810 likes | 1.51k Views
PLEVRAL EFÜZYONLARDA CERRAHİ YÖNETİM. Göktürk Fındık Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi. Sitoloji/Torasentez Kapalı plevral biyopsi Torakoskopi VATS. Streptokinaz Plöredez Kalıcı intraplevral kateter Plöroperitoneal şant. Anlatım planı.
E N D
PLEVRAL EFÜZYONLARDA CERRAHİ YÖNETİM Göktürk Fındık Atatürk Göğüs Hastalıkları ve Göğüs Cerrahisi Eğitim ve Araştırma Hastanesi
Sitoloji/Torasentez Kapalı plevral biyopsi Torakoskopi VATS Streptokinaz Plöredez Kalıcı intraplevral kateter Plöroperitoneal şant Anlatım planı
Sitoloji/Torasentez • Minimalinvaziv tanı yöntemidir. • Tanısal duyarlılığı %38 – 87 arasındadır. • Malign efüzyonlara olguların %60’ında plevral sıvı sitolojisi ile tanı konulabilir. Squamoz Cell Ca, lenfoma ve mezotelyoma da tanı değeri daha az. • Adenoca da ve Meme Ca metastazlarında tanı değeri daha yüksek.
Sitoloji/Torasentez • Tanı ve Tedavi olmak üzere 2 amaçla yapılır • Tedavi amaçlı torasentez yapılan hastada ya PPE ya da Malign efüzyon vardır.
PPE da • Kategori 1: Sıvı minimal (Lateral dekübit grafide 10 mm’den az sıvı) ise torasentez yapılmayabilir. Kötü prognoz riski çok düşüktür. • Kategori 2: Lateral dekübit grafide 10 mm’den fazla, hemitoraksın yarısından az sıvı. Sıvının Gram boyaması ve kültürü negatiftir ve pH’sı 7.20’den yüksektir. Kötü prognoz riski düşüktür.
PPE da • Kategori 3: Sıvı, bir hemitoraksın yarısından fazlasında vardır, loküledir, paryetal plevra kalınlaşmıştır, Gram boyama ya da kültür pozitiftir, Sıvı pH’sı 7.20’den ya da glukoz düzeyi 60 mg/dl’den azdır. Kötü prognoz riski orta derecededir. • Kategori 4: Ampiyem (püy gözle görünür). Kötü prognoz riski yüksektir
PPE da • PPE da kategori 2-3 te, tanısal torasentez yerine tedavi edici torasentez önerilmektedir. Çünkü malign effüzyonların aksine ilk boşaltıcı torasentezden sonra nadiren tekrarlayıcı efüzyon gelişir. • 2. tedavi edici torasentezden sonra tekrar sıvı birikirse veya kategori 3-4 te ise tüp torakostomi uygulanır.
Kolay drene edilebilecek bir efüzyon 24 saatte loküle olabilir, septasyonlar gelişebilir. Bu nedenle tedavi edici torasentez için geç kalınmamalıdır.
SORU • Kategori 2 ve 3 hastada, ilk boşaltıcı torasentezden sonra tekrar sıvı birikirse ve bu da kategori 3 e kadar ise sonraki aşama ne olmalıdır? a-takip b-tanısal torasentez c-boşaltıcı torasentez d-tüp torakostomi e-VATS
Malign efüzyonda • Boşaltıcı torasentez tavsiye edilmez. Çünkü bunların büyük çoğunluğu tekrarlar. Özellikle yaşam beklentisi >1 ay olan hastalar için önerilmemektedir. • Tekrarlayan torasentezler plevral yapışıklıkları artırır ileri cerrahi girişimleri zorlaştırır. • Eğer ilk aspirasyon, hem tanı hem de tedavi amaçlı ise sitolojik inceleme için 60 ml sıvı gönderilmelidir. 60 ml den daha fazla göndermek tanıda avantaj sağlamaz
Ultrason • Yatak başındaki ultrason başarılı plevral sıvı aspirasyonu olasılığını belirgin bir şekilde arttırır ve organ delinmesi riskini azaltır. • Ultrason, torasentez sonrası pnömotoraks gelişmesini belirgin olarak azaltır.
