Welke kansen biedt het Woonzorgdecreet?

1. Welke kansen biedt het Woonzorgdecreet? Patrick Bedert - Departement WVG – 20 maart 2009

2. Over het woonzorgdecreet en het samenspel tussen wonen en welzijn • Het woonzorgdecreet • Fundamentele uitgangspunten • Zelfstandigheid ondersteunen • Het aanbod doorgelicht • Assistentiewoningen en sociale huisvestingsmaatschappijen • (Opnieuw een) werkgroep wonen-welzijn

3. Fundamentele uitgangspunten • Zorg op maat • Zorgnetwerk • Aanvullend aanbod samenbrengen • Van thuiszorg én ouderenzorg naar woonzorg

4. Zelfstandigheid ondersteunen • Toezicht bij de zorgbehoevende thuis • Oppashulp door vrijwilligers • Gezinszorg en aanvullende thuiszorg (schoonmaakhulp, karweihulp en oppashulp) • Personenalarmering • Zorgnetwerk voor tijdelijke opvang • Dagopvang • Kortverblijf • Nachtopvang • Herstelverblijf • Crisisopvang • Opvang in gastgezinnen

5. Zelfstandigheid ondersteunen • Sociaal netwerk versterken • Lokale dienstencentra: recreatieve activiteiten, groepsgerichte informatie, contactmogelijkheden • Assistentiewoningen: individueel en toch niet alleen • Vrijwilligerswerking • Een veilige en aangepaste woning • Regionale dienstencentra krijgen de opdracht tot • Advies over hulpmiddelen • Advies over en begeleiding bij woningaanpassingen • Toeleiding naar ergotherapeutische begeleiding

6. Zelfstandigheid ondersteunen • Geen verdeelde maar gedeelde zorg • Het woonzorgcentrum kan zorg verlenen in de thuissituatie • (De thuiszorg kan zorg verlenen in het woonzorgcentrum) • Organisatie van multidisciplinair overleg • Woonzorgnetwerken

7. Het aanbod doorgelicht • Thuiszorgvoorzieningen • een dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg • een dienst voor logistieke hulp • een dienst voor oppashulp • een dienst voor thuisverpleging • een dienst maatschappelijk werk van het ziekenfonds • een lokaal of regionaal dienstencentrum • een dienst voor gastopvang • een centrum voor herstelverblijf

8. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de thuiszorg Een dienst voor logistieke hulp is een voorziening die als opdracht heeft, aan gebruikers met een verminderd zelfzorgvermogen schoonmaakhulp en, al dan niet op basis van een samenwerkingsverband, karweihulp aan te bieden. (Art. 8 - 9)

9. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de thuiszorg Een dienst voor thuisverpleging is een organisatie van verpleegkundigen waarvan de werking is vastgelegd in een schriftelijke overeenkomst en die, naast de coördinerende verpleegkundigen, minstens zeven voltijdse verpleegkundigen of het equivalent daarvan telt, die in dienstverband of met een zelfstandig statuut verpleegkundige activiteiten in het natuurlijke thuismilieu van de gebruiker uitoefenen. (Art. 12 – 13)

10. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de thuiszorg Een dienst maatschappelijk werk van het ziekenfonds is een voorziening die als opdracht heeft, hulp- en dienstverlening te bieden aan gebruikers en aan hun mantelzorgers, in het bijzonder als zij door ziekte, handicap, ouderdom of vanuit sociale kwetsbaarheid blijvend of tijdelijk problemen ondervinden. (Art. 14 – 15)

11. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de thuiszorg Een dienst voor gastopvang is een voorziening, georganiseerd door een erkende thuiszorgvoorziening die als opdracht heeft de vraag naar en het aanbod van gastopvang te coördineren in samenwerking met gastgezinnen. (Art. 23 – 24)

12. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de thuiszorg Een centrum voor herstelverblijf is een voorziening die als opdracht heeft, aan gebruikers die een heelkundige ingreep hebben ondergaan of aan een ernstige aandoening hebben geleden, die gepaard ging met een ziekenhuisopname of een langdurige onderbreking van de normale activiteiten, in daartoe bestemde lokalen, tijdelijke opvang te bieden opdat ze opnieuw zelfstandig kunnen functioneren in het natuurlijke thuismilieu. (Art. 28 – 29)

13. Het aanbod doorgelicht • Ouderenvoorzieningen • een dagverzorgingscentrum • een centrum voor kortverblijf • een groep van assistentiewoningen • een woonzorgcentrum

14. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de ouderenzorg • Voormalige thuiszorgvoorzieningen: • Dagverzorgingscentrum • Centrum voor kortverblijf • In acute situaties kan een erkend dagverzorgingscentrum ook nachtopvang aanbieden • Een erkend centrum voor kortverblijf kan alleen worden uitgebaat in de lokalen van een erkend woonzorgcentrum of van een erkend centrum voor herstelverblijf (Art. 25 – 27 en 30 – 32)

15. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de ouderenzorg • Een groep van assistentiewoningen is de nieuwe benaming voor serviceflats en woningcomplexen-met-dienstverlening. Het accent verschuift naar de zorgcomponent. De aangeboden zorg bestaat uit: 1° aangepaste huisvesting; 2° zorg die, al dan niet op basis van een samenwerkingsverband, enkel op verzoek van de gebruiker wordt aangeboden; 3° het scheppen van voorwaarden tot sociale netwerkvorming; 4° onmiddellijke hulp in noodsituaties.

16. Het aanbod doorgelicht • In een groep van assistentiewoningen is een woonassistent aanwezig die de sociale netwerkvorming tussen de bewoners faciliteert en stimuleert en die aanspreekbaar is voor de bewoners. (Art. 33 – 36)

17. Het aanbod doorgelicht • Nieuw in de ouderenzorg • Een woonzorgcentrum is de nieuwe benaming voor het rusthuis. De zorgcomponent wordt verruimd. De focus rust nog sterker op de zwaar zorgbehoevende oudere. • De ouderenzorg bestaat ten minste uit: 1° aangepaste huisvesting; 2° de gebruikelijke gezins- en huishoudelijke zorg; 3° hygiënische en verpleegkundige zorg, in voorkomend geval van gedifferentieerde en gespecialiseerde aard; 4° (re)activering en psychosociale ondersteuning; 5° animatie en sociale netwerkvorming. (Art. 37 – 38)

18. Het aanbod doorgelicht Het woonzorgnetwerk Een buurtgericht functioneel samenwerkingsverband dat de ouderenzorg optimaliseert door middel van samenwerking en afstemming tussen de leden van het woonzorgnetwerk. Dat zijn: • Naast een huisarts of huisartsenkring, tenminste ook: • 1° een erkend woonzorgcentrum; • 2° een erkend centrum voor kortverblijf; • 3° een erkende groep van assistentiewoningen; • 4° een erkende dienst voor gezinszorg en aanvullende thuiszorg of een andere erkende thuiszorgvoorziening die zorg aan huis levert. (Art. 44)

19. Het aanbod doorgelicht Opdrachten van het woonzorgnetwerk • afspraken maken tussen de leden van het woonzorgnetwerk met het oog op doelmatigheid, doeltreffendheid en continuïteit van de zorg; • een gezamenlijk aanbod organiseren; • toegang tot de ouderenzorg via één aanmelding; • acute zorgvragen beantwoorden; • in onderling overleg gezamenlijk personeel en expertise inzetten; • die informatie uitwisselen die noodzakelijk is voor het verlenen van ouderenzorg aan elke gebruiker in het werkgebied van het woonzorgnetwerk.

20. Het aanbod doorgelicht • Zorgen voor een betaalbaar aanbod • Gebruikersbijdrage gekoppeld aan draagkracht • Maximumfactuur in de thuiszorg • Transparantie factuur van woonzorgcentrum • VIPA-subsidies voor uitbater • Samenwerking met sociale huisvestingsmaatschappijen voor bouwen van assistentiewoningen

21. Assistentiewoningen en sociale huisvestingsmaatschappijen • Art. 56. Een erkende ouderenvoorziening wordt uitgebaat door één enkele natuurlijke persoon of rechtspersoon. Die is zowel verantwoordelijk voor het opnamebeleid als voor de organisatie van de zorg- en dienstverlening. • Deze bepaling belet een uitbater niet om een beroep doen op derden om (delen van) het woon- en zorgaanbod te realiseren.

22. Assistentiewoningen en sociale huisvestingsmaatschappijen • SHM’s kunnen dan enkel verhuren buiten het sociale huurstelsel • Is als probleem gesignaleerd • Perspectief?

23. (Opnieuw een) werkgroep wonen-welzijn • Van denktank naar werkgroep • Resultaatgerichte beleidsadviezen • Begeleiding kwetsbare sociale huurders • Doelgroepgericht werken • Deontologie/beroepsgeheim • Aanpasbare woningen en toegankelijkheid

24. (Opnieuw een) werkgroep wonen-welzijn • Van good practices naar beleidsadviezen • Ook op basis van al ingediende doelgroepenplannen • Tegelijkertijd buiten en binnen sociaal huurstelsel • Toegankelijkheid en technische normen • Samenwerking als opdracht, uitdaging en perspectief