E N D
Produkcja ekologiczna jest ogólnym systemem zarządzania gospodarstwem i produkcji żywności, łączącym najkorzystniejsze dla środowiska praktyki, wysoki stopień różnorodności biologicznej, ochronę zasobów naturalnych, stosowanie wysokich standardów dotyczących dobrostanu zwierząt i metodę produkcji odpowiadającą wymaganiom niektórych konsumentów preferujących wyroby wytwarzane przy użyciu substancji naturalnych i naturalnych procesów.
Akty prawne • Ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. 2009 nr 116 poz.975) • Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 • Rozporządzenie Komisji (WE) nr 889/2008 z dnia 5 września 2008 r. ustanawiające szczegółowe zasady wdrażania rozporządzenia Rady (WE) nr 834/2007 w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych w odniesieniu do produkcji ekologicznej, znakowania i kontroli
Zgłoszenie działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego • Zgłoszenie podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego, przyjmują podmioty upoważnione do działania w rolnictwie ekologicznym jako jednostki certyfikujące, • Zgłoszenia podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego dokonuje się na formularzu opracowanym przez Głównego Inspektora IJHARS (Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych) dostępnym na stronie: http://www.ijhars.gov.pl/
Centrum Jakości AgroEko Sp. z o.o. 05-126 Nieporęt; ul. Baśki 2 tel. 0695 599 886; tel. 0668 410 227; fax. (022) 774 88 40; e-mail: sekretariat@agroeko.com.pl http://www.agroeko.com.pl/ BIOEKSPERT Sp. z o.o. 02-564 Warszawa; ul. Narbutta 3 A m 1 tel. (0-22) 499 53 66; fax. (0-22) 499 53 67; e-mail: bioekspert@bioekspert.waw.pl http://www.bioekspert.waw.pl/ BIOCERT MAŁOPOLSKA Sp. z o.o. 31-503 Kraków; ul. Lubicz 25ª tel/fax (0-12) 430-36-06; e-mal: sekretariat@biocert.pl http://www.biocert.pl/ AGRO BIO TEST Sp. z o. o. 02-287 Warszawa; ul. Nowoursynowska 166 tel./fax (0-22) 847-87-39 e-mail: agro.bio.test@agrobiotest.pl http://www.agrobiotest.pl/ Jednostki certyfikujące w Polsce
Jednostki certyfikujące w Polsce POLSKIE CENTRUM BADAŃ I CERTYFIKACJI S.A. ODDZ/ W PILE 64-920 Piła; ul. Śniadeckich 5; tel. (0-67) 213-82-00; tel. (0-67) 213-87-00; e-mal: pcbcpila@i-pila.pl Jednostka Certyfikująca PNG, PNG Sp. z o.o. Zajączków koło Kielc; 26-065 Piekoszów tel. (0-41) 306-40-00, tel/fax: (0-41) 306-48-11 do 14 e-mail: png@ecofarm.pl http://www.png.ecofarm.pl/ EKOGWARANCJA PTRE Sp. z o.o. ul. Irysowa 12/2; 20-834 Lublin tel. (0-81) 742-68-64; fax (0-81) 742-83-14 e-mail: biuro@ekogwarancja.pl http://www.ekogwarancja.pl/ COBICO Sp. z o.o. 31-559 Kraków ul. Grzegórzecka 77 tel. (0-12) 630-90-90; fax (0-12) 416-36-46 e-mail: cobico@cobico.pl http://www.cobico.pl/
Jednostki certyfikujące w Polsce Control Union Poland Sp. z o.o. Curtis Plaza Ul. Woloska 18/26; 02-675 Warszawa POLAND tel. (0 22 ) 640 2850; fax: 48 22 649 2851 e-mail: akolodziej@controlunion.com SGS Polska Sp. z o.o. 01-233 Warszawa; Ul. Bema 83 tel: (22) 329 22 22; (22) 329 22 03; fax: (22) 329 22 20 http://www.pl.sgs.com/ e-mail: sgs.poland@sgs.com ; eko@sgs.com TÜV Rheinland Polska Sp. z o.o. 02-146 Warszawa; Ul. 17 Stycznia 56 tel. (022) 846 79 99; tel. (022) 846 51 63; fax. (022) 868 37 42 e-mail: post@pl.tuv.com http://www.tuv.pl/
Dokumenty wymagane przy zgłaszaniu podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego • Zgłoszenie podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego • Złożenie wniosku o certyfikację do jednostki certyfikującej (wraz z wniesieniem odpowiedniej opłaty • Do wniosku Producent chcący przestawić swoją produkcję na metody ekologiczne zobowiązany jest dołączyć: • wypis z ewidencji gruntów i budynków dotyczący gospodarstwa rolnego lub kwit podatku rolnego, • informacje o rodzaju i planowanych ilościach produktów, które mają być produkowane metodami ekologicznymi, • opis gospodarstwa z zaznaczeniem położenia gruntów, obiektów i urządzeń produkcyjnych, • opis działań niezbędnych do wykonania w okresie przestawiania gospodarstwa rolnego na produkcję prowadzoną metodami ekologicznymi – sporządza się przy udziale pracownika jednostki certyfikującej.
