YOĞUN BAKIM ALT YAPISI İNSAN GÜCÜ PLANLAMASI KALİTE STANDARTLARI

1. Prof. Dr. Arzu Topeli İskit Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi İç Hastalıkları Yoğun Bakım Ünitesi atopeli@hacettepe.edu.tr YOĞUN BAKIM ALT YAPISIİNSAN GÜCÜ PLANLAMASIKALİTE STANDARTLARI

2. Sağlık Bakanlığı’nın uygulamaları • 20 Temmuz 2011 • YATAKLI SAĞLIK TESİSLERİNDE YOĞUN BAKIM HİZMETLERİNİN UYGULAMA USUL VE ESASLARI HAKKINDA TEBLİĞ • Dünya’da Yoğun Bakımlar nerede, aslında Yoğun Bakımlar nerede olmalı ? …

3. SWOT ANALYSIS Strengths Weaknesses Oportunities Threats

4. 1998

5. 2001 …

6. Yoğun Bakım Servisi (SB) • Bir ya da daha fazla organ veya organ sistemlerinde ciddi işlev bozukluğu nedeniyle yoğun bakım gereksinimi olan hastaların iyileştirilmesini amaçlayan, fiziksel alt yapısı ve konumu itibariyle hasta bakımı açısından özellik taşıyan, ileri teknolojiye sahip cihazlarla donatılmış, yaşamsal göstergelerin izlendiği, hasta takip ve tedavisinin 24 saat esasına dayalı olarak kesintisiz sağlandığı erişkin, çocuk ve yenidoğan hasta birimlerini ifade eder.

7. Alt Yapı

10. Alt Yapı • 8-12 yatak • < 6 yatak maliyet-etkinliği düşük • Eğitim vermek mümkün değil • > 200/yıl hasta yatışı • Case-mix • >16 yönetimi zor

13. Alt Yapı • Lavobo … • Otomatik olması gerekli değil • Gürültü • Gündüz < 45 DB • Gece < 20 DB • Gerçekte > 50-70 DB

14. Düzey 1: < 24 saat ventilasyon, monitörizasyon amaçlı, tek organ yetmezliği • Düzey 2: Uzun süreli ventilasyon, tek organ yetmezliği • Düzey 3: Tüm imkanların olduğu, >1 organ yetmezliği • Tüm uzmanlık alanlarına 24/7 ulaşım • Lab/Radyoloji

16. I II III

18. III II I

19. İhtiyaçlara göre >1 YBÜ • Dahili • Cerrahi • Nöroloji • Travma • Transplant • …

20. Yoğun bakım teknoloji ile donatılmış odalar veya yataklar değil bir ORGANİZASYON’DUR.

21. Yoğun Bakımlar … • Yaşamsal tehlikesi olan hastalara yetkin personel ile etkin ve güvenli bakım ve tedavi sağlayan özellikli ünitelerdir. • ˜ 60 yıllık bir geçmiş

22. Peter Safar AkeGrenvik 1964 Pittsburgh CCM eğitim

23. Temel Sorunlar • Aşırı bölünmüş yoğun bakımlar • Adanmış kıdemli ve eğitimli personel eksikliği • 24/7 bakım eksikliği

24. Yoğun Bakımcının Özellikleri • Çabuk karar verme • Hedefe yönelme • Çabuk hareket etme • Anestezist/cerrah kadar beceri sahibi • Dahiliyeci kadar bilgili, düşünceli ve muhakeme yeteneği olan • Meraklı bir bilim insanı • Eğitmen • Diplomat Safar & Grenvik

26. Yoğun Bakım Ekibi • Doktor • Hemşire • Nütrisyonist • Fizyoterapist • Solunum terapisti • Teknisyen (Biyomedikal) • Klinik eczacı • Sosyal hizmet uzmanı • Enfeksiyon kontrol hekim/hemşiresi • …… KALİTELİ YAŞAM SAĞLAMAK

27. Türkiye’de ciddi Yoğun Bakım personel eksikliği yaşanıyor ….. • Solunum terapistliği • Ülkemiz için bir model oluşturulmalı • Fizyoterapistler • Hemşireler

28. İşletim Sistemi • Tıbbi direktör • Yoğun bakım uzmanı • Profesyonel zamanının büyük bir kısmı (%50-75) yoğun bakım faaliyetleri için harcanmalı • 24/7 yoğun bakım uzmanı zor: ana dal uzmanları, asistanları (kıdemli düzey) • “Kapalı sistem” veya “yarı açık sistem”

