Wsparcie rolnictwa ekologicznego w krajach UE

1. Wsparcie rolnictwa ekologicznego w krajach UE Wysokość, różnice, wymagania, zmiany Radom 3-4 października 2012 Marek Krysztoforski, CDR O/Radom

2. Dane na podstawie raportu za 2009 rok „Płatności wspierające rolnictwo ekologiczne w UE” Johann Heinrich von Thünen-Institut 2010 rok

3. Wzrost powierzchni upraw ekologicznych UE 27 Pow. 1000 ha % powierzchni % ogólnej powierzchni Wzrost powierzchni ekol. w % ekol. UE-27 użytków rolnych

4. Dane dotyczą 24 państw członkowskich. Ponieważ 6 państw ma inne schematy dla regionów/prowincji, łącznie dane dotyczą 70 schematów Cypr i Malta nie są wymieniane ze względu na bardzo małe powierzchnie, Rumunia ze względu na brak wiarygodnych danych. • Wysokość płatności w poszczególnych krajach jest zróżnicowana w zależności od 7 typów użytkowania gruntów: • Grunty orne • Trwałe użytki zielone • Warzywa i zioła • Uprawy pod osłonami • Uprawy wieloletnie i sady • Winnice • Drzewa oliwne

5. Płatności są zróżnicowane w zależności od kondycji ekonomicznej branży, kalkulacji kosztów, alokacji i ograniczeń budżetu. • Część państw i krajów członkowskich ma relatywnie wysokie płatności w porównaniu z pozostałymi, są to: Belgia, niektóre regiony Włoch i Grecja • Część natomiast ma relatywnie niskie płatności: Bułgaria, Estonia, Hiszpania i Wielka Brytania.

6. Cztery typy produkcji nie otrzymują płatności w niektórych krajach: • Odłogi • Trwałe użytki zielone • Produkcja pod osłonami • Rośliny energetyczne Większość krajów postawiła przed swoimi rolnikami ekologicznymi dodatkowe wymagania – ponad standardy ekologiczne i wzajemnej zgodności. • Wymagań takich nie mają Belgia, Francja, Węgry, Irlandia, Luksemburg i Polska

7. Najczęściej nakładane dodatkowe wymagania wobec rolników ekologicznych to: • Szkolenia • Prowadzenie ewidencji dla działek/farmy • Dalsza redukcja nawożenia nawozami zawierającymi azot • Częstotliwość pasienia lub koszenia oraz ograniczenia czasowe na TUZ • Zakaz upraw równoczesnych • Ograniczenia w melioracji/irygacji • Zakaz zamiany TUZ na grunty orne • Zbieranie i sprzedaż plonów ;)

8. Łączenie subwencji na produkcję ekologiczną z innymi działaniami rolnośrodowiskowymi. Obowiązkowe łączenie płatności ekologicznej z rolnośrodowiskową występuje w Finlandii i Anglii, pewne kombinacje są opcjonalne w Estonii i Danii. • Np. W Finlandii w obszarach A i B – południowa i centralna Finlandia rolnicy muszą wybrać od 1 do 4 dodatkowych działań rolnośrodowiskowych, w obszarze C – północ - od 0 do 2 działań dodatkowych za co otrzymają: • => od 0 do 125 €/ha ponad płatność ekologiczną (141 – 267€/ha) • od 0 do 462 €/ha w gospodarstwach ogrodniczych

9. W pozostałych regionach dodatkowe zobowiązania /i płatności z tytułu działań rolnośrodowiskowych są dobrowolne. • Realizowana jest zasada kumulacji płatności do tej samej działki, dodatkowe działania rolnośrodowiskowe dotyczyły głównie: • Zakładania terenów zatrawionych i ich utrzymanie • Działania na rzecz bioróżnorodności • Ochrona krajobrazu • Ochrona wód • Ochrona gleby • Tradycyjne odmiany roślin i rasy zwierząt W krajach południowoeuropejskich dominuje opcja ochrony zagrożonych odmian roślin i ras zwierząt, podczas gdy np. Czechach, Polsce i Słowenii dominuje zarządzanie trwałymi użytkami zielonymi, bioróżnorodność i ochrona dzikiej przyrody.

