Regionalne Programy Operacyjne - - główne kierunki i obszary interwencji

1. Regionalne Programy Operacyjne - - główne kierunki i obszary interwencji Regionalne Programy Operacyjne w latach 2007-2013 MINISTERSTWO ROZWOJU REGIONALNEGO Agnieszka Kapciak Dyrektor Departamentu Koordynacji Programów Regionalnych Warszawa, 28 marca 2007 r. Warszawa listopad 2006 r.

2. Układ celów NSRO/NSS i programów operacyjnych Regionalne Programy Operacyjne Poprawa jakości funkcjonowania instytucji publicznych oraz rozbudowa mechanizmów partnerstwa PO Rozwój Polski Wschodniej Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej mającej podstawowe znaczenia dla wzrostu konkurencyjności Polski PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej PO Infrastruktura i Środowisko Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług PO Kapitał Ludzki Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej, i przestrzennej PO Innowacyjna Gospodarka PO Pomoc Techniczna Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich

3. Podział środków UE na programy operacyjne NSRO/NSS 2007-2013

4. Alokacja środków UE na RPO w ramach NSRO/NSS 2007-2013

5. Regionalne Programy Operacyjne - cele Regionalne Programy Operacyjne (RPO) Podstawowe cele RPO: • wzrost konkurencyjności regionów, • promowanie trwałego i zrównoważonego rozwoju, • podnoszenie spójności społeczno-gospodarczej i przestrzennej obszarów. Cele szczegółowe: • poprawa infrastruktury technicznej i społecznej regionu, • poprawa stanu środowiska przyrodniczego, lepsze wykorzystanie jego zasobów i walorów w rozwoju społeczno-gospodarczym, • budowa społeczeństwa informacyjnego, • tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności gospodarki, • odnowa i ożywienie społeczno-gospodarcze miast i obszarów zdegradowanych.

6. Regionalne Programy Operacyjne – obszary priorytetowe Regionalne Programy Operacyjne (RPO) Obszary priorytetowe RPO: • badania i rozwój technologiczny (BRT), innowacje i przedsiębiorczość, • społeczeństwo informacyjne, • transport, • energia, • ochrona środowiska i zapobieganie zagrożeniom, • turystyka, • ochrona dziedzictwa kulturowego, • rewitalizacja obszarów miejskich i wiejskich, • infrastruktura edukacyjna, • infrastruktura ochrony zdrowia oraz infrastruktura społeczna, • inicjatywy lokalne w zakresie zatrudnienia i rozwoju oraz wsparcie dla struktur świadczących usługi lokalne w tworzeniu nowych miejsc pracy.

7. Limity dla RPO • działania w sferze produkcyjnej (badania i rozwój technologiczny, w tym infrastruktura szkolnictwa wyższego wspierająca działalność naukowo-badawczą, innowacje, bezpośrednie wsparcie przedsiębiorców i działalność instytucji otoczenia biznesu, społeczeństwo informacyjne; odnawialne źródła energii, turystyka, w zakresie wsparcia usług świadczonych przez przedsiębiorców) – min. 40 % całkowitej przyznanej alokacji, • infrastruktura społeczna i ochrony zdrowia – max. 7% całkowitej przyznanej alokacji (w tym max. 3% na ochronę zdrowia i opiekę nad dzieckiem), • małe projekty infrastrukturalne(niesieciowe, niekompleksowe) – max. 20% całkowitej przyznanej alokacji, • współpraca międzyregionalna – max. 2% całkowitej przyznanej alokacji.

8. Alokacja środków wg kategorii interwencji (w %) w 16 RPO

9. RPO - główne grupy beneficjentów • jednostki samorządu terytorialnego, • związki i stowarzyszenia jst, • jednostki organizacyjne jst posiadające osobowość prawną, • administracja rządowa, • przedsiębiorcy, • instytucje otoczenia biznesu, • partnerzy społeczni i gospodarczy, • organizacje pozarządowe, • kościoły i związki wyznaniowe oraz osoby prawne kościołów i związków wyznaniowych, • jednostki naukowe, • szkoły wyższe, • instytucje kultury, • zakłady opieki zdrowotnej działające w publicznym systemie ochrony zdrowia

10. RPO - przykładowe typy projektów RPO – przykładowe typy projektów dla szkół wyższych • budowa, przebudowa i remont istniejących obiektów dydaktycznych, w tym także laboratoriów dydaktycznych, pracowni komputerowych, bibliotek w szkołach wyższych, • budowa, przebudowa i remont obiektów sportowych w szkołach wyższych, • tworzenie lub modernizacja zintegrowanego systemu wspomagania zarządzania w szkołach wyższych, w tym zakup niezbędnego sprzętu i oprogramowania, • usuwanie barier architektonicznych dla osób niepełnosprawnych w obiektach dydaktycznych oraz ich otoczeniu. • budowa, modernizacja i wyposażenie laboratoriów świadczących specjalistyczne usługi dla przedsiębiorców.

11. Ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju Tryb przyjmowania Regionalnych Programów Operacyjnych przygotowanie RPO negocjacje z KE decyzja KE zatwierdzająca RPO uchwałaZarząduWojewództwa przyjmująca RPO Zarząd województwawe współpracy z MRR MRR zawiera z Zarządem województwa„kontraktwojewódzki” uchwała RM o dofinansowanie RPO MRR może przekazać wojewodzie nadzór nad wykorzystaniem środków

12. Wdrażanie RPO – rola MRR • MRR – wytyczne horyzontalne w zakresie, m.in.: • szczegółowego opisu priorytetów programu operacyjnego, • przygotowania i monitorowania IPI • trybu dokonywania wyboru projektów, • kwalifikacji osób uczestniczących w wyborze projektów, • przepływów finansowych w ramach NSRO, • trybu i zakresu sprawozdawczości z realizacji programów operacyjnych, • Na podstawie wytycznych horyzontalnych Instytucje Zarządzające RPO tworzą własne procedury.

13. Wdrażanie RPO – instytucje (1) Instytucja Koordynująca - Departament Koordynacji Programów Regionalnych w MRR – zapewnienie zgodności RPO i ich realizacji z celami NSRO, negocjowanie programów z Komisją Europejską we współpracy z instytucjami zarządzającymi RPO. Instytucja Zarządzająca – Zarządy Województw odpowiadają za zarządzanie programem operacyjnym i jego realizację zgodnie z zasadą należytego zarządzania finansami oraz za przestrzeganie standardów ustalonych przez MRR (wytyczne). Instytucja Pośrednicząca – organ administracji publicznej lub inna jednostka sektora finansów publicznych, której została powierzona, w drodze porozumienia zawartego z IZ,część zadań związanych z realizacją RPO. Instytucja Wdrażająca (Instytucja Pośrednicząca II stopnia) – podmiot publiczny lub prywatny odpowiedzialny za realizację części lub całości priorytetów RPO na podstawie odpowiednio porozumienia lub umowy o dofinansowanie realizacji powierzonych jej zadań.

14. Wdrażanie RPO – instytucje (2) 13 województw planuje powierzyć część funkcji związanych z wdrażaniem RPO instytucjom zewnętrznym, w zakresie:- działań związanych z ochroną środowiska - 4 regiony – WFOŚiGW,-działań związanych z rozwojem przedsiębiorczości – 9 regionów - podmioty spoza sektora finansów publicznych W lutymrozpoczął się pre-audyt instytucji zaangażowanych we wdrażanie. Koniec czerwca - osiągnięcie pełnej funkcjonalności instytucji zaangażowanych we wdrażanie RPO nie wybieranych w drodze przetargu Koniec października - osiągnięcie pełnej funkcjonalności instytucji wyłanianych w przetargach

15. Wdrażanie RPO – instytucje (3) • Instytucja Certyfikująca –Ministerstwo Rozwoju Regionalnego -odpowiada za certyfikowanie wydatków dokonanych przez beneficjentów i formułowanie wniosków o płatność okresową i końcową do KE, część zadań związanych z certyfikacją wydatków w ramach RPO będzie delegowana do urzędów wojewódzkich. • Instytucja Audytowa –dla wszystkich programów operacyjnych funkcje instytucji audytowej pełni Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej. Z przeprowadzonych czynności audytowych Instytucja Audytowa opracowuje sprawozdania wraz z ewentualnymi rekomendacjami. • Komitet Monitorujący RPO: • -strona rządowa • - strona samorządowa • - partnerzy społeczni i gospodarczy • Ze strony samorządowej w posiedzeniach KM uczestniczą przedstawiciele wszystkich szczebli samorządu terytorialnego.

16. Tryby wyboru projektów Tryby wyboru projektów: • tryb „indywidualny”, • tryb systemowy, • tryb pomocy technicznej, • tryb konkursowy: • cykliczny: określa się z góry jeden lub kilka następujących po sobie terminów naboru wniosków, weryfikacja formalna i ocena merytoryczna odbywają się po zakończeniu każdego terminu naboru; • ciągły: nabór wniosków i ich ocena jest prowadzona na bieżąco do wyczerpania określonego limitu środków, wyniki oceny są ogłaszane cyklicznie lub na bieżąco.

