Aile Anayasası

1. Aile Anayasası Dr. Hüseyin Öcal huseyin.ocal@nesildennesile.com

2. Mülkiyet (Hisse Sahipliği) Yönetim Aile Aile Şirketi Modeli

3. Sağlıksız Aile Kültürü • Özellikleri: • Gizlilik • Bilgi eksikliği • Bazı aile üyelerinin çok az iş ile ilgili bilgisi olması • Algılanan farklılık tarafından tetiklenen Biz ve Onlar dinamiği: kız-erkek, şirkette görev alan-almayan, genç-yaşlı, zengin-fakir gibi • Aile göz ardı edilmemeli • Kazan-Kaybet dinamiği çalışır

4. Aile Toplantıları/Konseyleri • Aile üyeleri bu toplantılarda aile-iş etkileşimini geliştirecek politikaları kaleme alır • Aile üyelerinin bilgilendirilmesi ve eğitilmesine ortam hazırlar • Aile toplantıları muhtemel çatışmayı azaltmak ve problemleri çözmek için ortam yaratır • Aile toplantıları aşağıdaki hususlara yol gösterebilir : • İşin içine girememe ve yabancılaşmadan kaynaklanan hayal kırıklığı • İşe alma, terfi ve aile faydalarındaki eşitsizliğe kızgınlık vb. • Likidite ve kar payı hakkındaki hayal kırıklığı

5. Değer ve Rekabet Avantajı Kaynağı Olarak Aile: Aile Birliği ve Şirket Etkileşim Faktörü • Aile birliği ve şirkette kariyer fırsatı beraber olumlu bir aile-iş etkileşimini ortaya çıkarıyor • Olumlu aile-iş etkileşimi iyi yönetim uygulamaları sayısının habercisi Kaynak: Poza, E., Hanlon, S., and Kishida, R. “Does the family-business interaction factor represent a resource or a cost?” Family Business Review, June 2004, pp. 99–118.

6. Aile Kültürü ve İletişim Şirketin Sürekliliği? İLETİŞİM, BİLGİ İyi Yönetim Uygulamalarının Kullanılması Aile Kültürü/Aile Birliği? Organizasyon Kültürü/İş Fırsatları?

7. Aile Birliği ve Süreklilik • Aile birliğinin derecesi, ailenin şirketteki fırsatları nasıl gördüğü ve şirket/aile ilişkisinin olumluluğu iyi yönetim uygulamalarını ve uygulamanın kullanımını etkilemektedir • Planlama faaliyeti • Performans geri besleme • Veliaht yedeklemesi • Danışma kurulu/Etkin yönetim kurulu • Aile toplantıları

8. Aile Birliği ve Süreklilik • Aile birliği, iyi yönetim ve aile uygulamalarının başarılı bir şekilde kullanımlarının güçlü bir habercisi • Aile birliği, aile ve iş etkileşimini tanımlayan unsurudur • Şirketin yetkinliklerini rekabet avantajına döndürmeye yardım eder

9. Planlama ve Politika Oluşturma • Aile konseyleri bilgi paylaşımı için açık ve güvenli süreçlerdir • Aile konseyleri politika oluşturma, konuşma ve müzakereye odaklanmalıdır • Konsey şu politikaları önerebilir: • Aile üyelerinin şirkette çalışma politikası • Yönetim kurulu ve aile konseyi hizmet politikası • Lider(veliaht) yedekleme politikası • Miras planlaması • Kar payı ve likidite politikası • Aile anayasası • Hissedarlar sözleşmesi

10. Politika Oluşturma Rehberi • Oluşturulacak politika ile ilgili tüm tarafları işin içine katmak gerekir • Aile ve şirket için en iyi amacı tanımlayan misyonu belirle ve büyük resme bak • Geleceğe odaklan geçmişe değil • Geleceğe odaklanmanızı sağlayacak ve taslak politikanızı diğer iyi yönetilen şirketlerinki ile karşılaştırmasını yapabilecek tecrübeli danışmanlar kullanın • Politika yaratma, gözden geçirme, düzeltme, onaylama süreçleri hakkında anlaşmaya varılmalı ve politikalar uygulamaya konulmalıdır

11. Aile Anayasası • Hissedarlar, aile üyeleri ve yöneticiler arasındaki ilişkiyi düzenlemek için bazı aile şirketleri aile anayasası yazarlar • Aile anayasası hissedarların birbiriyle, diğer aile üyeleriyle ve şirket yöneticileri ile ilişkilerinde izleyecekleri prensipleri açıkça ortaya koyar • Aile anayasaları ikinci nesille başlayarak aile birliği ve sabırlı sermaye kültürünü benimsemede önemli bir rol oynarlar • Aktif olsun olmasın aile üyelerinin hisse sahipliği, aile ve yönetim arasında bir farklılık olduğunda iyi niyeti ve kişisel sorumluluk hissetmeleri en iyi hazırlanmış hukuki belgeden daha etkindir. Ailenin beraber çalışarak anayasanın hazırlanması süreci, sonucu kadar değerlidir

12. Aile Anayasasında Yer Alan Ana Maddeler • Ailenin vizyonu, şirkete ve sürekliliğe olan taahhüdü • Müşterilerle, çalışanlarla, tedarikçilerle, rakiplerle ve toplumla ilişkilerinde firmaya başarılı bir şekilde rehberlik eden aile değerleri • Şirkete ve yönetimine karşı şirkette çalışan aile üyelerinin arzulanan tavrı

13. Aile Anayasasında Yer Alan Ana Maddeler • Aile üyesinin şirkette çalışma politikası • Gelecek neslin yetiştirilmesi • Hisse sahipliği politikaları • Aile bankası ve risk sermayesi politikası • Kar dağıtım politikaları • Likidite politikaları • Yönetim kurulu ve danışma kurulu üyeleri • Aile toplantıları ve aile konseyi • Genel kurul toplantıları