Bilgili Ol Bağımlı Olma

1. Bilgili Ol Bağımlı Olma Öğretmenler için bilgiler

2. ? Hangi Çocuklar "ZOR"DUR

3. RİSKLİ DAVRANIŞLAR NEDİR? Şiddet eğilimi Sık sık kavga etme Madde veya alkol kullanımı Evden kaçma Okuldan kaçma Kendine zarar verme Sokakta çalışma Riskli cinsel davranış Davranış sorunları Bu davranışlardan bir yada birden fazlası bir arada olabilir.

4. NEDENLER, RİSKLİ DAVRANIŞLAR VE SONUÇLARI Riskli davranışlar Şiddet eğilimi Alkol, madde kullanma Evden kaçma Erken cinsel ilişkide bulunma Okuldan kaçma Sokakta çalışma Sık yalan söyleme Kendine ve çevreye zarar verme Aşırı hareketlilik Dikkat eksikliği Otorite ile sorun yaşama Suç işleme Nedenler Ailevi Çevresel Genetik Psikolojik Sonuçlar Suç işleme Madde bağımlılığı Sokakta yaşama Okuldan atılma

5. SORUNUN GELİŞİM SÜRECİ Birinci dönem Yoksulluk, ailevi, çevresel ve bireysel etkenler Düşük okul başarısı Okuldan soğuma Zayıf öğretmen ve ebeveyn desteği Akranlardan dışlanma İkinci dönem Okulla devamsızlık, okuldan atılma Aileden dışlanma Marjinalizasyon, Kendine uygun akranlarla çete oluşturma Son dönem

6. ? Bu çocukların karşılaştıkları sorunlar ve ihtiyaçları nelerdir

7. BU ÇOCUKLARIN KARŞILAŞTIKLARI SORUNLAR Etiketlenme Beceri eksikliği Yalnızlık, dışlanma Okuldan atılma Sağlık sorunları Yasal sorunlar Sokakta yaşama Ruhsal sorunlar

8. ZOR ÇOCUKLAR VE EĞİTİM SİSTEMİ Okulda izolasyon gelişir Bu çocuklara yönelik müdahale yöntemleri konusunda bilgi eksikliği ve insan kaynaklığı eksikliği Aileleriyle yetersiz iletişim kurma ve baskıcı bir tavır takınma

9. Olumsuz davranış sergileneceği beklentisinin artmasına paralel olumlu davranışların olabileceğine inancın azalması • Okuldan uzaklaştırılan çocukların riskli davranış gösterme sıklığının artması • Bu çocukların damgalanması ve bunun sonucunda olumsuz davranışlarını sürdürmeye devam etmeleri UNUTMAYIN, Bu çocuklarla uğraşmak uzun soluklu bir çalışmayı ve sabrı gerektirmektedir.

10. Etkisiz yaklaşımlar Eleştirmek Nasihat etmek Tartışmak Suçlamak Acımak Taraf tutmak • Bilgiçlik taslamak • Yargılamak • Etiketlemek • Cezalandırmak • Kurtarıcı rolü üstlenmek

11. Zor çocuklara yaklaşımda temel ilkeler(1) Kişiliğine saygı gösterin: Onu bir yetişkin gibi görerek konuşun. Dinleyin: Onları dinleyen pek yok, o yüzden siz dinleyin. Tuzaklarına düşmeyin: Sizi sinirlendirmek isteyebilir, tuzağa düşmeyin. İstikrarlı olun: Bir gün çok iyi, bir gün kötü olmayın. Hep aynı kalmaya çalışın. Sürekli ve sabırlı olun: Davranışlarındakidüzelme uzun süre alacağından sabırlı olun.

12. Zor çocuklara yaklaşımda temel ilkeler(2) Kötü davranışlar yerine iyi davranışlar üstüne konsantre olun: İyi davranışlarının fark edilmesine ihtiyacı vardır. Onu değil, davranışını eleştirin: “Sen çok kötüsün; insanlara vuruyorsun” yerine “Vurmak kötü bir davranış”. Tutarlı davranın: Bir davranışa her zaman aynı tutumu takının. Olumlu tarzda konuşun: “Çayı oraya koyma” yerine “çayı oraya koymak yerine masa üstüne koy...” Cesaretlendirin: Kendine olan yeterliliğini destekleyin, güvenini ve inancını artırın.

