Kiedy z dzieckiem są problemy

1. Kiedy z dzieckiem są problemy Program społeczny „Szkoła bez przemocy” V edycja Mini-warsztat dla rodziców autor scenariusza: Jagna Niepokólczycka-Gac

2. Dlaczego tak się dzieje, że moje dziecko ma problemy?

3. Przyczyny zachowań dysfunkcyjnych • Biologiczne: • organiczne, np. uszkodzenie centralnego układu nerwowego (powodują charakteropatie); • psychiczne, uwarunkowane czynnikami genetycznymi, wpływającymi na sferę emocjonalną i wolicjonalną w zakresie popędów, co powoduje zmiany psychopatyczne; • zaburzenia hormonalne np. • wyższe stężenie androgenów (męskich hormonów , płciowych • niskie stężenie monoaminooksydazy (MAO) które wskazuje na niedobór serotoniny, może powodować obniżenie zdolności albo motywacji do samokontroli, drażliwość oraz impulsywność, • wysokie stężenie insuliny i niedobór glukozy we krwi które zwykle występuje u badanych osób przejawiających zachowania agresywne • Jedną z przyczyn uszkodzenia CUN jest Fetal Alcohol Syndrome • (FAS; Płodowy Zespół Alkoholowy)

4. FAS - diagnoza • Diagnozując u dziecka zespół FAS bierzemy pod uwagę następujące czynniki: • wywiad potwierdzający spożywanie przez matkę w okresie ciąży alkohol • mała waga urodzeniowa • dysfunkcja CUN • charakterystyczne rysy twarzy

5. Najbardziej wrażliwy na działanie alkoholu jest mózg! • Alkohol: • powoduje śmierć komórek mózgowych uszkadzając: • ciało modzelowate, • móżdżek, • zwoje podstawy, • podwzgórze, • płaty czołowe • zaburza migrację neuronów

6. Ćwiczenie 1 Charakterystyczne rysy twarzy dzieci z zespołem FAS • • zmarszczka kącika oka;• małe, szeroko rozstawione oczy;• płaska środkowa część twarzoczaszki;• krótki, zadarty nos;• wygładzona rynienka podnosowa;• cienką górna warga;• małożuchwie.

7. Czynniki chroniące • Silna więź z rodzicami, • Zainteresowanie nauką i własnym rozwojem, • Regularne praktyki religijne, • Zakorzenienie w tradycji społeczności i szacunek dla jej norm, • Przynależność do konstruktywnej grupy rówieśniczej.

8. Środowiskowe • W obrębie rodziny: • wadliwa struktura rodziny, rodzina niepełna, rekonstruowana, • atmosfera życia w domu rodzinnym kultura pożycia rodziców i pozostałych członków w rodzinie, • sposób odnoszenia się do siebie, • normy regulujące pożycie lub ich brak. • relacje pomiędzy rodzicami a dziećmi, • pozycja dziecka w strukturze rodziny • poczucie bezpieczeństwa dziecka w rodzinie, • zaniedbania ekonomiczno-społeczne, zaspokojenie potrzeb dziecka w tym zakresie,

9. Błędy wychowawcze -podejmowanie zachowań ryzykownych jako ich skutek

10. Ćwiczenie 2 wolność wroga swoboda kochająca swoboda LSD marihu-ana opiaty heroina zaburzenia odżywiania brak odurzania wrogość miłość pobudzające, uspokajające, alkohol wroga kontrola kochająca kontrola kontrola F.Streit 10

11. Postawy rodzicielskie, które wspierają rozwój dziecka i sprzyjają podtrzymywaniu więzi • AKCEPTACJA • miłość jest bezwarunkowa, rodzice kochają dziecko takim, jakie jest, • stosują głównie wzmocnienia pozytywne, chwalą i dostrzegają i doceniają osiągnięcia na miarę możliwości dziecka, • niewłaściwie zachowania ganią, nie odrzucając i nie potępiając osoby, • dają mu poczucie bezpieczeństwa, dzieląc z dzieckiem zarówno sukcesy jak i porażki; • WSPÓŁDZIAŁANIE Z DZIECKIEM • rodzice pozwalają na udział dziecka w życiu rodzinnym • traktują je jako pełnoprawnego członka rodziny • angażują dziecko w pracach domowych rozrywkach • dzielą się z nim zarówno radościami jak i smutkami • DAWANIE DZIECKU ROZSĄDNEJ SWOBODY • rodzice stwarzają okazje do zaspokajania ciekawości, potrzeby aktywności samodzielności dbają o to aby realizacja ich była bezpieczna. • UZNAWANIE PRAW DZIECKA • rodzice uczą tolerancji wobec kultury i zachowania szacunku wobec innych poprzez własny przykład

