Projektowane zmiany w kształceniu zawodowym i ustawicznym

1. Projektowane zmiany w kształceniu zawodowym i ustawicznym

3. Przesłanki związane z modernizacją kształcenia zawodowego i ustawicznego • rozwój gospodarki, postęp techniczny i technologiczny • wzrost wymagań zawodowych w związku z dynamicznym rozwojem gospodarki (new skills for new jobs) • rosnąca mobilność zawodowa i geograficzna pracowników i pracodawców • dostosowanie oferty edukacyjnej do potrzeb rynku pracy

4. Przesłanki związane z modernizacją kształcenia zawodowego i ustawicznego • zobowiązania Polski jako państwa członkowskiego UE, w szczególności • do: • odnowionej Strategii Lizbońskiej • konieczności uczenia przez całe życie – LLL (life long learning ) • konieczności dostosowania do Europejskich i Krajowych Ram Kwalifikacji • dostosowania ram na rzecz zapewnienia jakości kształcenia i europejskiego transferu osiągnięć w kształceniu i i szkoleniu zawodowym (ECVET) • suplementu Europass • walidacji pozaformalnego i nieformalnego uczenia się • konieczność wzmocnienia kształcenia ogólnego w szkołach zawodowych

6. Obszary wprowadzania zmian w szkolnictwiezawodowym Klasyfikacja zawodów szkolnictwa zawodowego Struktura i organizacja kształcenia zawodowego Udział pracodawców w kształceniu zawodowym Kształcenie, dokształcanie i doskonalenie nauczycieli System egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe

7. Modyfikacja klasyfikacji zawodów szkolnych do potrzeb gospodarki i rynku pracy • pojęcie kwalifikacji fundamentem edukacji zawodowej • zapewnienie możliwości osiągania kwalifikacji na różnych ścieżkach edukacji • możliwość uznawania kwalifikacji zdobytych w poszczególnych krajach UE • wprowadzenie krajowego rejestru kwalifikacji zawodowych • grupowanie i integrowanie zawodów (redukcja liczby zawodów) • kwalifikacje potwierdzane egzaminami zewnętrznymi • wyodrębnienie kwalifikacji zawodów w oparciu o tzw. kwalifikację gospodarczą

8. Zawód jako zbiór zadań zawodowych, odpowiadających im modułów kształcenia i kwalifikacji • Symela K.: Krajowe Standardy Kwalifikacji Zawodowych a kształcenie zawodowe. Problematyka nowoczesnego kształcenia zawodowego. W-wa. 2009

9. Zmiany w organizacji i strukturze szkolnictwa zawodowego • zintegrowanie kształcenia ogólnego i zawodowego oraz wyposażenie uczniów w kompetencje kluczowe • rozkład godzin w cyklu nauczania przeznaczonych na kształcenie ogólne i zawodowe ustala dyrektor szkoły • jednolity katalog przedmiotów dla zsz, technikum i liceum (odrębność wymagań dla zsz oraz dla technikum z j. polskiego, j. obcego i matematyki oraz realizacja dwóch przedmiotów na poziomie rozszerzonym) • możliwość integracji kształcenia ogólnego przedmiotów na poziomie rozszerzonym z przygotowaniem zawodowym np. rozszerzenie fizyki i matematyki w zawodach technik mechanik • stopniowa likwidacja szkół policealnych, liceów profilowanych i techników uzupełniających, ckp i cku włączone w centra branżowe

10. Zmiany w organizacji i strukturze szkolnictwa zawodowego • wprowadzenie w zsz co najmniej 60% liczby godzin na przeznaczonych na kształcenie zawodowe • wprowadzenie w technikum co najmniej 50% liczby godzin na przeznaczonych na kształcenie zawodowe • kształcenie praktyczne w zsz: • 1 dzień w tygodniu w klasie I • 2 lub 3 dni w klasie II i III (u pracodawcy, ckp lub warsztatach szkolnych) • możliwość wprowadzenia form kursowych, pozaszkolnych w szkołach zawodowych (kursy kwalifikacyjne we współpracy z pracodawcami – certyfikat umiejętności zawodowych z suplementem) • integracja form szkolnych i pozaszkolnych w branżowych centrach kształcenia zawodowego (kształcenie młodzieży i dorosłych)