17. Tryb wyboru projektów - konkurs Etapy przeprowadzenia konkursu: • ogłoszenie konkursu, • nabór wniosków, • ocena wniosków, • ogłoszenie wyników konkursu, • procedura odwoławcza, • podpisanie umowy o dofinansowanie. • Rola Wojewody – nadzór legalnościowy nad działalnością samorządu województwa (również jako IZ RPO) na podstawie art. 78 i 79 ustawy o samorządzie województw

18. Tryb wyboru projektów - Indykatywny Plan Inwestycyjny Projekty duże –o wartości całkowitej przekraczającej 25 mln euro dla projektów środowiskowych i 50 mln euro dla innych, na których dofinansowanie wymagana jest zgoda KE. Projekty kluczowe –o zasadniczym znaczeniu dla realizacji strategii województwa, wyłaniane są w oparciu okryteria o charakterze strategicznym.

19. Indykatywny Plan Inwestycyjny - korzyści • koordynacja i komplementarność ważnych projektów pomiędzy programami (strategia województw/Strategia Rozwoju Kraju, programy krajowe/RPO, pomiędzy RPO), • partnerstwo – kluczowe projekty poddane zostają ocenie społecznej, • ułatwienie programowania, • możliwość stałego monitorowania przygotowania i realizacji projektów oraz szybkiej reakcji na zidentyfikowane problemy, • przyspieszenie przygotowania projektów o znaczeniu strategicznym i zwiększenie absorpcji, • racjonalizacja kosztów przygotowania projektów przez beneficjentów, • wsparcie projektów w przygotowaniu dokumentacji ze środków PO PT na początku okresu programowania (w latach 2007 – 2008).

20. Indykatywne Plany Inwestycyjne RPO w podziale na sektory (% udział środków)

21. Przepływy finansowe w ramach RPO (1) Finansowanie projektów z RPO - dokumenty • Założenia systemu zarządzania finansowego dla programów operacyjnych realizowanych w ramach Narodowej Strategii Spójności (NSRO) na lata 2007 – 2013. • Projekt rozporządzenia Ministra Rozwoju Regionalnego w sprawie szczegółowego sposobu dokonywania wydatków związanych z realizacją programów operacyjnych, w tym sposobu i trybu udzielania zaliczek beneficjentom i wykonawcom, • Procedura przekazywania i rozliczania dotacji rozwojowych.

22. Przepływy finansowe w ramach RPO (2) Zmiany w finansowaniu: • Rezygnacja z systemu pre i współfinansowania, • Przyjęcie jednolitego systemu finansowania - ujęcie wydatków w budżecie państwa i budżetach jednostek samorządu terytorialnego.

23. Przepływy finansowe w ramach RPO (3) Środki przeznaczone na finansowanie RPO ujmowane są w załączniku do ustawy budżetowej. Środki na realizację RPO przeznacza się na: • dotacje rozwojowe: wydatki budżetu państwa, podlegające szczególnym zasadom rozliczania, przeznaczone na realizację programów finansowanych z udziałem środków pochodzących z funduszy strukturalnych, FS i EFR lub projektów realizowanych w ramach tych programów. • finansowanie wydatków państwowych jednostek budżetowych

24. Przepływy finansowe w ramach RPO (4) Dotację rozwojową na realizację Regionalnego Programu Operacyjnego otrzymuje Samorząd Województwa, jako IZ RPO. Samorząd Województwa jako IZ RPO udziela dotacji beneficjentom RPO w formie: • zaliczki, • zwrotu wydatków poniesionych na realizację projektu (refundacja).

25. Monitoring i sprawozdawczość Główne założenia: • monitorowanie wyselekcjonowanych danych, • wykorzystanie ewaluacji do pomiaru oddziaływań realizowanych priorytetów/programu, • połączenie sprawozdań z realizacji projektu z wnioskiem płatniczym, • typologia projektów w celu zapewnienia możliwości agregowania jak największej liczby wskaźników projektu na wyższe poziomy (dzięki temu w jednolity sposób będą pozyskiwane wskaźniki z różnych programów, uszeregowane według kategorii interwencji).

26. Dziękuję za uwagę Ministerstwo Rozwoju Regionalnegoul. Wspólna 2/4www.mrr.gov.plwww.funduszestrukturalne.gov.pl