370 likes | 549 Views
energie. Hoge- Energie Fysica. Frank Linde, NIKHEF/FA&CT @ CERN, 17 maart, CERN. Waar bestaan we uit? kleinste bouwstenen? compositie v/h Universum? ······ onbekende materievormen?. Waar komen we vandaan? evolutie v/h Universum? materie versus anti-materie? ······ ontstaan v/h leven?.
E N D
energie Hoge-EnergieFysica Frank Linde, NIKHEF/FA&CT @ CERN, 17 maart, CERN
Waar bestaan we uit? kleinste bouwstenen? compositie v/h Universum? ······ onbekende materievormen? • Waar komen we vandaan? • evolutie v/h Universum? • materie versus anti-materie? • ······ ontstaan v/h leven? Hoe werkt het? ) ( • Waar gaan we naar toe? • problemen nu: ziek • problemen korte termijn: energie • problemen lange termijn: zon ( ) ( ) ( ) Uitdagende (fysische) vragen
onbekend 96% out there onbekend! Waar bestaan we uit? H C O heleboel water (H2O) heleboel oxiden waterstof en helium
Aarde: restant supernova explosie (2e hands ster) Universum: Oerknal 15 miljard jaar geleden Waar komen we vandaan? leven: geen natuurkundige ambitie materie anti-materie
ziekenhuis? energiecrisis? kernsplijting? kernfusie? 4H He+2e++energie+··· zonne-energie? (deze geniet mijn voorkeur!) 1 1 4 2 Waar gaan we toe? science fiction: ruimtereizen?
NIKHEF Positionering NIKHEF’s onderzoek sterrenkunde deeltjesfysica astrodeeltjesfysica
laag-energetisch hoog-energetisch Bronnenv/d kosmische straling?
Versneller: huiskamer Televisie: ● elektronen: gloeidraad ● elektronenbundel: 40.000 Volt ● “beeldschrijven”:magneten ruis op je TV: o.a. nagloeien v/d Big Bang!
Klassiek botsingsexperiment eens een biljartbal, altijd een biljartbal
! 0.00001 m 0.000000001 m 0.00000001 m Kleinste structuren
E=mc2 e+e Albert Einstein
Modern botsingsexperiment sinaasappel anti-sinaasappel creatie
Modern botsingsexperiment banaan anti-banaan creatie
CERN/LEP:e+e botsingsmachine e+e 1989-2000
e+e e+e Biljarten met elementaire deeltjes me 0.000000000000000000000000000911gram
me 0.000000000000000000000000000911gram m 0.00000000000000000000000018800gram Biljarten metelementaire deeltjes e+e + m 0.00000000000000000000000317000gram
up (u)down (d)strange (s)…………… quarks (q) e+e qqqq Biljarten metelementaire deeltjes e+e +