11. Pozyskiwanie i doskonalenie kadr szkolnictwa zawodowego • doskonalenie nauczycieli w branżowych centrach kształcenia zawodowego • zatrudnianie specjalistów z gospodarki w szkołach zawodowych na zasadach określonych w Kodeksie Pracy i ustalenie wynagrodzenia na poziomie nauczyciela dyplomowanego • uruchomienie studiów podyplomowych dla nauczycieli przedmiotów zawodowych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 2007-2013 • wdrożenie pilotażowych programów doskonalenia zawodowego nauczycieli przedmiotów zawodowych i pnz. w przedsiębiorstwach w celu zapoznania nauczycieli ze stosowanymi nowoczesnymi technikami i technologiami

12. Współpraca szkół z pracodawcami • Konieczność wzmocnienia relacji szkoła-pracodawca i integracji systemu szkolnego i pozaszkolnego oraz współpracy pracodawców na rzecz poprawy kształcenia zawodowego (inicjatywy i porozumienia MEN z organizacjami pracodawców, samorządami gospodarczymi i organizacjami pozarządowymi) Dotychczas zawarto 11 porozumień z organizacjami pracodawców. Są to: • 1. Stowarzyszenie Techniczne Odlewników Polskich • 2. Business Centre Club • 3. Związek Rzemiosła Polskiego • 4. Ogólnopolska Izba Gospodarcza Drogownictwa • 5. Stowarzyszenie Elektryków Polskich • 6. Konfederacja Pracodawców Polskich • 7. Krajowa Izba Gospodarcza • 8. Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Mechaników Polskich • 9. Izba Gospodarcza Gazownictwa • 10. Polska Izba Przemysłowo-Handlowa Budownictwa • 11. Naczelna Rada Zrzeszeń Handlu i Usług

13. Współpraca szkół z pracodawcami • tworzenie sieci zakładów pracy, w których uczniowie będą odbywać kształcenie praktyczne • wypracowanie standardów praktyk w poszczególnych zawodach • doskonalenie u pracodawców kadry pedagogicznej szkół zawodowych • doskonalenie zawodowe uczniów ostatnich klas zawodowych u pracodawców • wspieranie szkół przez pracodawców w zakresie bazy, środków i materiałów • podejmowanie działań i rozszerzanie możliwości i zakresu dofinansowania w zakresie kształcenia zawodowego młodocianych i kształcenia praktycznego u pracodawców

14. Współpraca szkół z pracodawcami Organy prowadzące w ramach subwencji oświatowej refundują: • wynagrodzenia dla instruktorów pnz. do wysokości minimalnej stawki nauczyciela kontraktowego • dodatek szkoleniowy dla instruktorów pnz.(10 % przeciętnego wynagrodzenia) • koszty odzieży i obuwia oraz środków ochrony indywidualnej na okres zajęć praktycznych u pracodawcy • dodatek szkoleniowy dla opiekuna praktyk zawodowych • premię dla opiekuna praktyk zawodowych

15. Modernizacja podstaw programowych i programów kształcenia w zawodach • modyfikacja podstaw programowych kształcenia w zawodzie do postaci efektów – wymagań (operacjonalizacja celów kształcenia zawodowego i bezpośrednie odniesienie do Europejskich Ram Kwalifikacji ) • korelacja podstawy programowej kształcenia w zawodzie z podstawą kształcenia ogólnego • podstawa programowa kształcenia w zawodzie jest jednocześnie standardem wymagań egzaminacyjnych • możliwość tworzenia szkolnych programów nauczania dla zawodu w o strukturze przedmiotowej i modułowej

16. Modernizacja podstaw programowych i programów kształcenia w zawodach • wyodrębnienie wymagań ogólnych i szczegółowych w podstawach kształcenia ogólnego i zawodowego • wymagania ogólne, ponadzawodowe opisują najważniejsze zadania zawodowe oraz wskazują postawy wspólne dla wszystkich zawodów • wymagania szczegółowe podzielone na części A i B część A – wymagania ogólnozawodowe, wspólne dla zawodów pokrewnych. Są to kompetencje absolwentów, które nie utracą aktualności w przypadku zmiany zawodu na pokrewny część B – wymagania opisujące kwalifikacje typowe, właściwe dla danego zawodu i odnoszą się do wiadomości i umiejętności, które powinien opanować przeciętny uczeń na koniec etapu kształcenia

17. Rodzaje kwalifikacji w Krajowym Systemie Kwalifikacji Zawodowych KSKZ Specyficzne dla zawodu Specjalistyczne Typowe dla zawodu Podstawowe dla zawodu Wspólne dla grupy zawodów pokrewnych Ogólnozawodowe Wspólne dla wszystkich zawodów Ponadzawodowe

