720 likes | 1.21k Views
U człowieka dorosłego szkielet składa się z około 206 kości - liczba ta jest większa u dzieci ze względu na wiele punktów, spada dopiero po połączeniu się np. trzonów z nasadami. U starszych ludzi kości może być mniej niż 206 ze względu na zrastanie się kości czaszki.
E N D
U człowieka dorosłego szkielet składa się z około 206 kości - liczba ta jest większa u dzieci ze względu na wiele punktów, spada dopiero po połączeniu się np. trzonów z nasadami. U starszych ludzi kości może być mniej niż 206 ze względu na zrastanie się kości czaszki. Średnia waga szkieletu to 10 kilogramów u kobiet i 12 kilogramów u mężczyzn.
Szpik kostny (łac. medulla ossium) - miękka, silnie ukrwiona, mająca gąbczastą konsystencję tkanka znajdująca się wewnątrz jam szpikowych kości długich oraz znajduje się w małych jamkach w obrębie istoty gąbczastej kości. Masa całego szpiku u osoby dorosłej wynosi około 2,5 kg. Rozróżniamy: szpik kostny żółty (łac. medulla ossium flava), składający się głównie z komórek tłuszczowych (stąd barwa), którego zawartość wraz z wiekiem każdego osobnika wzrasta. Ten rodzaj szpiku jest hematologicznie nieczynny. szpik kostny czerwony (łac. medulla ossium rubra), który jest miejscem powstawania elementów morfotycznych krwi, takich jak erytrocyt, leukocyt, trombocyt.
U dziecka szpik kostny czerwony wypełnia wszystkie kości. Z biegiem czasu jego ilość zanika tak, że u osób dorosłych występuje jedynie w kościach płaskich: • mostku, • kręgach, • żebrach, • kościach czaszki, • kościach miednicy i łopatkach oraz • w nasadach kości długich.
Kość zbudowana jest z dwóch podstawowych składników: • organicznego tzw. osseiny, nadającej kości elastyczność, • Nieorganicznego, mineralnego, głównie soli kwasu fosforowego i węglowego.
Pod względem budowy wyróżnia się: • istotę kostną zbitą, • istotę gąbczastą.
Z kości zbitej zbudowane są: • trzony kości długich, • powierzchowne warstwy kości płaskich (sklepienie czaszki, mostek, łopatka, kości biodrowe)
Istota gąbczasta wchodzi w skład: • końców kości długich, • znajduje się między blaszkami zbitych kości płaskich, • jak również jest tworzywem większej części kości krótkich i różnokształtnych (kości nadgarstka i stępu)
Wyróżnia się: • kości długie, • kości płaskie, • Kości krótkie • kości różnokształtne.
Powierzchnię kości pokrywa błona zwana okostną • Zewnętrzna bogato unaczyniona, warstwa utworzona jest z tkanki łącznej, wewnętrzna przylegająca bezpośrednio do kości. • Warstwa okostnej zawiera liczne elementy komórkowe, z których komórki kościotwórcze (osteoblasty) biorą udział w budowie i odtwarzaniu kości.
Beleczka kostna - podstawa konstrukcyjna tkanki kostnej gąbczastej, którą tworzą ciasno owinięte wokół siebie blaszki kostne. Liczne beleczki tworzą przestrzenną sieć, nieco przypominającą strukturą gąbkę kąpielową. Przestrzenie między beleczkami wypełnia szpik kostny. Ich ażurowe ułożenie pozwala na amortyzowanie przeciążeń, co jest szczególnie istotne dla pracujących stawów. Dlatego tkanka kostna gąbczasta występuje głównie w końcowych częściach kości długich.
Stałe elementy stawu: • Powierzchnie stawowe, • Torebka stawowa, - warstwa wew. (błona maziowa), - warstwa zew. (błona włóknista) • Jama stawowa.
Zadania mazi stawowej: • Smaruje powierzchnie stawowe, • Odżywia chrząstkę, • Ma funkcję odpornościową.
Elementy dodatkowe stawu • Więzadła (wzmacniają torebkę stawową, nie łączą się z torebką), • Ciała tłuszczowe – ciało Hoffy w kolanie podrzepkowe, • Łąkotki (staw kolanowy), • Kaletki maziowe.
Rodzaje stawów: Rodzaje stawów: 1 - kulisty, 2 - eliptyczny, 3 - siodełkowaty, 4 - zawiasowy, 5 - obrotowy.
Rodzaje stawów: 1 - kulisty, 2 - eliptyczny, 3 - siodełkowaty, 4 - zawiasowy, 5 - obrotowy. • Staw biodrowy • Staw promieniowo-nadgarstkowy • Staw nadgarstkowo-śródręczny kciuka • Staw łokciowy • Staw promieniowo-łokciowy
Zakresy ruchów w stawach (wybrane) KOŃCZYNA GÓRNASTAW RAMIENNY Zgięcie (90°, 180°) , wyprost (60°) - płaszczyzna strzałkowa, odwodzenie (90°, 180°), przywodzenie (0°) - płaszczyzna czołowa
STAW PROMIENIOWO-NADGARSTKOWY Zgięcie (90°) i wyprost (70°) - płaszczyzna strzałkowa oś czołowa
Staw biodrowy: patologia fizjologia
Przyczyny powstawania przykurczów i ograniczenia ruchów w stawach: • zaburzenia w bilansie mięśniowym – przykurcz pochodzenia mięśniowego. Zmiany powstają w przypadku porażenia lub osłabienia jednej grupy mięśni (agonistycznej), a przy prawidłowym działaniu antagonistycznej grupy mięśni. Mięśnie porażone nie mogą się kurczyć i ulegają rozciągnięciu. Mięśnie antagonistyczne do mięśni porażonych, na skutek braku bodźca i siły do ich pełnego rozkurczu i rozciągania, ulegają przykurczowi. Mięśnie osłabione (działające, ale z mniejszą siłą) na skutek znacznej przewagi swoich antagonistów i ich przykurczu może ulec rozciągnięciu i przejść w stan porażenia.
