T.C SAĞLIK BAKANLIĞI Eskişehir Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği

1. T.C SAĞLIK BAKANLIĞI Eskişehir Kamu Hastaneler Birliği Genel Sekreterliği

2. Y A N M A BUNLAR: Yanmanın tanımını yapacak olursak, “Yanıcı Maddenin Isı Yardımı İle Oksijenle Birleşmesidir”. Yani yanmanın olabilmesi için üç şartın yerine gelmesi gerekir. • Yanıcı Madde, • Isı, • Oksijen,

3. Bu olay “Yangın Üçgeni“ adı verilen şekille daha rahat görülebilir. OKSİJEN YANICI MADDE ISI YANMA OLMAZ

4. OKSİJEN YANICI MADDE ISI YANMA OLUR

5. Y A N G I N : Yararlanmak amacı ile yakılan ateş dışında oluşan ve denetlenemeyen yanma olayına “YANGIN ” denir. • Yangınlar dört sınıfta incelenir. • A Sınıfı Yangınlar: Katı madde tahta, kağıt, pamuk,vs, yangınlarıdır. Su ile Soğutma ve yanıcı maddelerin uzaklaştırılması sureti ile söndürülür. • B Sınıfı Yangınlar:Yanabilen sıvılar bu sınıfa girer. Benzin, Benzol, Yağlar, Boyalar, Katran gibi. Soğutma (sis halinde su), Boğma (karbondioksit, köpük, kuru kimyevi toz) ile söndürülür.

6. C Sınıfı Yangınlar : Gaz maddeleri yangınıdır. Metan, Propan, LPG, havagazı gibi, Kuru kimyevi toz, Halon gazı kullanılarak söndürülürler. • D Sınıfı Yangınlar: Yanabilen hafif metal yangınları bu sınıfa girer. (Sodyum, potasyum, titanyum, mağnezyum gibi,) Bu sınıfa giren yangınlar da kuru kimyevi tozlar kullanılarak söndürülür. • Elektrik yangınları ayrı bir sınıf olarak düşünülmemiş, Elektrik akımı kesilerek yangına müdahale edilmektir.

7. YANGININ NEDENLERİ: KORUNMA ÖNLEMLERİNİN ALINMAMASI: En önemli nedenler korunma önlemlerinin alınmamasıdır. Elektrik kontağı, ısıtma sistemleri, Lpg tüpleri, parlayıcı, patlayıcı maddelerin yeterince korumaya alınmamasından dolayı yangın çıkmaktadır.

8. BİLGİSİZLİK: Yangına karşı önlemlerin nasıl alınacağını bilmek gerekir. Elektrikli aletlerin doğru kullanımını bilmemek, soba ve kalorifer sistemlerini yanlış yerleştirmek, tavan arasına ve çatıya kolay tutuşabilecek eşyalar koymak yangına davetiye çıkartır.

9. İHMAL: Yangın konusunda bilgili olmak yetmez. Söndürülmeden atılan bir sigara izmariti, kapatılması unutulan Lpg tüpü, ateşi söndürülmemiş ocak, fişi prizde unutulan ütü ihmalinden büyük yangınlar çıkmaktadır.

10. KAZALAR: İstem dışı olayların bazıları da yangına sebebiyet verebilirler. SIÇRAMA: Kontrol altında ki bir ateşin ihmal veya bilgisizlik sonucu yayılarak veyahut parlayıp, patlayarak sıçraması sonucu çıkan yangınlardır. SABOTAJ: Bazı insanlar, çeşitli amaç ve kazanç uğruna kasıtlı olarak yangın çıkartırlar.

11. DOĞA OLAYLARI: Rüzgarlı havalarda kuru dalların birbirine sürtmesi sonucu, yıldırım düşmesi ve benzeri doğa olayları sonucu meydana gelen yangınlardır.

13. SÖNDÜRME PRENSİPLERİ SOĞUTARAK SÖNDÜRME: a) Su İle Soğutarak Söndürme: En çok kullanılan yoldur. Suyun kimyasal ve fiziksel özelliği yanıcı maddeyi boğar ve yanıcı maddeden ısı alarak yangının sönmesini sağlar b)Yanıcı Maddeyi Dağıtma: Yanan maddelerin dağıtılmasıyla yangın nedeni olan yüksek ısı bölünür, bölünen ısı düşer ve yangın yavaş yavaş söner. (Ancak akaryakıt yangınlarında bu tip söndürme uygulanamaz.)

14. HAVAYI KESME: a)Örtme: Katı maddeler veya kimyasal bileşikler kullanılarak yanan maddenin üzeri örtülüp oksijen ile temasının kesilmesi sağlanır. Akaryakıt yangınlarında da örtü oluşturan kimyasal bileşikler kullanılmaktadır. b)Boğma: Yangının oksijenle ilgisinin kesilmesi veya azaltılmasıdır.

15. YANICI MADDENİN ORTADAN KALDIRILMASI: Yanmakta olan bir maddenin ortadan kaldırılması halinde yanma üçgeni oluşmayacağın dan yangın sönmüş olur.

16. YANGINA KARŞI KORUNMAK UCUZDUR. Evlerimizde ve iş yerlerimizde yangına karşı önlemler almak sanıldığı gibi pahalı değil tam tersine ucuzdur. Böyle bir önlemler dizisinin maliyeti yaklaşık olarak yatırım maliyetinin binde biri kadar bile değildir. Üstelik yangına karşı korunma cihaz ve donanımları yüksek nitelikte ve sağlam olarak üretildikleri için uzun ömürlüdür ve yıllarca hizmet verebilmektedir.

17. Yapılan istatistikler göster-mektedir ki Yangın sonucu meydana gelen ölümlerin ”% 90’ı” yanma sonucu değil, yangın sırasında kumaş, plastik, vs. gibi eşyaların zehirli gaz çıkartması sonucu meydana gelen zehirlen-melerden olmaktadır.

18. YANGIN SÖNDÜRMEDE KULLANILAN TÜPLER: • Sulu (CO2 tazyikli, Hava basınçlı, Soda asitli) • Hava Kesici (Köpüklü karbondioksitli) • Karbondioksitli • Kimyasal Reaksiyonlu (Helojen karbürlü, Kuru kimyasal tozlu) • gibi çeşitleri vardır.

19. YANGIN SÖNDÜRME CİHAZINI DOĞRU KULLANMA

20. CİHAZDAKİ BASINÇLI KİMYASAL TOZUN, DOĞRUDAN ATEŞİN ÜSTÜNE DEĞİL, DİBİNE DOĞRU PÜSKÜRTÜLEREK KULLANILMASI GEREKİR.

21. YANGIN KAPINIZI ÇALARSA • Telaşlanmayınız. • Bulunduğunuz yerde yangın ihbar düğmesi var ise kullanınız. • İtfaiye’ye telefon ediniz • Mümkünse yangının cinsini bildiriniz. (Bina, Benzin, Motorlu araç Vs.) • Yangını çevrenize duyurunuz. • İtfaiye gelinceye kadar mevcut imkanlarla yangına müdahale ediniz.

22. Yangının yayılmasını önlemek için kapı ve pencereleri kapatınız. • Bunları yaparken kendinizi ve başkalarını tehlikeye atmayınız. • Görevlilerden başkasının yangın sahasına girmesine izin vermeyiniz. KONU SONU