1 / 35

Organska stereohemija

Organska stereohemija. Fond časova: 2+2 (teorijske vežbe) Semestar: V Cilj i zadaci: Sticanje znanja o prostornom oblicima organskih molekula i uti caj na njihove hemijske i fizičke osobine kao i na tok i brzinu hemijskih reakcija. Nastavni sadržaj:.

noam
Download Presentation

Organska stereohemija

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Organska stereohemija • Fond časova: 2+2 (teorijske vežbe) • Semestar: V • Cilj i zadaci: • Sticanje znanja o prostornom oblicima organskih molekula i uticaj na njihove hemijske i fizičke osobine kao i na tok i brzinu hemijskih reakcija.

  2. Nastavni sadržaj: 1.Uvod (fizički molekulski modeli, stereoformule, vrste molekulsko-orbitalnih proračuna), 2. Konfiguraciona analiza, 3. Konformaciona analizai 4. Periciklične reakcije.

  3. Osnovna: • E. Eliel, S. Wilen, L. Mander, Stereochemistry of Organic Compounds, A Wiley-Interscience publication, New York, 1994. • F. A. Carey, R. J. Sundberg, Advanced Organic Chemistry (Part A: Structure and Mechanisms, Chapters:1, 2, 3,10), 2nd Ed., Plenum press, New York, 1984. • H.B. Kagan, Organska stereohemija, Univerzitet u Beogradu, Hemijski fakultet, Beograd, 1995. • O. Stojanović, M. Mišić-Vuković, N. Stojanović, Geometrija organskih molekula, Tehnološko-metalurški fakultet, Beograd, 1975. • M. Lj. Mihailović, Osnovi teorijske organske hemije i stereohemije, Beograd, 1975.

  4. Pomoćna: 1. S. H. Pine, J. B. Hendrickson, D. J. Cram, G. S. Hammond, Organska hemija, Zagreb, 1984. 2. R. T. Morrison, R. N. Boyd, Organska hemija, Zagreb, 1979. 3. K. P. C. Vollhardt, N. E. Schore, Organska hemija, Beograd 1996. 4.  M. Jones, Organic Chemistry, 2nd Ed., W. W. Norton & Company, New York, 2000. 5. J. Clayden, N. Greeves, S. Warren, P. Wothers, Organic Chemistry, Oxford University Press, Oxford, 2001.

  5. Stereohemija -proučava prostorni raspored atoma/atomskih grupa u molekulu Stereohemija Statička Dinamička Proučava strukturu molekula u prostoru Proučava stereohemijski tok reakcija

  6. Neki od faktori koji utiču na prostorni izgled molekula -dužina veze, kovalentni poluprečnici(ra) C-C 1.53A, C=C 1.32A, CC 1.18A -valencioni uglovi sp3 109o, sp2 120o, sp 180o -van der Waals-ov poluprečnik(rw)

  7. Molekulski modeli • Molekul metana. a. skeletni model; b. model pomoću kuglica i štapića; c. kalotni model i d. elektrostatička potencijalna mapa superponirana na model pomoću kuglica i štapića. Crvena boja označava najveću, a plava najmanju elektronsku gustinu.

  8. Grafičko predstavljane molekula Klinaste formule Fisher-ove formule Dijagonalne formule Newman-ove formule

  9. Dozvoljena stereoformula cikličnog etra(hiralni centar je spoljašnji atom). b. Nedozvoljena formula cikličnog etra (hiralni centar je unutrašnji atom)

  10. Najbolja stereoformula spiranskog etra (klinovi su veze u manjem prstenu). B. Dozvoljena stereoformula spiranskog etra (klinovi su veze u većem prstenu)

  11. Najbolja stereoformula spiranskog etra (klinovi su veze u deformisanom prstenu). B. Nedozvoljena stereoformula spiranskog etra (klinovi su veze u nedeformisanom prstenu)

  12. Najbolja stereoformula trans-dekalina (veze sa vodonikom prikazane klinovima). b. nedozvoljena stereformula trans-dekalina (veza sa vodonikom iznad ravni papira prikazana tačkom, a veza ispod ravni papira prikazana krugom)

  13. Najbolja stereoformula 2-metilcikloheksanona (nepoznata konfiguracija prikazana vezom u ravni). b Dozvoljena stereoformula 2-metilcikloheksanona (nepoznata konfiguracija prikazana talasastom linijom).

