720 likes | 1.17k Views
ÇOKLU ZEKÂ KURAMI ve KARİYER GELİŞİMİNE YANSIMALARI . Nida Temiz Başkent Üniversitesi. MERHABA KATILIMCILAR!. Bir sorumuz vaaaarrrr…. SORU:. Kim Deli Kim Akıllı Kim Zeki Kim Gerizeki. ?.
E N D
ÇOKLU ZEKÂ KURAMI ve KARİYER GELİŞİMİNE YANSIMALARI Nida Temiz Başkent Üniversitesi
MERHABA KATILIMCILAR! Bir sorumuz vaaaarrrr….
SORU: • Kim Deli Kim Akıllı • Kim Zeki Kim Gerizeki ?
Ressam Uğur Yayla: tek ikmale kaldığı ders resim…Yılmaz Erdoğan: edebiyat öğretmenine göre başarısız…Darwin: doğaya ilgisi var diye ailesi korktu…İkbal Gürpınar: konuşamazsın diye dalga geçildi, bir süre kekemeledi…Einstein: geri zekalı olarak okuldan atıldı…Edison: sınıfta yumurta incelediği için öğretmeni özel eğitime alınmasını istedi… KİM DELİ? KİM AKILLI?
TEK TİP ZEKA ! ‘g’ faktörü (Spearman) IQ testleri (Binet; Simon; Eysenck; Jensen) ZEKANINFORMLARI! 120 bağımsız faktör (Guilford) Soyut, Mekanik, Sosyal Zeka (Thorndike) Zihinsel yetenek olarak 13 farklı faktör (Thurstone) ‘Triarşik Zeka Kuramı’: Analitik, Yaratıcı, Pratik (Sternberg) EQ (Goleman) Çoklu Zeka Kuramı (Gardner)
Sabittir Sayısal olarak ölçülür Sınıflandırmak ve başarılarını tahmin etmek için kullanılır Zeki olanlar olmayanlar Sözel ve sayısal Geliştirilebilir Sayısal hesaplanamaz Çoğuldur Çeşitli yollarla sergilenir Sahip olduklarıpotansiyeli ortayaçıkarmak için kullanılır TEK TİP ÇZK
ÇOKLU ZEKÂ KURAMI İki düşünce deneyimi ! 1- Zekayı tekil gören, IQ testleri ile ölçülebileceğine inanan düşünceyi unutalım! 2- Çeşitli çağlarda kültürler tarafından değer verilen rolleri düşünelim!
GARDNER’ A GÖRE ZEKÂ • Tek bir faktörle açıklanamayacak kadar çok yeteneği kapsar. • Bir ya da birden fazla kültürde değer bulan bir ürün ortaya koyabilme yeteneğidir. • Gerçek hayatta karşılaştığı problemlere etkili ve verimli çözümler üretebilme yeteneğidir. • Çözüme kavuşturulması gereken yeni veya karmaşık yapılı problemleri keşfedebilme yeteneğidir.
ÇOKLU ZEKÂLAR • Sözel-Dilsel Zekâ (SD) • Matematiksel-Mantıksal Zekâ (MM) • Görsel-Uzamsal Zekâ (GU) • Bedensel-Kinestetik Zekâ (BK) • Müziksel-Ritmik Zekâ (MR) • İçsel Zekâ (İÇ) • Kişiler arası Zekâ (KA) • Doğasal Zekâ (D)
ÇOKLU ZEKÂLAR • SD: dil becerilerini kullanma • MM: sayıları kullanma, mantıksal düşünme • GU: görsel fark etme, zihinsel benzeştirme, uzamsal akıl yürütme • MR: müziksel formları algılama,müzikle ifade • BK: tüm bedeni ya da belli bir bölümü ile ifade • İÇ: kendini tanıma, kendi hakkındaki bilgi ile uyumlu davranışlarda bulunma • KA: çevresindeki insanları anlama, iletişim kurma • D: canlıları, dünyayı tanıma, sınıflandırma YETENEĞİDİR.
SÖZEL DİLSEL ZEKÂ • Yazılı ve sözlü iletişim • Doğru telaffuz • Yabancı dil • Anlatma,dinleme,okuma • Kelime oyunları
MATEMATİKSEL-MANTIKSAL ZEKÂ • Sayılar • Matematik ve Fen Bilgisi • Bilgisayar, puzzle • Neden-sonuç • Gruplama,sentez,analiz
GÖRSEL-UZAMSAL ZEKÂ • Sanat • Hayal • Resimler • Görsel imgeler • Görsel sunular
“Street painting” award Rated 88.9 (out of 100)
MÜZİKSEL-RİTMİK ZEKÂ • Şarkılar • Müzik aleti • Çevresindeki sesler • Mırıldanmak,eşlik etmek • Çalışırken müzik
“Body painting” award Rated 86.6 (out of 100)
BEDENSEL-KİNESTETİK ZEKÂ • Spor • Hareket etmemek! • Jest,mimik • Parçalarına ayırmak • Çamur,origami • failed 1 • failed 2
Special mention Rated 86.2 (out of 100)
KİŞİLERARASI ZEKÂ • Yakın arkadaş • Empati • Sosyalleşme • Başkaları • Selam
Best “Human landscape” Rated 87.7 (out of 100)
İÇSEL ZEKÂ • Bağımsız • Duygular,düşünceler • Kendine güven • Zayıf ve güçlü yanlar • Akıl danışmak!