Zmiany zapalne stawu – najczęściej pochodzenia bakteryjnego lub powstają na tle gośćcowym. Proces chorobowy rozwijający się w okolicy stawu uszkadza staw, tkanki miękkie, a czasami również powierzchnie kostne stawu. Dodatkowo ruch działa drażniąco na zmieniony patologicznie staw i powoduje ból. Chcąc go uniknąć, chorzy nie wykonują ruchu w danym stawie i doprowadzają do jego unieruchomienia. W następstwie dochodzi do ograniczenia ruchu, przykurczu w stawie , a mięśnie ulegają wtórnie przykurczeniu.
Długotrwałe unieruchomienie i zmiany urazowe stawu, jego okolic i mięśni. Bezruch trwający dłuższy czas wpływa niekorzystnie na sprawność mięśni i stawu. Brak możliwości wykonywania pracy, kurczenia się i rozkurczania doprowadza do zaniku elementów elastycznych i kurczliwych mięśnia. Swoją sprężystość i elastyczność tracą torebka stawowa, więzadła i tkanka łączna otaczająca staw.
Zmiany patologiczne o podłożu rozwijających się schorzeń układu immunologicznego (zmiany zwyrodnieniowe, coxartrozy, epifizjoliza, choroba Perthesa i inne)
O rozpoznaniu decydują badania kliniczne i badanie USG w pierwszych dniach życia.
Leczenie zachowawcze polega na prawidłowym ustawieniu elementów stawu i utrzymanie go przez odpowiednio długi okres czasu
Endoprotezoplatyka – postępowanie fizjoterapeutyczne 1. Odcięcie szyjki kości udowej i frezowanie panewki w miednicy
Złamanie (łac. fractura) - całkowite przerwanie ciągłości kości (gdy dochodzi do przerwania niecałkowitego określa się je jako nadłamanie, łac. infractio).
Podczas złamania dochodzi do wylewu krwi w sąsiedztwie odłamów. Krew ta krzepnie. Do skrzepu wrastają z otoczenia i jamy szpikowej drobne naczynia i dochodzi do rozplemu komórek. W przestrzeniach międzykomórkowych wytrącają się sole mineralne. W ten sposób powstaje kostnina pierwotna. • W następnej fazie komórki kościogubne (osteoklasty) usuwają zwapniałą tkankę kostniny a jednocześnie komórki kościotwórcze odbudowują kość. Pozostałością po złamaniu jest blizna kostna.
Witamina D3 Nawet ponad 90% dobowego zapotrzebowania na witaminę D3 może być wyprodukowane w skórze pod wpływem światła słonecznego. Na skórną produkcję witaminy D3 mają wpływ: pora roku, zachmurzenie i zanieczyszczenia powietrza, szerokość geograficzna, stosowanie kremów z filtrem, pigmentacji skóry i starzenie się skóry.
Działania witaminy D3: • Niedobór witaminy D (hipowitaminoza, awitaminoza) u dzieci prowadzi do krzywicy, zaburzenia mineralizacji kości i zmniejszenia masy kostnej, a u dorosłych wywołuje bóle kostne, osteomalację i osteoporozę
Zdjęcie rentgenowskie nóg 2-letniego dziecka z krzywicą.
Funkcje kręgosłupa: • Narząd ruchu - ruchomość poszczególnych kręgów w stosunku do siebie jest bardzo ograniczona; ograniczenie to powoduje głównie aparat więzadłowy, a zwłaszcza krążki międzykręgowe, łączące kręgi.
Narząd ochronny dla rdzenia kręgowego, który mieści się w kanale kręgowym - Ukryte i głębokie położenie rdzenia w ustroju stwarza dobre warunki ochronne, zwiększone dodatkowo przez położenie rdzenia w kanale kręgowym. Od przodu chronią go trzony kręgów, od tyłu — łuki i wyrostki kolczyste, po części dachówkowato zachodzące na siebie, bocznie — wyrostki poprzeczne, a poza tym mocne więzadła; wszystko to znakomicie wzmaga ochronę rdzenia.
Narząd podpory ciała – zadanie przenoszenia obciążeń pełnią głównie trzony kręgowe. Drugim elementem umożliwiającym utrzymanie przez kręgosłup tak znacznych obciążeń są krzywizny fizjologiczne kręgosłupa. Wytwarzają się one w związku z pionizacją człowieka poddanego znacznym i zmiennym obciążeniem, zmuszonego do stałego równoważenia całości postawy przez przesunięcia odpowiednich segmentów ciała nad płaszczyzną podparcia.