1 / 47

Gebelikte Uyku

Gebelikte Uyku. Prof. Dr. Ahmet URSAVAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı. Sunum Planı. Gebelikte uyku Uyku süresi ve yapısı Gebelikte uyku bozuklukları Uykuda solunum bozuklukları Gebelikte uyku bozukluklarının Anneye ve bebeğe etkileri.

gita
Download Presentation

Gebelikte Uyku

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Gebelikte Uyku Prof. Dr. Ahmet URSAVAŞ Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı

  2. Sunum Planı • Gebelikte uyku • Uyku süresi ve yapısı • Gebelikte uyku bozuklukları • Uykuda solunum bozuklukları • Gebelikte uyku bozukluklarının • Anneye ve bebeğe etkileri

  3. Gebelerde Uyku Süresi • Erişkinlerde normal uyku süresi • Normal süre 4-11 saat • 6-8 saat uyku (%75) • 8 saat üzerinde (%15) • 6 saatin altında (%10) • Toplumda uyku süresi değişkenliği • 40 yıl öncesine göre uyku süresi 1.5-2 saat az • 40-65 yaş arası erişkinlerin ortalama uyku süresi 6.22 saat • Erişkinlerin %30’u 6 saatten az uyuyor National Center for Health Statistics 2005

  4. Gebelikte Uyku Süresi • Kadınlarda uykuyu etkileyen faktörler • Puberte • Menstüryel siklus • Menapoz • Gebelik • Gebelerde uykuyu etkileyen faktörler Nöroendokrin hormonlar Emosyonel faktörler Vücut ısısı değişiklikleri

  5. Gebelikte Uykuyu Etkileyen Faktörler Hormonal Faktörler Östrojen Progesteron Luteinzan hormon Kortizol Prolaktin Mekanik Faktörler Fetus Uterus kontraksiyonları GÖR Sık idrara çıkma

  6. Gebelikte Uykuyu Etkileyen Hormonlar • Östrojen • REM uykusunu azaltır • Progesteron • GABA reseptör agonist • Sedatif etki, • NREM uykusunu arttırır • Luteinizan hormon • NREM uykusunu arttırır • Kortizol • REM uykusunu azaltır

  7. Gebelikte Uyku Süresi • 325 Finli gebe, self-reported, ortalama uyku süresi • Gebelik öncesi 7.8 saat • 1.trimester: 8.2 saat • 2.trimester: 8.0 saat • 3.trimester: 7.8 saat • PSG çalışmaları • gebeler subjektif ifadelerinden 30.dak az uyuyor Hedman C, et al. Sleep Med 2002; 3: 37-42 Lee KA, et al. Am J Obstet Gynecol 2004; 191: 2041-6.

  8. Gebelikte Uyku Süresi • 33 gebe evde PSG • 11-12.gebelik haftasında • Uyku süresi 7.4 saat • 36.gebelik haftasında • Uyku süresi 6.9 saat Lee KA, et al. Obstet Gynecol 2000; 95: 14-8. Gebeliğin ilk trimesterinde uyku süresi artar İkinci trimesterde normale döner Son trimesterde ise uyku süresi azalır

  9. Gebelikte Azalmış Uyku Süresi • Gebelerde optimal uyku süresi bilinmiyor • Azalmış uyku süresinin etkisi ? • PSG destekli bir çalışma, 131 gebe • Doğumdan önceki son 1 ayda yapılan PSG • Gebelikte uyku süresi-sezeryan ihtiyacı • <6 saat: %37 • 6-6.9 saat: %34 • >7 saat: %11 Lee KA, et al. Am J Obstet Gynecol 2004; 191: 2041-6.

  10. Gebelikte Azalmış Uyku Süresi Kısa Uyku Süresi İnflamatuar sitokinler Prostaglandin salınımı Depresyona eğilim Erken doğum

  11. Gebelikte Uyku Yakınmaları • Tüm gebelerin %75’i gebelikleri boyunca en az bir kere uyku sorunu yaşıyor • Yakınmalar • Uyku kalitesinde bozulma • Uykuyu devam ettirememe • Uzun/kısa uyku süresi • Huzursuz bacak • Uykuda solunum bozukluğu Okun ML, et al. J Reprod Immunol 2007; 73: 158-65

  12. 189 sağlıklı gebe prospektif olarak incelenmiş Gebeliğin 1.ve 3. trimesterinde Berlin Anketi, Pittsburg Uyku kalite indeksi, Epworth Huzursuz bacak ve İnsomni standart anketleri 1. trimester uyku süresi 7.4±1.2 saat 3. trimester uyku süresi 7.0±1.3 saat p<0.001