Formularz zgłoszenia podjęcia działalności w zakresie rolnictwa ekologicznego zawiera: • Dane adresowe zgłaszającego • Wykaz obiektów i działek rolnych oraz gruntów pod stawami • Nazwę i numer wybranej przez zgłaszającego upoważnionej jednostki certyfikującej • Kategorie działalności • działalność w zakresie produkcji rolnej roślinnej i zwierzęcej • przetwórstwo artykułów rolno-spożywczych i pasz • import z krajów trzecich • zbiór ze stanu naturalnego • obrót produktami ekologicznymi • dostawę kwalifikowanego materiału siewnego • pszczelarstwo • akwakultura • wodorosty • zlecanie stronom trzecim całości lub części realizowanych zadań
Przestawianie gospodarstwa (konwersja) Okres konwersji - przeznaczony jest na realizację wszystkich wymogów, bez prawa znakowania produktów jako eko-rolnicze - wynosi: • dla upraw rocznych - 24 miesiące przed siewem roślin, których plon może uzyskać certyfikat, (24 miesiące także dla trwałych użytków zielonych) • dla upraw wieloletnich (sady, plantacje jagodowe, winnice, chmielniki) - 36 miesięcy przed zbiorem produktów, które mogą uzyskać certyfikat. • Zasady te dotyczą także "starych" eko-rolników, którzy dołączają nowe grunty (zakup, dzierżawa) do już objętych systemem kontroli: nowo dołączane grunty podlegają także konwersji.
Zasady ochrony agroekosystemów przed degradacją • Ochrona krajobrazu i bioróżnorodności • Organizmy transgeniczne (GMO) • Ochrona gleby i wody • Żyzność gleby i gospodarka nawozowa
Siedliska służące zachowaniu bioróżnorodności, które powinny stanowić co najmniej 5% całkowitej powierzchni gospodarstwa • ekstensywnie użytkowane trwałe łąki i pastwiska, stare ekstensywnie użytkowane sady, żywopłoty, zadrzewienia i zakrzewienia śródpolne, stromizny, strefy buforowe • ekologicznie cenne odłogi • ekologicznie cenne obrzeża pól (miedze) • cieki wodne, oczka wodne, stawy, bagna, łąki zalewowe, które nie są intensywnie wykorzystywane ani do produkcji rolnej ani gospodarki rybackiej • siedliska dzikiej flory • korytarze ekologiczne zapewniające łączność pomiędzy siedliskami naturalnymi
Wypas zwierząt należy tak zaplanować, by nie zagrażał ptakom łąkowym i cennym gatunkom roślinności dzikiej (odpowiedni termin i obciążenie pastwiska).
Rozporządzenie Rady wprowadziło zakaz: • Stosowania GMO oraz produktów wytworzonych z GMO lub przy ich użyciu (dotyczy to paszy, żywności, substancji pomocniczych w przetwórstwie, środków ochrony roślin, nawozów, środków poprawiających glebę, nasion, roślinnego materiału rozmnożeniowego, mikroorganizmów i zwierząt • Poddawania żywności lub paszy ekologicznej lub surowców stosowanych w żywności lub paszy ekologicznej działaniu promieniowania jonizującego • Zanieczyszczenie produktów rolnictwa ekologicznego przez GMO, nawet ze źródeł nie kontrolowanych przez producenta rolnego, może spowodować utratę certyfikatu gospodarstwa / produktu.
