CYBERPRZEMOC I STRATEGIE JEJ PRZECIWDZIAŁANIA

1. Agresja elektroniczna - zjawisko i profilaktyka Ciechanów 19 marca 2013 Jacek Pyżalski  CYBERPRZEMOC I STRATEGIE JEJ PRZECIWDZIAŁANIA

2. ? Dopóki nie skorzystałem z Internetu, nie wiedziałem, że na świecie jest tylu idiotów (Stanisław Lem). Lepsza od Internetu byłaby tylko telepatia (Michael Dell). Warto nauczyć się wstydzić i rumienić za samego siebie. Internet mnie pod tym względem przeraża. Kiedyś ogłoszono, że wokalistka duetu Roxette ma raka mózgu. Zrobiło mi się przykro, bo to straszne. Potem czytałam komentarze internautów i oczywiście 80% życzyło jej zdrowia, ale byli tacy, którzy pisali: dobrze jej tak. Ktoś, kto to napisał, powinien umrzeć przy klawiaturze po postawieniu kropki za tym zdaniem. Nie mieści mi się to w głowie (Kasia Nosowska).

3.  Urodziliśmy się w latach 80-tych, wychowywaliśmy się w latach 90-tych. Jesteśmy ostatnim pokoleniem, które grało na podwórku, jako pierwsze w gry wideo i jako ostatnie, które nagrywało piosenki z radia na kasetę, jesteśmy pionierami ery Walkman. Nauczyliśmy się, jak obsługiwać magnetowid, grać z Atari, Super Nintendo oraz Game Boy. Jesteśmy generacją Koty Thunder, Power Rangers, Żółwie Ninja, Transformers, Super Mario, Looney Tunes .... Żyliśmy bez telefonu komórkowego, jeździliśmy na rowerze. Nasza matka nie była naszym szoferem. Nie mieliśmy 99 stacji telewizyjnych, płaskich ekranów, dźwięków przestrzennych, MP3, iPod, Facebook czy Twitter ... ale świetnie się bawiliśmy!Wklej to, jeśli jesteś szczęśliwym dzieckiem lat 80-tych! (anonimowy wpis na Facebook’u)

4. No więc czy się da wychowywać? Luka pokoleniowa? Nowe zjawiska? Komunikacja zapośredniczona?

5. Dlaczego nowe media są nowe i co wnoszą w życie młodych ludzi?

6. „kolega jest knajtem i wali z aksa a ja jestem druidem i walę z różdżki”

7. SPRAWDŹMY SIĘ

8. 1. Potrafię samodzielnie stworzyć stronę internetową. • 2. Znam się na komputerze lepiej niż większość moich znajomych. • 3. Uważam się za eksperta, jeśli idzie o używanie komputera. • 4. Umieszczam w Sieci swoją twórczość (np. muzykę, którą komponuję, grafiki). • 5. Prowadzę swoją stronę internetową lub blog.

9. Zauważam, że spędzam coraz więcej czasu przed komputerem. • Nudzę się, gdy przez jeden dzień nie mam dostępu do Internetu. • Kiedy mam wolny dzień, praktycznie nie odchodzę od komputera. • Lepiej żeby nikt nie wiedział, co robię w Internecie. • Mam sporo tajemnic związanych z tym, co robię korzystając z Internetu. • Często zarywam noce, żeby korzystać z Internetu. • Czuję się lepiej w świecie wirtualnym niż w realnym. • Wśród moich zainteresowań Internet jest na pierwszym miejscu.

12. Przypadek z Brzezin

13. Cyfrowi tubylcy? • Koncepcje – digital natives (Prensky). Net generation (Tapscott) • Cechy nowych mediów – determinizm technologiczny • Skrajnie: panika moralna • Jakie wskaźniki? • Krytyka w literaturze – nierówności cyfrowe, badania Living and Learning with New Media.

14. ! „kiedy tylko jakieś medium zostaje zdefiniowane jako zagrożenie dla młodych ludzi, to możemy spodziewać się kampanii prowadzonej przez dorosłych, którzy będą chcieli cenzorować lub ograniczać dostęp do tego medium. Później następuje zmniejszenie zainteresowania, aż do pojawienia się nowego medium, które znów zaogni publiczną debatę i podsyci ogień paniki moralnej”. (Springhall, 1998)

15. Kiedyś…

16. Teraz…

17. Media – jako nowe środowisko socjalizacji • Pojawiła się konkurencja ze strony nowych mediów • Do pewnego stopnia neutralizacja tradycyjnych wpływów wychowawczych

18. „Dzisiejsi uczniowie nie są już ludźmi dla których stworzony został nasz system edukacyjny” (Prensky, 2001)

19. Lepiej komunikować się przez GG „bo się więcej dzieje” (…) „na przykład mi koleżanka mi pisze, że chłopak z nią zerwał a za pięć minut - pisze właśnie ten chłopak, który z nią zerwał”

20. Gdybyś mógł wybrać – rozmawianie czy SMS-y? No raczej bym SMS-ował, bo tak jak gadam i słyszę głos tak, to się krępuję trochę, no nie…R: Wstydzę się, na przykład, a przez SMS-y to można pogadać normalnie, no nie, a tak to, to trzeba się śpieszyć, czy coś.

21. Komórka i nie tylko, czyli rzecz o komunikowaniu się SMS-y „odpowiadają” na trudności respondentów w dłuższym formułowaniu myśli, „P: Czemu lepiej pisać niż rozmawiać? R: Pisać to wiem co, ale gadać, nie to nie wiem”. „Gadać to też trochę zabiera gadanie. Ale pisać to krótko można”. Kilkanaście do kilkudziesięciu SMS-ów dziennie – średnio. Rekordzista – kilkaset

22. Kontekst rodzinny Rodzice nie mają pretensji, że tak długo siedzisz przy komputerze? „Oni cały dzień siedzą przed telewizorem to ja nie mogę?”.