13. Zor çocuklara yaklaşımda temel ilkeler(3) Tartışmaktan kaçının: Tartışmak çözüm getirmez ve verimli değildir. Çözüm odaklı olun: Önünüze çıkan sorunların çözümlerine odaklanın ve her birinden bir ders çıkararak üstesinden gelmesini sağlayın. Değişimin önündeki engelleri kaldırmasına yardımcı olun. Her yaşanandan bir ders çıkarın: Yavaş yavaş öğrenmesini sağlayın. Öğrenmesi için zaman tanıyın.

14. Madde Kullanan Kişiyi Öğretmen Nasıl Anlar? • Dikkati yoğunlaştırmada güçlük çeker. • Sözel iletişiminde farklılaşma gözlenebilir. • Hafif uykulu, halsiz ve yorgun gözükebilirler. • Daha sinirli olabilirler. • Okula devamı azalmaya, başarısı düşmeye başlar. • Kendisine olan özeni azalabilir, çevre ve arkadaşlar eski önemlerini yitirebilirler. • Okuldaki arkadaş grubu değişebilir. • En kesin yöntem kan ve idrar testleridir.

15. Bağımlı kişide.. Madde kullanımını kontrol etmekte güçlük çekme, Giderek kullanılan maddenin dozunun artırma, Zarar vermesine rağmen madde kullanmaya devam etme, Aile, iş ve çevre ilişkilerinde bozulma, Başarısız bırakma girişimleri, Bıraktığı zaman ruhsal ya da fiziksel yoksunluk belirtilerinin ortaya çıkması (huzursuzluk, uykusuzluk vb) gözlenebilir.

16. İyi bir öğretmen olarak YAPABİLECEKLERİNİZ .... Sorunu küçümsemeyin “Benim sınıfımda böyle şey olmaz” Ön yargılarınızın farkında olun. Bilgi sahibi olun. Açık, samimi ve inandırıcı olun. Konuşması için bir fırsat verin. Genellemeler yapmaktan kaçının. Söylediği şeylere ani tepki vermeyin. Korkularınıza dayanarak konuşmayın. Özendirmemeye dikkat edin. Merakı arttırmayın. Öğüt vermeyin.

17. Sigara içtiğinden şüphelendiğinizde... Nasihat dilini kullanmadan sigaranın etkileri hakkında konuşun. Sınıf içindeki konuşmalarınız ona değil, üçüncü şahsa yönelik olsun. Sınıf içinde sigara ve etkileri başlıklı bir tartışma düzenleyin.

18. Gerilimi azaltın. “Aa, sigara mı içiyorsun?”, Kuralları hatırlatın. “Biliyorsun okulda içmek yasak, bu yüzden ceza alabilirsin...” Kararın sorumluluğunu ona verin. “Paketi bana verebilirsin ya da içebilirsin, ama kuralları biliyorsun karar senin.” İçerken yakaladığınızda...

19. Madde kullanan öğrenciye nasıl yaklaşabilirsiniz?(1) Onu etiketlemekten kaçının, çünkü “kullanıcı olarak” etiketlenen öğrenciye yaklaşmak çok zordur “Keş bu...” Önyargılarınızın farkına varın, böylece iletişimi aksatma olasılığını azaltırsınız “Bunlar iflah olmaz”

20. Madde kullanan öğrenciye nasıl yaklaşabilirsiniz?(2) Eğer öğrenci maddenin etkisi altında ise onunla bu durumda konuşmanın yararı olmaz. Kendinizi hazır hissetmeden onunla konuşmayın. Öfke duyabilirsiniz, sakinliğinizi korumaya çalışın. Kendinizi onun yerine koymayı deneyerek onun düşünce, yaşantı ve korkularını anlamaya çalışın.

21. Madde kullanan öğrencinin anne-babasına nasıl yaklaşabilirsiniz? Eğer sadece şüpheleniyorsanız önce kuşkularınızı destekleyecek bilgiler edinin. Konuşmanın özel olduğunu ve mutlaka gelmeleri gerektiğini dile getirin. Size güvenmelerini sağlayın. Gencin evdeki davranışları, arkadaşlarıyla ilgili bilgi alın. Geldiklerinde genel olarak madde bağımlılığından söz ederek konuya girin. Genç hakkındaki endişelerinizi ve bunları destekleyecek bilgilerinizi aktarın.

