PRATİSYEN HEKİMLİK MESLEKİ EĞİTİMİNDE ÖZGÜN BİR MODEL TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ GENEL PRATİSYENLİK ENSTİTÜSÜ Dr.Alper BÜY

1. PRATİSYEN HEKİMLİK MESLEKİ EĞİTİMİNDE ÖZGÜN BİR MODEL TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ GENEL PRATİSYENLİK ENSTİTÜSÜ Dr.Alper BÜYÜKAKKUŞ TTB GPE

2. “zor şeylere ulaşmak birazzaman alabilir... imkansız görünenlerse birazcık daha fazla...”

3. TIP EĞİTİMİ Mezuniyet öncesi Sürekli mesleksel gelişim Mezuniyet sonrası

4. Neden Mesleki Eğitim • Tıp eğitiminin esası, yaşam boyu öğrenme ilkesi ve becerisinin geliştirilmesi olmalıdır. Schmidt, 1991

5. Neden Mesleki Eğitim “Yeni tıp eğitiminin amacı bir beyin cerrahı, bir aile hekimi, bir kardiyolog veya bir pratisyen yetiştirmek değildir; ....... her görevi yerine getirmeye yetkinleşmiş bir andifferansiye “stemcell” (kök hücresi) yaratmaktır.” Michael.M.E. Johns

6. Bir yıl içinde • 1,000 kişilik bir toplumda • 800’ünde yakınmalar • 327’si sağlık hizmetinebaşvuruyor • 217’si Birinci basamağa başvuruyor • 21’i hastaneye sevk • 8’i hastaneye yatırılıyor • 1’i eğitim-araştırma hastanesine yatırılıyor Aşılananlar, aile planlaması yöntemi alanlar, sağlık eğitiminden yararlananlar, bulaşıcı hastalık kuşkusuyla incelenenler NEREDE?

7. Bireysel hizmet Geleneksel sağlık anlayışı Hastalık ve tedaviye odaklı Bireysel hizmet Dar kapsam Rekabet,karlılık GSS Muayenehane Aile hekimliği uygulaması Aile hekimi uzmanları,diğer uzmanlar,pratisyen hekimler Kurumsal hizmet Çağdaş sağlık anlayışı Koruyucu sağlık hizmetleri Ekip hizmeti Kapsamlı,entegre, İşbirliği,dayanışma,etkililik Genel Bütçe Sağlık Merkezi (S.O) Genel pratisyenlik uygulaması Genel Pratisyenler Nasıl bir hizmet ?

9. Birinci basamak hekim insan gücünün özellikleri; Genel pratisyen; • genel tıp alanında,sağlıklılığın desteklenmesi ve sağlığın korunup geliştirilmesi süreçlerinde; • yetkin bir klinisyen, • iyi bir eğitimci, • araştırmacı, • iletişimci ve yönetici olarak hizmet sunduğu topluma , birlikte çalıştığı meslektaşlarına ve diğer ekip üyelerine karşı profesyonel bir sorumluluk bilinci ile davranabilen ve gerektiğinde danışmanlık ve liderlik yapabilen hekimdir..

10. Neden Mesleki Eğitim Herhangi bir meslekte olduğu gibi Genel Pratisyenlikte de mesleki alanın gerektirdiğibilgi beceridavranışların öğrenilmesi formel bir eğitim programını gerektirir. Bu eğitimin adı dünyanın her yerinde mesleki eğitimidir.

11. Nasıl bir Mesleki Eğitim • Özgün eğitim programına sahip • Kendi eğiticilerine sahip • Mesleğin uygulandığı ortamda • Gönüllülüğe dayalı • Küçük grup dinamiği temelinde bir mesleki eğitim

12. Ne, Kim, Nerede, Ne zaman, Nasıl Ne:Genel Pratisyenlik için neleri öğrenmek gerekir? Kim:Kimler mesleki görüşlerini eğitilenlere aktarmalıdır? Genel Pratisyenler, Uzmanlar, Diğerleri Nerede: Eğitenler bu farklı mesleki görüşleri nerede öğrenecekler • Pratik içinde veya masa başında • Yalnız veya birlikte • Hastane veya laboratuar ortamında Ne Zaman:Ne zaman belirli bir konu en iyi öğrenilmiş olur? Neler öne alınmalı neler sonraya bırakılmalı? Nasıl:Geleceğin Genel Pratisyenlerine gerekli şartlar nasıl oluşturulur: GP’leri nasıl eğitebilirsiniz?

13. TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİGENEL PRATİSYENLİK ENSTİTÜSÜ

14. 1. Genel gereksinimler(toplum, Kurum) 6. Değerlendirme (Eğitim & Program) 2. Öğrenen gereksinimleri 3. Amaç ve hedefler (Görev analizi, yeterlik alanları) 5. Uygulama (insan gücü, zaman, altyapı, maliyet) 4. Eğitsel stratejiler (İçerik & Yöntem) Mesleki Uzmanlık Eğitim Programı Nasıl Geliştirilir? Curriculum Development for Medical Education: A Six-Step Approach D.Kern, P.Thomas, D. Howard, E. Bass. The Johns Hopkins University Press, 1999

15. GEREKSİNİM BELİRLEME Öykü 1989 yılında TTB/PHK nun kuruluşuna kadar uzanır. Pratisyen Hekimlik Kongreleri, Pratisyen Hekimlik Kurultayı, I.Basamakta Sürekli Tıp Eğitimi Sempozyumları, Manisa(1992), Balıkesir(1993) ve Bolu(1994) da yapılan pratisyen hekimliğin görev analizi ve tanımına ilişkin toplantılar 1996-98 arasında Enstitü Çalışma Grubu çalışmaları ile sürdürülerek 1998 yılında yapılan atölye çalışması ile yeni bir döneme girer.

16. Gereksinim, amaç-hedef ve içerik belirleme • 1998 uzman panelleri ile TEMEL MODÜL hedefleri • 2000 çalışma grupları tarafından KLİNİK MODÜL hedefleri ile yeni bir döneme girer. • Eğitici eğitimleri ile kendi eğiticisini yetiştirip 8 bölgede geçiş dönemi eğitimlerini yapma • Klinik modül eğitimlerini başlatma

17. HekiminsangücününyetiştirilmesisürecindeTTB/GPEninişleviHekiminsangücününyetiştirilmesisürecindeTTB/GPEninişlevi • Sağlık Bakanlığı ve Üniversiteler arasında koordinasyon, • Eğitimin kurallarını belirlemek, • Eğitim programını belirlemek, materyal hazırlamak, • Eğiticilerin eğitimini ve sürekli eğitimini doğrudan üstlenmek, • Mesleki eğitim süreçlerini değerlendirmek denetlemek, • Birinci basamak alanındaki araştırmaları desteklemek, • GP akademik kariyer yapısını düzenlemek

18. Genel Pratisyenlik Eğitiminde Temel Amaç ; • GP’ lerde olması gereken bilgi / beceri /davranış değişikliğinin sağlanması • Genel Pratisyenlerin ; İstekli, kendinden emin, öz eleştiri yapabilen, dış eleştirilere açık hekimlik yapabilmesi

19. Mesleki Eğitimin Temel İlkeleri Mesleki eğitimin en az yarısı sahada geçecektir . Hastanede alınacak beceri eğitimleri sırasında eğitim alanları birinci basamaktan koparmamak temel olacaktır. Eğitim süresince “Hizmet ve Eğitimin birlikteliği” ilkesi yaşama geçirilecek ve hizmetler aksatılmayacaktır. Eğitimde gönüllülük ilkesi gözönüne alınacaktır Eğiticiler genel pratisyen olacaktır

20. Eğitim sürecinin özellikleri Eğitici Pratisyenler Koordinatörlüğünde (gerektiğinde eğitim vererek) Küçük grup pratiğine dayalı çalışma Öğrenme kaynakları: modül rehberleri ve eğitim materyalleri

21. GenelPratisyenlikMeslekiEğitimProgramı (TTB/GPE) • Asgari süresi 3 yıl, • En az yarısı birinci basamakta, • Eğitici genel pratisyenlerin koordinatörlüğünde, • Küçük gruplarda (6-16), • Modüler eğitime dayalı, • Sorun çözmeye yönelik, • Öğrenen merkezli eğitim, • Konusunun ilk yılın sonunda belirlendiği bir çalışma, araştırma