  14. Najbolja stereoformula disupstituisanog alkena (izostavljeni H atomi). b. dozvoljena stereoformula disupstituisanog alkena (prikazani H atomi). c. najbolja stereoformula oksima (izostavljen nevezivni elektronski par). d. dozvoljena stereoformula oksima (prikazan nevezivni elektronski par).

  15. Najbolja stereoformula bicikličnog ketona crtana odozgo i na desno. b. dozvoljena stereoformula bicikličnog ketona crtana odozgo i na levo c. Nepravilna stereoformula bicikličnog ketona (nije nacrtan prekid na vezi ispod ravni papira)

  16. Konvertovanje stereoformula

  17. Dozvoljene operacije sa Fisher-ovim formulama 1. Obrtanje formule u ravni papira za 180o

  18. Dozvoljene operacije sa Fisher-ovim formulama 2. Grupno premeštanje tri supstituenta sa nepromenjenim položajem četvrtog

  19. Dozvoljene operacije sa Fisher-ovim formulama 3. Zamena mesta supstituentima po parovima

  20. Stereoizomerija • kod jedinjenja iste konstitucije ali različite konfiguracije • (konfiguracija – prostorni raspored supstituenata) Stereoizomerija Enantiomerija Diastereoizomerija Stereoizomeri koji se odnose kao predmet i lik u ogledalu (ne mogu se preklopiti) svi stereoizomeri koji nisu enantiomeri

  21. Optičku aktivnost pokazuju hiralni molekuli • Optičku aktivnost se određuje eksperimentalno polarimetrom • Hiralnost molekula se određuje na osnovu elemenata simetrije

  22. Elementi i operacije simetrije Osa simetrije (Cn), rotacija Ravan simetrije (s), refleksija Centar simetrije (i), refleksija Naizmenična osa simetrije ili rotaciono-refleksiona osa (Sn), rotacija, refleksija Hiralni molekuli nemaju refleksione elemente simetrije, a mogu biti: Asimetrični – nemaju ravan, centar i naizmeničnu osu simetrije i Disimetrični – imaju osu simetrije drugog reda

  23. Elementi simetrije Ravan simetrije (s) - ravan koja deli molekul na dve polovine, koje se odnose kao predmet i lik u ogledalu

  24. Elementi simetrije Centar simetrije (i) - tačka kroz koju prolaze prave koje spajaju ekvivalentne supstituente na istim rastojanjima od centra simetrije

  25. Elementi simetrije Osa simetrije (Cn) Prava oko koje molekul rotira, - osa n-reda oko koje se rotira molekul za 360o/n -glavna osa je osa najvišeg reda C6 C3 120o 60o

  26. Elementi simetrije Naizmenična osa simetrije ili rotaciono-refleksiona osa (Sn) - molekul poseduje ovu osu simetrije n-reda ako obrtanjem za ugao 360o/n oko te ose, a zatim refleksijom kroz ravan, upravnu na tu osi, daje strukturu identičnu polaznoj S2 A B C 180o

  27. Molekuli koji se odnose kao predmet i lik u ogledalu su enantiomeriAtom za koji su vezana četiri različita liganda se naziva hiralni centar

  28. Osobine enantiomera mlečna kiselina - iste fizičke osbine (tačke topljenja, ključanja...) - okreću ravan polarizovanog svetla za isti ugao ali na suprotne strane (d ili (+)-enantiomer desno, l ili (-)-enantiomer levo) - ista hemijska reaktivnost, osim u reakcijama sa hiralnim reagensima

  29. Specifična rotacija mlečna kiselina Specifična rotacija Rastvorena supstanca: Čista tečna supstanca:

  30. Optička čistoća, enantiomerni višak Enantiomerna čistoća, enantiomerni višak % enentiomerne čistoće = molovi (+) enantiomera – molovi (-) enantiomera molovi (+) enantiomera + molovi (-) enantiomera X 100 U slučaju smese u kojoj je (+) enantiomer u višku Optička čistoća specifična rotacija enantiomerne smese specifična rotacija jednog čistog izomera X 100 % optičke čistoće =

More Related