18. Kształcenie ustawiczne • szkoły w zawodach, w których prowadzą kształcenie zawodowe oraz w zawodach pokrewnych będą mogły organizować kursy kwalifikacyjne dla dorosłych zgodnie z potrzebami rynku pracy • kursy te powinny być zakończone egzaminem potwierdzającym kwalifikacje, a osoba, która zda egzamin otrzyma certyfikat kwalifikacji zawodowych • Jednostki samorządu terytorialnego mogą tworzyć nowocześnie wyposażone branżowe centra kształcenia zawodowego na bazie CKU, CKP oraz szkół dla młodzieży i dorosłych • branżowe centrum kształcenia zawodowego ma pełnić rolę koordynatora działań jednostek wchodzących w jego skład i zapewnić efektywne wykorzystanie bazy dydaktycznej i zasobów ludzkich w procesie kształcenia zawodowego zgodnie z potrzebami rynku pracy

19. Struktura branżowego centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego • czteroletnie technika i trzyletnie szkoły zawodowe kształcące w danej branży • formy kursowe kształcenia ustawicznego i praktycznego (branżowe) • gimnazja i licea dla dorosłych umożliwiające zdobycie wykształcenia ogólnego i jednocześnie uczestniczyć w formach kursowych w kształceniu zawodowym • Ośrodki przeprowadzania branżowych egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe

20. Zadania branżowego centrum kształcenia zawodowego i ustawicznego • Kształcenie w szkołach dla młodzieży • Kształcenie w szkołach dla dorosłych • Organizowanie i prowadzenie praktycznej nauki zawodu i praktyk zawodowych • Kształcenie w formach pozaszkolnych (kursy kwalifikacyjne – mogą je prowadzić poszczególne szkoły i placówki wchodzące w skład centrum) • Organizowanie doskonalenia nauczycieli kształcenia zawodowego • prowadzenie dokształcania teoretycznego pracowników młodocianych • Przeprowadzanie egzaminów potwierdzających kwalifikacje zawodowe • Prowadzenie poradnictwa i doradztwa zawodowego

21. Modyfikacja egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe • wprowadzenie całorocznego trybu egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe (odejście od sesyjności) w centrach kształcenia branżowego • możliwość potwierdzania w procesie kształcenia każdej wyodrębnionej kwalifikacji ( certyfikat potwierdzający kwalifikację – po potwierdzeniu wszystkich wyodrębnionych w zawodzie kwalifikacji uzyskanie dyplomu i suplementu do dyplomu) • utworzenie zinformatyzowanego banku zadań egzaminacyjnych • wzmocnienie praktycznego aspektu egzaminu na poziomie technikum

22. Modyfikacja egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe • likwidacja systemu egzaminów na tytuły zawodowe • ujednolicenie systemu egzaminów zawodowych bez względu na formę uczenia się (szkolną czy pozaszkolną) • uczestnictwo organizacji pracodawców, stowarzyszeń zawodowych, samorządów gospodarczych oraz indywidualnych pracodawców w tworzeniu ośrodków egzaminacyjnych zapewniających rzeczywiste warunki środowiska pracy • wprowadzenie zasady uczestnictwa pracodawców w egzaminach zawodowych

23. Modyfikacja egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe Ustalenia ze Związkiem Rzemiosła Polskiego: • warunki i czas trwania umowy o prace w celu przygotowania zawodowego z pracownikami młodocianymi pozostają bez zmian • izby rzemieślnicze będą przeprowadzać egzaminy na podstawie wymagań opracowanych w oparciu o podstawę kształcenia w zawodach • dokumentem potwierdzającym kwalifikacje zawodowe pracowników młodocianych pozostanie świadectwo czeladnicze

24. Kalendarz modernizacji egzaminów zawodowych

25. Literatura • Co warto wiedzieć o kierunkach zmian w edukacji, aby skutecznie realizować projekty z Europejskiego Funduszu Społecznego. Przewodnik. MEN 2010 • „Założenia projektowanych zmian. Kształcenie zawodowe i ustawiczne. Informator. MEN 2010 • Symela K.: Krajowe Standardy Kwalifikacji Zawodowych a kształcenie zawodowe. Problematyka nowoczesnego kształcenia zawodowego. W-wa. 2009

26. DZIĘKUJEMY ZA UWAGĘ