120 likes | 319 Views
Bijzondere kenmerken ; vreemde wezens. Waarnemingen en ontdekkingen. Waarnemen is soms lastig. 5 kenmerken van levende wezens: - constant inwendig milieu in stand gehouden door speciale regelsystemen-groei - wisselen stoffen uit met omgeving -voortplanting; genetische blauwdruk
E N D
Bijzondere kenmerken ; vreemde wezens Waarnemingen en ontdekkingen
Waarnemen is soms lastig • 5 kenmerken van levende wezens: • - constant inwendig milieu in stand gehouden door speciale regelsystemen-groei • - wisselen stoffen uit met omgeving • -voortplanting; genetische blauwdruk • - gevoelig voor in- of uitwendige indrukken en reageren erop • Sterfelijkheid (inwendige of uitwendige oorzaken)
Hoe nemen we die 5 kenmerken waar? • Soms lastig : bv planten • Groei • stofwisseling met omgeving? • opnamen versneld weergeven groei, beweging • http://www.youtube.com/watch?v=3nRVZPJdXOo&NR=1 • http://www.youtube.com/watch?v=BLTcVNyOhUc&feature=related • http://www.youtube.com/watch?v=sgQ5CucGz2M&feature=related • http://www.youtube.com/watch?v=wtsMF7GRiDs&feature=related • http://www.youtube.com/watch?v=xN8c_X0LNcg&feature=relmfud • Chemische analyse : wat neemt een plant uit omgeving op ( zinken kuip , grond, verder alleen water biomassa neemt toe)
De instrumenten ontstaan • Antonie van Leeuwenhoek 1632-1723 • Lichtmicroscoop (400x) • Vanaf 1674 • Infusoria, (mini-waterorganismen) , • protisten(eencelligen met kern) • Bacteriën, luizenei • Spermatozoa , spiervezel • facetoog libel
electronenmicroscoop • 1886 Mayer: besmettelijke ziekte bij tabak • Ivanovsky tabaksvirus ; filter voor bacteriën en tabak werd nog steeds ziek. • Niet waarneembare stoffentasten • bacteriën, • Schimmels, • planten, • dieren en • mensen • 1930 uitvinding van de elektronenmicroscoop • Leefwijze in beeld • virussen hebben geen stofwisseling
bacteriofaag erwten-mozaïekvirus tabaksvirus
Virusaanval bv. griep • http://www.youtube.com/watch?v=Rpj0emEGShQ&feature=fvwrel
prionen Tonsil biopsy in variant CJD. PrionProteinimmunostaining • Gadjusek : 1960; • kuru eiwitachtige deeltjes die infectieus kunnen zijn (proteinaceous infectious particles) chimpansees slow virus? • Kuru ( ziekte bij Papoea's) De verschijnselen : moeite met lopen door ataxie en choreoathetose , last van trillende spieren (tremor), een gestoorde evenwichtszin n, op jonge leeftijd dement, onmatige lachbuien (dwang lachen) en incontinent kunnen worden. De meesten overleden binnen 3 à 9 maanden. • alleen vrouwen en kinderen • ritueel hadden waarbij zij overleden familieleden opaten. Alleen vrouwen en kinderen aten de hersenen, de bron van de ziekte. Kuru is daarmee de eerste en enige ziekte waarvan aannemelijk is dat hij vooral overgebracht wordt door menselijk kannibalisme. • Later ziekte vanJacobs-Creuzfeldt(Transmissible spongiform encephalopathy) bij mens • BSE of gekkekoeienziekte bij runderen • http://www.youtube.com/watch?v=_1Kz3eus41g&NR=1 .
Infectie prionen • Prionen komen voor in het brein en het beenmerg en in twee varianten. Gewoneprionen en verkeerd gevouwen prionen. • contactmet verkeerd gevouwen prionen maakt dat gewone prionen zich verkeerd vouwen • deze ziekmakende prionen verspreiden zich in de hersenen en vormen klonters in cellen. Ze maken cellen stuken laten microscopische gaten in de hersenen achter, waardoor het brein langzamerhand in een sponsachtige structuur verandert. • De afwijkende prionen zijn moeilijk tot niet afbreekbaar. Het afweersysteem van het lichaam herkent ze niet als schadelijk, ze worden dus niet afgebroken.
Functie gezonde prionen • In 1996 werd duidelijk wat de normale functie van gezonde prioneiwitten is. Ze lijken een taak te hebben bij de overdracht van signalen en bij de regulatie van het dag-en-nachtritme. Prionen komen voornamelijk voor in de hersenen. • Prionen helpen stamcellen in het beenmerg om zich te delen. zo bevorderen zij de aanmaak van nieuwe bloedcellen. • http://www.youtube.com/watch?v=_0dy91k6fLg
Aantallen BSE gevallen in Europa • De BSE gevallen in • Nederland per 8-2-2001. • 1 = Wilp 1997 • 2 = Kollum 1997 • 3 = Vriescheloo 1998 • 4 = Heeten 1998 • 5 = Maartensdijk 1999 • 6 = Markelo 1999 • 7 = Eibergen 2000 • 8 = Punthorst 2000 • 9 = Olst 2001 • 10 = Wilbertoord 2001 • 11 = Lunteren 2001 • 12 = Aalten 18-4-2001. • BSE in Europa • Het aantal gevonden BSE • koeien van 1987 tot en • met 1 februari 2001 • Land Aantal BSE gevallen • Groot Britannië incl. • Noord-Ierland 180.778 • Ierland 614 • Portugal 509 • Zwitserland 365 • Frankrijk 257 • Polen 0 • Duitsland 32 • België 22 • Italië 3 • Nederland 12