22. Acil Durumlarda ... Soğukkanlılığınızı koruyun. Sakinleştirmeye ve ona güven vermeye çalışın. Eğer bilincini kaybetmişse yan yatırın ve soluk aldığından emin olun. Gerginlik hali ya da tepkisizliği devam ederse acil servisi (112) arayın. Kullandığı ilaçları, maddeleri ya da tozları toplayın ve doktoruna verin. Ailesine haber verin.

23. Disiplin Cezaları • İlköğretimde: • Kınama yaptırımını gerektiren davranışlar: • Okulda ya da okul dışında sigara içmek. • Okul Değiştirme yaptırımını gerektiren davranışlar: • Başkalarını, alkol veya bağımlılık yapan maddeleri kullanmaya teşvik etmek.

24. Disiplin Cezaları Yaptırım Takdirinde Dikkat Edilecek Hususlar: Davranışın niteliği, önemi ve ne gibi şartlarda gerçekleştiği, o andaki psikolojik durumu ve kişisel özellikleri, Okul içinde ve dışındaki genel durumu, Yaş ve cinsiyeti, Derslerdeki ilgi ve başarısı, Okuldaki sosyal ve kültürel faaliyetlerdeki başarı durumu, Öğrencinin aynı öğretim yılı içinde daha önce yaptırım uygulanıp uygulanmadığı, 5395 sayılı Çocuk Koruma Kanunu hükümleri, göz önünde bulundurularak olumsuz davranışına uygun yaptırım veya bir alt yaptırım takdir edilebilir. Öğrencinin olumsuz davranışının psikolojik bir nedene bağlı olabileceği durumlarda sağlık merkezine yönlendirilmesi, Rehberlik ve Araştırma Merkezlerince yapılır ve velisi bilgilendirilir.

25. Disiplin Cezaları Uygulama ile İlgili Açıklamalar: Uyarma ve kınama yaptırımı, öğrenci davranışlarını değerlendirme kurulu tarafından verilir. Uyarma ve kınama yaptırımı okul müdürünün, okul değiştirme yaptırımı ise ilçe öğrenci davranışlarını değerlendirme kurulunun onayından sonra uygulanır. Okul değiştirme yaptırımı uygulanan öğrenci, ilgili okul müdürlüğü ve il/ilçe millî eğitim müdürlüğünün olumlu görüşlerinin alınması şartıyla öğretim yılı sonunda eski okuluna dönebilir. Öğrenci velisi, öğrenci hakkında verilen kararlara karşı tebliğ tarihinden itibaren beş işgünü içinde okul müdürlüğüne itirazda bulunabilir. Okul müdürlüğü uyarma ve kınama yaptırımı ile ilgili itirazları inceler. Okul değiştirme yaptırımı ile ilgili dilekçeyi ve dilekçede belirtilen itiraz gerekçeleri hakkındaki görüşlerini bu Yönetmeliğin 134 üncü maddesindeki belgeler ile birlikte dilekçenin okul yönetimine verildiği tarihten itibaren beş iş günü içinde ilçe öğrenci davranışlarını değerlendirme kuruluna gönderir. İtiraz işlemleri sonuçlanıncaya kadar yaptırım uygulanmaz.

26. Disiplin Cezaları Ortaöğretimde: Öğrencilerin korunması: Öğrencilerin her türlü madde bağımlılığından, uyuşturucu ve benzeri maddeleri bulundurmaktan, kullanmaktan, bu tür maddelerin üretim ve kaçakçılığına alet olmaktan korunması, konularında veli veya ailelerle de iş birliği yapılarak gerekli tedbirler alınır.

27. Disiplin Cezaları Kınama cezasını gerektiren davranışlar; Tütün ve tütün mamullerini bulundurmak veya içmek Okuldan kısa süreli uzaklaştırma cezasını gerektiren davranışlar; Sarhoşluk veren zararlı maddeleri bulundurmak veya kullanmak Okuldan tasdikname ile uzaklaştırma cezasını gerektiren davranışlar; Bağımlılık yapan zararlı maddeleri bulundurmak veya kullanmak Örgün eğitim dışına çıkarma cezasını gerektiren davranışlar; Bağımlılık yapan zararlı maddelerin ticaretini yapmak

28. Disiplin Cezaları Cezaya neden olan davranışın tekrarlanması Aynı disiplin cezasının verilmesine neden olan aynı davranışın, öğretim yılı içinde tekrarlanması hâlinde bu davranış hangi cezayı gerektiriyorsa bu cezadan bir derece daha ağır ceza verilir.

