1 / 185

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI Dr. Oya İtil DEÜTF GÖĞÜS HASTALIKLARI ABD-İZMİR

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI Dr. Oya İtil DEÜTF GÖĞÜS HASTALIKLARI ABD-İZMİR. UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI.

skip
Download Presentation

UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI Dr. Oya İtil DEÜTF GÖĞÜS HASTALIKLARI ABD-İZMİR

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI Dr. Oya İtil DEÜTF GÖĞÜS HASTALIKLARI ABD-İZMİR

  2. UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARI • Uyku sırasında solunumda patolojik olarak değerlendirilebilecek düzeydeki değişikliklere bağlı olarak gelişen ; bu hastalarda morbidite ve mortalitenin artmasına yol açan klinik tablolar.

  3. Obstrüktif uyku apne sendromu ( OSAS) • Santral uyku apne sendromu ( CSAS) • Üst solunum yolu rezistansı sendromu (UARS) • Obezite-Hipoventilasyon Sendromu ( OHS) • Overlap sendrom ( KOAH- Astım + Obstrüktif uyku apne sendromu) ( OVS)

  4. OBSTRÜKTİF UYKU APNE SENDROMU ( OSAS )

  5. Milattan önce 3. yüzyılda büyük İskender döneminde Pontus devletinde yaşayan Dionizos Charles Dickens ( 1836 ) “ Posthumorous Papers of the Pickwick Club”

  6. Robert Mac Nish ( 1834 ) “ The Philosophy of Sleep “ Hans Berger ( 1928 ) İnsan beyninin elektriksel aktivitesini kaydetmiştir. Kleitman ( 1938) Sleep and Wakefulness Kleitman ve Aserinsky ( 1953 ) EEG’de REM uykusunu gösterdiler.

  7. Dement ve Kleitman ( 1956 ) Uykunun siklik değişimlerini gösterdiler. • Burwell ve ark. ( 1956 ) Bilimsel anlamda ilk kez uyku apne sendromunu tanımladılar.

  8. Christian Guilleminault ( 1972 ) Uyku çalışmalarında solunumsal parametreleri kullandı ve gündüz aşırı uykululuğunun uyku apne sendromunda çok önemli bir patolojik bulgu olduğunu vurguladı. • Jerome Holland ( 1974 ) Polisomnografi

  9. Uyku apne sendromu tanımlandı (Guilleminault , 1973) TÜRKİYE’ de uyku çalışmaları Dr. İsmet Karacan’ ın öğrencileri tarafından 1980 li yıllarda başlatılmıştır. Cerrahpaşa Tıp Fakültesi Nöröloji ABD. GATA Psikiyatri ABD. SSK Ankara Hastanesi Göğüs Hastalıkları Kliniği Gazi Üniversitesi Göğüs Hastalıkları ABD İstanbul Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları ABD Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi

  10. Obstrüktif uyku apne sendromu % 1-5 oranında görülür. OUAS’ nun, orta yaş erkeklerde (40-60 y) prevalansı % 4-8 dir. Ülkemizde prevalansın %1-2 dolayında olduğu bildirilmiştir.

  11. TANIMLAR • Obstrüktif Apne:Uyku sırasında solunum çabasının sürmesine karşın ağız ve burunda hava akımının olmamasıdır. • Santral Apne:Uyku sırasında hem solunum çabası hem de, hava akımının olmamasıdır. • Mikst Apne:Başlangıçta santral tipte olan apnenin, solunum çabasının başlamasına rağmen sürmesidir.

  12. Hipopne:10 saniye veya daha fazla süre ile oksijen saturasyonunda % 3’lük düşme ya da arousal gelişimi ile birlikte hava akımında en az %50 azalma olmasıdır. • Apne İndeksi(Aİ):Uyku sırasında saatteki apne sayısıdır • Apne Hipopne İndeksi(AHİ):Uyku sırasında saatteki apne ve hipopnelerin sayısıdır.(Buna solunum sıkıntısı indeksi de denir) • Arousal:Uyku sırasında, daha yüzeyel uyku evresine ya da uyanıklık durumuna ani geçişlerdir. Apne ve hipopneyi sonlandırır.

