810 likes | 1.28k Views
RESTRİKTİF AKCİĞER HASTALIKLARINDA SPİROMETRİK VERİLER VE HASTA ÖRNEKLERİ. PROF. DR. BİRSEN MUTLU İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. ÇIKAR ÇATIŞMASI BEYANI. Konuşma Ücretleri Bağışlar ( Araştırma – Eğitim – Cihaz )
E N D
RESTRİKTİF AKCİĞER HASTALIKLARINDA SPİROMETRİK VERİLER VE HASTA ÖRNEKLERİ PROF. DR. BİRSEN MUTLU İ. Ü. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı
ÇIKAR ÇATIŞMASI BEYANI • Konuşma Ücretleri • Bağışlar ( Araştırma – Eğitim – Cihaz ) • Kongre Toplantı Sponsorluğu
SPİROMETRİYİ ETKİLEYEN FAKTÖRLER Akciğerlerin Mekanik Özellikleri C ( Kompliyans ) ER ( Elastik Recoil ) Akciğerlerin Dirençsel Özellikleri Hava Yolunun Çapı İle Belirlenmektedir
Akciğer Kompliyansı Akciğer Volümleri Akciğer Ekspansiyonu ‘Elastik Recoil’ Basıncı RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU
AMFİZEM ASTIM NORMAL FİBROZİS
RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ I- İNTERSTİSYEL AKCİĞER HASTALIKLARI • IPF • Kollajen Doku Hastalığı • Sarkoidoz • Pnömokonyoz
RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ II- NÖROMUSKÜLER HASTALIKLAR • III- AKCİĞER ÖDEMİ • KKY • ARDS • VI- AKCİĞERLERİN YER KAPLAYAN LEZYONLARI • Tümör • Pnömoni
RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ V- PLEVRA HASTALIKLARI • Plörezi • Pnömotoraks • Plevral Fibrozis VI- TORAKS DUVARI HASTALIKLARI • Skolyoz • Kifoskolyoz
RESTRİKTİF TİP VENTİLASYON BOZUKLUĞU NEDENLERİ VII- DİYAFRAGMA HAREKETLERİNİN KISITLANMASI • Obezite • Gebelik • Asit • N. Frenicus Felci
RESTRİKTİF HASTALIKLARDA SPİROMETRİK VERİLER • VC • FVC • FEV1 • FEV1 / FVC N veya ( > % 85 – 90 ) TLC En İyi Tanımlayan Özellik Klasik Spirometrik Restriktif Patern
RESTRİKTİF HASTALIKLARDA SPİROMETRİK VERİLER MVV • Erken Dönemde Normal • İleri Dönemde ( FVC < % 50 ) VC Azaldığı İçin FEF 25 – 75’ de Sıklıkla Beklenenin Altındadır
RESTRİKTİF HASTALIKLARDA AKIM – VOLÜM EĞRİSİ • Akım – Volüm Eğrisi Sağlıklı Erişkinden Elde Edilen Akım – Volüm Eğrisinin Küçük Bir Modelidir
RESTRİKTİF HASTALIKLARDA ZAMAN – VOLÜM EĞRİSİ VOLÜM RESTRİKTİF ZAMAN Azalmış Maksimum Volümle Birlikte Platoya Erken Ulaşma
SPİROMETRİ Hava Yolu Obstrüksiyonunu Tanımada Temel Restriksiyonu Saptamada Yetersiz Jan Vandevoorde, et al. CHEST 2005; 127: 1560 – 1564
SPİROMETRİ Restriktif Patern < %3 NPV % 95.4 Shawn D. et al. How Accurate is Spirometry at Predicting Restrictive Pulmonary İmpairment ? Chest 1999; 115: 869 – 873 Restriktif Bir Ventilatuar Bozukluğu Dışlamada Yararlı Normal Sınırlarda
SPİROMETRİ • Normal Sınırlarda Restriktif Akciğer Hastalığı düşünülmüyor • TLC Ölçümü Gereksiz Shawn D. et al. How Accurate is Spirometry at Predicting Restrictive Pulmonary İmpairment ? Chest 1999; 115: 869 – 873
SPİROMETRİ Restriktif Patern ( + ) Akciğer Volümleri Ölçümü Pulmoner Restriksiyon (+) % 58 Shawn D. et al. How Accurate is Spirometry at Predicting Restrictive Pulmonary İmpairment? Chest 1999; 115: 869 – 873
SPİROMETRİ İnterstisyel Akciğer Hastalıkları VC Restriksiyonu Belirlemede Yetersiz ( % 10 Restriksiyon Atlanabilir ) Boros PW. Value of Spirometry in Detecting Volume Restriction in Interstitial Lung Disease Patients. Respiration 2004; 71: 374 – 379
SPİROMETRİ İnterstisyel Akciğer Hastalıkları Spirometrik Restriktif Patern ( - ) TLC Ölçülmeli Boros PW. Value of Spirometry in Detecting Volume Restriction in Interstitial Lung Disease Patients. Respiration 2004; 71: 374 – 379
SPİROMETRİ FVC Hava Yolu Obstrüksiyonu ( Hava Hapsi ) Ekspiratuar Eforun Erken Sonlandırılması Pulmoner Restriksiyon Boros PW. Value of Spirometry in Detecting Volume Restriction in Interstitial Lung Disease Patients. Respiration 2004; 71: 374 – 379
SPİROMETRİ FVC Restriksiyon doğrulamak İçin TLC Ölçümü ( Gold Standart ) Saiprakash B, et al. The Utility of Spirometry in Diagnosing Pulmonary Restriction Lung. ( 2008 ) 186: 19 – 25
RESTRİKTİF AKCİĞER HASTALIKLARI Akciğer Volümleri Azalır VC TLC FRC RV RV / TLC Normal Nöromüsküler Hastalıklarda RV
RESTRİKTİF HASTALIKLARDA AKCİĞER VOLÜMLERİ İnspiratuar Restriktif Hastalıklar Pulmoner Fibrozis Plevral Fibrozis Plevral Sıvı Diyafragmatik Zayıflık Ekspiratuar Restriktif Hastalıklar Asit Obesite Gebelik Abdominal Kas Zayıflığı
AKCİĞER VOLÜMLERİ • TLC • RV Spirometreyle Ölçülemez • FRC Statik Akciğer Volümleri Ölçülmeli
STATİK AKCİĞER VOLÜMLERİ Gaz Dilüsyon Yöntemi Pletismografik Ölçüm Cihazlar Yaygın Değil Pahalı !!! Akciğer Volüm Ölçümü Ne Zaman???