29. Disiplin Cezaları Disiplin cezaları takdir edilirken; Öğrencilerin 18 yaşına kadar çocuk olduğu bilinciyle hareket edilmesi, Öğrencilerin yararlarının temel alınması, Soruşturma sürecinde gizlilik ilkesine uyulması, Sınıf rehber öğretmeni ve öğrenci velisinin de öğrenci ile ilgili görüşlerinin alınması, Öğrencinin ailesi ve çevresiyle ilgili bilgilerden de yararlanılması, mümkünse sosyal inceleme raporu düzenlenerek öğrencinin içinde yaşadığı ortamın araştırılması, gerektiğinde sosyal araştırmacılardan da görüş alınması, Öğrenciyi suça ya da kabahate iten tahrik unsurlarının göz önünde bulundurulması; kararda hükmün yanı sıra olaya neden olan etkenlere de yer verilmesi; suç ya da kabahatin kanıtlanmış olması, Olayın mahkemeye intikal etmesi disiplin cezasının uygulanmasını engellemez. Ancak, velisinin başvurusu hâlinde öğrencinin durumunun, mahkeme kararı sonucuna göre yeniden değerlendirilmesi, Öğrencilerin kişisel özelliklerinin bilinmesi, Davranışın niteliği, önemi ve ne gibi şartlar altında yapıldığı, Davranışın yapıldığı zamandaki öğrencinin psikolojik durumu, Öğrencinin yaş ve cinsiyeti, Öğrencinin derslerdeki ilgi ve başarısı, Öğrencinin daha önce aynı fiili işleyip işlemediği; ceza alıp almadığı, Öğrencinin tüm kişiliğinin değil, yalnız söz konusu davranışının odak noktası yapılması, Davranışın niteliği ile verilen cezanın uyumlu ve caydırıcı olması, Cezayı gerektiren davranışlardan dolayı birden fazla disiplin cezası verilemeyeceği hususları göz önünde bulundurulur.

30. Disiplin Cezaları Disiplin cezalarının onaylanması ve uygulanması Kınama ve Okuldan Kısa Süreli Uzaklaştırma cezaları okul müdürünün, Okuldan Tasdikname ile Uzaklaştırma cezası, ilçe öğrenci disiplin kurulunun, Örgün Eğitim Dışına Çıkarma cezası, il öğrenci disiplin kurulunun onayından sonra uygulanır. Cezalara itiraz Cezaların tebliğ tarihinden itibaren yedi iş günü içinde; Okul öğrenci ödül ve disiplin kurulu kararlarına okul müdürü, öğrenci velisi veya 18 yaşını tamamlamış öğrencilerce ilçe öğrenci disiplin kuruluna, İlçe öğrenci disiplin kurulu kararlarına; ilçe millî eğitim müdürü, okul müdürü, öğrenci velisi veya 18 yaşını tamamlamış öğrencilerce il öğrenci disiplin kuruluna, İl öğrenci disiplin kurulu kararına; millî eğitim müdürü, okul müdürü, öğrenci velisi veya 18 yaşını tamamlamış öğrencilerce öğrenci üst disiplin kuruluna itirazda bulunulabilir. Öğrenci velisi veya 18 yaşını tamamlamış öğrencilerce yapılacak itirazlar okul müdürlüğü kanalıyla olur. Okul müdürlüğü yazılı başvuruyu ve itiraz gerekçeleri hakkındaki görüşlerini, gerekli belgelerle birlikte başvurunun yapıldığı tarihten itibaren en geç yedi iş günü içinde üst kurullara gönderir.

31. Değerli Öğretmenlerimiz, Dikkatiniz ve “Bilgili Ol Bağımlı Olma Projesi’ ne gösterdiğiniz duyarlılık ve ilgi için teşekkür ederiz. Bilgili Ol Bağımlı Olma Madde Bağımlılığını Önleme Eğitimi Projesi Ekibi