Zatrudnienie i polityka społeczna w Unii Europejskiej

1. Zatrudnienie i polityka społeczna w Unii Europejskiej Janusz Gałęziak, radca-minister Stałe Przedstawicielstwo RP przy UE

2. Proces decyzyjny w Unii Europejskiej • Traktat o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej jako podstawa inicjatywy legislacyjnej KE • Komisja Europejska kieruje projekt legislacyjny do Rady i Parlamentu • Rada i Parlament negocjują ostateczny kształt aktu prawnego • Opinie EKES i KoR

3. Kompetencje UE w zakresie zatrudnienia i polityki społecznej • Zachęty do współpracy • Wytyczne w sprawie zatrudnienia • Dyrektywy w obszarach -bhp -zabezpieczenie społeczne pracowników -informacja i konsultacje z pracownikami -równouprawnienie w zatrudnieniu

4. Priorytety prezydencji greckiej • Zatrudnienie i walka z bezrobociem • Wzmocnienie społecznego wymiaru Unii Gospodarczo-Walutowej • Wzmocnienie dialogu społecznego

5. Dylematy zarządzania Unią Europejską • Ograniczone kompetencje traktatowe • Nowe państwa członkowskie • Dysproporcje rozwojowe

6. Strategia Lizbońska (2000-2010) • Otwarta Metoda Koordynacji -wspólne cele -wskaźniki i wytyczne -porównanie i ocena postępów

7. Strategia Europa 2020 • 1. Zatrudnienie • 75 proc. osób w wieku 20-64 lat powinno mieć pracę • 2. Badania i rozwój • na inwestycje w badania i rozwój powinniśmy przeznaczać 3 proc. PKB Unii  • 3. Zmiany klimatu i zrównoważone wykorzystanie energii • należy ograniczyć emisje gazów cieplarnianych o 20 proc. w stosunku do poziomu z 1990 r. (lub nawet o 30 proc., jeśli warunki będą sprzyjające) • 20 proc. energii powinno pochodzić ze źródeł odnawialnych • efektywność energetyczna powinna wzrosnąć o 20 proc. • 4. Edukacja • Ograniczenie liczby uczniów przedwcześnie kończących edukację do poziomu poniżej 10 proc. • co najmniej 40 proc. osób w wieku 30-34 powinno mieć wykształcenie wyższe • 5. Walka z ubóstwem i wykluczeniem społecznym • zmniejszenie liczby osób zagrożonych ubóstwem i wykluczeniem społecznym o co najmniej 20 mln.

8. Semestr Europejski Wszystkie państwa członkowskie zobowiązały się do osiągnięcia celów strategii „Europa 2020” i ustanowiły zgodne z nią cele krajowe oraz strategie pobudzające wzrost gospodarczy. Pożądany wpływ na wzrost gospodarczy można jednak osiągnąć jedynie poprzez skoordynowane i ukierunkowane działania wszystkich krajów. W tym celu Komisja Europejska ustanowiła roczny cykl koordynacji polityki gospodarczej zwany semestrem europejskim. Co roku Komisja Europejska dokonuje gruntownej analizy programów reform gospodarczych i strukturalnych przedstawionych przez poszczególne państwa członkowskie i wydaje im zalecenia obejmujące okres od 12 do 18 kolejnych miesięcy.Semestr europejski rozpoczyna się wraz z przyjęciem przez Komisję rocznej analizy wzrostu gospodarczego, co z reguły ma miejsce pod koniec roku. W analizie tej określane są priorytety UE na najbliższy rok, mające zapewnić wzrost i większą liczbę miejsc pracy. W marcu szefowie państw i rządów UE wydają – na podstawie rocznej analizy wzrostu gospodarczego – unijne wytyczne co do polityki krajowej. Korzystając z tej analizy, Rada Europejska na wiosennym posiedzeniu zapoznaje się z: • ogólną sytuacją makroekonomiczną • postępami w realizacji celów ogólnounijnych, • postępami we wdrażaniu inicjatyw przewodnich. Rada Europejska formułuje ogólne wskazówki dotyczące zagadnień budżetowych i makroekonomicznych, reform strukturalnych oraz obszarów sprzyjających wzrostowi gospodarczemu, a także sposobów ich integrowania.