  13. Solunumsal arousal indeks ( SAİ) : Uyku sırasında saat başına görülen toplam arousal sayısıdır. • Solunum Çabası ( Respiratory effort ) : Uyku sırasında üst solunum yolu direnç artışı sonucu solunum işinin artmasıdır.

  14. OSAS • AHI > 5 ve klinik semptomların birlikte olduğu sendromdur. • Klinik Semptomlar: a. Horlama b. Tanıklı apne c. Gündüz aşırı uyku eğilimi

  15. UYKUDA SOLUNUM BOZUKLUKLARINDA FİZYOPATOLOJİ

  16. ÜSY obstrüksiyonu oluşumuna katkıda bulunan faktörler • GENEL FAKTÖRLER • ANATOMİK FAKTÖRLER • MEKANİK FAKTÖRLER • NÖROMUSKULER FAKTÖRLER • SANTRAL FAKTÖRLER

  17. GENEL FAKTÖRLER • Yaş • Cinsiyet • Obesite • Horlama • İlaçlar • Genetik

  18. Yaş • Erkeklerde farengeal rezistans artar • ÜSY kas tonusu azalır ve horlama prevalansı artar. • Vücut yağ dağılımı, doku elastisitesi, ventilasyonun kontrolü, pulmoner ve kardiovasküler fonksiyonlar üzerine olumsuz etkisi rol oynar.

  19. Cinsiyet • Vücuttaki androjenik yağ dağılımının boyun bölgesinin de içinde olduğu santral tipte olması ile ilişkili olabilir. • Erkeklerde farengeal ve supraglottik hava yolu rezistansı kadınlara kıyasla daha fazladır. Bu özellik erkeklerde daha kolay ÜSY daralmasına ve daha kolay OSA gelişmesine neden olur.

  20. Obesite-1 • BMI 27 kg / m2’nin üzerinde ise kişi şişman kabul edilir. • Farengeal duvar çevresinde, lateral farengeal yağ yastıklarında aşırı yağ birikimi

  21. Obesite-2 • Özellikle santral obesite ÜSY çevresinde yağ birikimi ile ÜSY açıklığı ve kompliansını etkiler. • Abdominal yağ birikimi ile de solunum paterni etkilenir.

  22. Horlama • Uyku sırasında dilatör kas tonusunun azalması ile ÜSY’da bir daralma oluşur. • Daralmaya sekonder gelişen türbülan akım tüm farenks boyunca iletilerek klinikte horlama olarak karşımıza çıkar. • Tüm horlayanlarda OSA gelişmez.

  23. Horlamaya bağlı yumuşak damaktaki vibrasyon hasarı hava yolu çaplarında değişikliklere yol açarak OSA gelişimine katkıda bulunabilir.

  24. İlaçlar • Alkol ve sedatif ilaç kullanımı ÜSY nöromuskuler aktivitesini azaltır. • Etanol hem apne sıklığını arttırır, hem de apne süresini uzatır. • Anestezikler de ÜSY kas aktivitesini azaltırlar.

  25. Genetik • Aynı ailenin fertleri arasında OSAS’lı olgular tanımlanmıştır. • Çok sayıda konjenital hastalıkla ilişkilidir (Trisomi 21, Fragile X, Prader-Willi Sendromu)

  26. ANATOMİK FAKTÖRLER • Spesifik Anatomik Lezyonlar • Boyun Çapı • Baş ve boyun pozisyonu • Nazal Obstrüksiyon

  27. Spesifik Anatomik Lezyonlar • Adenotonsiller hipertrofi • Fasial dismorfizm • Mandibuler anormallikler • ÜSY kaslarının infiltrasyonu (miksödem, akromegali, mukopolisakkaridozlar ve neoplastik hastalıklarda olduğu gibi ) da OSAS’a predispozisyon oluşturur.