12. W obrębie szkoły: • Przyczyny psychofizyczne – wynikające z dysfunkcji np. ADHD, dysleksja, zespół Aspergera; • Co nas może zaniepokoić? • ADHD • duża żywiołowość, nadmierna ruchliwość • przekraczanie granic • brak samokontroli • impulsywność, łatwość ulegania sugestiom • trudności w grupie rówieśniczej, nie zamierzone zadawanie cierpienia innym, brak umiejętności podporządkowania się normom grupowym, przegrywania. • nadmierne uzewnętrznianie emocji

13. Dysleksja • Trudności w pisaniu: • wolne tempo pisania, trudności w przepisywaniu, liczne błędy ortograficzne i interpunkcyjne, mylenie liter np. b-p, m-n, d-b, t-d, s-z, brzydki harakter pisma • Trudności w czytaniu: • wolne tempo, niechęć do czytania, zwłaszcza głośnego, szybka męczliwość, błędy w czytaniu np. kot-kto, zgadywanie, opuszczanie liter, gubienie się w tekście. • Trudności w nauce: • języków obcych, geometrii, zapamiętaniu tabliczki mnożenia, szeregów cyfrowych, zapamiętywaniu dat, czytaniu mapy, • Ponadto dziecko takie słabo orientuje się w schemacie ciała i przestrzeni, • ma obniżoną sprawność ruchową.

14. Zespół Aspergera • Przeciętny lub wysoki poziom inteligencji oraz zdolności werbalnych, który maskuje • tendencję do polegania na dosłownym znaczeniu oraz nieumiejętność odczytywania • języka ciała i mimiki twarzy, • słaba koordynacja wzrokowo-ruchową i ogólna niezdarność, • wąskie zainteresowania, brak elastyczności umysłowej, • brak otwartości na zmiany, • szczere pragnienie kontaktu z innymi, • niepewność oraz obawy spowodowane niską samooceną, strachem przed porażką i brakiem zrozumienia lub niemożnością zrozumienia innych, • Strach związany z poczuciem inności i niedopasowania, • przyjmowanie postawy silnie egoistycznej i szowinistycznej, a także ustalanie dla siebie bardzo wysokich standardów w każdej sferze życia

15. Gdzie szukać pomocy? • krok I. Pedagog szkolny • krok II. Psycholog w Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej (nie obowiązuje rejonizacja) • krok III. • Dysleksja Polskie Towarzystwo Dysleksji Warszawski Oddział Terenowy Nr 1; 02-625 Warszawa, ul. Woronicza 15 lok. 100tel. 022 847-95-42 • ADHD • Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom z ADHD i innymi zaburzeniami tel. 503 048 898 • Zespół Aspergera • „Synapsis” Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Ośrodek Zdrowia Psychicznego i Problemów Rodzinnych, Warszawa-Ursynów tel. 022 643 98 61 oraz 022 641 70 51 • Gabinet Psychoterapii Grupy Synapsis, Warszawa-Śródmieście tel. 022 629 25 77

16. Problemy i ich przyczyny • Przyczyny dydaktyczne: • nagromadzenie treści nauczania, przerastające możliwości intelektualne ucznia • organizacja procesu dydaktycznego • Przyczyny społeczno – środowiskowe • warunki pracy ucznia i nauczyciela, • stosunki interpersonalne w układzie: uczeń – uczeń, uczeń – nauczyciel, • Czynniki ekonomiczno – gospodarcze i przyrodniczo – ekologiczne • wyuczona bezradność • brak wzorców, perspektyw • brak motywacji do wykorzystania wrodzonego potencjału • Relacje rodzice – szkoła • Dla nastolatka drugą, co do ważności, osobą znaczącą jest nauczyciel. Jest on oceniany jako bardziej obiektywny od rodziców, toteż jego opinie mają wielki wpływ na formującą się osobowość ucznia (samoocenę, emocje, obraz świata); Ćwiczenie 3