Organizmy genetycznie modyfikowane • GMO, czyli organizmy zmodyfikowane genetycznie (organizmy transgeniczne) to rośliny, zwierzęta i drobnoustroje, których geny zostały celowo zmienione przez człowieka. Rekombinacja DNA i inne pokrewne techniki pozwalają tworzyć organizmy o odmiennych właściwościach niż macierzysty gatunek. Pierwszy "GMO "został stworzony w 1973 przez Stanley Cohena i Herberta Boyer'a. Najczęściej modyfikowane rośliny: kukurydza, pomidory, soja, ziemniaki, bawełna, melony, tytoń. • Według Art. 3 Ustawy z dnia 22 czerwca 2001 r. o organizmach genetycznie zmodyfikowanych (Dz.U. Nr 76 poz.811) GMO to organizm inny niż organizm człowieka, w którym materiał genetyczny został zmieniony w sposób nie zachodzący w warunkach naturalnych wskutek krzyżowania lub naturalnej rekombinacji.
Ochrona gleby • Ogólne zasady utrzymania maksymalnej żyzności gleby obejmują : • płytkie odwracanie i głębokie spulchnianie; • ograniczanie liczby przejazdów (agregatownie narzędzi) – przeciwdziałanie nadmiernemu ubiciu gleby; • ochrona gleby przed erozją wodną i wietrzną • maksymalne skracanie czasu, w którym gleba pozostaje bez okrywy roślinnej. • Stosowanie płodozmianu o kilkuletniej rotacji (minimum 4 lata), z udziałem roślin motylkowych (minimum 25%) w plonie głównym oraz uwzględniający stosowanie wsiewek i międzyplonów chroniących glebę przed erozją. Odpowiednio zaplanowany płodozmian: • pozwala na utrzymanie odpowiedniej zawartości próchnicy oraz żyzności gleby, • zapobiega nadmiernemu rozwojowi chorób i szkodników, • niedopuszcza do niekontrolowanego rozwoju chwastów.
Ochrona wody • oszczędne gospodarowanie wodą , produkcja w obiegu zamkniętym, ochrona wody przed zanieczyszczeniem środkami chemicznymi lub patogenami zwierzęcymi i ludzkimi. • gospodarstwo ekologiczne powinno: • posiadać płytę gnojową oraz zbiorniki na gnojówkę, które muszą posiadać taką pojemność, by zabezpieczać wody przed skażeniem, tak w drodze spływu powierzchniowego jak i przesiąkania; minimalna pojemność płyty gnojowej wynosi 3 m2 na 1 SD • posiadać odpowiednie, pod względem pojemności i szczelności, zbiorniki na nawozy płynne (gnojówkę, wodę gnojową, gnojowicę), o minimalnej pojemności 2 m3 na 1 SD • całkowita ilość nawozów zwierzęcych stosowanych w gospodarstwie nie może przekroczyć 170 kg azotu na hektar na rok. Odpowiada to obsadzie zwierząt równej 2 SD/ha • nie stosować nawozów płynnych poza okresem wegetacji • dawki nawozów organicznych nie mogą przekraczać: w przypadku obornika 35 t na 1 ha; kompostu 40 t na 1 ha; nawozów płynnych – 30 m3 na 1 ha. • dozwolone nawozy mineralne można stosować dopiero po stwierdzeniu w glebie znaczących niedoborów danego składnika /składników, których uzupełnienie niemożliwe jest w drodze stosowania ani nawozów własnych ani płodozmianu. Z punktu widzenia analizy chemicznej gleby, uzasadnieniem zastosowania nawozów mineralnych jest obniżenie wartości przyswajalnych form danego składnika.
Żyzność gleby i gospodarka nawozowa • Dalekosiężnym, strategicznym celem rolnika ekologicznego jest stałe podwyższanie żyzności gleby i jej aktywności biologicznej. • Celem prowadzenia gospodarki nawozowej w rolnictwie ekologicznym jest dostarczenie substratu organizmom glebowym i tworzenie optymalnych warunków do ich rozwoju. • W gospodarstwach ekologicznych należy okresowo, np. raz w rotacji płodozmianu, poddać glebę analizie chemicznej. Pozwoli to na opracowanie planu nawozowego i ewentualne ubieganie się w jednostce kontrolnej w zezwolenie na zastosowanie dozwolonych nawozów mineralnych.
