Prawa Człowieka • Amnesty Internatiolnal • Helsińska Fundacja Praw Człowieka • Towarzystwo Przyjaciół Tybetu Są to międzynarodowe organizacje niezależne od rządów krajów. Ujawniają one oraz wskazują na działania rządów powodujące łamanie Praw człowieka. Dokonują tego tylko metodami pokojowymi, między innymi prowadząc edukację, występując w szczególnych sprawach sądowych w obronie ludzi pokrzywdzonych, organizując akcje obywatelskie (np. pisanie listów do rządów) itp.
Instytucje i skargi w naruszeni praw człowieka • Są to urzędy międzynarodowe, do których może zwrócić się obywatel każdego kraju europejskiego ze skargą wtedy, gdy uzna, że odpowiednie urzędy w jego kraju wydały decyzje na jego niekorzyść, i że te decyzje są według niego niezgodne z Prawami człowieka. • Komitet Praw Człowieka w Genewie • Europejski Trybunał Praw Człowieka w Strasburgu
Krytyka Praw Człowieka • Obecnie również znajdujemy głosy krytyczne wobec ideologii praw człowieka. Negacja tych poglądów jest jednostronna z tej przyczyny, iż w tej chwili ideologia praw człowieka jest klasyczną zasadą środka sceny politycznej. Krytycy ideologii prawo-człowieczej dzielą się na dwie kategorie[3]: • krytyka substancjalna - Do zwolenników tego rodzaju krytyki klasyfikuje się tych, którzy odrzucają samą ideę, że człowiek posiada z natury określone prawa z samej racji, że jest człowiekiem. Są to nie tyle krytycy, co przeciwnicy samej idei praw człowieka. • krytyka akcydentalna - Sympatycy tej strony krytyki uważają, że ludzie rodzą się z przyrodzonymi prawami, jednak krytykują pewien model (bądź modele) ideologii praw człowieka, uważając za naturalne inne uprawnienia, niż głosi to oficjalna doktryna. Nie są to zatem przeciwnicy samego pomysłu, ale krytycy konkretnej jego realizacji. Chodzi tu przede wszystkim o spory między zwolennikami poszczególnych generacji praw człowieka.
Instrumenty(główne akty prawne) ochrony praw człowieka • Karta Narodów Zjednoczonych (1945) • Powszechna Deklaracja Praw Człowieka (10 grudnia1948) • Konwencja o prawach politycznych kobiet (1953) • Deklaracja Praw Dziecka (1959) • Konwencja w sprawie wyeliminowania wszelkich form dyskryminacji rasowej (1965) • Międzynarodowe Pakty Praw Człowieka (1966)- Polska ratyfikowała 1977r. • Konwencja w sprawie likwidacji wszelkich form dyskryminacji kobiet (1979) • Konwencja przeciwko torturom i innemu okrutnemu, nieludzkiemu lub poniżającemu traktowaniu lub karaniu (1984) • Konwencja o prawach dziecka (1989) • Konwencja o ochronie praw pracowników migrujących i członków ich rodzin (1990)
Organy Rady Europy stojące na straży praw człowieka • Europejski Trybunał Praw Człowieka • międzynarodowy sąd, obejmujący te państwa RE, które złożyły stosowne deklaracje • powołany na mocy europejskiej Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności – stoi na straży zapisanych w niej praw • skargę może wnieść obywatel danego państwa, organizacja pozarządowa i inne państwo • Komisarz Praw Człowieka – urząd powołany w 1999 • główne zadania: dbałość o respektowanie praw człowieka, udzielanie informacji oraz pomocy w pracy krajowym rzecznikom praw człowieka lub innym podobnym instytucjom, śledzenie i ustalanie braków w prawodawstwie państw członkowskich w zakresie ochrony praw człowieka, • przedkłada raporty Komitetowi Ministrów lub Zgromadzeniu Parlamentarnemu Rady Europy
Ochrona praw człowieka w Polsce • System ochrony praw człowieka tworzą: • Trybunał Konstytucyjny (bada wydawane akty prawne, rozpatruje skargi konstytucyjne) • Rzecznik Praw Obywatelskich (stoi na straży przestrzegania praw człowieka) • Sądy powszechne i administracyjne (gwarantują przestrzeganie praw w orzecznictwie) • Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji (stoi na straży wolności słowa i prawa do informacji) • Organizacje pozarządowe (monitorują, edukują, uświadamiają problemy, opiekują się np. uchodźcami)
Prawa mniejszości narodowych w Polsce • gwarantuje: • Konstytucja RP, • ustawa o mniejszościach narodowych i etnicznych, • ordynacja wyborcza, • ustawy: o języku polskim, systemie oświaty, radiofonii i telewizji, • rozporządzenie MEN w sprawie szkół dla mniejszości, • ratyfikowane przez Polskę umowy międzynarodowe
Prawa mniejszości narodowych w Polsce - katalog • Zakaz dyskryminacji oraz istnienia organizacji, których program lub działalność zakłada albo dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową • Prawo do tworzenia własnych instytucji edukacyjnych, kulturalnych i religijnych • Prawo do uczestnictwa w rozstrzyganiu spraw dotyczących własnej tożsamości narodowej • Przywileje wyborcze dla organizowanych przez mniejszości komitetów wyborczych • Wolność zachowania i rozwoju własnego języka • Wolność zachowania zwyczajów, tradycji oraz rozwoju własnej kultury • Prawo do nauki języka mniejszości • Swoboda praktyk religijnych
Ochrona praw człowieka w OBWE i UE • OBWE - przestrzeganie praw człowieka jest sprawą bezpośrednio dotyczącą wszystkich członków tej organizacji. • Organy: Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (od 1990), Wysoki Komisarz OBWE ds. Mniejszości Narodowych (od 1992). • UE – instytucje UE odnoszą się do sytuacji, gdy instytucja lub organ wspólnotowy dopuściły się naruszenia praw człowieka. • Organy- Parlament Europejski, Trybunał Sprawiedliwości, Europejski Rzecznik Praw Obywatelskich.
Komitety Traktatowe • Cel – nadzorowanie wykonywania przez państwa postanowień poszczególnych konwencji – powołane przez ONZ • Komitet Praw Człowieka • Komitet Praw Ekonomicznych, Socjalnych i Kulturalnych • Komitet Przeciwko Torturom • Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Rasowej • Komitet ds. Likwidacji Dyskryminacji Kobiet • Komitet Praw Dziecka • Komitet ds. Ochrony Praw Wszystkich Pracowników – Migrantów i Członków ich Rodzin