230 likes | 362 Views
Reforma komunale në kantonin e Lucernit. Një histori suksesi e papritur. Dldp - Udhëtim studimor 15 -21 Dhjetor 2013 Stefan Pfaeffli. Shifra dhe fakte. Kanton i Lu c ern. Popullsia : 350’000 Sipërfaqja : 1495 km 2 Shtrirja : në qendër të Zvicrës
E N D
Reforma komunale në kantonin e Lucernit Një histori suksesi e papritur Dldp - Udhëtim studimor 15-21 Dhjetor 2013 Stefan Pfaeffli
Shifra dhe fakte Kantoni Lucern • Popullsia: 350’000 • Sipërfaqja: 1495 km2 • Shtrirja: në qendër të Zvicrës • 60% në sektorin e shërbimeve30% në industri (Schindler…)10% në bujqësi • Të ardhura për banorë: 85%
Gjendja para nisjes së reformës • Kantoni i parë me 107 komuna • Kanton i përqendruar: shumë detyra të paracaktuara për komunat • Gjendja e recesionit e viteve 90: defiçitet e kantonit dhe rritje e borxheve kantonale=> ulje e shpenzimeve në kurriz të komunave • Shoqata e komunave të Lucernit (ShKL): *1996=> Përfaqëson interesat e komunave & nxitje e modernizimit të komunave
Strategjia e bombësefikase Reduktimi i numrit të komunave Maksimumi 50 deri60 Brenda 10 viteve duhet të largohen < 3000 njësi komunale 5 vitet e para: më shumë subvencionime 5 vitet e dyta: më pak subvencionime Hipoteza: Komuna më të mëdha– Efiçencë më e madhe! Deklarim
Reaksionet • Frustrim, zemërim, (komunat e vogla dhe të varfra) • Mosmiratim - Indiferencë (komunat e mëdha dhe të pasura) • Habitje jashtë kantonit
Mundësi sjelljeje përShKL • Subordinim • Protestë • Aksione të vetmuara (komunat e prekura) • Kundërshtim kolektiv • Rruga e tretë => sfida më të mëdha për ShKL! => strategjia për t’u ndjekur?
Faza para reformës (1997-1999) • Sherr i madh (aksione të veçuara) • Koha e akullt • Rrugë pa krye • Diskutime midis kantonit dhe ShKL • Konsensus: Workshop i hapur për të gjithë aktorëtkryesorë Viti i parë... 6 muaj 14 muaj
Rezultatet e Workshopit* • Konsensus për synimet e reformës(1) forcim i komunave(2) efiçencë më e madhe e përgjithshme • Njohje e kompleksitetit të problemeve • Zgjidhje e hapur, mbështetje shkencore • Partneritet i mirë midis kantonit dhe komunave(barazi në organizimin e projekteve dhe në grupet e punës) • Rishqyrtim i hipotezës së punës * 12 muaj mbas fillimit te projektit
Baza për rifillimin • Hipoteza e punës jo e qëndrueshme: shqyrtimi rast pas rasti • Filozofi e re dhe e përgjithshme: bazuar tek parimet e financave publike 1. Ndarja e detyrave (duke përfshirë kostot)2. Ndarja e burimeve3. Drejtim i kujdesshëm i burimevelokale midis komunave4. Struktura komunale optimale (projekte lokale) (2 1/2 vite mbas fillimit të projektit)
Faza konkretizuese 1. Ndarja e detyrave 2. Barazi financiare 3. Reforme kushtetuese 4. Ligji i ri komunal 5. Reformë strukturore (Bashkëpunim / Shkrirje) 2000-2008 5 fushat kryesore:
1. Ndarja e detyrave • Përgjegjësi vetjake (nëse është e mundur) • Parimii subsidiaritetit - Efektiviteti (vendimipërbashkimmallrash)- Efiçenca (sipas procesit)- Sjellje e drejtë (shpërndarje) • Parimi i AKVA = përfituesit e detyrave, K = vendimmarrësit, V= përgjegjësia për financimin • Skuadra të përziera nga ekspertë dhe politikanë (Kt. & kom.) 2001-2006
2. Barazi financiare Zëri i të ardhurave: => Barazim i burimevemidis komunave të varfra dhe atyre të pasura Zëri i shpenzimeve:=> barazimi i peshës - pesha socio-demografike - pesha topografike implementuar 01.01.2003; rishikuar 2007
3. Reforma kushtetuese • Garanci për autonominë komunale • Përgjegjësi më e madhe për komunat • Parimii partneritetit midis kantonit dhe komunave Referendum popullor në tetor2002
4. Ligji i ri komunal • Konkretizim i përcaktimevekushtetuese (Autonomi, përgjegjësi komunale, partneritet) • Aspektipragmatik i New Public Management • Pikënisje: menaxhimisipasobjektivit(pra ndikimi orientuari detyrave federale: Kantoni me strategji, komuna operative)
5. Reforma strukturore • Vihen më shumë projekte në lëvizje se sa pritej=> Bashkëpunim më i mirë=> Shkrirjet (107 => 83 LGUs) • Në fillim të fazës konstruktive mbështetje e fortë tek popullsia për idenë e reformës, por ky vullnet për reformën u zhduk më vonë • Ndikimet e barazisë së re financiare: vetpërgjegjshmëri e rritur të komunave 2003 - ...
Efekte anësore • Më shumë racionalitet në sistemin Kanton-Komuna • Transparencë më e madhe, përgjegjësi e qartë • Partneritet më i mirë midis kantonit dhe komunave • Vetëbesim i përforcuar i komunave
Faktorët kryesorë për sukses • Njohuri zgjidhjeje tek kantoni dhe komunat (çfarë të bësh – si ta bësh) • Organizim për interesat komunale të fragmentuara, një partner kontakti • Energji aktivizimi (nga hedhja e bombës) • Organizim me guxim dhe karizëm nga të dyja palët
Rreziqet • Zgjatja e procesit • Ndryshim qeverie • Dalje të prioriteteve të reja politike • Ndikim afatgjatë, jo frute të vjelura kollaj
Pyetje / Diskutime Faleminderit! stefan.pfaeffli@hslu.ch