10. Wsparcie do kosztów certyfikacji • Wsparcie kosztów certyfikacji ze schematów wsparcia ekologicznej produkcji: • Belgia, Niemcy, Hiszpania, Francja, Irlandia, Litwa, Holandia • Inne mechanizmy wsparcia: • Zwiększona płatność w okresie konwersji • Bułgaria, Grecja, Łotwa, Wielka Brytania • Wsparcie w ramach działania 132 (systemy jakości) • Austria, Grecja Włochy, Polska, Słowenia • Wsparcie z artykułu 69 Rozp. 1782/2003 (wsp. bezp. fakultatywne) • Szwecja • Certyfikacja bezpłatna: • Dania • Bez wsparcia certyfikacji: • => Czechy, Estonia, Finlandia, Węgry, Luksemburg, Portugalia, Słowacja

11. Płatności do użytków zielonych AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

12. Płatności do gruntów ornych AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

13. Płatności do warzyw i ziół AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

14. Płatności do upraw trwałych i sadów AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania w okresie przestawiania po przestawieniu

15. Płatności do innych upraw AT Austria BE Belgia BG Bułgaria CZ Czechy DE Niemcy DK Dania EE Estonia ES Hiszpania FI Finlandia FR Francja GR Grecja HU Węgry IE Irlandia IT Włochy LT Litwa LU Luksemburg LV Łotwa PL Polska PT Portugalia SE Szwecja Sl Słowenia SK Słowacja UK Wlk. Brytania szklarnie i tunele winnice oliwki po przestawieniu

16. Holandia Od 2005 roku wsparcie do rolnictwa ekologicznego wycofane. Jest wsparcie do certyfikacji w wysokości 650 €/rok/gosp. Specyficzna pomoc polegająca na tzw. zielonych kredytach i odliczeniu inwestycji od dochodu.

17. Austria Konwersja 5 lat, płatności równe konwersja-kontynuacja, degresywność płatności 100-300-1000 ha (75%) Płatności od 110 € dla pastewnych i odłogów, 110-140€* dla TUZ, 285€ orne, 600€ warzywa dwa i więcej plonów, 750€ winnice i owoce, 2900€ tunele i 4500€ szklarnie. * Niższa za <0,5 DJP/ha

18. Austria • Wymagania dodatkowe: • TUZ maksymalnie dwa pokosy, pozostawione 5% • Folia z tuneli utylizowana • Sianokiszonka musi mieć skarmiana razem z dodatkiem siana • Do 150 kg N/ha • Kontrola opryskiwaczy • 15 godzin szkolenia w • pierwszym roku • przestawiania Możliwość płatności r-ś: Uprawy bezorkowe, nie używanie sianokiszonki, ochrona przed erozją, ochrona wód, poplony po kukurydzy, ginące gatunki roślin, zazielenienie pól

19. Belgia - Flandria Konwersja 5 lat , płatności spadające

20. Belgia - Flandria • Możliwe dodatkowe programy r-ś: • (dobrowolne do 1 ha) • Uprawy bezorkowe- różne • Motylkowate 275-600 € • Siew bezpośredni - różne • Zielone pola 50€ • Ogrodnictwo ozdobne 75-900€ • Ostoje dla ptaków 15€/szt • Zimowe ścierniska 50€ • Uprawy dla ptactwa 1490 € • Ochrona wód do 685

21. Belgia - Walonia

22. Belgia - Walonia • Możliwe dodatkowe programy r-ś: • (dobrowolne do 1 ha) • Konserwacja krajobrazu żywopłoty 5o€/200m; drzewa 25€/10 szt.; oczko wodne 50-60 €/szt. • Naturalne łąki (koszone po 15 czerwca) 200-240€ • Trawiaste strefy buf. 12m ~ 24€ • Międzyplony 100€ • Tradycyjne rasy - koń 200€, krowa 120€, • owca 30€ • Niska obsada zwierząt <0,6DJP 100€ • TUZ cenne przyrodniczo 450€ • (użytkowane po 31 lipca)

23. Bułgaria

24. Niemcy - Bawaria Nie można łączyć z programami rolnośrodowiskowymi ze względu na ograniczenia budżetowe !!!

25. Niemcy Saksonia Liczne ograniczenia i nakazy związane z obsadą zwierząt (0,3-1,4 DJP); dopłaty nie przyznawane do odłogów. Możliwość łączenia z 5 programami rolnośrodowiskowymi

26. Hiszpania Walencja • Obligatoryjnie: • Prowadzenie księgi pól • Sprzedaż produktów • Analizy chemiczne • Strefy buforowe • Pokrywowe w sadach • Rachunkowość rejestrowana Ze względu na ograniczenia budżetowe 52,33% rolników przystępujących do programu nie otrzymuje płatności ekologicznych

27. Francja Bretania We Francji jest specjalna płatność za ogrodniczą produkcję rynkową – albo uprawy pod osłonami, albo co najmniej dwa plony w roku (warzywa)