22. TTB/GPE EĞİTİCİLİK KRİTERLERİ 1.Gönüllülük 2.I.Basamakta çalışıyor olmak 3.I.Basamakta en az 3 yıllık mesleki deneyim 4.Eğitim Becerileri formasyonuna sahip olmak UEMO EĞİTİCİ OLMA KRİTERLERİ 1.En az 5 yıllık saha deneyimi 2.Eğitimsel yetenek ve beceri 3.Tıbbi , yönetsel ve organizasyonel bütünlük 4.Sahanın tanınması için pratik eğitim Ekim 1990 Berlin,Ekim 1992 Kopenhag Eğitici Genel Pratisyen Olma Kriterleri

23. GPE Eğiticisi

24. TTB GPE Eğitim Programı Eğitim Programı 6 Temel ve 12 Klinik Modülden Oluşmaktadır; TEMEL MODÜLLER • GP’ in Temel Özellikleri ve Felsefesi • Eğitim becerileri • İletişim • Epidemiyoloji / Araştırma • Sağlık Yönetimi • Bilgisayar ve I. Basamakta Kullanımı

25. TTB GPE Eğitim Programı KLİNİK MODÜLLER • Kronik Hastalıklar • Çocuk Sağlığı • Geriatri • Çalışanların Sağlığı • Acil • Bulaşıcı Hastalıklar • I. Basamakta Labaratuvar kullanımı • Küçük Cerrahi • Çevre Sağlığı • Ruh Sağlığı • Üreme Sağlığı • Adli Tıp

26. ModüllerdeUygulananTemelYöntemler (1) • GİA ile desteklenmiş, soru-cevap tekniği ile işlenen sınıf dersi, • Küçük grup çalışması, • Klinik gösterim ve yetiştiricilik, • Vaka çalışması, • Küçük grup tartışması, • Oyunlaştırma, • Deneyim paylaşımı, • Rehberli uygulamalar Eğitici eğitimi programları interaktif yöntemlerle ,yetişkin eğitiminin temel ilkelerine uygun öğrenen merkezli olarak devam etmektedir:

27. Modüllerde Uygulanan Temel Yöntemler (2) • Eğitim gereçleri • Rehberler,(öğrenim değerlendirme rehberleri (demo, koçluk,), • Performans değerlendirme rehberleri, • Seçilmiş vaka örnekleri, • Tepegöz, kağıt tahtası, yazı tahtası, data projektör, slayt makinası, • Yönergeler ve önceden hazırlanmış vaka örnekleri, • Değerlendirme yöntemleri • Uygulamalı Etkinlikler: Kursta öğrenilen becerilerin küçük grup çalışmalarıyla uygulanması,

28. Katılımcı Değerlendirmesi: • Bilgi Değerlendirmesi: KÖSF ve KOSF • Beceri Değerlendirmesi: • Öğrenim ve değerlendirme rehberleri

29. Değerlendirmeyöntemleri • Günün değerlendirmesi (eğitimci ve katılımcılar), • Katılımcıların oturumu değerlendirmesi, • Eğiticilerin gün sonu toplantıları ( eğiticilerin oturumları ve katılımcıları değerlendirmesi), • Kursun değerlendirilmesi (katılımcılar ve eğiticiler tarafından sözel), • Katılımcıların kurs değerlendirme formu ile kursu değerlendirmesi, • TTB-STE Kredilendirme formu ile değerlendirme, • Eğiticilerin kursu değerlendirmesi, • Kurs sonrası anket çalışması ile yapılan değerlendirme (izlem için), • Bölge toplantılarındaki tartışmalarla yapılan değerlendirme (izlem),

30. TÜRK TABİPLERİ BİRLİĞİ GENEL PRATİSYENLİK ENSTİTÜSÜ GENEL PRATİSYENLİK MESLEK EĞİTİMİ KARNESİ

31. BÖLÜM I. TANIMLAYICI BİLGİLER

33. BÖLÜM II: MESLEKİ EĞİTİM ETKİNLİKLERİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

34. Eğitim Bölgesi: Bölge Eğitim Koordinatörü: Eğitim Dönemi: Eğitim Takvimi: Eğitime katılan doktorun adı:

35. Hastane Rotasyonları Takip Çizelgesi

36. BÖLÜM III. MESLEKİ EĞİTİM PROGRAMI

37. Eğitimde değerlendirme için kullanılacak kriterler: * Her bir konu genel amaç ve öğrenim hedeflerine ulaşacak şekilde işlenecek olup; etkileşimli eğitim yöntemleri kullanılarak birlikte öğrenme ve iş başı eğitim ilkeleri çerçevesinde yeterliğe dayalı olacaktır. Konuya uygun öğrenim hedefleri, öğrenim ve değerlendirme rehberleri, kaynaklar ek olarak belirlenmiştir. Öğrenim rehberleri mesleksel beceri eğitim hedefleri matrisine göre tanımlanacaktır. ** Yetkinlik Düzeyi *** Eğitim Aracı/ Yöntemi: SH: Simüle / Standardize hasta M: Maket / manken A: Akran üzerinde GH: Gerçek hasta D: Sadece demonstrasyon T: Sadece teorik bilgi U: Kendi başına uygulama G: Diğer uygulama sırasında gözlem, gerekirse eğitim L: Laboratuvardaki hazır preparattan / örnekten çalışma **** YETERLİLİK

