„Metody nauczania i oceniania w pracy młodego nauczyciela”.

1. „Metody nauczania i oceniania w pracy młodego nauczyciela”.

2. MODUŁ 1: „Jak mobilizować i angażować uczniów do nauki i zwiększać poczucie ich wartości?” MODUŁ 2: „Jak organizować pracę na lekcji? Jak najlepiej wykorzystać czas?” MODUŁ 3: „Jak uczyć współpracy?”

3. MODUŁY 4 – 6: Ocenianie kształtujące

4. MODUŁ PIERWSZY „Jak mobilizować i angażować uczniów do nauki i zwiększać poczucie ich wartości?” W module tym zapoznałyśmy się z kilkoma technikami, które pomagają angażować uczniów, które w jakiś sposób przekazują uczniom odpowiedzialność za naukę.

5. Są to: 1. Zdania podsumowujące. 2. Runda bez przymusu. 3. Wymiana w parach. 4. Test powtórka. 5. Głośne myślenie. 6. Głosowanie. 7. Szybkie tempo. 8. Pytania motywujące.

6. MODUŁ DRUGI „Jak organizować pracę na lekcji? Jak najlepiej wykorzystać czas?” W module drugim zapoznałyśmy się z technikami, które pozwalają na interesujące dla uczniów rozpoczęcie zajęć oraz na skuteczną realizację celów, które zamierzamy osiągnąć.

7. Technika 1: Co dzisiaj robimy? Technika 2: Zadania na dobry początek. Technika 3: Co nowego, co dobrego? Technika 4: Podnieś rękę. Technika 5: Dobrze że…, ale następnym razem… . Technika 6: Kolejność mówców. Technika 7: Zasada tylko raz. Technika 8: Sprawdzenie pracy domowej w grupach.

8. MODUŁ TRZECI „Jak uczyć współpracy?” Moduł trzeci poświęcony jest współpracy uczniów. Wykonanie zadań w grupach sprzyja zaangażowaniu całej klasy w uczenie się. Pracując w zespołach uczniowie mają znacznie więcej okazji do wypowiadania się, podejmowania inicjatyw i dokonywania wyborów.

9. Poznałyśmy 4 techniki pracy grupowej: 1. Zadania w grupach, zmiana grup. 2. Różne warianty – prezentacje. 3. Debata. 4. Wykonujemy zadanie.

10. OCENIANIE KSZTAŁTUJĄCE Oceniane Kształtujące(OK) zwane w Anglii „Ocenianiem służącym uczeniu się” (Assessment for learning) definiuje się jako: Definicja 1.(Jacek Strzemieczny, według źródeł brytyjskich) OK – proces poszukiwania i interpretowania dowodów, które mogą posłużyć uczniowi i jego nauczycielowi do określenia na jakim są etapie uczenia się, jaki następny krok mają do wykonania i jak najlepiej go wykonać.

11. Definicja 2.(Janet Looney) OK – to sposób oceniania polegający na aktywnej współpracy ucznia i nauczyciela, mający na celu ocenianie postępów i poziomu zrozumienia zdobywanej przez uczniów wiedzy oraz dostosowanie nauczania do rozpoznanych potrzeb ucznia. Definicja 3.(Julian Ochenduszko) OK – polega na bieżącym sprawdzaniu przebiegu i efektów kształcenia z wykorzystaniem sprzężenia zwrotnego ukierunkowującego samodzielne uczenie się uczniów oraz budujące w nich wiarę w siebie.

13. CEL LEKCJI jest ważny zarówno dla nauczyciela jak i dla ucznia. 1. Świadome planowanie celów. Przygotowując się do planowania lekcji musimy zadać sobie pytania: PO CO JA TEGO UCZĘ MOICH UCZNIÓW?    * Do czego to się im przyda?    * Jak to wykorzystają w przyszłości?    * Co będą umieć po mojej lekcji?    * Co będą pamiętać z tej lekcji za kilka lat?    * Co uczniowie już na ten temat wiedzą?

14. 2. Określenie celów. Uczniowie muszą wiedzieć, dokąd zmierzają. Jeśli będą znali założony cel, to łatwiej będzie Nam go osiągnąć. Uczeń, który zna tylko temat lekcji, ale nie wie, co jest celem lekcji, co ma poznać i po co, mniej świadomie uczestniczy w dążeniu do celu.