  28. Boyun Çapı • Erkeklerde 43 cm, • Kadınlarda ise 38 cm üstü anlamlı kabul edilmektedir.

  29. MEKANİK FAKTÖRLER • Hava yolu çapı ve şekli • Supin pozisyonu • ÜSY Rezistansı • Transmural basınç • Farengeal komplians • Torasik kaudal traksiyon • Vasküler faktörler • Mukozal adheziv kuvvetler

  30. Normal Horlayan Apneik

  31. Apne Plevral basınçta azalma Sol KY Kardiak afterload artışı O2Vagal bradikardi CO2 Ektopik kalp vuruları PH Pulmoner VK Pulmoner HT, sağKY Sistemik VK Sistemik HT Akut CO2 retansiyonu Kr.hipoventilasyon

  32. Aşırı gündüz uykululuğu Arousal Serebral disfonksiyon Derin uyku kaybı Hava akımının Yeniden başlaması Uyku parçalanması Aşırı motor aktivite Uykuya dönüş Huzursuz uyku

  33. KLİNİK SEMPTOMLAR • Horlama • Tanıklı apne • Gündüz aşırı uyku eğilimi

  34. Uykuda boğulma hissi • Atipik göğüs ağrısı • Nokturnal aritmiler • Yetersiz ve bölünmüş uyku • İnsomnia • Karar verme yeteneğinde azalma

  35. Hafıza zayıflaması, unutkanlık • Karakter ve kişilik değişiklikleri • Çevreye uyum güçlüğü • Depresyon, anksiyete, psikoz • Uykuda anormal motor aktivite • Uyanınca baş ağrısı

  36. Ağız kuruluğu • Gece terlemesi • Nokturnal öksürük • Noktüri, enürezis • Libido azalması, empotans • İşitme kaybı • Gastro-özofageal reflü

  37. Geceleri uykunuzu alıyor musunuz ? • Araba kullanırken uykunuz geliyor mu ? • Televizyon seyrederken ya da okurken uyanık kalmak için çok çaba harcıyor musunuz ? • İşte ,okulda ya da evde dikkat ya da konsantrasyon güçlüğünüz var mı ? • İşte ya da okulda performansınız nasıl ? • Genellikle uyukladığınızı söylüyorlar mı ?

  38. Unutkan mısınız ? • Sorulara yanıtlarınız yavaş mı ? • Duygularınızı kontrol etmede güçlüğünüz var mı ? • Sıklıkla şekerleme ihtiyacı hissediyor musunuz ?

  39. EPWORTH SLEEPINESS SCALE (ESS) • Uyuklama yok 0 • Uyuklama hafif 1 orta 2 fazla 3 Maksimum uykululuk skoru : 24

  40. Otururken ve uyurken • Televizyon seyrederken • Kalabalık bir yerde otururken ( Tiyatro , toplantı ) • Mola vermeden 1 saat süreyle araba yolculuğu yaparken,trafikte birkaç dk dururken

  41. Öğleden sonra dinlenmek için uzanırken • Oturup biriyle konuşurken • Alkolsüz bir öğle yemeği sonrası sakin otururken

  42. Eşlik eden hastalıklar • ÜSY patolojileri • KOAH , astım,restriktif akciğer hastalıkları • Endokrin hastalıklar • KVS hastalıkları • Kollojen doku hastalıkları • Nörolojik ve psikiatrik hastalıklar

  43. FİZİK MUAYENE • Kesin tanı koydurucu bir bulgusu yok • Kesin tanı multidisipliner yaklaşımla muayene önemli (Göğüs hast., Nöroloji, Psikiyatri, KBB, Diş hek.) • Çoğu obez, kısa-kalın boyunlu • Sıklıkla ÜSY’ na ait bulgular • Eşlik eden hastalık bulguları (KOAH, hipotiroidi, akromegali vs.) • Hipertansiyon, aritmiler, siyanoz, sağ kalp yetmezliği ve kor pulmonale bulguları

  44. RADYOLOJİK TANI • Sefalometri • BT • MR • Somnofloroskopi • Akustik refleksiyon

More Related