Soru • Plevral septasyonların tespitinde en iyi yöntem nedir? -USG -Toraks BT -HRCT -MRG
POZİSYON • Belli pozisyon yok. Cerrahın sıvıya en kısa yoldan ulaşabildiği lokalizasyondan ponksiyon yapılır. Mümkünse hasta oturur pozisyonda olmalıdır. • Giriş yeri için Ultrason ve BT den faydalanılır
Kotun hemen üstünden En az 50 cc lik yeşil uclu (21 G) enjektörle (25-40 cc sitoloji, 5’er cc diğer testler için) Plevranın akciğerden en fazla uzak olduğu noktadan
Sıvı gelmiyorsa • İğne boyu yeterli değil • plevra kalın • Sıvı viskozitesi iğne çapına göre daha koyu • Giriş yeri yanlış • Yanlış taraf hemitoraks
İşlemi sonlandırma zamanı • Daha fazla sıvı veya hava aspire edilemediğinde, • hastada öksürük, göğüste rahatsızlık hissi gibi semptomlar ortaya çıktığında • 1.5 L boşaltıldığında • Hava geldiyse ve negatif basınç oluşturulamıyorsa daha ileri aşamaya geçmek üzere işlem durdurulmalıdır.
Kontrendikasyonlar • Hastanın kabul etmemesi dışında belli bir kontrendikasyon yok • Rölatif kontrendikasyonlar • Kanama diatezleri (özellikle PT ve aPTT 2 kattan fazla artmış) • Antikoagulan, trombolitik ilaç kullanımı • Kreatinin yüksekliği • Giriş yerinde enfeksiyon • Mekanik ventilatördeki hasta
Uluslararası normalleştirilmiş oran (international normalised ratio -INR) <1.5 olmadığı sürece antikoagülan alan hastalarda acil olmayan plevra aspirasyonlarından ve göğüs dreni takılmasından kaçınılmalıdır. • BRİTANYA TORAKS DERNEĞİ PLEVRAL HASTALIKLAR REHBERİ 2010
Komplikasyonlar • Pnömotoraks • Hemotoraks • Öksürük • Yan ağrısı • Vazovagal refleks (bradikardi, hipotansiyon) • Re-ekspansasyon pulmoner ödem (%6 karşı taraf, %8 bilateral, %86 aynı taraf)
Kapalı plevra biyopsisi • Cope iğnesi (8G) Anderson iğnesi • Abrahm’s iğnesi (11G)
Duyarlılık % 45, özgüllük % 98 (pozitifse pozitif, negatifse ileri işleme gerek duyulabilir) • Duyarlılık düşük çünkü plevradaki malign birikimler daha çok orta hatta ve diyafragmaya yakın yerlerde olur. Buralar da, Abrams biyopsisi sırasında en zor ulaşılan yerlerdir. • Girişim yeri torasentezle aynı yer olabilir • Tbc den şüpheleniliyorsa daha invaziv işleme geçilmeden önce mutlaka yapılmalıdır.
Kontrendikasyonlar • Hastanın kabul etmemesi • Kanama diatezleri Antikoagulan, trombolitik ilaç kullanımı özellikle PT ve aPTT 2 kattan fazla artmış trombosit 25-50 binden az • Kreatinin yüksekliği • Giriş yerinde enfeksiyon • Mekanik ventilasyon • Ampiyem
Komplikasyonlar • Ağrı • Pnömotoraks • Vazovagal refleksle solunum depresyonu • Hemotoraks, hematom • Enfeksiyon • Subkutan amfizem • Pnömomediastinum • KC, dalak veya böbrekte travma
Torakoskopi- VATS Torakoskopi • Lokal anestezi ile yapılan torakoskopi • Sedasyon ve lokal anestezi altında, hasta spontan soluyorken, toraksın endoskopikolarak görüntülenmesidir. • Plevral aspirasyon ve plevral biyopsinin yetersiz olduğu plevral efüzyonlarda torakoskopi yapılmalıdır.
