Waldemar Kruk

1. Przegląd światowych badań i raportówdotyczących wpływu nośników outdoorowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego [BRD] Waldemar Kruk Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

2. Agenda wystąpienia • Definicja problemu badawczego • Typologia pomiarów badających związek outdooru z BRD • Przegląd opracowań i badań dotyczących związku outdooru z BRD • Analiza opinii mgr inż. Leszka Kornalewskiego z IBDiM dotyczącej negatywnego wpływu outdooru na BRD Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

3. Definicja problemu badawczego • Co to znaczy, że outdoor ma "wpływ" na BRD? • najczęściej rozumie się "wpływ" jako możliwości angażowania uwagi kierowców w stopniu, który może doprowadzić do zmiany zachowań na drodze • Zatem pytania na które badacze próbowali i próbują znaleźć odpowiedź są następujące: • Czy da się wykazać istotne różnice w postrzeganiu nośników outdoorowych i innych obiektów przydrożnych (budynki, znaki drogowe, tablice informacyjne itp.) • Czy i w jakim stopniu nośniki outdoorowe angażują uwagę kierowców? • Czy to zaangażowanie zmienia istotnie zachowania kierowców podczas jazdy? Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

4. Metodologie badań związku outdooru z Bezpieczeństwem Ruchu Drogowego Typologia: • badania opinii publicznej (klasyczny sondaż) ->metoda o niskiej wartości diagnostycznej • analiza statystyczna before&after baz danych o wypadkach drogowych -> najczęściej spotykana metodologia • zawansowane eksperymenty testujące on-line reakcje kierowców na bodźce zewnętrzne podczas jazdy -> najbardziej rzetelna i trafna metodologia; użycie najnowszej technologii pomiaru Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

5. Przegląd opracowań i badań dotyczących związku outdooru z BRD Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

6. Inquiry into Driver Distraction - raport przeglądowy Komisji Bezpieczeństwa Drogowego Parlamentu Victorii (Australia), 2006 • Znaki drogowe (!), podobnie jak reklama przydrożna, mogą też wpływać na rozproszenie uwagi kierowców • W Nowej Zelandii tylko 1% wypadków wiązanych w jakikolwiek sposób z dystraktorami zewnętrznymi mógł być przypisany billboardom • Wśród australijskich specjalistów nie ma zgody co do tego czy istnieje rzeczywisty związek między billboardami a zwiększoną wypadkowością • Choć nie ma jednoznacznych dowodów na negatywny wpływ outdooru na BRD, to Komisja rekomenduje wprowadzenie konkretnych regulacji określających warunki stawiania tablic reklamowych i znaków drogowych • Autorzy raportu podkreślają, że choć billboardy i znaki drogowe mogą być potencjalnymi dystraktorami uwagi, to nie należy zapominać o innych: radio samochodowe, rozmowy przez telefon komórkowy, rozmowy z pasażerami Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

7. Signs, Billboards and Your Community - Pennsylvania Resource Council Inc., Society Created to Reduce Urban Blight (USA), 2004 Po przeanalizowaniu różnych badań mających wykazać związek między outdoorem a wypadkowością, SCRUB stwierdza, że: • Choć outdoor ewidentnie angażuje uwagę kierowców, to wyniki badań prowadzonych choćby przez Federal Highway Administration (USA) nie dostarczają dowodów potwierdzających negatywny związek outdooru z BRD • Bardzo trudno jest zaprojektować trafne badanie, które definitywnie określi jaki wpływ na kierowców mają nośniki reklamy zewnętrznej Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

8. Advertising and information along the road - holenderski Instytut Badań Bezpieczeństwa Drogowego (SWOV), 2006 • Tablice outdoorowe (ale również informacyjne, znaki drogowe) z założenia stawiane są po to, aby angażować uwagę kierowców • Gdyby stwierdzono dodatni związek między outdoorem a wypadkowością, to należałoby również przyznać, że taki sam związek występuje w przypadku znaków drogowych i tablic informacyjnych! • W żadnym z analizowanych przez SWOV historycznych badań nie udało się wystarczająco udowodnić negatywnego wpływu outdooru na BRD • Co więcej, SWOV przywołał opinię specjalistów, którzy dowodzili, że w niektórych sytuacja outdoor może wręcz poprawiać BRD. Chodzi o przypadki jazdy w monotonnym otoczeniu, które często grożą zaśnięciem kierowcy. Przeciwdziałać temu może pojawianie się różnych dystraktorów zewnętrznych, w tym billboardów. Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

