Voedingsstoffen van belang voor huid en vacht energie en eiwit (S houdende AZ) ess. vetzuren Zn Cu

1. Voedingsstoffen van belang voor huid en vacht • energie en eiwit (S houdende AZ) • ess. vetzuren • Zn • Cu • Vit. A • Vit. E

2. Samenstelling vacht • 85-95% eiwit Keratinefilamenten zijn rijk aan zwavelhoudende aminozuren • Langharige rassen Keratinisatie = tot 25% v/d dagelijkse eiwitopname • Haar vertegenwoordigt +/-14% v/h lichaam • Waarschijnlijk meer bij grote rassen.

3. HAARGROEI • Herstel kan meerdere weken duren • Haar groei na scheren kortharige rassen: 3-4 maanden langharige rassen: tot 18 maanden • Haar groeit in cycli anagene fase: actieve haarproductie in follikels vooral zomer telogene fase: rustperiode winter tot 90% telogeen

4. HAARGROEI • Door ziekte, stress, of ondervoeding “malnutrition” gaan veel haarfollikels gelijktijdig in telogene fase • Telogeen haar valt gemakkelijk uit • Ondervoeding veroorzaakt Dunne vacht Doffe, ruwe vacht

5. oligo-elementen • Koper Rol bij de synthese van melanines als deel van het enzyme tyronase Bruin-ros verkleuren van de zwarte haren • Zink parakeratose seborrhea sicca symmetrische locale gele korsten & pelletjes grijs worden

6. Essentiële vetzuren • Arachidonzuur • Linolzuur - De water barrier v/h epiderm = lamellen van sphingolipiden in the stratum corneum - Linolzuur is ingebouwd in het ceramide-deel van de sphingolipiden - Geeft de specifieke eigenschappen die nodig zijn voor de barrière functie - Een adequate opname van EVZ is noodzakelijk voor het behoud van een gezonde vacht

7. LINOLZUUR • Tekort aan Linolzuur Hyperproliferatie met seborrhea Verhoogde permeabiliteit voor vocht • Minimum 1% DS.

8. SHOWHONDEN • 20 - 25 % eiwit • 15 % vet min. 1% linolzuur, meer is beter • Zink 1-2 mg/kg LiG (> 80 mg/kg DS) Vermijd overmaat aan Ca, P, fytaten • Koper > 0.03 mg/kg LiG (>2 mg/kg DS) Geen koperoxide

9. Ongewenste alimentaire reacties 1.niet immunologisch indiscretion: pica intolerantie: - metabole reactie (lactose intol.) - intoxicatie - farmacologische reactie (vis) - voederidiosynchrasie 2. immunologisch anaphylactische reactie allergie

10. Prevalentievoedselallergie 10 - 20% van allergische dermatitis Symptomen -leeftijd: H:4m - 14j; meestal begonnen voor 1j (33-51%) K: 6m-12j, 50% jonger dan 2j - pruritis (matig tot erg), niet seizoensgebonden, meestal gegeneraliseerd - distributie letsels: zie atopie - gastro-intestinale Sn: 10 à 15% - AH Sn zelden

11. Ethiopathogenese: Karakteristieken allergenen: • eiwitten, meestal glycoproteïnen • MG: 10 000 à 70 000 dalton • humane: kruisreacties • diergeneeskunde: minder onderzocht, geen kruisreacties tussen rund en melkprodukten • Overgevoeligheidsreacties type 1, 3 en 4

12. Welke eiwitbronnen? - Hond: rundvlees, melkprodukten en granen in 66% (244 gevallen) soja, kip, ei, lams- en varkensvlees in 22% - Kat: rundvlees, melkprodukten en vis in 80% (45 gevallen) - conservering en andere additieven: allergische reacties zelden! - neo-allergenen

13. risico factoren voor het ontwikkelen van voedselallergie • verteerbaarheid eiwit • intestinale permeabiliteit • Ig A deficiëntie • genetische predispositie • leeftijd • andere allergieën: atopie, vlooienallergie,..

