100 likes | 317 Views
Psychotherapie bij trauma en verlies ten gevolge van een lichamelijke ziekte. Diagnose. Eerst: opluchting + duidelijkheid Op lange termijn: onzekerheden (prognose) + moeilijkheden (eigen aan ziekte). 2 centrale thema’s:. Trauma Verlies post-traumatische rouwreacties
E N D
Psychotherapie bij trauma en verlies ten gevolge van een lichamelijke ziekte
Diagnose • Eerst: opluchting + duidelijkheid • Op lange termijn: onzekerheden (prognose) + moeilijkheden (eigen aan ziekte)
2 centrale thema’s: Trauma Verlies post-traumatische rouwreacties stressreacties • Normale reacties op buitengewone en stressrijke omstandigheden (tot een maand na traumatische gebeurtenis) • Pathologisch = • PTSS , paniekstoornis, gegeneraliseerde angststoornis, stemmingsstoornissen, … • Pathalogische rouw
PTSS Post Traumatische StressStoornis Criteria: • Traumatische gebeurtenis + gevoel van angst en machteloosheid • Confrontatie of dreiging met de dood • Fysieke integriteit bedreigd • Herbelevingreacties • Vermijdingsreacties • Reacties van verhoogde arousal • Symptomen aanwezig min een maand na confrontatie met traumatische gebeurtenis • Belangrijke beperkingen voor functioneren van de persoon (PTSS ook bij mogelijk bij belangrijke naasten van patiënt!)
Diagnostiek PTSS en Pathologische rouw • Diagnose pas te stellen op termijn: • Pathalogische rouw: na 3 maanden • PTSS: na 1 maand • Reacties in een vroeg stadium kunnen erg verschillen van persoon tot persoon
Voorbeelden diagnostische instrumenten • PTSS: • Schokverwerkingslijst (van Brom en Kleber - 1985) • PTSS-zelfscoringslijst (van Carlier, Van Uchelen, Lamberts en Gersons - 1996) • Gestructureerde interviews voor PTSS (van Carlier, Van Uchelen, Lamberts en Gersons - 1996) • Gecompliceerde rouw • Vragenlijst Rouw (van De Keijser en anderen,1998) • Klinisch interview Gecompliceerde Rouw (van De Keijser en anderen,1998)
Behandelingrationale en doelstellingen • Debriefing: zeer verschillend effect bij verschillende personen/situaties • Te vroege professionele steun verstoort • het normale verwerkingsproces • de essentiële sociale steun • psychotherapie gericht op bevorderen + op gang brengen van een normaal verwerkingsproces • Toekomstige levensgebeurtenissen kunnen het verlies weer actueel maken
Interventies Wanneer? • Op vraag van de patiënt • Om een gestagneerd verwerkingsproces terug op gang te brengen Wat? Cognitief-gedragstherapeutische technieken: • Imaginaire exposure • Uitdagen van disfunctionele cognities • EMDR (Eye Movement Desensitisation and reprocessing) • Via internet • Counseling • Zelfhulpgroepen • Psychotherapie • …
Specifiek voor trauma en verlies bij een lichamelijke ziekte: • Dreiging en impact van het trauma kan in de toekomst liggen. • ‘Toeschrijven van positieve veranderingen aan ziekte’ als copingstrategie. • Vaak meervoudige verliezen: verlies van zelfwaardering, doel in het leven, fysieke capaciteiten, financiële mogelijkheden, …