Komunikacja międzykulturowa

1. Komunikacja międzykulturowa dr Anna Zajenkowska 2011

2. Komunikacja międzykulturowa • Barnga – gra symulacyjna • Proces komunikacyjny • Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej • Kultury wysokiego kontekstu versus kultury niskiego kontekstu • Zależność od pola versus niezależnośc od pola • „Ja niezależne” versus „Ja zależne” • Wymiary kulturowe według: • Hofstede • Schwartza • Hampdena-Turnerai Trompenarsa

3. Barnga – gra symulacyjna Barnga pozwala na stworzenie sytuacji, w której uczestnicy doświadczają mini szoku kulturowego wynikającego z nowego sposobu komunikacji. →Thiagarajan, S., Thiagarajan, R. (2006). Barnga: A Simulation Game on Cultural Clashes. London and Boston: Intercultural Press • Brak informacji – różne zasady w każdej grupie • Konflikt – gracze przechodzą do innej grupy • Międzykulturowe doświadczenie – ludzie myślą/wierzą, że mają takie same normy • Mini szok kulturowy – odkrycie, że normy są różne • Zrozumienie i pogodzenie się z różnicami = efektywna gra

4. Proces komunikacyjny W procesie komunikacji międzykulturowej istnieje szereg filtrów, które wpływają na znaczenie wypowiadanych słów i na ich rozumienie. komunikat ALBO ZROZUMIEĆ Osoba A FILTRY FILTRY Osoba B sprzężenie zwrotne

5. Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej Kultury wysokiego kontekstu versus kultury niskiego kontekstu Kultury wysokiego kontekstu, np.: Japonia, Chiny czy kraje muzułmańskie – ścisłe kontakty międzyludzkie, wiele znaczeń komunikowane jest w sposób niedosłowny. Słowa stanowią tylko niewielką cześć komunikatu, bardzo istotny jest także sposób przekazu. Kultury niskiego kontekstu, np.: kraje Europy Zachodniej, czy Ameryki Północnej - kontakty bezpośrednie są rzadsze i zazwyczaj mają jakiś konkretny powód, informacja jest przekazywana wprost. Znaczenie ma głównie komunikat werbalny, brak podtekstów, mowa ciała i kontekst wypowiedzi nie wpływają istotnie na treść komunikatu, a także go nie zmieniają. → Hall, E. T. (1976). Beyond Culture. New York: Doubleday

6. Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej Zależność od pola versus niezależność od pola Styl poznawczy – np.: lepsze zapamiętywania i kojarzenie przedmiotów czy zdarzeń w konkretnym kontekście. → Masuda, T. i Nisbett, R. E. (2001). Attending holistically vs. analytically: Comparing the context Sensitivity of Japanese and Americans. Journal of Personality and Social Psychology, 81, 922-934. → Matsumoto, D., Juang, L. (2007). Psychologia międzykulturowa. Gdansk: GWP

7. Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej „Ja niezależne” Przedstawiciele kultur Zachodnich w przeważającej mierze prezentują „ja niezależne” - jednostki skupiają się na swoich indywidualnych zdolnościach, cechach, celach, preferencjach i nie mają oporów przed mówieniem o nich publicznie przed innymi ludźmi. „Ja zależne” W przypadku większości mieszkańców Azji, „ja” jest połączone i „zależne” od innych oraz od kontekstu. W przypadku „ja zależnego” - głównym celem będzie dopasowanie się do innych i zachowanie współzależności. → Markus, H., & Kitayama, S. (1991). Culture and the self: Implications for cognition, emotion, and motivation. Psychological Review, 98, 224-253. → Markus, H. R., & Kitayama, S. (1991a). Cultural variation in the self-concept. In G. R. Goethals & J. Strauss (Eds.), Multidisciplinary perspectives on the self. (pp. 18-48). New York: Springer-Verlag.

8. Filtry w procesie komunikacji międzykulturowej Mowa Ciała Kontakt wzrokowy Proksemika (dystans społeczny) Dotyk Zachowania ludzi w danej kulturze związane są z obowiązującymi w nich normami i zasadami. W celu ich lepszego zrozumienia można odwołać się do wymiarów kulturowych, np. według: • Hofstede • Schwartza • Hampdena-Turnerai Trompenarsa

9. Wymiary kultury Hofstede • Dystans Władzy - Power Distance (PDI) • Indywidualizm/Kolektywizm - Individualism (IDV) • Męskość/Kobiecość - Masculinity (MAS) • Unikanie Niepewności - Uncertainty Avoidance (UAI) • Orientacja Czasowa Odległa - Long-Term Orientation (LTO) → Hofstede, G. (1996). Cultures and Organizations: Software of the Mind. New York: McGraw-Hill

10. Wymiary kultury Schwartz • Zakorzenienie - Embeddedness • Chierarchia - Hierarchy • Mistrzostwo - Mastery • Autonomia intelektualna - IntelecuallAutonomy • Autonomia Afektywna - AffectiveAutonomy • Egalitaryzm - Egalitarianism • Harmonia - Harmony → Schwartz, S. H. (2006). As transnational education programmes continue to proliferate, A Theory of Cultural Value Orientations: Explication and Applications. Comparative Sociology, 5/ 2-3, 138-180

11. Wymiary kultury Hampden-Turner i Trompenars • Uniwersalizm a Partykularyzm (Universalism versus Particularism) • Indywidualizm a Kolektywizm (Communitarianism versus Individualism) • Powściągliwość a Emocjonalność (Neutral versus Emotional) • Wycinkowość a Całościowość (Defuse versus Specific Cultures) • Osiąganie a Przypisywanie statusu (Achievement versus Ascription) • Stosunek do czasu (Human-Time relationship) • Stosunek do natury (Human-Nature relationship) → Hampden-Turner, Ch., Trompenaars, F. (1997). Riding the Waves of Culture. New York: McGraw-Hill

12. 감사합니다 Dziękuję