Zgodnie z założeniami rolnictwa ekologicznego na 1 ha użytków zielonych przypada 2SD np dwie krowy. 6 ton organizmów glebowych w warstwie 20 cm gleby wymaga nawozu produkowanego przez 12 SD
Niektóre nawozy dopuszczone do stosowania w gospodarstwie ekologicznym: • rośliny strączkowe i inne rośliny na nawóz zielony • obornika lub materiał organiczny, najlepiej przekompostowany, pochodzący z produkcji ekologicznej w tym: • suchy obornik i odwodniony nawóz od drobiu • kompostowane odchody zwierzęce, w tym nawóz od drobiu i przekompostowany obornik • płynne odchody zwierzęce. używane po kontrolowanej fermentacji lub odpowiednim rozcieńczeniu(zakazane są produkty pochodzące z chowu przemysłowego • preparaty biodynamiczne • torf • odchody dżdżownic (wermikompost) i owadów Wszystkie dozwolone nawozy powinny być stosowane w naturalnej postaci
Bioróżnorodność w uprawie roślin Realizacja niektórych pakietów (rolnictwo zrównoważone, ekologiczne, ochrona gleb i wód) wiąże się z prowadzeniem poprawnej gospodarki płodozmianowej W rolnictwie ekologicznym typowe są płodozmiany o dłuższych rotacjach (5-7 lat), zgodnie z zasadą, że dany gatunek roślin plonuje tym wyżej, im rzadziej jest uprawiany na tym samym polu. Udział poszczególnych elementów zmianowania w płodozmianach gospodarstw ekologicznych zboża: 40%-60% rośliny motylkowate 25-30% okopowe 20 -25%
Rola roślin motylkowatych w gospodarstwie ekologicznym • wiązanie azotu atmosferycznego przez bakterie współżyjące i i udostępnianie go roślinom następczym; • zwiększanie zawartości substancji organicznej w glebie, dzięki dużej masie systemu korzeniowego; • poprawa fizycznych właściwości gleby w następstwie rozluźniającego działania mocnego palowego systemu korzeniowego i dobrego jej ocienienia przez rośliny wieloletnie; • zwiększenie biologicznej aktywności gleby poprzez duże ilości wydzielin korzeniowych oraz resztek pożniwnych bogatych w azot, które stymulują rozwój flory i fauny glebowej.
Wielostronne oddziaływanie koniczyny z trawami ( Piorr i Hess, za: Rolnictwo ekologiczne w praktyce pod. red. U.Sołtysiak, W-wa 1994)
Działania mające na celu ograniczenie występowania chwastów • działania zapobiegawcze • stosowanie płodozmianu, • siew roślin dobrze zacieniających glebę, • uprawa roślin odchwaszczających, • utrzymanie pokrycia gleby przez cały okres wegetacji przez rośliny uprawne lub ściółki, • stosowanie materiału siewnego wolnego od nasion chwastów. • bezpośrednie metody ograniczające zachwaszczenie • mechaniczne odchwaszczanie (najlepsze efekty uzyskuje się w najmłodszych fazach rozwojowych chwastów. Wówczas odchwaszczające zabiegi pielęgnacyjne przeprowadza się przy użyciu: brony, kultywatora, glebogryzarki, obsypnika lub opielacza). • wyrywanie chwastów • odchwaszczanie płomieniowe
Działania mające na celu ograniczenie występowania chorób • Uprawa odmian roślin odpornych na choroby • Dobór terminów siewu i zabiegów pielęgnacyjnych niekorzystnych dla rozwoju chorób • Przykrywanie roślin uprawnych osłonami w czasie nasilenia pojawu chorób
Działania mające na celu ograniczenie występowania szkodników • Kształtowanie krajobrazu gospodarstwa w sposób sprzyjający rozwojowi i ochronie naturalnych wrogów szkodników roślin • Uprawa odmian roślin odpornych na szkodniki • Dobór terminów siewu i zabiegów pielęgnacyjnych niekorzystnych dla rozwoju szkodników • Przykrywanie roślin uprawnych osłonami w czasie nasilenia pojawu szkodników. • Stosowanie substancji odstraszających, lub zwabiających szkodniki • Stosowanie pułapek, barier, emitorów impulsów elektrycznych, lub świetlnych • Wprowadzanie do uprawy roślin odstraszających, lub zwabiających szkodniki
Dozwolone środki ochrony roślin pochodzenia roślinnego i zwierzęcego * celowość stosowania po uzgodnieniu z upoważnioną jednostką certyfikującą(X) W niektórych państwach członkowskich tych produktów nie uważa się za środki ochrony roślini w związku z tym nie są one objęte przepisami prawa dotyczącymi środków ochrony roślin