38. TEMEL MODÜLLER

39. 5. EPİDEMİYOLOJİ MODÜLÜ

41. KLİNİK MODÜLLER

42. 1. KRONİK HASTALIKLAR MODÜLÜ

44. Geçiş Dönemi programı • Tıp Fakültesini bitirmiş, var olan uzmanlık alanlarından birini seç(e)memiş 50 000 hekimden, • Pratisyen olarak çalışmak isteyenlere yönelik • Mesleki Eğitimin ana özelliklerini koruyan • Kısa süreli ( ortalama 1 yıl) • Sürekli Eğitim

45. Geçiş Dönemi programı • GPE geçiş dönemi için uygulanacak program öncesi, yeterli sayı ve nitelikte farklı bölgelere dağılmış eğiticiler yetiştirilmiştir, • Beş yıldır süren Eğitici Eğitimi Kurslarına; Ankara, İzmir, Adana, Samsun, Diyarbakır, Tekirdağ, İstanbul, Aydın, Muğla, Uşak, Balıkesir, Manisa, İçel, Hatay, K.Maraş, G.Antep ve çevre illerden yaklaşık 250 Hekim katıldı. 6 Temel Modülü bitiren 250 Genel Pratisyenler Eğitici sertifikalarını aldı • 8 Bölgede geçiş dönemi eğitimlerine başlandı • Gönüllülüğün temel alındığı bu programlarda mesleki yetkinliğin geliştirilip/sürdürülebilmesinin olanakları yaygınlaştırılacaktır.

46. Geçiş Dönemi Eğitimleri • Ankara Bölgesinde 1 grup olarak sürdürülen eğitimlerde temel modüller tamamlanmış, klinik modüllere geçilmiştir. • Ankara Grubu 7 klinik modülü bitirmiş, kalan 5 klinik modül eğitimini sürdürmektedir

47. Geçiş Dönemi Eğitimleri • Ankara Bölgesinde 1 grup olarak sürdürülen eğitimlerde temel modüller tamamlanmış, klinik modüllere geçilmiştir. • Ankara Grubu 7 klinik modülü bitirmiş, kalan 5 klinik modül eğitimini sürdürmektedir

48. Geçiş Dönemi Eğitimleri • İstanbul Bölgesinde 4 grup olarak sürdürülen eğitimlerde temel modüller tamamlanmış, klinik modüllere geçilmiştir. • Cağaloğlu Grubu 7 klinik modülü bitirmiş, kalan 5 klinik modül eğitimini sürdürmektedir. • Maltepe Grubu 10 klinik modülü bitirmiş, kalan 2 klinik modül eğitimini sürdürmektedir • Kadıköy Grubu 2 klinik modülü bitirmiş, kalan 10 klinik modül eğitimini sürdürmektedir • İstanbul Anadolu Eğitim Grubu tüm temel ve klinik eğitimlerini tamamlayarak geçiş dönemi eğitimlerini tamamlamışlardır.

49. 1. Genel gereksinimler(toplum, Kurum) 6. Değerlendirme (Eğitim & Program) 2. Öğrenen gereksinimleri 3. Amaç ve hedefler (Görev analizi, yeterlik alanları) 5. Uygulama (insan gücü, zaman, altyapı, maliyet) 4. Eğitsel stratejiler (İçerik & Yöntem) Mesleki Uzmanlık Eğitim Programı Nasıl Geliştirilir? Curriculum Development for Medical Education: A Six-Step Approach D.Kern, P.Thomas, D. Howard, E. Bass. The Johns Hopkins University Press, 1999

50. SÜREKLİ MESLEKİ GELİŞİM NASIL DEĞERLENDİRİLMELİ Mİ? SINAV YAPILMALI MI? SORULAR-SORUNLAR