KUS GRIBI

1. KUS GRIBI Tarim Il M�d�rl�g� Saglik M�d�rl�g�

50. KKKA NASIL BIR HASTALIKTIR? KKKA �Hemorajik Atesler� grubunda yer alan viral bir hastaliktir� Adindan da anlasilacagi gibi bu grup hastaliklar temel �zelligi ates ve kanama bulgularidir. Pek �ok organin damar sisteminde hasar yapar Adini ilk kez tanimlandigi iki b�lgeden (Kirim ve Kongo) almistir�D�nyanin pek �ok yerinde g�r�lmekte ve ara ara salginlar yapmaktadir..

52. NEDEN TOKAT�IN ADI BU HASTALIKLA �ZDESLESMISTIR? 2002 Yilindan baslayan bir s�re�le sebebi belirsiz bazi vakalarin izlenmesi sonucu T�rkiye�de ilk defa hemorajik atesler grubundan bir hastalik tanimlanmistir. Ilimiz Saglik M�d�rl�g� ve Tarim Il M�d�rl�g��n�n �abalariyla ger�eklestirilen bu basari nedeniyle Tokat ilinde hastalikla ilgili hem saglik personeli hem de halkin duyarliligi artmistir.

53. Bu nedenlerle bu hastalikla ilgili bilimsel arastirmalar, saha incelemeleri, geriye d�n�k incelemeler bug�ne kadar �ogunlukla Tokat�ta yapilmistir. Vaka sayilarinin ilimizde fazla g�r�lmesindeki en b�y�k fakt�r bu duyarlilik artisidir. Halen KKKA vakalari 28 ilde g�r�lmektedir�

55. HASTALIK NASIL BULASIR? Bulasma b�y�k oranda kene isirmasi ya da kene ile temas sonucu meydana gelir.. Hasta hayvan ve insanlara ait sekresyonlarla da bulasma ihtimali oldugundan �nlemler alinmasi gerekmektedir.

57. HASTALIGIN BULGULARI NELERDIR Baslangi� belirtileri: Ates, Bas agrisi, Asiri halsizlik, yorgunluk, Eklem ve kas agrisi, Karin agrisi, Bulanti, kusma ve ishal� dir Baslangi� bulgularini takiben eger m�dahale yapilmazsa kanama bulgulari g�r�l�r. Ciddi ve agir seyreden olgularda ise Sinir sistemi Hasarlari, Karaciger yetmezligi, B�brek yetmezligi, Solunum yetmezligi, sok tablosu ve koma g�r�lebilir.

59. BULGULAR NE ZAMAN G�R�LMEYE BASLAR? Kene isirigi ve kene ile temasda 1-9, enfekte materyal ile bulasmada ise 4- 13 i�erisinde bulgular g�r�l�r.. Basvuru erken yapildigi takdirde hemen hemen t�m hastalar hastaligi hafif seyirli olarak ge�irmektedir..

60. LABORATUAR BULGULARI NELERDIR? * Hastalarda iki kan h�cresinde d�s�kl�k (L�kosit ve Trombositler) ayrica iki karaciger enzimlerde y�kselme g�r�l�r. Bunlar arasinda en �nemlisi kanimizin pihtilasmasini saglayan trombosit dedigimiz kan h�cresinin d�s�kl�g�d�r.

61. Hafif ve orta derecede klinik seyir g�sterenler yaklasik 9-10 g�nde iyilesir Iyilesen olgularda sekel g�r�lmez �l�m orani ortalama %10 (% 8-80) �lkemizde bu oran %5.2 (13/249) �l�m klinik bulgularin 2. haftasinda g�r�l�r

62. HANGI HASTALIKLARLA KARISABILIR? Grip, Sepsis, Toksik Sok Sendromu, Bruselloz , Meningokoksemi, Salmonelloz, Viral Hepatitler, Sigelloz AYRICA Akut L�semi, ITP, TTP, Hemolitik �remik Sendrom, Kollajen-Vask�ler Hastaliklar

63. KLINIKTE EN �NEMLI KONU NEDIR? HASTALARI ATLAMAMAK!!!!! (Bir �nceki slaytta g�r�ld�g� gibi hastaligin karistigi pek �ok hastalik vardir) Su anda en �nemli konu budur Saglik M�d�rl�g� tarafindan Sagik Personeline hastalikla ilgili her t�rl� bilgilendirme yapilmistir. Yine de hastaneye yaptigimiz basvurularda kene temasi �yk�s� mutlaka hatirlatilmalidir.

64. KENELERLE ILGILI KISA BILGILER� Kene eklembacaklilar grubundan bir b�cektir.. Sert ve yumusak keneler olmak �zere iki t�r� vardir. D�nyada 850 ayri t�r� bulunmustur ve bunlardan 31�inde vir�s izole edilmistir� Konak�ilari �zellikle yabani hayvanlardir.. (Tavsan, sincap, kirpi, domuz.. Vs.) �esidine g�re bir, iki ya da �� konak�ili olabilirler..