Mikroorganizmy stosowane w biologicznym zwalczaniu szkodników Substancje biologicznie czynne przeznaczone do stosowania w pułapkach lub dozownikach
Inne substancje przeznaczone do stosowania w rolnictwie ekologicznym
Zbiór surowców ze stanu naturalnego – najważniejsze zasady racjonalnego zbioru • zbiór danego gatunku należy prowadzić jedynie w miejscach masowego jego występowania • część zbieranych roślin należy pozostawić na stanowisku w celu ich rozmnożenia • surowiec należ zbierać w taki sposób, aby jak najmniej uszkodzić rośliny - w przypadku zbioru organów podziemnych (kłączy, korzeni) roślin, które rozmnażają się tylko drogą wegetatywną, część z nich pozostawia się w miejscu zbioru, aby rośliny mogły odrosnąć • przy zbiorze określonych gatunków ziół nie należy niszczyć i zadeptywać innych roślin. • pączki i kory zbiera się tylko z gałęzi ściętych ( nigdy z krzewów i drzew) • w przypadku zbioru roślin znajdujących się pod częściową ochroną należy posiadać zezwolenie na zbiór, odpowiednich organów administracyjnych regionu, w którym prowadzony jest zbiór • nie wolno zbierać roślin znajdujących się pod całkowitą ochroną.
Zasady zbioru ziół ze stanu naturalnego uwzględniają następujące akty prawne: • Ustawę z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz. 880), • Rozporządzenie Ministra Środowiska z dn. 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną (Dz. U. 2004, Nr 168, poz. 1764), • Ustawę z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym (Dz. U. 2009 nr 116 poz.975) • Rozporządzenie Rady (WE) nr 834/2007 z dnia 28 czerwca 2007 r. w sprawie produkcji ekologicznej i znakowania produktów ekologicznych i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 2092/91 • Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dn. 28 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ochrony i zbioru płodów runa leśnego oraz zasad lokalizowania pasiek na obszarach leśnych (Dz. U. 1999, Nr 6, poz. 42, z późn. zm.).
Nadzór nad zbiorem roślin leczniczych ze stanu naturalnego sprawują: • na terenie lasów stanowiących własność Skarbu Państwa oraz lasów stanowiących własność prywatną – odpowiednie Dyrekcje Lasów Państwowych, • na terenach użytkowanych rolniczo, na nieużytkach i innych terenach – odpowiednie Urzędy Administracji Państwowej.
Wyznaczanie obszarów do ekologicznego zbioru surowców powinno się odbywać przy udziale zarządzającego terenem, jednostki certyfikującej oraz przedsiębiorstwa lub osoby fizycznej zajmującej się skupem tych surowców. • Dyrekcje Lasów Państwowych powinny przedstawić dokument świadczący o tym, Se na obszarze przeznaczonym do ekologicznego zbioru w okresie ostatnich trzech lat nie stosowano niedozwolonych środków, a w szczególności insektycydów i herbicydów. • Na terenach rolniczych rośliny lecznicze można zbierać tylko na obszarach, gdzie prowadzone są gospodarstwa w systemie ekologicznym oraz na obszarach wyłączonych z tradycyjnej uprawy co najmniej trzy lata wcześniej. Stan taki powinien być potwierdzony przez właściciela terenu.
Obszar przeznaczony do zbioru surowców ekologicznych powinien być corocznie szczegółowo umiejscowiony geograficznie i obszarowo przez zarządzającego terenem i instytucję skupującą surowce, a także zaakceptowany przez jednostkę certyfikującą. • Dla obszarów przeznaczonych do zbioru surowców ekologicznych zarządzający terenem powinien corocznie przygotować wykaz zbieranych roślin, podać terminy i sposoby ich zbioru oraz górne limity masy pozyskiwanych surowców. • Szczególnego traktowania wymaga zbiór surowców leczniczych z drzew i krzewów rosnących naturalnie lub sadzonych przy drogach (np. lipa, kasztanowiec, dzika róża). Na takich stanowiskach szczególnie starannie powinny być wykonane badania na obecność niedozwolonych związków w glebie i zbieranych surowcach. Surowce pozyskiwane z takich stanowisk powinny być specjalnie oznakowane.