Women’s best Rated 86.7 (out of 100)
DOĞASAL ZEKÂ • Doğa,hayvanlar • Hayvan hakları • Toprak,bitki • Mevsimler,iklim olayları • Çevre bilinci • example 1 • example 2
ÇOKLU ZEKA KURAMI’ NA GÖRE; • Her birey çoklu zekalara sahiptir. • Her bireyde söz konusu olan bu zekalar değişik düzeylerde bulunabilmektedir yani bazıları baskın bazıları az baskın olabilir. • Çoklu zekalar beslenerek güçlendirilebilir ya da görmezden gelinerek zayıflatılabilir. • Çoklu zekalar beyinde farklı alanlara yerleşmişlerdir, birlikte belirli bir uyum içinde çalışabilirler.
“Zeka, problemleri çözme ve bir veya birden fazla kültürde değer bulan bir ürün ortaya koyma yeteneğidir.” Howard GARDNER FRAMES OF MIND (1983)
ZEKİ Mİ? GERİ ZEKİ Mİ? IQ TESTİ BAŞARAMAZ, HİPERAKTİF,İÇİNE KAPANIK SÖZEL SAYISAL ÖĞRETME/N HANGİ TİP ZEKİ TÜM ZEKALARA BAŞARIR BIREYSEL FARK FARKLI ETKINLIKLER ÖĞREN(ME)Cİ IQ TABANLI ÇZK TABANLI
Okuma,yazma,dinleme,anlatma Akrostiş Sözcük oyunları Slogan yaratma Hikaye tamamlama Tanımlatma Tartışma yapma Sunumlar yapma Rapor,makale,öykü,mektup,otobiyografi, senaryo,kitap, şiir çalışmaları Diyalog tamamlama Bulmaca hazırlama Münazara yapma SÖZEL-DİLSEL ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
Benzer/fark çalışması(venn şeması) Deneyler yapma Olay sıralama Sayı oyunları Formül oluşturma Neden-sonuç çalışması 5N 1K çalışması Mantık soruları cevaplama/hazırlama Kod oluşturma Yap boz oyunları Akıl yürütme Hipotez kurma Strateji oyunları MATEMATİKSEL-MANTIKSAL ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
Resimleme, boyama, çizme Hayal etme Kağıt katlama Fotoğraf çekme Üç boyutlu çalışmalar tasarlama,yapma Harita çalışmaları Görsel materyallerle çalışma Sonrasını tahmin etme, planlama Video kayıtları yapma Sanatsal geziler yapma GÖRSEL-UZAMSAL ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
Besteleme, söz yazma Ritim tutma Enstrümanlarla örnekleme Şarkı söyleme Müzik dinleme Müzik ya da seslerle kodlama, hatırlama Dans etme Müzikallere, konserlere gitme Seslendirme, müziklendirme çalışmaları MÜZİKSEL-RİTMİK ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
Rol yapma Dramatize etme Sessiz sinema oyunu Canlandırma Atlayarak, zıplayarak, koşarak, yürüyerek çalışma/yapma Pandomim sergileme Beden dili kullanma Dans etme Maçlara gitme Jimnastik yapma Parçalarına ayırma Modelini yapma BEDENSEL-KİNESTETİK ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
Bitki yetiştirme Doğa gezileri düzenleme/yapma Hayvan bakma/sevme Doğadan örnekleme/ilişkilendirme/benzeşim kurma Doğayı gözlem,fotoğraflama Seyir defteri/hava durumu gözlem defteri tutma DOĞACI ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
Grup çalışmaları Paylaşım çalışmaları Empati çalışmaları Çatışma çözme çalışmaları Eşli oyunlar Sosyal sorunlara çözümler çalışmaları Etkili iletişim çalışmaları Öğretmen olma oyunu Takım çalışmaları, oyunları Dayanışma, işbirliği çalışmaları KİŞİLERARASI ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
Hedef oluşturma çalışmaları Bireysel plan çalışmaları Ben...cümleleri tamamlama Ayna çalışmaları Otobiyografi çalışmaları Sevdiğim, sevmediğim,yapabildiğim, başardığım ifadeli çalışmalar Bireysel çalışmalar İÇSEL ZEKAYA SESLENEN ETKİNLİK ÖRNEKLERİ
SİNYALLER • KARALAMAAAAAA