17. Wpływ środków masowego przekazu na kształtowanie postawy społeczno-moralnej dzieci i młodzieży • podważanie autorytetów • modelowanie zachowań przemocowych • zachęcanie do zachowań autodestrukcyjnych • demoralizacja poprzez kontakt z osobami dopuszczającymi się czynów karalnych

18. Co powinno Cię zaniepokoić: zmiana oglądanej strony na Twój widok dziwne telefony, dziecko stara się odbierać „u siebie”, ścisza głos kiedy wchodzisz, urywa rozmowę korzystanie z komputera w późnych porach, zamiana życia rzeczywistego na wirtualny, utrata towarzystwa, zmiana przyjaciół nagły przypływ gotówki – mogą pochodzić od osób, które realizując swój cel „wkupiają” się w łaski dziecka (sekta, pedofil) Jak sobie radzić: Krok I. Umieść komputer w widocznym dla siebie „wspólnym” miejscu Ustal zasady korzystania z komputera np. czas, strony z których nie wolno korzystać kontroluj odwiedzane przez dziecko strony używaj do tego celu „historii” zainstaluj program filtrujący surfuj razem z dzieckiem Krok II. Zgłoś się do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej Internet

19. Co powinno zaniepokoić: nadmierne zainteresowanie jedzeniem, kalorycznością potraw, przepisami, dietami, ważenie każdego zjedzonego produktu unikanie wspólnych posiłków, agresja, drażliwość lub wycofanie bóle brzucha; pomimo znacznej utraty wagi, dalsze odchudzanie lęk przed przybraniem na wadze uprawianie intensywnych ćwiczeń zmiany w wyglądzie, wychudzenie, wypadanie włosów, meszek na twarzy, rękach i nogach, zimne dłonie wydłużenie okresu pomiędzy menstruacją lub jej całkowity zanik przyjmowanie preparatów na przeczyszczenie lub z pseudoefedryną np. tiusipet Ćwiczenie 4 Anoreksja i bulimia -Pro-ana })i({

20. Ćwiczenie 5 Anoreksja i bulimia -Pro-ana })i({ • Jak sobie radzić? • Krok I • obserwuj dziecko, • prowadź racjonalną kuchnię, • kreuj aktywny styl życia, uprawiaj sport, zaproponuj dziecku wspólną aktywność • pomóż zaakceptować własną seksualność • Krok II • jeżeli obserwujesz nagłe wahnięcia wagi, zaproponuj wizytę u dietetyczki • Krok III • zgłoś się do Poradni Psychologiczno – Pedagogicznej • zgłoś się do Poradni Zdrowia Psychicznego

21. Środki psychoaktywne • Co powinno Cię zaniepokoić: • utrata przez dziecko apetytu, gwałtowny spadek wagi ciała, lub przeciwnie nagły wzrost wagi i zainteresowania jedzeniem • nagłe i nieuzasadnione zmiany nastroju • nocowanie poza domem bez wcześniejszych uzgodnień • agresywne zachowanie, stany paniki lub lęku • zaczerwienienie i obrzęk powiek, wąskie lub nazbyt powiększone źrenice, brak reakcji na światło • pojawienie się w domu lufek do papierosów • słodkawy zapach ubrań • zmiana przyjaciół • ginięcie pieniędzy oraz cennych przedmiotów • specyficzny język, jaki porozumiewa się dziecko

22. Jak sobie radzić? Krok I rozmawiaj ze swoim dzieckiem na tematy nie tylko związane z nauką, stawiaj otwarte pytania, dziel się z nim swoimi radościami i smutkami punktem wyjścia do rozmowy o narkotykach może być film lub książka wspólnie przeczytana bądź przykładem, pokaż dziecku jak się bawić bez alkoholu poznaj zainteresowania swojego dziecka i krąg jego przyjaciół, Krok II jeżeli czujesz, że coś jest nie tak szukaj porady na portalach: http://www.narkotyki.com.pl/ http://narkotyki.esculap.pl/ http://abc.narkotyki.webpark.pl/ Krok III Pomoc uzyskasz pod anonimowymi telefonami zaufania: 0 801 199 990 Ogólnopolski Telefon Zaufania Narkotyki – Narkomania 0 800 120 289 Infolinia Stowarzyszenia KARAN 0 801 120 002 Niebieska Linia (przemoc w rodzinie) 0 800 120 148 Anonimowa policyjna linia specjalna 0 801 109 696 Pogotowie Makowe Towarzystwa „Powrót z U” 0 800 120 359 Narkomania — Pomoc Rodzinie, Infolinia Towarzystwa Rodzin i Przyjaciół Dzieci Uzależnionych „Powrót z U” Środki psychoaktywne

