Prof. Licia Sbattella Rektörün Engellilik Temsilcisi Politecnico di Milano - İtalya

1. Eğitim için Erişilebilir ICT ve Çoklu Modaliteİki İtalyan Modeliİstanbul, Türkiye10 Şubat 2012 Prof. Licia Sbattella Rektörün Engellilik Temsilcisi Politecnico di Milano - İtalya G3ict Yürütme Kurulu Üyesi ve G3ict Eğitim Çalışma Kolu Başkanı licia.sbattella@polimi.it 1

2. Odak Engelli İnsanların Hakları Sözleşmesi'ne Taraf Devletler tarafından akdedilen yeni yükümlülükler eğitimde makuluyumlaştırma mecburiyeti Özet: 1. İtalyan Modeli'nin etkililiği ve Politecnico di Milano'nun istihdam uygulaması 2. Erişilebilir ICT için Gelişmiş AR-GE örneği 3. Alternatif yöntemler: Esagramma'da (Milano) Çoklu Modalite ve İletişim

3. Odak İki İtalyan Modeli Politecnico di Milano: Mühendisler, mimarlar ve tasarımcılara yönelik bir üniversite (duyusal, fiziksel ve psikiyatrik engelli 162 öğrenci, disleksi hastası 45 öğrenci) Esagramma: Bilişsel ve ilişkisel yeti yitimi olan 180'i aşkın çocuk ve yetişkine yönelik, çoklu modal sanatsal yöntemler kullanan özel bir rehabilitasyon merkezi Üç temel düşünce: Herkesi (çocukluktan itibaren) kişiselleştirilmiş bir “nesne” kullanmaya teşvik etmek Uzmanlaşmış bir ekibi “erişilebilir” kılmak Araştırma-Geliştirme ile sıkı ilişkiler kurmayı teşvik etmek

4. 1. Politecnico di Milano Modeli • Eğitim yetişkin yaşamı içindir • “Profesyonel benlik” inşa etmek (herkesin uzman olması ve farklı bağlamlarda özel sorumluluklar alması) önemli • İstihdamda kültürel ve sosyal sorumluluk • Eğitsel ortamlar, küçük ama karmaşık ve önemli sosyal ve kültürel bağlamlardır • Bu ortamlarda, insanlar çalışır, öğretir, iş görür, işbirliği yapar, iletişim kurar, araştırır. • Farklı yetileri ve engelleri olan kişiler işbirliği yapar. • Herkes, yenilikçi stratejilerle desteklenebilecek özerk ve işbirliğine dayalı boyutları tecrübe edebilir. 4

5. 1. Politecnico di Milano Modeli • Politecnico di Milano'da • Okulda 207 engelli genç erkek ve kadın mühendislik, mimarlık ya da tasarım eğitimi almaktadır • İtalya'da: • Akademik hayatı daha da erişilebilir kılmak amacıyla, (17/99 sayılı) özel bir Yasa kapsamında özel hizmet düzemelerinde kullanılacak mali yardım temin edilmektedir. • Her üniversite, engelli öğrenci sayısına ve bu öğrencileri eğitimlerinde ve ilk mesleki deneyimlerinde destekleyecek özel projelere bağlı olarak ödenek almaktadır. • CNUDD,her üniversitenin Engellilik Dekan Temsilcilerini bir araya getirerek, onlara işbirliği, küresel politikalar ve yenilikçi stratejilere dair görüş alışverişi konusunda imkânlar sunmaktadır. 5

6. 1. Politecnico di Milano Modeli • Politecnico di Milano'da: MultiChancePoliTeam,engelli öğrencilere hizmet veren uzman bir ekiptir (www.polimi.it/disabilita) • Psikolojik-eğitsel danışmanlık • Üniversiteye katılım desteği (giriş sınavı, özel öğretim, kişiselleştirilmiş sınavlar, kampüse erişim, idareye, konaklamaya ve öğrenime yönelik destekler) • Öğretime yönelik yardımlar:Kişiselleştirilmiş ve yenilikçi teknolojilere dayalı öğretime yönelik yardımlar aracılığıyla, sınıf ve laboratuar çalışmalarının faydalarını azami düzeye çıkarmaya özel olarak uygun hale getirilmiş koşullar (Metinden Sese ve Otomatik Ses Tanıma teknolojileri) 6

7. 1. Politecnico di Milano Modeli • MultiChancePoliTeam engelli öğrencilere hizmet verir: • Teknolojik yardımlar (kişisel ihtiyaçlara yönelik donanım ve yazılım çözümleri) • Kablosuz Kampüs, kişiselleştirilmiş sınıf ve laboratuar faaliyetlerinin gerçekleştirilmesine, İnternet'e ve yerel hizmetlere vs. imkân tanır • Uzaktan Eğitim (ancak mutlaka ihtiyaç duyulan durumlarda) • Uluslararası hareketlilik 7