  13. Haftada 3 geceden fazla horlama= sık horlama 1.trimesterde olguların %11 3.trimesterde olguların %16.4 p=0.03 Huzursuz bacak 1.trimesterde olguların %17.5 3.trimesterde olguların %31.2p=0.001 Pittsburg uyku kalitesi indeksi > 5 1.trimesterde olguların %39.0 3.trimesterde olguların %53.5 p=0.001

  14. Gebelikte Horlama Gebeliğin özellikle son trimesterinde horlama sıklığının arttığı bildirilmiştir 502 gebeye anket uygulanan bir çalışmada Gebelik öncesi horlama %4 Gebeliğin son trimesterinde %23 p<0.05

  15. 469 gebe (son trimesterde) ve 208 gebe olmayan bayan (benzer yaş grubunda) Horlama ve uyku sorunları ilgili anket uygulaması Doğum öncesi, 1. ve 2. trimester retrospektif sorgulama

  16. Habitüel horlama Gebe olmayanlar %1.9 Gebelik öncesi %2.5 3.Trimester gebeler %11.7 p<0.05

  17. Gebelikte Horlama Niçin Artar ? • Üst solunum yolu rezistans artışı • Gebelerde faringeal çap azalması • Östrojen etkisi • Nazal konjesyon • Rinit • Diyafrağma aktivitesinde artış • Progesteron etkisi • Solunum stimülasyonu • Üst solunum yolunda negatif basınç artışı

  18. Gebelik Apne Riski Koruyucu Progesteronun etkileri Solunum stimulan Genioglossus kas aktivitesi Supin pozisyon ve REM uykusunda azalma • Riski arttıran • Üst solunum yolu rezistans artışı • Diyafrağma aktivitesinde artış • Progesteronun solunum stimulan etkisi • Hipokapni ve respiratuar asidoz • Santral apne eşiğini düşürür

  19. Gebelik Progesteron Östrojen Artmış kan volümü Solunum stimülasyonu Nazal konjesyon ve rinit Diyafrağmatik aktivite artışı Artmış ÜSY rezistansı Hipokapni ÜSY negatif basınç artışı Düşük santral apne eşiği Horlama ve Apne riski artar

  20. Gebelerde Uyku Apnesi • 267 gebenin iki aşamalı bir çalışmada • Evde poligraf ile monitörize edilmiş • Şüpheli olgulara PSG uygulanmış • %11 horlama • Apne ve hipopne yok • Anormal solunum paterni Guilleminault C, et al. Sleep Med 2000;1:289-97.

  21. Gebelerde Uyku Apnesi- Obezite • Gebelik öncesi beden kitle indeksi • BKİ >30 olan11 obez gebe • BKİ = 20-25 olan 11 nonobez gebe, • Gebeliğin 12 ve 30. gebelik haftalarında PSG • Her iki PSG, obez grupta • horlama süresi • AHİ ve oksijen desaturasyon indeksi anlamlı fazla Maasilta P, et al. Chest 2001;120:1448-54.

  22. Gebelik GÖR- OSAS İlişkisi ? GÖR Gebelik Horlama ve Apne

  23. Gebelikte Horlama ve Apnelerin Maternal Etkisi Var mıdır ? • Gebeliğe bağlı hipertansiyonu • Gestasyonel hipertansiyon • Pre-eklampsi • Genellikle gebeliğin 20.haftasından sonra • hipertansiyon, • proteinüri, • karaciğer enzim yüksekliği, • renal disfonksiyon, • periferik ve serebral ödem

  24. Gebelik HT ve Pre-eklampsi Uyku Apne Sendromu Hipertansiyon Kan basıncı diürinal varyasyon Preeklamptiklerde gece kan basıncı değerleri, gündüze göre daha yüksektir ve diürinal varyasyon gösterir Beilin LJ, et al. Clin Exp Hypertens 1983;B2:271-93.

  25. Pre-eklampsi horlama • 167 sağlıklı gebe, • 82 preeklamptik gebe • 160 gebe olmayan bayan • Horlama • Gebe olmayan bayanlarda %35 • Sağlıklı gebelerde %55 • Preeklamptiklerin %85 İzci B, et al. Sleep Med 2005;6:163-9. Horlama ve/veya apne Pre-eklampsi

  26. Olgu kontrol çalışması, tüm olgulara PSG uygulanmış 17 gestasyonel hipertansiyon 33 gestasyonel HT olmayan gebe

  27. 400 gebeye anket uygulanmış OSAS riski yüksek olan 54 gebeye PSG önerilmiş 34 gebeye PSG uygulanmış Habitüel horlama %13.4 AHİ>5 olgu sayısı 4 (%1)

  28. Üst solunum yolu çapları • akustik refleksion yöntemi • 37 preeklamptik gebe • 13 preeklamptik olmayan gebe • 50 gebe olmayan bayan • preeklamptik gebelerde, • gebe olmayanlara, • preeklamptik olmayan gebelere göre ÜSY dar