23. Zagrożenia (EU Kids Online (Hasebrink et al, 2008)

24. Relacje społeczne

25. Relacje społeczne

26. Relacje społeczne

27. Nowa jakość? • Publikowanie • Nieskończona/niewidoczna publiczność (D. Boyd) • Trwałość • Mechanizmy: związane z komunikacją zapośredniczoną, np. rozhamowanie • …ale czy zawsze? 27

29. Sporo technicznych rozwiązań • Najbardziej znane, ale też • Happy slapping • Outing • Podszywanie się • Badania wskazują na rózne efekty długo- i krótkotrwałe

30. Cyberbullying (pol. mobbing elektroniczny) • Nawiązanie do tradycyjnych badań nad bullyingiem (Dan Olweus) • Głośne medialne przypadki tragedii ofiar • Nierównowaga sił, powtarzalność, intencja – dyskusja nad adekwatnością kryteriów • Konsekwencje poważne – chociaż póki co wnioski wyciągamy głównie z badań nad tradycyjnym bullyingiem

33. Silne powiązane z tradycyjnymi przyczynami – Gimnazjaliści 2010

34. Ofiarą jest ktoś „słabszy” ze względu na wiek, upośledzenie, chorobę, uzależnienie • Zwykle formy polegające na rejestracji i rozpowszechnieniu, czasami połączone z prowokacją – czasami za pieniądze • Słychać komentarz z „offu”, śmiech • Konsekwencje dla sprawców i widzów

35. Komentarze na plotkarskich portalach • „anty-fanowskie strony • Komentarze na stronach domowych gwiazd • Gwiazda traktowana jako symbol • Komentarze z portalu plotkarskiego: • kondolencje . Jakie psie mordy ;// yy :P; głupi palant!!!robi wszystko by zaistnąć,bo już przestają o nim pisać i mówić!!1co za kretyn!!!

36. Typ IV Agresja wobec idei/grup • Obiektem agresji są grupy, np. religijne, mniejszości seksualne, fani innej drużyny Lub przedstawiciele tych grup (bias bullying – Smith, 2009) • Wypowiedzi dotyczące grup/strony/profile przeciwko fanom

37. Typ V Agresja „losowa”(przypadkowa) • Ofiara „przypadkowa” • Często ktoś w ogóle nieznany – np. odnaleziony przy serfowaniu na „fotce”

38. Uczniowie: Reprezentatywne badania gimnazjalistów • N=2143 • Trzecie klasy • Uwarunkowania i konsekwencje Grant MNISW Cyberbullying jako mowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów 38

39. Sprawstwo

40. Cyberbullying J. Pyżalski/Grant MNiSW Cyberbullying jako mowa forma agresji rówieśniczej wśród gimnazjalistów/WSP w Łodzi

41. Bycie sprawcą Ważna kategoria: „Robienie kawałów” - pisanie obraźliwych smsów o nauczycielach, robienie zdjęć z zamiarem zrobienia z tego użytku itp.

42. Bycie sprawcą P: A jak, zdarzało Ci się, że komentowałeś czyjś profil, na przykład na „Fotce”, że Ci się nie podoba, to napisałeś komuś… ? R: A nie, napisałem jednej osobie, że… że, bo mi dała jedynkę akurat, no nie, pomniejszyła średnią, to napisałem jej, że „O, Ty K…o, ja Ci dałem…”, na przykład, 10 punktów, a ona mi 1, wie Pan.

43. Losowość doboru ofiary „Kiedyś sobie minuty darmowe kupowałem, bo można 20 minut darmowych i w sumie dzwoniłem na stacjonarne, no nie. P: Ale do ludzi, których…R: Nie znam właśnie, wymyślałem…P: Aha, wymyślałeś numery? R: No, wymyślałem numer i dzwoniłem”. Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi

44. Poszukiwacz zdjęć mężczyzn z długimi włosami

45. R: Nie obrażam ludzi….chyba, że w Czaterii. P: Chyba, że w Czaterii? Nie obrażasz ludzi, chyba, że w Czaterii, tak? R: No bo jeszcze nie wiedzą, kim ja jestem, no nie? Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Łodzi

46. 37%

47. Nauczyciele (N=600) • 19%musiało bezpośrednio interweniować w agresję elektroniczną między uczniami - 1-2 razy • Ponad3%wielokrotnie • 5% - doświadczyło wiktymizacji ze strony uczniów • Prawie połowa uważa, że agresja elektroniczna ma bardziej poważne konsekwencje niż tradycyjna • 25% obawia się, że mogą stać się ofiarami agresji elektronicznej ze strony uczniów w przyszłości J. Pyżalski/Grant IMP 8.5/ Instytut Medycyny Pracy w Łodzi 47

48. Nauczyciele (N=1200) • W ciągu ostatnich dwóch tygodni: • 3,9% nauczycieli było nagrywanych wbrew swojej woli 1-2 razy, 0,6% 3-4 razy i 0,25% 5 razy i więcej J. Pyżalski/Grant NCBiR 1.06 Poprawa warunków pracy 48

49. Działania na poziomie placówek oświatowych • Analiza konkretnych przypadków – często niewiele rozwiązań lub represyjne • 18%posiada rozwiązania na poziomie procedur • 13% przeszło szkolenie dotyczące agresji elektronicznej • Niewiele pomysłów na obecność nowych technologii w szkole - nie tylko w procesie dydaktycznym, ale i wychowawczym 49

50. Podsumowanie • Zjawisko zróżnicowane wewnętrznie: wnioski dla badań (narzędzia) • Związane ze zmianami technologii • Bywa odrębne jakościowo