Zbiór przy użyciu nawet prostych urządzeń mechanicznych (grzebienie, szpadle itp.) lub innych maszyn może być prowadzony wyłącznie za zgodą zarządzającego terenem. • Zbiór powinien być przeprowadzony w taki sposób, aby nie nastąpiło naruszenie równowagi fitocenotycznej użytkowanych obszarów. Dotyczy to szczególnie roślin objętych częściową ochroną gatunkową oraz stanowisk, na których rośliny te występują. • W wypadku wyraźnego zanikania roślin leczniczych na naturalnych stanowiskach, zarządzający terenem uprawnieni są do wprowadzenia okresowego zakazu zbioru surowców na określonym obszarze. Zakaz ten może dotyczyć zbioru wszystkich lub pojedynczych roślin. • Przy szczególnie szybkim zanikaniu populacji zbieranych roślin, zarządzający terenem powinien wyłączyć zagrożone obszary z użytkowania i wykonać podsiewy lub korekcyjne nasadzenia, obciążając częścią poniesionych kosztów instytucje i osoby zajmujące się komercyjnym zbiorem surowców.
Skup surowców pozyskanych z dziko rosnących roślin leczniczych i zakwalifikowanych jako ekologiczne może być prowadzony wyłącznie przez przedsiębiorstwa posiadające certyfikat jednostek certyfikujących. W certyfikacie takim określone są gatunki roślin i ich organy oraz ilości surowca przeznaczonego do zbioru. • Przedsiębiorstwa te powinny również zgłosić zamiar pozyskiwania surowców ekologicznych ze stanu naturalnego do Głównego Inspektoratu Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych. • Przedsiębiorstwa zobowiązane są prowadzić ewidencję skupowanych surowców. Na każdej partii skupowanego surowca powinien być podany termin i miejsce jego zbioru. • W celu uniknięcia zamieszania z surowcami zbieranymi w sposób konwencjonalny adjustacja surowców ekologicznych powinna odbywać się w oddzielnych pomieszczeniach. • Surowce – właściwie zapakowane i oznakowane – powinny być przechowywane w oddzielnych pomieszczeniach.
Właściciel zakładu skupującego ekologiczne surowce zielarskie ze stanu naturalnego obowiązany jest do: • przeprowadzenia szkolenia zbieraczy ziół, • podania wykazu imiennego osób trudniących się zbieraniem ziół na potrzeby zakładu, • podania do 15 kwietnia każdego roku spisu planowanych ilości zbioru surowców zielarskich, stanowiących załącznik do zawieranej umowy
Właściciel zakładu skupującego ekologiczne surowce zielarskie ze stanu naturalnego obowiązany jest do: • zbierania surowców zielarskich z określonych obszarów na terenie nadleśnictwa z uwzględnieniem zapisów dotyczących zasad udostępniania lasów zawartych w rozdziale 5 ustawy z dn. 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. 1991, Nr 101, poz. 444, z późn. zm.) oraz rozporządzenia Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 28 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ochrony i zbioru płodów runa leśnego oraz zasad lokalizowania pasiek na obszarach leśnych (Dz. U. 1999, Nr 6, poz. 42, z późn. zm.),
Właściciel zakładu skupującego ekologiczne surowce zielarskie ze stanu naturalnego obowiązany jest do: • prowadzenia ewidencji ilości zbieranych surowców i miejsca ich zbioru, • uzyskania zgody, określonej art. 56 ustawy z dn. 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz. U. 2004, Nr 92, poz. 880) w przypadku podjęcia zbioru roślin objętych ochroną gatunkową, • złożenia do końca każdego roku kalendarzowego sprawozdania z zakresu wykorzystania zawartej umowy
Nadleśnictwo, jako zarządca lasów w imieniu Skarbu Państwa zobowiązane jest do: • bieżącego informowania o wszelkich ewentualnych zabiegach chemicznych mogących mieć wpływ na jakość surowców zielarskich, promowania zagadnień związanych z rozsądnym • pozyskiwaniem płodów runa leśnego, w tym surowców zielarskich.
Glistnik jaskółcze ziele (Chelidonium majus)surowiec: ziele, korzeń
Pokrzywa zwyczajna (Utrica dioica)surowiec: liść, ziele, kłącze
Mniszek lekarski (Taraxacum officinale)surowiec: liść, kwiaty, ziele, korzeń
Krwawnik pospolity (Achillea millefolium)surowiec: kwiaty, ziele
Cykoria podróżnik (Cichorium intybus) surowiec: ziele, korzeń