9. Wpływ nośników Megalight (scroll) na częstotliwość wypadków - TÜV Rheinland Group (Niemcy), 2006 • Badano ewentualny wpływ tablic typu scroll (przewijany plakat) na wypadkowość w miejscu lokalizacji tych nośników -> badanie typu before&after • Analiza statystyczna reprezentatywnej próby lokalizacji nie wykazała wzrostu wypadkowości po instalacji nośników w porównaniu z okresem przed ich montażem • Co więcej, zaobserwowano zjawisko przeciwne, czyli spadek liczby wypadków w otoczeniu nowych nośników, w porównaniu z okresem sprzed ich instalacji! Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

10. Driving Performance in the Presence and Absense of Billboards - Virginia Tech Transportation Institute (USA), 2003 • Pierwsze badanie mierzące rzeczywistych zachowań kierowców podczas jazdy (prędkość pojazdu, fiksacje oka kierowcy, utrzymywanie toru jazdy, styl jazdy) • Kierowcy przemieszczali się trasą o różnym stopniu zurbanizowania, nasycenia nośnikami outdoorowymi i tablicami informacyjnymi oraz znakami drogowymi • Wyniki: • Tylko 25% kierowców przyznało się, że zwróciło uwagę na nośniki outdoorowe • Nie zaobserwowano różnic w zachowaniach kierowców w miejscach z nośnikami outdoorowymi w porównaniu do lokalizacji kontrolnych (znaki drogowe, logo na budynkach, architektura przydrożna itp) • W terenie gdzie było więcej budynków, billboardów i znaków drogowych liczba fiksacji oka była istotnie większa w porównaniu z terenem mniej urozmaiconym • Jednak nie zanotowano żadnych istotnych różnic w odchyleniach toru jazdy samochodu w obu typach lokalizacji. • Tym samym udowodniono, że wpływ outdooru na BRD jest taki sam jak wpływ znaków drogowych, budynków i tablic informacyjnych Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

11. A Study of the Relationship Between Digital Billboards and Traffic Safety in Cuyahoga Count, Ohio - Tantala Associates (USA), 2007 • Badanie przeprowadzono metodą before&after • Analizowano dane o wypadkowości w lokalizacjach nowych ekranów cyfrowych typu LED, a także w testowych lokalizacjach z tradycyjnymi billboardami • Wyniki: • w analizowanym okresie przed i po instalacji ekranów LED, statystyki wypadków utrzymywały się na stałym poziomie • stwierdzono brak statystycznego związku między poziomem wypadków a obecnością tablic zarówno typu LED jak i tradycyjnych billboardów Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

12. Podsumowanie • Czy udało się wykazać istotne różnice w postrzeganiu nośników outdoorowych i innych obiektów przydrożnych (budynki, znaki drogowe, tablice informacyjne itp.)? • Nie stwierdzono istotnych różnic; Billboardy są dla kierowców takim samym elementem krajobrazu jak architektura, znaki drogowe itp. • Czy i w jakim stopniu nośniki outdoorowe angażują uwagę kierowców? • TAK, angażują, ale w podobny sposób jak inne obiekty przydrożne (znaki, tablice informacyjne, budynki) • Czy to zaangażowanie zmienia istotnie zachowania kierowców podczas jazdy? • NIE, choć styl jazdy kierowców zmienia się w zależności od stopnia zróżnicowania otoczenia; Zmiana ta jednak nie wpływa krytycznie na BRD Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

13. Opinia mgr inż. Leszka Kornalewskiego z IBDiM (2006) w świetle światowego dorobku badawczego Tezy autora: • „Outdoor negatywnie wpływa na BRD w Warszawie, ponieważ w 2005r. liczba wypadków w stolicy jest wyższa niż w 2004” A fakty są takie:Źródło: Zarząd Dróg Miejskich Warszawa, Raport o stanie bezpieczeństwa drogowego w mieście st. Warszawie w 2007roku., str.1. • „Szczególnym zagrożeniem są nośniki w pasach drogi, co znajduje potwierdzenie w badaniach”: • Sondażu kierowców przeprowadzonym przez firmę ubezpieczeniową Privilege. Niestety, na stronach internetowych firmy nie ma publikacji, na którą się powołuje mgr inż. L. Kornalewski, choć dostępne są wyniki wielu innych badań • Amerykańskich badaniach laboratoryjnych i badaniach poligonowychAutor nie podaje jednak konkretnych odnośników, autorów, tytułów opracowań. Żadne z wielu analizowanych przez PBO niezależnych opracowań zagranicznych nie kończy się jednoznacznym stwierdzeniem negatywnego wpływu outdooru na wypadkowość Warszawa, 12 grudnia 2008 r.

14. Dziękuję za uwagę Warszawa, 12 grudnia 2008 r.