Doradztwo zawodowe dla młodzieży uczącej się

1. Doradztwo zawodowe dla młodzieży uczącej się Wojewódzki Urząd Pracy w Łodzi Centrum Informacji i Planowania Kariery Zawodowej

2. Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej Publiczne Służby Zatrudnienia Ministerstwo Edukacji i Nauki sieć specjalistycznych terenowych instytucji Poradnictwo i informacja zawodowa dla młodzieży i dorosłych Usługi informacji i poradnictwa zawodowego świadczą w Polsce dwa resorty orientacja i poradnictwo zawodowe dla młodzieży szkolnej i studiującej poradnictwo i informacja zawodowa dla dorosłych

3. Resort edukacji podstawy prawne poradnictwa zawodowego w szkołach Zadania z zakresu udzielania uczniom pomocy w wyborze zawodu i kierunku kształcenia reguluje 1) Ustawa z dnia 7 września 1991r. o systemie oświaty 2) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 7 stycznia 2003r.w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr11, poz.114).

4. Resort edukacji wewnątrzszkolny system doradztwa zawodowego 3) Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów szkół (Dz. U. z 2001 r., Nr 10, poz. 96), z późniejszymi zmianami, wprowadzające funkcjonowanie wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego, realizowanego we współpracy z poradniami psychologiczno-pedagogicznymi.

5. Resort pracy podstawy prawne poradnictwa zawodowego Obowiązujące akty prawne w służbach zatrudnienia 1) Ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy(Dz. U. Nr 99 z 1.05.2004r., poz.1001 z późniejszymi zmianami Dz.U. Nr 164,poz.1366 z 2005r.), 2)Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnejz dnia 9 lutego 2000r.,w sprawie szczegółowych zasad prowadzenia pośrednictwa pracy, poradnictwa zawodowego, organizacji szkoleń bezrobotnych, tworzenia zaplecza metodycznego dla potrzeb informacji zawodowej i poradnictwa zawodowego oraz organizowania i finansowania klubów pracy (Dz. U. 2000 Nr 12, poz.146, art.36)

6. Doradztwo zawodowe w szkole W dobie ciągłych zmian coraz częściej wskazuje się na • potrzebę usytuowania profesjonalnej pomocy z zakresu doradztwa zawodowego, której celem jest zwiększenie trafności decyzji edukacyjnych i zawodowych ucznia blisko niego, a więc w szkole, • potrzebę dostosowania rozwiązań polskich do standardów pozostałych krajów UE, • potrzebę udzielania uczniom pomocy w wyborze i selekcji informacji dotyczących instytucji kształcenia i rynku pracy zgodnie z planowanym przez nich kierunkiem rozwoju zawodowego, • potrzebę działań w zakresie planowania wspólnie z uczniem jego kariery zawodowej(pomoc, wsparcie A NIE wyręczanie go) - doradca towarzyszący

7. Celowość i zasadność doradztwa zawodowego w szkole Mocne strony Doradztwo zawodowe w szkole Zagrożenia rozwoju Szanse rozwoju Słabe strony

8. Umocowanie prawne doradcy zawodowego w szkole, jego jasno określone zadania Aktywność działań już zatrudnionych w szkołach doradców zawodowych /pionierzy, pasjonaci/ Mała ilość doradców zawodowych zatrudnionych w szkołach Brak środków finansowych na tego typu działania w budżetach organów prowadzących szkoły Słabe wyposażenie doradców zawodowych w potrzebny do działań doradczych sprzęt, narzędzia, metody, literaturę Niewystarczający system szkoleń i wymiany doświadczeń dla już działających doradców zawodowych Mocne i słabe strony doradztwa zawodowego w szkole Mocne strony Słabe

9. Szanse rozwoju doradztwa zawodowego w szkole • Kształcenie nowych doradców zawodowych /granty na studia podyplomowe dla nauczycieli/ • Oczekiwania co do konieczności prowadzenia działań w tym zakresie postulowane przez pracodawców • Powstający zewnętrzny system wsparcia doradców zawodowych w szkole /Platforma Programowa „OHP dla szkoły”, oferta fundacji i stowarzyszeń, inicjatywy lokalne w postaci forów na rzecz doradztwa i poradnictwa zawodowego/.

10. Zagrożenia rozwoju doradztwa zawodowego w szkole • Brak jasnego i klarownego systemu takich działań w polskiej oświacie • Brak konsekwentnych i skoordynowanych działań na polu doradztwa zawodowego ze strony Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki.

11. Doradztwo zawodowe w szkole Aby szkoła mogła prowadzić profesjonalne działania orientacyjno-informacyjne konieczne i zasadne jest: • tworzenie i rozwój wewnątrzszkolnego systemu doradztwa zawodowego dla różnych poziomów nauczania, • utworzenie w każdej szkole stanowiska szkolnego doradcy zawodowego, który obok psychologa, pedagoga i logopedy, powinien stać się kolejną osobą wchodzącą w system pomocy psychologiczno – pedagogicznej oferowanej przez szkołę uczniowi i jego rodzicom.

