Dr hab. Fryderyk Zoll, prof. UJ i ALK

Procedury zawarcia umowy I - oferta Dr hab. Fryderyk Zoll, prof. UJ i ALK

Tryb ofertowy • Pojęcie oferty • Skutki złożenia oferty – stan związania ofertą • Oferta złożona interpresentes • Oferta złożona interabsentes • Oferta złożona w handlu elektronicznym (spotkanie z implementacją prawa wspólnotowego – dyrektywa o handlu elektronicznym) • Czy polski ustawodawca dobrze implementował dyrektywę o handlu elektronicznym Procedury zawarcia umowy

Odwoływalność oferty - próba rozróżnienia terminologicznego między wycofaniem oferty a jej odwołaniem • Odwołanie oferty w obrocie profesjonalnym – przesłanki wyłączające odwołanie oferty: zastrzeżenie nieodwołalności lub zastrzeżenie terminu wiązania. • Niespójność polskiego systemu – brak wystarczających argumentów dla zróżnicowania odwoływalności oferty w zależności od podmiotowej kwalifikacji stron Procedury zawarcia umowy

Problem 1 • A nie będący profesjonalistą złożył B oświadczenie, że pragnie mu sprzedać swój samochód za kwotę 50. 000 PLN. W treści tego oświadczenia zastrzegł jednak, że jego oferta wygasa, jeżeli przed otrzymaniem oświadczenia o przyjęciu oferty przez B sprzeda samochód innemu podmiotowi. B złożył oświadczenie A, że przyjmuje jego ofertę i akcept ten doszedł do A. Czy pomiędzy stronami została zawarta umowa? Procedury zawarcia umowy

Odpowiedź na to pytanie nie jest jednoznaczna. Rozstrzygnięcie tego kazusu zależy od zakwalifikowania oświadczenia A jako oferty. Według tradycyjnej doktryny oświadczenie A stanowi tylko invitatio ad oferendum, skoro brakuje woli stanowczego związania się przez oferenta. Jednak nie sposób nie zauważyć, że wprowadzenie przez ustawodawcę odwołalności oferty w obrocie profesjonalnym oznacza złagodzenie wymogu stanowczości oferty. Należy sądzić, że takie oświadczenie jest nadal ofertą i że w przedstawionym stanie faktycznym doszło do zawarcia umowy. Procedury zawarcia umowy

Problem 2 Stan faktyczny jak w P1. Jednak zanim A otrzymał oświadczenie B o przyjęciu oferty, sprzedał samochód C. Następnie dotarło do niego oświadczenie B. Czy została zawarta umowa między A i B? Procedury zawarcia umowy

Rozwiązanie tego kazusu zależy także od odpowiedzi na pytanie o prawną kwalifikację oświadczenia A. Jeżeli dojdzie się jednak do wniosku, że oświadczenie A było ofertą, to pojawia się kolejne pytanie, czy ziszczenie się „warunku rozwiązującego” w tym wypadku prowadzi do upadku oferty, czy też A powinien złożyć oświadczenie o odwołaniu oferty. Należy się odpowiedzieć za tym drugim stanowiskiem. Wtedy umowa między A i B zostałaby zawarta (co nie narusza ważności umowy zawartej między B i C). Procedury zawarcia umowy

Kwestia minimalnej treści oferty Upoważnienie jednej ze stron lub osoby trzeciej do oznaczenia treści umowy Problem 3 A złożył ofertę B kupna obrazu według ceny, którą ustali ekspert C. B na to się zgodził. Czy została zawarta umowa? Procedury zawarcia umowy

Problem 4 A złożył B ofertę sprzedaży maszyn do szycia „zgodnie z cennikiem obowiązującym w dniu wydania towaru”. B wyraził zgodę. Czy została zawarta umowa? Oba problemy dotyczą kwestii, czy można upoważnić jedną ze stron lub osobę trzecią do ustalenia treści postanowień składających się na konieczną treść umowy. Po różnych wahaniach doktrynalnych odpowiedź powinna być co do zasady pozytywna. Zobacz jednak art. 385 3 pkt. 20. Także poza obrotem konsumenckim należy podchodzić do tego rodzaju klauzul z ostrożnością. Przede wszystkim oznaczenie ceny powinno być restryktywnie kontrolowane z punktu widzenia art. 58 par. 2 k.c. czyli zgodności z zasadami współżycia społecznego. Dotyczy to w szczególności przypadku, gdy upoważnienie do określenia ceny należy jak w problemie 4 do jednej ze stron umowy. Procedury zawarcia umowy

Problem 5 Stan faktyczny jak w kazusie 3. C, który miał oznaczyć cenę obrazu nie zrobił tego. A domaga się oznaczenia ceny przez sąd. Czy zasadnie? Trudno jest odpowiedzieć na to pytanie wobec braku regulacji ustawowej. SN dopuścił w niektórych orzeczeniach taką ingerencję w treść umowy, gdy strony pozostawiły pewne postanowienia umowne do dalszych negocjacji (postanowienia otwarte). Jednak czy rzeczywiście sąd powinien mieć taką kompetencję? Procedury zawarcia umowy

Kwestia kwalifikacji ogłoszeń i cenników – art. 71. Ratiolegis – ochrona ogłaszającego przed zaciągnięciem zobowiązania dotyczącego przedmiotu świadczenia, którego zapasy skończyły się. W witrynie sklepu internetowego ogłaszany jest notebook. Oznaczono jego cenę. Klient A przysłał zamówienie. Jednak notebooków tych już nie ma. Czy umowa została zawarta? Procedury zawarcia umowy

To ogłoszenie w Internecie należy rozumieć jedynie jako invitatio ad oferendum. Wątpliwości o których stanowi art. 71 k.c. pojawiają się wtedy, gdy podmiot oferuje dobra, których liczba z istoty jest skończona, tak że nie można zakładać aby ktoś chciał się zobowiązać wobec wszystkich bez względu na liczbę zamówień. Procedury zawarcia umowy

Problem 6 Sklep internetowy oferuje pliki muzyczne za określoną cenę. Czy jest to oferta? Należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Tu nie ma „wątpliwości” w rozumieniu art. 71 k.c., ponieważ proponowane dobro nie może się skończyć. Nie ma więc trudności w spełnieniu świadczenia wobec nieograniczonej (przynajmniej w teorii – problem przepustowości sieci) ilości odbiorców. Procedury zawarcia umowy

Art.. 543 k.c. – wystawienie towaru z ceną jako oferta Problem 7. A kupuje towar w supermarkecie. Bierze towar z półki. Tabliczka wskazuje cenę. Udaje się do kasy. Kasjerka stwierdza jednak, po odczytaniu kodu paskowego, że cena jest inna. A domaga się wydania towaru za cenę z półki. Kto ma rację w sporze? Procedury zawarcia umowy

Casus Jheringa: Pewien prawnik po latach przyjechał do swojego miasta uniwersyteckiego. Miał zwyczaj zabierania karty dań z restauracji. Będąc jeszcze studentem zabrał ze znanego lokalu kartę. Powracając po dziesięciu latach do swojego miasta podrzucił w tym lokalu starą kartę dań. Ceny w niej były jednak także sprzed 10 lat. Pewien klient zamówił obiad na podstawie starej karty. Gdy dostał rachunek (wg aktualnego cennika) odmawia zapłaty, godząc się jedynie na starą cenę. Restaurator domaga się zapłaty nowej ceny. Czy zasadnie? Procedura zawarcia umowy

Dr hab. Fryderyk Zoll, prof. UJ i ALK