SPİROMETRİ FVC < % 85 FEV1 / FVC % 55 Akciğer Volüm Ölçümü ??? Restriksiyonu Öngörmede Sensitivite % 96 NPV % 98 Akciğer Volüm Ölçümü Gereksinimini % 48 – 49 Maliyet % 30 Glady CA, et al. A Spirometry – Based Algorithm To Direct Lung Function Testing in the Pulmonary Function Laboratory Chest 2003; 123: 1939 – 1946
RESTRİKSİYONUN SINIFLANDIRILMASI Ağırlık DerecesiBeklenen % TLC, VC Hafif % 66 - 80 Orta % 51-65 Ağır % 50 Normal % 81
RESTRİKSİYON ??? • Akciğer Volümleri • Difüzyon Testi • PI max ve PE max KLİNİK DEĞERLENDİRME ???
RESTRİKSİYON ??? İnterstisyel Akciğer Hastalıkları VC TLC FRC RV DLCO
RESTRİKSİYON ??? Göğüs Duvarı Hastalığı Plevra Hastalığı Nöromusküler Hastalık Kötü Efor VC TLC FRC RV Rölatif Korunma DLCO Normal
RESTRİKSİYON ??? Kifoskolyoz PI max ve PE max Hafif Kifoskolyozda İleri Kifoskolyozda Ateklektazi ve Şant Hipoksemi İleri Dönemde Havayolu Obstrüksiyonu
RESTRİKSİYON ??? Nöromüsküler Hastalıklar Solunum Kas Güçsüzlüğü VC Supin Pozisyonda Dik Pozisyona Göre VC > % 25 İnspiratuar kas güçsüzlüğü TLC Ekspiratuar kas güçsüzlüğü ERV RV
Nöromüsküler Hastalıklar PI max ve PE max Normal Ağır düzeyde Erken ve Duyarlı Gösterge MVV PI max İzlemde En Önemli Parametreler PE max RESTRİKSİYON ???
NORMALİN ALT SINIRLARI = NAS ( LLN ) Referans Denklemleri Üzerine Yapılan Yayınlar Normalin Üst ve Alt Sınırlarını Net Olarak Tanımlamalıdır LLNNormalin alt sınırı
NORMALİN ALT VE ÜST SINIRLARI Her Bir Fonksiyonel Parametre İçin Referans Popülasyonuna Ait Frekans Dağılımında 5. Persantilin Altında Kalan Değerler Normalden Düşük Kabul Edilmelidir RV, TLC Gibi Hem Alt Hem Alt Hem de Üst Sınırı Geçmesi Anormal Sayılacak Parametreler İçin Referans Popülasyonuna Ait Frekans Dağılımında 95. Persantilin Üstünde Kalan Değerler Normalden Yüksek Kabul Edilmelidir
FEV1 / VC NAS Evet VC NAS Hayır Evet TLC NAS Evet Hayır Normal ? Restriksiyon Obstrüksiyon DLCO NAS Evet Hayır Göğüs duvarı Nöromüsküler İnterstisyel AH Pnömonitis
KOMBİNE ??? OBSTRÜKTİF ??? FEV1 / FVC ≤ NAS OBSRÜKSİYON ( TLC ) KOMBİNE ( TLC ) VC ≤ NAS
Ülkemizdeki Spirometrelerde Kullanılan Prediksiyon Cetvellerimizde LLN Değerine Göre Düzenleme Yapılana Kadar Salzman ZH. J Resp Dis 1999;20:812 Barreiro TJ. Am Fam Physician 2004;69:1107-14
OLGU - SARKOİDOZ Y. H. Yaş : 42 Cinsiyet : Erkek Eforla Nefes Darlığı Fizik Muayene: Normal