65. KENELERLE ILGILI KISA BILGILER� Kisi toprakta ge�iren keneler baharla birlikte disari �ikarlar ve konak�i aramaya baslarlar.. Yanindan ge�en bir konak�inin �zerine atladiktan sonra sikica tutunur ve doyana kadar kan emerler.. Kan emme s�resi 10 g�ne kadar uzayabilir.. Baslangi�ta �ok k���k olan kene kan emdikten sonra 50 katina kadar b�y�r ve doyduktan sonra konak�iyi birakarak topraga d�ser..

66. KENELERLE ILGILI KISA BILGILER� Topraga d�ser d�smez yumurtlamaya baslayan keneler bir seferde 15 � 20.000 yumurta birakabilir.. Yumurtadan �ikan keneler de ayni s�reci ge�irirler� Dogada kene pop�lasyonunun artmasinin kene konak�ilariyla dogrudan iliskisi vardir..

69. KENELERDEN NASIL KORUNABILIRIZ?.. Kenelerin tamamen ortadan kaldirilmasi imkansizdir. Ancak sayilarinin kabul edilebilir d�zeylere indirilmesi i�in �alismalar yapilabilir� Hayvan barinaklarinin ve hayvanlarin ila�lanmasi ile insanlarin yasam alanlarinda �evre ila�lamasi yapilabilir� Ayrica konak�ilarin (domuz, tilki, tavsan, karga vb.) sayilarinin azaltilmasi da etkili bir yoldur.

70. BIREYSEL KORUNMA I�IN NELER YAPILABILIR.. Kene bulasma ihtimali olan bir yere girerken �nlemler alinabilir.. (Pantolon pa�alarinin �orap i�ine sokulmasi, v�cudun a�ik olan yerlerine repellent denilen b�cek kovuculardan s�r�lmesi vs.) En �nemli konu b�yle bir yere gidilmis ise aksam eve d�n�ld�g�nde v�cudun kontrol edilmesidir. Eger v�cutta kene g�r�l�rse uzaklastirmak i�in asla �zerine herhangi bir sey d�kmemeli ve herhangi bir sekilde yakmaya �alisilmamalidir. Bunlarin yapilmasi kenenin kusmasina neden olmaktadir� O halde ne yapilmalidir?

71. BIREYSEL KORUNMA I�IN NELER YAPILABILIR.. M�mk�nse en kisa s�rede en yakin saglik kurumuna basvurulmalidir. Eger bu m�mk�n degilse: Kene ince u�lu bir aletle agiz kismindan tuttuktan sonra saga sola oynatarak �ikarilmalidir.. Kenenin 24 saat i�erisinde dogru y�ntemle �ikarilmasi halinde vir�s tasiyor olsa bile hastaligin baslamadigi g�zlemlenmistir.

73. HASTALIGIN TEDAVISI VAR MIDIR? KKKA hastaligi i�in halen yapilabilecek en uygun tedavi destek tedavisidir: Daha �nce bahsettigimiz kan h�cresinin seviyeleri takip edilerek gerektiginde hastaya verilmesi en iyi tedavidir. Hastalikla ilgili halen kullanilan bir ila� ya da asi yoktur. Ayrica kene temasi olan hastalar kanama riski nedeniyle her ihtimale karsi ilk 10 i�inde doktora sormadan agri kesici ve steroid i�eren ila�lar (�zellikle aspirin) i�memeli ve kas i�i enjeksiyon yaptirmamalidir.

74. SONU� �lkemizde ve ilimizde son yillarda kene pop�lasyonunun arttigi bir ger�ektir ve bunun nedenleri ile azaltmak i�in yapilacaklar konusunda �alismalar ilgililerce y�r�t�lmektedir. Kenelerle bulasan KKKA adli hastalik da son yillarda �lkemizde tanimlanmis ve halen g�r�lmektedir. Hastalikla ilgili pek �ok s�ylenti yayilsa da sanildigi kadar korkutucu bir hastalik degildir.. Koruyucu �nlemleri almak zor degildir ve erken basvurularla hastalik sorunsuz atlatilmaktadir..

75. SONU� * Hastaligin �m�r boyu bagisiklik yaptigi s�ylenmektedir. Dolayisiyla hi�bir �alisma yapilmasa bile bulasma zinciri kirilacagindan bir s�re sonra hastalik kendiliginden sona erecektir.. Bu arada bize d�sen gereksiz s�ylenti ve dedikodulara inanmak yerine hastalikla ilgili dogru bilgileri paylasmak ve bunlari m�mk�n oldugunca yaymaya �alismaktir. Bu ama�la sizlere pek �ok dok�man hazirlanmis ve dagitilmistir..

77. SONU� Halen hastalikla ilgili en �nemli sorunun kene pop�lasyonunun azaltilmasi oldugu unutulmamali ve ila�lama ve diger �nlemler konusunda �zellikle hayvancilikla ugrasan vatandaslarimiz da �zerine d�sen g�revi yerine getirmelidir. Aksi takdirde yalniz kendisi degil t�m toplum bu duyarsizliktan etkilenmektedir.

78. SONU� Son olarak burada anlattigimiz uyarilara dikkat etmek kaydiyla kene temasindan korkarak normal sosyal yasantimizi kesintiye ugratmanin gereksiz oldugunu l�tfen unutmayalim!