30. Kasım 2000 • Yılda 98,000 Amerikalı önlenebilir bir tıbbi hatadan ölüyor • Meme kanseri, AİDS ve trafik kazalarına bağlı ölümlerden daha fazla

31. Yoğun bakım servisi: Bir ya da daha fazla organ veya organ sistemlerinde ciddi işlev bozukluğu nedeniyle yoğun bakım gereksinimi olan hastaların iyileştirilmesini amaçlayan, fiziksel alt yapısı ve konumu itibariyle hasta bakımı açısından özellik taşıyan, ileri teknolojiye sahip cihazlarla donatılmış, yaşamsal göstergelerin izlendiği, hasta takip ve tedavisinin 24 saat esasına dayalı olarak kesintisiz sağlandığı erişkin, çocuk ve yenidoğan hasta birimlerini, ifade eder.

33. Yoğun Bakım’ın 7 C’si • COMPASSION (şefkat) • COMMUNICATION (iletişim) • CONSIDERATION (hasta, ailesi, diğer personeli dikkate alma) • Avoidance of CONFLICT (çelişkiden kaçınma) • COMFORT (hastanın konforuna özen) • CAREFULNESS (dikkatlilik) • CONSISTENCY (tutarlılık)

34. Yoğun Bakımda Kalite • 1990’lı yılların sonunda İsrail’li mühendisler 24 saat boyunca yoğun bakım ünitesini gözlediler: • Ortalama bir hasta için 178/gün işlem yapılıyor • İlaç infüzyonu • Aspirasyon • Pozisyon • Kateter takılması • … Hata payı %1 kabul edilse Her hasta için 2 hata/gün

35. Yoğun Bakım’da mekanik ventilasyon altında izlenen, santral kateteri ve idrar kateteri olan bir hastada 10 gün sonunda • Kateter ilişkili kan dolaşımı enfeksiyonu gelişme olasılığı %4 • Üriner sistem enfeksiyonu gelişme olasılığı %4 • VİP olasılığı %6 (ölüm oranı %40-50) Yoğun bakımda her 2 hastanın 1’inde komplikasyon gelişiyor !

39. Pilot 1.8 milyon mil’i CHECKLIST’ler ile hatasız uçuyor ! CHECKLIST 

41. %11

42. If a newdrugwere as effective at savinglives as Peter Pronovost’schecklist, therewould be a nationwide marketing campaignurgingdoctorstouse it.

43. Tıp Bilimi

44. CritCareMed 2008

45. < 8 mL/kg VT %20 < 150 mg/dLglukoz %34

47. Kalite Endikatörleri • Uygun/alakalı • Önemli • Ölçülebilir • Veri toplanabilir • Kanıta dayalı Alt yapı/organizasyon Süreç Sonuç

48. Alt Yapı Kalite Endikatörleri • 24/7 yoğun bakımcı bulunması • Hemşire/hasta oranı • 10,000 nüfusa düşen yoğun bakım yatak sayısı • Hekim istemlerinin bilgisayar ortamında verilmesi • Rehabilitasyon uygulama • Klinik eczacı bulunması • Organ nakli yönetimi • Multi-disiplinervizitler

49. Süreç İlişkili Kalite Endikatörleri • Yatış süresi • MV süresi • Bakım demetlerine uyum • Ventilatörden ayırma • Deliryumun sürekli izlemi • Hipo- / hiperglisemi oranları • Erken enteralnütrisyona başlama • El yıkama verileri • Profilaksiler • Gece taburculuk veya devirleri (20:00-08:00 vardiyası) • İlk 48 saat içerisinde tekrar yatışlar • Doluluk oranı • Morbidite/mortalite toplantıları • Yaşamın son döneminin yönetimi

50. Sonuç İlişkili Kalite Endikatörleri • Standardizemortalite oranı • Yoğun bakımdan taburculuk sonrası mortalite oranı • Bakteriyemi oranı • VİP oranı • MRSA / C. difficile / VRE oranı • İlaç veya tıbbi hatalar • Düşmeler, kırıklar • Tekrar entübasyon oranı • Plansız ekstübasyon oranı • Bası yaraları • Hasta ve yakınlarının memnuniyeti