8. 1. Politecnico di Milano Modeli • İstihdamda Elde Edilen Sonuçlar • Politecnico di Milano'dan teknik derecelerle mezun olan engelli öğrenciler arasında işsizlik oranı 7 sene zarfında %0’dır. • İşteki ilk sene, devlet ödeneği alan Üniversite tarafından desteklenmektedir. • Bütün öğrenciler, faydalı destekleyici teknolojiler tecrübe ettiklerinde, bunları kendi kişisel ve mesleki hayatlarında kullanmaya devam etmektedir. • Programlar, çalışma ortamını engelli insanlara uygun hale getirme konusunda işverenlere yardımcı olmaktadır. 8

9. 2. Araştırma-Geliştirme UBICAMPUS projesi • Kablosuz bir kampüste sanal gezinti yapmak • Küresel ve yerel (çoğu zaman her gün değişen) bilgilere eksiksiz erişim sağlamak • Akademik hayatın diğer aktörleriyle iletişim kurmak • Acil durumları ele almak ve lokalize olmak • Özel bir profile dayalı kişiselleştirilmiş hizmetler sağlamak • WHO-ICF Modelinin (Dünya Sağlık Örgütü Uluslararası İşlevsellik Sınıflandırması) genişletilmiş bir versiyonunun kullanımı. • Bağımsız hayat için yenilikçi çözümler benimsemek MULTICHANCEPOLITEAM

10. 2. Araştırma-Geliştirme • Kampüs Araçları (CATS) projesi: Derslere çoklu modal erişim İşitme engelli ya da işitme güçlüğü çeken öğrenciler için dudak okumayı kolaylaştırmak • Dudak hareketlerinin video görüntüleri • Ses • ASR aracılığıyla altyazı MULTICHANCEPOLITEAM

11. 2. Araştırma-Geliştirme: PoliLips • İşitme engelli öğrenciler için dudak okuma • Tek bir bütünleşik çözümle, öğretmenden alabileceğimiz üç bilgi modalitesini bir araya getiriyoruz: • görsel (dudak okuma) • işitsel (amplifikatör sinyalleri) • metinsel (bir ASR uygulaması tarafından üretilir) MULTICHANCEPOLITEAM

12. 2. Araştırma-Geliştirme • Kampüs Araçları (CATS) projesi: Derslere çoklu modal erişim (devamı) • Not almayı kolaylaştırmak • Elle alınan notlar ile slayt bileşenlerini bir araya getirmek: PoliNotes • Ek yenilikçi araçlar: IrisPen, IrisNote, LiveScribe gibi MULTICHANCEPOLITEAM

13. 2. Araştırma-Geliştirme: PoliNotes • Öğretmenin gösterdiği slaytlar bileşenlerhalinde alt gruplara ayrılır • Sonra öğrencinin Tablet-PC'sine gerçek zamanlı olarak gönderilir • İçerikler elektronik çalışma ortamında yeniden düzenlenebilir • Öğrenci dijital kalem kullanarak da notlar ve çizimler ekleyebilir MULTICHANCEPOLITEAM

14. 2. Araştırma-Geliştirme: PoliNotes MULTICHANCEPOLITEAM

15. 2. Araştırma-Geliştirme Proje: Öğrenme ve iletişim yeti yitimlerine yönelik Doğal Dil İşleme • Metinsel ve sesli içeriğe erişimi geliştirmek • Dil öğrenimini ve iletişimi desteklemek • Ses ve iletişim yeteneklerini analiz etmek • Sözel olan ve olmayan ifadeleri tahmin etmek, özetlemek düzeltmek ve desteklemek MULTICHANCEPOLITEAM

16. 2. Araştırma-Geliştirme:Metin Basitleştirme – Keaki Projesi • Alan tanımı • Ontolojiye dayalı (bilgi tabanı) • Özetleme • Çıkarım • Disleksi için zihinsel harita oluşturulması MULTICHANCEPOLITEAM 16

17. 2. Araştırma-Geliştirme: Keaki Projesi MULTICHANCEPOLITEAM 17

18. 3. Esagramma Modeli • Multi-medya iletişim ve ifade • Dil ve ses rehabilitasyonu • Çoklu modal psikoterapi

19. 3. EsagrammaMüzik Sanal ortam Opera

20. 3. EsagrammaMüzik Sanal ortam Opera

21. 3. Araştırma-Geliştirme • Sanal Ortamlar: • Bilişsel engelli ve otistik çocuklar ve yetişkinler için • Çoklu modal iletişim ve • Sanatsal üretim

22. 3. Araştırma-Geliştirme • Sanal Gerçeklik • eğitim • rehabilitasyon

23. 3. Yetişkin yaşamı için senfonik bir model!

24. The G3ict Initiative is made possible thanks to the generous support of the following organizations: PLATINUM SPONSORS PUBLICATIONS SPONSORS Teşekkür Ederiz! CO-HOSTS MULTICHANCEPOLITEAM