15. 3. Uświadomienie celów uczniom. Jeśli uda Nam się już określić cel lekcji to teraz musimy wyrazić go w języku zrozumiałym dla ucznia, np. - dowiesz się podstawowych informacji o Krajach Zjednoczonego Królestwa; - poznasz nazwy tych Krajów, ich stolice i będziesz umiał wskazać je na mapie; itp..

16. Możemy wspólnie z uczniami spróbować określić cel lekcji. Powinniśmy też zastanowić się, w jaki sposób przedstawić cel lekcji uczniom. Czy napiszemy go na tablicy, czy podyktujemy uczniom, czy może damy kartkę z celem do wklejenia do zeszytu?

17. 4. Podsumowanie lekcji przez uczniów. Po każdej lekcji musimy sprawdzi, czy osiągnęliśmy założony cel. Można to zrobić przy pomocy zdań podsumowujących. Metoda ta polega na poleceniu uczniom dokończenia zdania: - Dziś nauczyłem się……. - Zrozumiałem, że……… - Przypomniałem sobie, że…….. - Zaskoczyło mnie, że……….. - Dziś osiągnąłem założony cel, gdyż…….

18. Podawanie celu uczniom daje dużo korzyści: • Uczniowie mogą sprawdzić, czy zaplanowane na daną lekcję cele są realizowane; • Podanie uczniom celów pozwala im na samokontrolę, gdyż sami podczas lekcji mają okazję sprawdzać swoją wiedzę, umiejętności; • Uczniowie są świadomi tego czego nauczą się na danej lekcji czyli bardziej świadomie uczestniczą w dążeniu do celu;

19. Lekcja jest bardziej efektywna i przebiega dużo sprawniej; • Uczniowie są bardziej zmotywowani do pracy, bowiem mają świadomość do czego dążą, uczą się danego zagadnienie po coś, a nie tylko po to by zrealizować program; • Ważne jest też podsumowanie lekcji podczas którego uczniowie mogą stwierdzić czy założone cele zostały osiągnięte.

20. Kryteria oceniania = NACOBEZU Ustaliliśmy już cele lekcji, wiemy już dokąd zmierzamy, teraz musimy ustalić jakie zjawiska i fakty pokażą, że osiągneliśmy założone cele. Są dwaaspekty „nacobezu”. Jeden to uszczegółowienie celów lekcji, tak by uczeń dokładnie wiedział, czego ma się nauczyć, na czym skupić uwagę w trakcie lekcji. Drugi to określenie „nacobezu” przed sprawdzianem czy pracą domową.

21. 1. „Nacobezu” do lekcji. Określenie „nacobezu” do lekcji jest korzystne: - dla nauczyciela, gdyż nie zajmuje się on zagadnieniami drugorzędnymi, z góry wie, co i jak będzie oceniać, odpowiednio dobiera rodzaj pracy podlegającej ocenie; - dla ucznia, gdyż dokładnie wie, jakie wiadomości i umiejętności musi opanować i na jakim poziomie, skupia się na osiągnięciu celu, może sam określić, co już umie.

22. 2. „Nacobezu” do sprawdzianu lub pracy domowej. Określenie tego, co będzie oceniane na sprawdzianie, czy w pracy domowej, również bardzo ułatwia pracę uczniowi i nauczycielowi.

23. Uczeń: • czuje się bezpiecznie, gdyż wie, że nauczyciel nie zaskoczy go dodatkowym kryterium oceny, • stara się zwracać szczególną uwagę na to, co nauczyciel będzie oceniał w jego pracy, • wie, co powinno znaleźć się w jego pracy, • jest zainteresowany późniejszym komentarzem nauczyciela do jego pracy, gdyż wie, co nauczyciel oceniał.

24. Nauczyciel: • zastanawia się i analizuje sens zadań zadawanych uczniom na sprawdzianie lub pracy domowej, • dostosowuje zadania na sprawdzianie do wcześniej podanych uczniom „nacobezu” do lekcji, • w czasie sprawdzania prac uczniowskich skupia się tylko na tym, co zapowiedział, • ocena pracy ucznia jest sprawiedliwsza.