23. sekta • Co powinno zaniepokoić: • nagła zmiana osobowości, wrażenie nieobecności, • brak uczuć i chłód w stosunkach z rodziną i przyjaciółmi • zamknięcie się w sobie i tajemniczość • nowe kontakty towarzyskie • zmiany fizyczne - nagły spadek lub przyrost wagi ciała • niezwykłe pobudzenie i witalność • fascynacja nową literaturą, muzyką • przesadny krytycyzm • zachowania neurotyczne, psychotyczne, skłonności samobójcze

24. Sekty • Jak sobie radzić? • Krok I • rozmawiaj z dzieckiem o jego nowej religii • wskaż dziecku literaturę wyjaśniającą mechanizm oddziaływania sekty na psychikę człowieka sam przeczytaj ją również • podtrzymuj kontakt  z dzieckiem, włącz go do problemów dnia codziennego rodziny, nie można dopuścić, aby się całkiem odizolowało • ucz zasad moralnych • Krok II • szukaj pomocy: • Dominkańskie Centrum Informacji o Nowych Ruchach Religijnych i Sektach Kraków: ul. Dominikańska 3, tel. (012) 23 11 81 • Warszawa: ul. Dominikańska 2, tel. (022) 43 62 11 • Poznań: ul. Kościuszki 98, tel. (061) 52 31 34

25. choroba psychiczna nieporozumienie rodzinne przewlekła choroba warunki ekonomiczne zawód miłosny nagła utrata źródeł utrzymania śmierć osoby bliskiej problemy szkolne uzależnienie trwałe kalectwo AIDS niepożądana ciąża zaburzenia osobowości osamotnienie i poczucie izolacji nieprzystosowanie społeczne chęć zemsty, kary, próby szantażu i manipulacji otoczeniem SamobójstwaPrzyczyny samobójstw według KG Policji

26. Sygnały świadczące o myślach samobójczych • mówienie o samobójstwie albo o śmierci; • mówienie o chęci odejścia; • mówienie o poczuciu beznadziejności albo o poczuciu winy; • odsuwanie się od przyjaciół i rodziny, niechęć do wychodzenia z domu i spotkań towarzyskich; • porzucenie swoich ulubionych zajęć; • problemy z koncentracją i jasnym myśleniem; • podejmowanie autodestrukcyjnych zachowań (np. picie alkoholu, narkotyzowanie się, zbyt szybka jazda samochodem). • żegnanie się z bliskimi, rozdawanie cennych wcześniej przedmiotów

27. SamobójstwaJak zapobiegać? • Krok I • rozmawiaj z dzieckiem o jego problemach • słuchaj bez potępiania i oceny, mów o tym, że nie ma sytuacji bez wyjścia a Ty zawsze będziesz po stronie dziecka • pozwól swemu dziecku na wyrażenie trudnych emocji lęku, gniewu, złości, zazdrości, nie mów „tak nie można” • nie oceniaj, nie dyskutuj na temat dopuszczalności i słuszności samobójstwa • Krok II • nie czekaj aż problem sam się rozwiąże, szukaj pomocy • natychmiast szukaj pomocy u pedagoga szkolnego, w telefonie zaufania, ośrodku interwencji kryzysowej, psychologa, psychiatry, • usuń dostępne środki pozbawienia się życia, • w sytuacji kiedy widzisz, że dziecko przechodzi do realizacji planów, wzywaj natychmiast pogotowie

28. Ćwiczenie 6 Szkoła Służba zdrowia policja Świetlica środowiskowa PP-P uczeń rodzina MOPS fundacje parafia CPR

29. Ćwiczenie 7 Dziękuję za uwagę