  29. 17 preeklamptik gebe ve 25 sağlıklı gebe Tip III portabl cihaz evde uyku çalışması, RDI ölçümü Endotelyal disfonksiyon Endo PAT ile arteriyel nabız dalgası Üzerinden endotelial fonksiyon indeksi (EFİ) Preeklamptik gebelerde RDI yüksek ve EFI düşük Kan basıncı ile RDI ve EFİ arasında korelasyon saptanmış

  30. Pre-eklampsi ÜSY ödemi ÜSY da inspiratuar akım kısıtlanması Horlama ve/veya apneler Ödem artışı Sempatik aktivite artışı Hipertansiyonda belirginleşme Pre-eklampsi horlama hipotezi

  31. Nonapneik Pre-eklamptik Gebelerde CPAP Kan Basıncını Düşürür mü?

  32. Pre-eklampsi ÜSY ödemi ÜSY da inspiratuar akım kısıtlanması Horlama ve/veya apneler Ödem artışı Sempatik aktivite artışı Hipertansiyonda belirginleşme Pre-eklampsi horlama hipotezi

  33. Gebelik ilk viziti Pre-eklampsi öyküsü, hipertansiyon, diabet, obezite

  34. Ortalama RDI 8.5±2.6/saat, Manuel CPAP tirasyonu 4-6 cmH2O basınçta apne, hipopne ve flow limitasyonda düzelme Gebeliğin 5-6. ayında retitrasyon CPAP basıncı 6-9 cmH2O

  35. Nonobez hipertansif gebelerde kan basıncı kontrolü sağlanmış. Ek antihipertansif gereksinimi olmamış Obez 2 gebede CPAP uygulamasına rağmen preeklampsi ortaya çıkmış.

  36. Uyku Apne Tanılı Gebeler • Olgu sunumları uyku apne sendromu tanısı olan gebelerde • CPAP tedavisinin başarı ile kullanıldığını • Komplikasyona yol açmadığını • Sağlıklı doğumlar gerçekleştiğini göstermektedir

  37. Uyku Apne Tanılı Gebeler • Uyku apne sendromu tanısı olan 7 olgu • İlk trimesterinde tanı konulan 5 olgu, • Gebeliği boyunca CPAP kullanımı • semptomların düzeldiği, • hiçbir olguda hipertansiyon veya preeklampsi ortaya çıkmadığı, • tüm bebeklerin sağlıklı olduğu • yan etkilerin diğer CPAP kullanıcılarından farklı olmadığı saptanmıştır. Guilleminault C, et al. Sleep Med 2004;5:43-51.

  38. Gebelikte Horlama ve Apnelerin Fetal Etkileri Var mıdır ? • Maternal hipoksinin fetal etkisi • hipoksisi bulunan gebeler • yüksek irtifa yaşıyor olmak veya • akciğer parankim hastalığı • Fetal gelişme geriliğine neden olur !!! • İntermittant hipoksinin etkisi ne olabilir ?

  39. Gebelikte Horlama ve Apnelerin Fetal Etkileri • Gebe ratlar intermittant hipoksiye maruz bırakılmış • Kontrol grubuna göre düşük doğum ağırlığı saptanmış • Fetal gelişme geriliği • Habitüel horlaması olan gebelerde %7.1 • Horlaması olmayanlarda %2.6 Gozal D, et al. Am J Respir Crit Care Med 2003,167:1540-7. Franklin KA, et al. Chest 2000;117:137-141.

  40. Obstructive Sleep Apnea Syndrom during pregnancy: prevalence of main symptoms and relationship with Pregnancy Induced-Hypertension and Intra-Uterine Growth Retardation 438 gebeye anket uygulaması Horlama ile gestasyonel HT arasında anlamlı ilişki mevcut İntrauterin gelişme geriliği arasında ilişki saptanmamış Rev Med Interne. 2006 Apr;27(4):291-5. Epub 2006 Feb 28.

  41. Uyku Apne- Bebek Kalp Hızı • 100 gebeye son trimesterde • Berlin anketi • Eş zamanlı • PSG ve fetal kalp hızı monitörizasyonu • Berlin anketinin • Sensitivitesi %35, spesifitesi %68 • Fetal kalp hızı ile PSG arasında anlamlı bir ilişki saptanmamış Oliveraz SA, et al. Am J Obstet Gynecol 2010. Epub

  42. Sonuç • Gebelerde uykuyu etkileyen çok sayıda faktör mevcuttur • Uyku bozuklukları sık görülür • Gebelerde horlama, gündüz uyku hali, huzursuz bacak sıklığı artmıştır • Gebelerde horlama ve apneler • gebelik hipertansiyonu ve pre-eklampsi ile ilişkili olabilir • Gebelikte uykuda solunum bozukluklarının fetal etkileri ile ilgili veriler yetersizdir

  43. TEŞEKKÜRLER

More Related