210 likes | 312 Views
Naar een duurzame gebiedsexploitatie. Marc van Leent 21 maart 2005. Project. initiatief Netwerk Brabant Bonter gefinancierd door provincie Brabant vier casussen beoogd resultaat: rekenmodel alliantiemodel. ‘beheersing’. ‘ontwikkeling’. Context. Context II. Stelling
E N D
Naar een duurzamegebiedsexploitatie Marc van Leent 21 maart 2005
Project • initiatief Netwerk Brabant Bonter • gefinancierd door provincie Brabant • vier casussen • beoogd resultaat: • rekenmodel • alliantiemodel
‘beheersing’ ‘ontwikkeling’ Context
Context II Stelling • nieuwe ontwikkelparadigma wordt wel met mond beleden; zie • bewijzen van goed dienstverlening (WRR) • ondernemerschap voor publieke zaak (SER) • veel KEI publicaties • nieuwe competenties, attitudes, gewoontes én instrumenten zijn nodig om paradigma te praktiseren
Gebiedsexploitatie vanuit beheersingsperspectief Kenmerken • stedelijke ontwikkeling als groot bouwplan (‘herstructurering’) • accent op ruimtelijke samenhang • fasering is primair tijd- en renteverlies • kostenverdelingsvraagstuk (Afsprakenkader)
Gebiedsexploitatie vanuit ontwikkelingsperspectief Kenmerken • stedelijke ontwikkeling als organisch proces • accent op ruimtelijke én temporele samenhang • fasering geeft duurzame groei de tijd • waardecreatie is opgave
Afsprakenkader grond Grondexploitatie Beheer openbare ruimte gebouwen Bouwexploitatie Vastgoedexploitatie
Afsprakenkader II Beperkingen • accent op kostenverdeling ipv waardeontwikkeling • eenzijdig op fysiek domein gericht; wel sociaal vastgoed maar geen sociale programma’s
ervaring beleving, imago, sociale structuren, e.d. met name te beïnvloeden met niet-fysieke interventies toenemende waardecreatie dienst publieke en private dienstverlening product woningen en buitenruimte domein van het Afsprakenkader grondstof bouwgrond en fysieke infrastructuur Experience Economy
Gebiedsexploitatie - waarom Knelpunt • suboptimalisatie als gevolg van fragmentatie in (boekhoudkundig gedreven) deelexploitaties • zoals grond, vastgoed, beheer openbare ruimte, welzijn, zorg, milieu enz.
Gebiedsexploitatie - kern Kern van opgave: • optimalisatie van (meest relevante) gebiedsgerelateerde kosten en opbrengsten • resulterend in beter (maatschappelijk) rendement voor investeerders • op basis van welbegrepen (maatschappelijk) eigenbelang • zonder moreel oordeel over ‘portemonnee’ van de ander
bv. 15 jaar Gebiedsexploitatie - meerwaarde • Meerwaarde kan gerealiseerd worden door • meer opbrengsten • minder kosten • hogere waardeontwikkeling
Voorbeelden • dagarrangementen besparen tijd voor drukke taakcombineerders en vergroten huur- en verkoopopbrengst • actief jongerenwerk vergroot gevoel van veiligheid en vermindert inzet politie • gezonde woning en woonomgeving (bv. CARA-patiënten) vermindert ziektekosten • behoud van attractief winkelcentrum verbetert verhuurbaarheid en aanzien van buurt • kunstenaars en andere pioniers zorgen voor nieuwe identiteit en versnellen waardeontwikkeling
Duurzame gebiedsexploitatie Essentie duurzaamheid: • zoekt balans tussen sociaal-cultureel, economisch en ecologisch kapitaal • maakt verdringing (van problemen, schade, kosten) in tijd én plaats zichtbaar • in tijd via ‘uitneemwaarde’ • in plaats via ‘externe effecten’
Financierbare gebiedsexploitatie • alleen interventies waarvan economische waarde van belang is voor betrokken of te betrekken partijen • basis van waardebepaling is de marktwaarde (‘de markt heeft altijd gelijk’) • het niet incasseren van deze waarde wordt apart als ‘maatschappelijk dividend’ zichtbaar gemaakt
Eenvoudig rekenvoorbeeld Uitgangspunten • wijk met 1000 huurwoningen • marktwaarde: € 120.000 per woning • beschouwingstermijn:15 jaar • twee scenario’s
Twee scenario’s waarde € 3000,- per m2 scenario 2 scenario 1 € 1500,- per m2 Wijk A B C D E marktpositionering o.b.v peer group
Opmerkingen tot slot gebiedsexploitatie (nieuwe stijl) vraagt • omslag in denken én rekenen • minder moreel appèl, meer zakelijk gedrag • o.a. onderzoek naar: • relatie tussen sociaal/economische infrastructuur en waarde van vastgoed • temporele samenhang van interventies in stedelijke vernieuwing