Torakoskopi • Lokal anestezi ile torakoskopi, radyolojik olarak plevral efüzyonu olan hastalara yapılır. Ancak plevral yapışıklık olmayan hastalarda pnömotoraks oluşturularak ta yapılabilir. • Performans durumu iyi (DSÖ durumu 0,1 belki 2) hastalara yapılır. Burada esas olan plevral sıvının tahliyesi sonrasında ki tahmini performans değeridir. • Sağ kalım süresi uzun beklenen hastalara yapılmalıdır. Terminal hastalarda morbiditeyi artırabilir.
Hangi durumlarda işlem zor olur • Plevral yapışıklıklar, plevral fibrozis • Solunum yetmezliği • Hastada kooperasyon bozukluğu • Pulmoner HT • VCSS • Kanama diatezleri PT ve aPTT 2 kattan fazla artmış Antikoagulan, trombolitik ilaç kullanımı Trombosit 25-50 binden az
Hangi durumlarda işlem zor olur • İlerlemiş yaş • KOAH, Büllöz AC • Kontrol edilemeyen hipertansiyon • Obezite
Komplikasyonlar • Genel olarak kapalı plevral Bx ile aynı • Ampiyem, hemoraji ve pnömoni yaklaşık %2-5 hastada • Ölüm %0.2
Mezotelyomada -BT eşliğinde Abramsiğnesi ile plevra biyopsisinde %80 tanı değeri -Torakoskopide %94 tanı değeri • Akciğer Ca da -BT eşliğinde Abramsiğnesi ile plevra biyopsisinde %93 tanı değeri -Torakoskopide % 100 tanı değeri Metintas M, Ak G. Chest 2010; 137: 1362.
Soru • Plevral effüzyonlu hastaya bronkoskopi yapılmalı mıdır? • Tanı konulmamış plevral efüzyonlar için rutin tanısal bronkoskopi uygulanmamalıdır (C). Hemoptizi varsa veya bronş obstrüksiyonunu düşündüren klinik veya radyolojik bir bulgu varsa bronkoskopi yapılması düşünülmelidir (C). • Eğer bronkoskopinin gerekli olduğuna karar verilirse, plevral sıvıdan kaynaklanan dış basıdan kurtulmak için plevra drenajından sonra uygulanmalıdır. • Radyolojik olarak kitle varsa, hacim kaybını düşündüren bir durum varsa veya hemoptizi, yabancı cisim aspirasyonu gibi şüpheler varsa her an yapılabilir. Erişkinlerdeki Tek Taraflı Plevral Efüzyonların Araştırılması: Britanya Toraks Derneği Plevral Hastalıklar Kılavuzu 2010
Olgu • Hastada PA AC grafisi yanda • Hastada KKY mevcut • Sıvı son 1 ayda oluşmuş • Torasentez yapalım mı
Evet • KKY de sıvı tek taraflıysa veya eşit maktarda değilse ateş ağrı varsa, yapalım.
Olgu 1 • 61 y erkek hasta • Çorum • Çiftçi • Ak toprak maruziyeti mevcut. • KOAH hastası • Nefes darlığı yan ağrısı,öksürük,gece terlemesi, şikayetleri mevcut • 25 Paket yıl sigara içicisi • ARB leri menfi
Olgu 2 • Plevra sıvı kültüründe üreme yok • Sedimantasyon :61 • CRP:1.82
Olgu 1 • Sonraki aşamada ne yapalım • FOB • Sitoloji • Plevral bx • VATS
Olgu 1 • FOB: Solda alt lobta belirgin raylanma artısı mevcut. • Patoloji: • Plevral mayi kayıtlı örnek; iltihabi proçes • FOB Lavaj; benign
Olgu 1 • Sol VATS + Plevral biyopsi +sıvı örneklemesi • Postoperatif Patoloji: Malign Mezotelyoma(epitelyal tip)
Olgu 2 • 25 y erkek hasta • Kastamonu • Epilepsi(trileptal,depakin) • Ateş,halsizlik, istahsızlık, göğüs ağrısı, nefes darlığı, kilo kaybı (2 ayda 8 kg) • Sedimantasyon:3 • Balgam ARB ler menfi • Tüberkülin Deri Testi: menfi