25. Zasady ustalania „nacobezu”. 1. Kryteria oceny są określone przed wykonaniem przez uczniów pracy domowej lub napisaniem sprawdzianu. 2. Kryteria są precyzyjne i jawne (znane uczniom). 3. Ustalanie kryteriów oceny wspólnie z uczniami zwiększa  ich odpowiedzialność za uczenie się. 4. Dokonując oceny pracy ucznia, bierzemy pod uwagę wyłącznie ustalone „nacobezu”.  

26. Trudności w stosowaniu „nacobezu”. To, co może sprawić nam nauczycielom trudność w stosowaniu „nacobezu”, to przełamywanie przyzwyczajeń szkolnych zarówno uczniów jak i ich rodziców. W dotychczasowym ocenianiu uczniowie i rodzice spotkali się z oceną sumującą, najczęściej była to cyfra lub liczba punktów, która podsumowywała całą pracę ucznia, a więc też wygląd zeszytu, błędy ortograficzne czy stylistyczne.

27. Proponujemy, aby teraz podlegało ocenie tylko to, co zostało zapowiedziane. Zdajemy sobie sprawę, że jest to bardzo kontrowersyjna propozycja dla nauczyciela, ucznia i rodzica, gdyż my, nauczyciele jesteśmy przyzwyczajeni i nauczeni podkreślać wszystkie błędy popełnione przez ucznia. Spróbujmy jednak przy ocenianiu kolejnej pracy ucznia (kartkówki lub pracy domowej) skupić się wyłącznie na „nacobezu”.

28. Informacja Zwrotna IZ jak już wspomniałyśmy, jest dialogiem nauczyciela z uczniem, który ma pomóc uczniowi w uczeniu się. Najczęściej przyjmuje ona formę komentarza pisemnego lub ustnego do pracy ucznia.

29. Prawidłowo skonstruowana i skuteczna IZ zawiera cztery elementy: [++]wyszczególnienie i docenienie dobrych elementów pracy ucznia; [ - ] odnotowanie tego, co wymaga poprawienia lub dodatkowej pracy ze strony ucznia; [ Δ ] wskazówki – w jaki sposób uczeń powinien poprawić pracę; [ ↑ ] wskazówki – w jakim kierunku uczeń powinien pracować dalej.

30. Informacja zwrotna od ucznia Mało prawdopodobne jest, by na zadane wprost pytanie: "Jak chcesz być uczony?", uczniowie potrafili odpowiedzieć. Wiele informacji uzyskujemy przy okazji: analizując wyniki prac uczniów dowiadujemy się, co zostało przez nas wyjaśnione dobrze, a co jest nadal niezrozumiałe lub niejasne; z luźnych wypowiedzi lub reakcji uczniów dowiemy się, które metody pracy im odpowiadają bardziej, a które - mniej.

31. Możemy uzyskać IZ w sposób zaplanowany, np.:* przeprowadzając odpowiednio skonstruowaną ankietę;* zadając uczniom pytania w trakcie dialogu, jakim jest ustna IZ;* przeprowadzając z klasą wywiad w czasie lekcji.Uzyskane w ten sposób informacje na temat sposobów i metod pracy, nauczyciel musi wykorzystać w planowaniu swoich lekcji. Dzięki temu uczniowie zaczynają postrzegać nauczyciela jako sojusznika. Ten krok w kierunku ucznia sprawia, że uczenie się staje się wspólną sprawą ucznia i nauczyciela.

32. Informacja zwrotna a rodziceInformacja zwrotna jest istotna również dla rodziców. Jasna i w czytelny sposób sformułowana umożliwia rodzicom śledzenie postępów dziecka w nauce, udzielenie mu pomocy czy zmotywowanie go do poprawy wyników.

33. Ocenianie służące uczeniu się nie jest jeszcze powszechnie stosowaną metodą pracy z uczniami, wymaga bowiem od nauczycieli dokonania zasadniczych zmian. Każda zmiana, nawet banalna, oznacza dla nauczyciela ryzyko, a na początku także dodatkową pracę. Jednak warto wprowadzić innowację przynajmniej z jednego powodu: nauczyciele zaczynają czerpać więcej satysfakcji ze swojej pracy, widząc, jak uczniowie nie tylko coraz lepiej zaczynają przyswajać wiedzę, ale również jak zwiększają własną rolę w procesie uczenia się.