9. Semestr Europejski W kwietniu państwa członkowskie przedstawiają plan należytego zarządzania finansami publicznymi (program stabilności lub konwergencji) oraz plan reform i działań, które mają prowadzić ku inteligentnemu i trwałemu wzrostowi sprzyjającemu włączeniu społecznemu w dziedzinie zatrudnienia, badań naukowych, innowacji, energii i włączenia społecznego (krajowy program reform).W maju/czerwcu Komisja ocenia te programy i w stosownym przypadku opracowuje zalecenia dla poszczególnych krajów. Rada UE zalecenia te omawia, a Rada Europejska je zatwierdza. Państwa członkowskie uzyskują zatem stosowną poradę, jeszcze zanim przystąpią do sporządzania ostatecznego projektu budżetu na kolejny rok.Pod koniec czerwca lub na początku lipca Rada oficjalnie przyjmuje zalecenia skierowane do państw członkowskich. Jeżeli w określonym terminie zalecenia nie zostaną zrealizowane, wydane mogą zostać ostrzeżenia. W razie nadmiernej nierównowagi makroekonomicznej i budżetowej wykonanie zaleceń można egzekwować także za pomocą zachęt i sankcji.Zasadniczą rolę w kontekście wzajemnej oceny oraz śledzenia postępów w realizacji głównych celów UE i inicjatyw przewodnich strategii „Europa 2020” odgrywają spotkania ministrów państw członkowskich poświęcone konkretnym kwestiom politycznym.Aby można było zrealizować zakładaną politykę i uzyskać szerokie zaangażowanie, prowadzona będzie ścisła współpraca z Parlamentem Europejskim i innymi organami doradczymi UE (Komitet Regionów i Europejski Komitet Ekonomiczno-Społeczny). W działania w pełni włączone zostaną także parlamenty krajowe, partnerzy społeczni, regiony i inne podmioty.

10. Społeczny Wymiar Unii Gospodarczo-Walutowej. • zwiększenie zdolności do monitorowania rynku pracy i rozwoju społecznego w UGW, w celu poprawienia koordynacji polityki (wcześniej wprowadzane i bardziej trafne) • skuteczne i trwałe zintensyfikowanie działań UE i finansowanie walki z bezrobociem i społecznymi nierównościami • podejmowanie działań, podjętych z odpowiedzialnością i charakteryzujących się dyscypliną gospodarczą, z uwzględnieniem wsparcia finansowego i w duchu solidarności, • - w ramach UE, zmniejszenie istniejących barier w migracjach międzynarodowych w celach zarobkowych • wzmocnienie roli dialogu społecznego w rozwoju UE i krajowych strategii, poprzez odpowiednie zaangażowanie partnerów społecznych

11. Sytuacja młodzieży • Youthemploymentremains high on thepolitical agenda. According to thelatestEurostatfigures, 5,5 millionyoungpersonsarestillunemployedinthe EU, whichrepresents an overallyouthunemploymentrate of 23.4 % (July 2013, EU28), compared to 22,9 % inJuly 2012 (EU27). • Eurofound'slatestcomparativeresearchfindings on NEETs(young peoplewhoare not inemployment, educationortraining, currently 14 millioninthe EU) show thattheannualeconomicloss to society of not integratingNEETsisestimatedat EUR 153 billion. Thisisinaddition to theinestimablecosts of their disengagement fromsocietyin general. • LT Pres. note

13. Działania UE na rzecz zatrudnienia młodzieży • Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych, • promujące działania na rzecz polepszenia sytuacji młodzieży an rynku pracy uzgodnienia w ramach Wieloletnich Ram Finansowych, • Zakończone negocjacje dot. Rozporządzenia ws. Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych, w szczególności w zakresie Europejskiego Funduszu Społecznego, • trwające prace ws. wdrażania Gwarancji dla Młodzieży, • uwzględnienie w wytycznych dla wielu PCz, w ramach Semestru Europejskiego, potrzeby zintensyfikowania działań krajowych na rzecz zatrudnienia/samozatrudnienia osób młodych, • ustanowienie w lipcu 2013 r. Europejskiego Sojuszu na rzecz Przygotowania Zawodowego,

14. Działania UE na rzecz zatrudnienia młodzieży • Ramy Jakości dla Staży, • plan uczynienia osób młodych specyficzną grupą docelową w ramach Programu na rzecz Zatrudnienia i Innowacji Społecznych (EaSI), ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb MŚP • inicjatywy dot. ułatwienia wewnętrznej mobilności na europejskim rynku pracy poprzez programy, takie jak „Your First EURES Job”,