320 likes | 557 Views
GENÇLERDE SİGARA SALGINI. Prof.Dr Recep Akdur. SİGARA ÇAĞIMIZIN EN BÜYÜK PANDEMİSİDİR. Yetişkin nüfusun yaklaşık üçte biri yani; 1.25 milyar kişi sigara içmektedir. Bu sayının; 2025 yılında 1.6 milyar kişiye ulaşacağı tahmin edilmektedir. SİGARA EN YAYGIN ÖLÜM NEDENİDİR.
E N D
GENÇLERDE SİGARA SALGINI Prof.Dr Recep Akdur
SİGARA ÇAĞIMIZIN EN BÜYÜK PANDEMİSİDİR • Yetişkin nüfusun yaklaşık üçte biri yani; 1.25 milyar kişi sigara içmektedir. • Bu sayının; 2025 yılında 1.6 milyar kişiye ulaşacağı tahmin edilmektedir.
SİGARA EN YAYGIN ÖLÜM NEDENİDİR • 10 yetişkin ölümünün birinden sorumludur. • İçenlerin yarısı 15 yıl içinde tütünün yol açtığı nedenlerle erken ölüyor • Korunulabilir ölümlerin ilk sırasında tütüne bağlı ölümler var • Sigaradan ölümler Tbc, HIV ve Malaryadan ölümlerin toplamından daha fazla
SİGARA MİLYONLARCA İNSANIN ÖLÜMÜNDEN SORUMLUDUR • 20.YY Boyunca 100 milyon insan öldü • Günümüzden 2030 dek 175 milyon insan ölecek • 21.YY Boyunca Bir milyar insan ölecek
GÜNÜMÜZDE EN YAYGIN ÖLÜM NEDENİDİR • Dakikada 10,3 • Saate 616 • Günde 14784 kişi • Yılda 5,4 milyon insan ölüyor • Bu sayı 2030 yılında 8 milyona çıkacak • Ölümlerin %80’ gelişmekte olan ülkelerde
Son 20-30 yıldır sigara kullanımı gelişmiş ülkelerde azalıyor buna karşılık gelişmekte olan ülkelerde artıyor Türkiye’de 1984 sonrasında sigara kullanımı %80 artmıştır Aynı dönemde ABD’de %30 azalmıştır.
TÜRKİYE • 17-20 MİLYON SİGARA İÇEN VAR • Saatte 12 • Günde 300-320 • Yılda 100-117 Bin kişi ölüyor • 2025 yılında 240 Bin kişi ölecek
Avrupa Tütün Kontrol Raporu 2007OÇSD VE KGTA’DAN DERLENMİŞTİR
SALGININ SÜRMESİ YENİ İNSANLARIN SİGARAYA BAŞLAMASINA BAĞLI • Genellikle ergenlik ve genç erişkinlik döneminde başlanır • Kısa sürede etkili bir bağımlılık yapar • Erkeklerde daha yaygındır
SALGINI SÜRDÜREN RİSK GRUPLARI • Gençler • Kadınlar • Geri kalmış ülkeler
Gençliğin Özellikleri • Merak ve öğrenme • Kişilik özelliklerini geliştirme • Erkekler; güçlü, sportif, • Kızlar; güzel, formunda, çekici, kilo verme • Başarıyı artırma
Gençliğin Özellikleri • Akranlarla – aynı cinsle yakınlaşma • Guruplara katılma –sosyalleşme • Modayı izleme, İmaj yaratma, Çevreyi etkileme, ilgi çekme, Liderlik • Büyüdüğünü/ olgunlaştığını kanıtlama kanıtlama
Gençliğin Özellikleri • Bağımsızlık/özgürlük • Otoriteye karşıtlık • Otoriteyi yetersiz görme • Kuralları–sınırları zorlama • Yasaklardan sıyrılma
Gençliğin Özellikleri • Utangaçlık-güvensizlik- bocalamalı-stresli • Yalnızlık • Sıkıntı-beceriksizlik-yaratıcılık • Öfke ve kızgınlığı engelleme • Başa çıkma
Salgını sürdüren etmenler • Etken: tütün • Vektör /bulaşma yolu: şirketler
VEKTÖR • Her yıl milyarlarca dolar harcıyor • Gençlere, bilinen tüm pazarlama yöntemlerini saldırgan bir biçimde uyguluyor • Her türlü yasak satış ve tanıtım yöntemlerine başvuruyor
GENÇLERDE ALGI YANILTMASI YAPIYOR SİGARA • Özgürlük, güç, erkeklik, güzellik • Sağlık, spor, başarı • Sosyallik ve eğlence KAVRAMLARI İLE ÖZDEŞLETİRİLİYOR
ŞİRKETLER GİZLİ FAALİYETLERDE BULUNUYOR • Yasaları engelleme ve ihlal ettirme • Devlet gücüne ulaşma • Medyada yer edinme
Tekeller • Küresel ahlak • Kuramsal demokrasi • İnsana zararlı olduğu bilinen ve yasal olarak serbest olan tek madde tütündür • Yalnızca eğitim olanağı bırakıyor • Sigaradan elde ettiği ekonomik güç ve reklam olanakları ile eğitimi de etkisizleştiriyor
Sigara ile Savaş Programının Bileşenleri M…..Monitoring P……..Protecting O……Offer help W……Warning E……. Enforse tobacco industry R…….. Raising price