14. Voedingsanamnese: • basisvoeder • snacks • tafelresten • supplementen • kauwbeentjes, enz.. • andere bronnen van voederopname gedurende enkele weken dagelijks bijhouden wat het dier allemaal opneemt

15. Diagnose - eliminatie dieet - term hypoallergeen dieet: niet correct - diëten op basis van gehydroliseerde eiwitten optimaal MG

16. Ideale eliminatie dieet • nieuwe eiwitbron • gelimiteerd aantal eiwitbronnen • voldoen aan de eiwitbehoefte doch geen overmaat • goed verteerbaar • zo weinig mogelijk additieven, conserveringsmiddelen en vasoactieve amines • volledig uitgebalanceerd voeder

17. Commercieel voeder of huishouddieet? Voordelen Huishouddieet: • totale controle van opgenomen voedingsmiddelen • geen conserveringsmiddelen • in theorie 100% diagnose • meestal hoog verteerbare eiwit bronnen • grotere verscheidenheid aan eiwitbronnen

18. Voordelen commercieel voeder • makkelijk beschikbaar en praktisch • nutritioneel compleet • nu ook grotere verscheidenheid (eiwitbron) • diagnose in groot deel van gevallen (65-90%)* • adequate hoev. eiwit* • zeer verteerbare eiwitbron* * afhankelijke van de gebruikte diëten

19. Nadelen Huishouddiëten • meestal nutritioneel inadequaat (tekort aan Ca, bep. vit., ess. vetzuren,...) zeker bij groeiende dieren • meestal een te hoog % eiwit • tijdsintensief • grote hoeveelheden bij grote rassen

20. Nadelen Commerciële diëten • diagnose niet in 100% van de gevallen • conserveringsmiddelen, transformaties • prijs • grote variatie in kwaliteit ‘hypoallergeen’

21. Diagnose: - Oude dieet gedurende 14d + dagelijks bijhouden alle andere supplementen en Sn - Voorlopige diagnose: Eliminatie dieet gedurende 8 à 12w + geen enkel ander supplement! - Definitieve diagnose: reïntroductie oude dieet + suppl. (7-14d) - Provocatie: introductie van verdachte individuele voedermiddelen (7d)

22. Behandeling • vermijden van allergeen tolerantie individueel verschillend drempelwaarde - andere allergieën • commercieel of huishouddieet

23. Gluten enteropathie: • Ierse setter, andere rassen • gluten: eiwitten: gliadine en glutenine • rijst, maïs en aardappel: geen gliadine • pathogenese? volledig gehydrolyseerde gliadine: niet toxisch herhoogde mucosale permeabiliteit delayed hypersensitiviteit • Sn starten op 4-7m, malabsorptie en malassimilatie

24. Diagnose: • eliminatiedieet: meestal rijst en 1 eiwitbron • reïntroductie vroeger dieet • provocatie: zuivere gluten, of verschillende granen die gluten bevatten • DD allergie tov andere Ag (gluten) in granen Behandeling: gluten vrij dieet, laag vetgehalte pups: gluten vermijden

25. Evaluatie en formulering van huishouddiëten

26. HHD:Inleiding • Slechts 16% Belgische dierenartsen adviseert nooit een huishouddieet (De Smet en Poels, 1995) • 90% van huishoud – eliminatie diëten voor hond en kat zijn niet adequaat voor onderhoud (Roudebush et al. 1992)

27. Frequente problemen • Overmaat aan eiwit • Energie deficiënt • Omgekeerde Ca/P verhouding • Vit. en mineralen deficiënt (Ca, Fe, thiamine) • Kat: te weinig vet taurine

28. Huishoud diëten: evaluatie van recepten: • zijn de 5 ingrediënten groepen aanwezig? - koolhydraten en vezel bron - eiwitbron - vetbron - mineralenbron Ca - multivitaminen en micromineralen

29. evaluatie van recepten: • koolhydratenbron (gekookt): energiebron K: kh/eiwitbron: 1 à 2/1 H: 2 à 3/1 • Type en hoeveelheid eiwitbron kwaliteit: dierlijk? H: 25 a 30% van totaal vlees (gekookt) K: 35-50% ev. 1x /week een deel onder de vorm van lever

30. mager of vette eiwitbron? indien mager extra bron van vet nodig: H: 2%; K 5% energiedensiteit en ess. vetzuren • Mineralenbron: Ca indien eiwitbron ³ kh bron: enkel Ca indien niet: Ca en P suppl.: beendermeel • vitaminen en micromineralen • via gemidd. analyse waarden: berekenen

31. Aanbevelingen voor eigenaar: • mixen van ingrediënten • koken anders mogelijk pathogenen verhoogt de verteerbaarheid • wegen van de ingrediënten: rauw of gekookt? • vit. mineralen suppl.: niet verwarmen, toedienen juist voor voederen