120 likes | 367 Views
FAKULTETI I SHKENCAVE TË APLIKUARA TË BIZNESIT. Lënda:EKONOMIA E NDËRMARRJES USHTRIME 4 Ekonomia, shoqëria/bota dhe ndërmarrja Msc. Thëllëza (Latifi) Sadrija Pejë/2012.
E N D
FAKULTETI I SHKENCAVE TË APLIKUARA TË BIZNESIT Lënda:EKONOMIA E NDËRMARRJES USHTRIME 4 Ekonomia, shoqëria/bota dhe ndërmarrja Msc. Thëllëza (Latifi) Sadrija Pejë/2012
Ndërmarrja ndikon në shoqerine/boten e ndryshueshme mirepo dhe anasjelltas, dmth, shoqeria/bota e ndryshueshme ndikon ne ndermarrjen Të interesuarit e ndërmarrjes: pronarët, drejtuesit/menaxhmenti i ndërmarrjes, të punësuarit, huadhënësit, blerësit, furnizuesit dhe shoqëria/bota”, Kushtet globale ekonomike botërore apo regjionale: lëvizjet valutore dhe financiare botërore, sistemi i përbashkët monetar evropian etj.
Ekonomia - fjala greke oiekonomia që do të thotë ekonomizim/amvisërim, - “të përfitosh vlerë përkatëse për paratë e angazhuara/investuara”, - “të jetosh nga mjetet, respektivisht pasuria vetjake” Për individët – ekonomizimi- shkathtësia ekonomike të fitosh para ashtu që të jenë të mjaftueshme për te gjitha të dalat për ushqim, veshmbathje,, banim, etj dhe një tepricë për të kursyer Për ndërmarrjet- ekonomizim- shkathtësia të ekonomizojë me resurset e disponueshme për të përfituar vlerë të shtuar përkatëse dhe të japin fitim përkatës.
Varësia e ndërsjelltë shoqëri-ndërmarrje Ndërrmarja është e varur nga shoqeria, por shoqeria eshte supozimi i saj vendimtar i jashtem. Shoqeria eshte akter/pjesmarres i rendesishem i cili percakton klimen e ndermarrjes. Varësia shoqëri - ndërmarrje Shoqëria përcakton kushtet e ndërmarrjes: legjislacioni, sistemi fiskal dhe infarstruktuar Ndërmarrja ofruese /furnizuese me mallra dhe shërbime, punëdhënëse, dhe burim i të hyrave për shtetin
Klasifikimi i ndermarrjeve sipas distribucionit dhe integrimit Klasifikimi i ndërmarrjeve sipas distribucionit dhe integrimit Klasifikimi sipas blerësve: - mallrat prodhuese, - mallrat e konsumit, Klasifikimi sipas qëndueshmërisë së mallrave: - mallrat kapitale, - mallrat e konsumit te gjërë Klasifikimi sipas shpeshtësisë së blerjes: - mallrat e përditshme, - mallrat speciale
Klasifikimi i ndërmarrjeve sipas veprimtarisë Ndërmarrjet industriale dhe xehetare; industria e drurit, ndërmarrjet përpunuese, industria e makinale etj. Ndërmarrjet tregtare; blerej –shitje e mallrave, tregëtia me shumicë dhe pakicë, Ndërmarrjet shërbyese; shërbimet e transportit, shërbimet e sigurimit, shërbime të teknikës informative;agjenci, byro të shërbimeve për biznes.
Klasifikimi i ndërmarrjeve sipas shkalles së internacionalizmit Procesi i internacionalizmit te ndermarrjes do te thote qe ndermarrja pasi qe eshte akter/pjesemarres i tregut vendit pas nje kohe te caktuar behet akter/pjesemarres edhe i tregut nderkombater, dmth. Bëhet eksportues. Shumiva e ndermarrjeve multinacionale te vendeve te zhvilluara jane ndermarrje koncern dmth ate perbejene ndermarrja- nënë ( ndërmarrja e fortë/monopoliste e cila e ka blerë shumicen ose 100% të aksioneve respektivisht te kapitalit te ndermarrjeve te tjera, dhe ne ate menyre I ka te gjitha drejtat e qeverisjes dhe te pasurise ne ate/ato ndermarrje.
Klasifikimi i ndërmarrjes, sipas degës respektivisht lëmit të veprimtarisë Klasifikimi i ndërmarrjeve sipas degëve 1. Bujqësia, pylltaria, gjuetia dhe peshkataria 2. Xehetaria - eksploatimi i xehes, - eksploatimi i lëndës energjetike, - përpunimi primar dhe i mëvonshëm i lëndës minerale 3. Industria prodhuese - industria ushqimore, - industria e pijeve dhe lëngjeve, - industria e duhanit, - industria kimike, -industria e tekstilit etj. 4. Prodhimi repsektivisht distribuimi I energjisë elektrike , gasit, ujit dhe nxehtësisë, 5. Ndërtimtaria 6.Tregtia, hotelieria dhe turizmi 7. Komunikacioni, 8. Veprimtaritë shërbimeve prodhuese, 9. shërbimet intelektuale -
Klasifikimi i ndërmarrjeve sipas pronësisë Ndërmarrje private Ndërmarrje kooperative pronësi të konsumatorëve dhe prodhuesve të bashkuar Ndërmarrjet publike, është nën pronësi dhe kontroll të shtetit.
Klasifikimi i ndërmarrjes sipas formës së organizimit Forma e organizimit,- përson fizik dhe përson juridik. Startimi i ndërmarrjes dhe zgjedhja e formës së ndërmarrjes, Firma private, - regjistrimi , numri personal, Ndërmarrja aksionare Skema organizative e ndërmarrjeve aksionare Ndërrimi i formës dhe shuarja e ndërmarrjes