12. Cele działania szkolnego doradcy zawodowego Wobec ucznia • przygotowanie do trafnego wyboru zawodu • przygotowanie do radzenia sobie w sytuacjach trudnych • przygotowanie do roli pracownika Wobec rodziców - przygotowanie do wspierania dzieci w wyborze ścieżek edukacyjnych i zawodowych Nauczycieli - pomoc w przygotowaniu lekcji przedmiotowych dot. wyboru zawodu Szkoły - wspieranie działań w zakresie rozwoju edukacyjnego i zawodowego ucznia

13. Doradztwo zawodowe blisko ucznia • Przedsięwzięcia szkoły w zakresie orientacji zawodowej powinny mieć charakter działań planowych, ciągłych i powszechnych, tzn. powinny być realizowane systematycznie, w ciągu całego okresu nauki przez cały zespół pracowników pedagogicznych szkoły oraz obejmować wszystkich uczniów. Wszystko to zapewni, iż wyznaczone szkolnemu doradcy zawodowemu cele zostaną osiągnięte.

14. Instytucjonalne wsparcie poradnictwa zawodowego CIiPKZ-y Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej WUPw Łodzi(5) PP-P Poradnie Psychologicno -Pedagogiczne(39) MCIZ-y Mobilne Centra Informacji Zawodowej OHP w Łodzi(4) ABK Akademickie Biura Karier (14) Multimedialne Kioski Informacyjne (otwarty dostęp) SzOK-i (46) /tworzone w szkołach gimnazjalnych i wyżej/ GCI Gminne Centra Informacji (61)

15. Instytucjonalne wsparcie poradnictwa zawodowego (c.d.) Organizacja poradnictwa zawodowego na terenie województwa łódzkiego Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne Podstawowe zadania: • udzielanie pomocy uczniom w dokonywaniu wyboru kierunku kształcenia, zawodu i planowaniu kariery zawodowej, • udzielanie pomocy rodzicom i nauczycielom w diagnozowaniu i rozwijaniu potencjalnych możliwości i mocnych stron uczniów.

16. Instytucjonalne wsparcie poradnictwa zawodowego (c.d.) Poradnie Psychologiczno-Pedagogiczne, poza diagnozowaniem i poradnictwem dla uczniów stanowią najbliższe zaplecze metodyczne i instruktażowe dla doradców. Prowadzić mogą działania wynikające z dwóch funkcji Funkcja instruktażowa tworzenie grup wsparcia dla nauczycieli, prowadzących warsztaty dotyczące: umiejętności pracy z grupą, samodiagnozy predyspozycji i planowania przez uczniów ścieżki edukacyjnej i kariery zawodowej. Funkcja metodyczna konsultacje dla doradców, pomoc psychologów poradni w opracowywaniu programów orientacji i poradnictwa zawodowego.

17. Instytucjonalne wsparcie poradnictwa zawodowego (c.d.) Ochotnicze Hufce Pracy www.lodzka.ohp.pl Podstawowe zasady funkcjonowania określa ustawa z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. • OHP są państwową jednostką budżetową nadzorowaną przez Ministra właściwego do spraw pracy. Wykonują zadania państwa w zakresie zatrudnienia oraz przeciwdziałania marginalizacji i wykluczeniu społecznemu młodzieży, a także zadania w zakresie jej kształcenia i wychowania

18. Instytucjonalne wsparcie poradnictwa zawodowego (c.d.) Ochotnicze Hufce Pracy posiadają w swojej strukturze jednostki zajmujące się: • pośrednictwem pracy, • doradztwem zawodowym i orientacją zawodową • oraz krótkoterminowym zatrudnianiem uczniów szkół ponadpodstawowych czy studentów. Posiadają ogólnopolską sieć wyspecjalizowanych stacjonarnych i mobilnych jednostek oferujących szeroki wachlarz usług dla młodzieży. Są nimi Młodzieżowe Biura Pracy, Kluby Pracy, Mobilne Centra Informacji Zawodowej, Młodzieżowe Centra Kariery, Ośrodki Szkolenia Zawodowego.

19. Adresaci działań OHP Dwie grupy młodzieży: • młodzież zagrożona wykluczeniem społecznym, do której zalicza się w szczególności młodzież w wieku powyżej 15 lat, która nie ukończyła szkoły podstawowej lub gimnazjum albo nie kontynuuje nauki po ukończeniu tych szkół. • młodzież bezrobotna w wieku od 18 do 25 lat o zróżnicowanym poziomie wykształcenia i kwalifikacji zawodowych (od zasadniczego zawodowego do wyższego), wymagająca wsparcia w procesie wejścia na rynek pracy.

20. Platforma Programowa "OHP dla Szkoły" • Ochotnicze Hufce Pracy podjęły inicjatywę wspierającą działania w zakresie informacji i poradnictwa zawodowego, skierowaną do młodzieży i doradców zawodowych pn.Platforma Programowa "OHP dla Szkoły". Główny cel przedsięwzięcia stworzenie jednolitego systemu informacji i poradnictwa zawodowego dla młodzieży oraz zwiększenie dostępu młodzieży do usług świadczonych przez doradców zawodowych.

21. Platforma Programowa "OHP dla Szkoły”(c.d.) to przede wszystkim: • ogólnopolski portal tematyczny, zawierający część: • informacyjno-edukacyjną przeznaczoną dla młodzieży oraz doradców OHP i szkolnych doradców zawodowych, • szkoleniową dla doradców OHP i SzOK (kursy w formie e-learningu); • organizacja targów i giełd edukacyjnych, zajęć warsztatowych dla młodzieży i doradców zawodowych, wsparcie merytoryczne oraz techniczne; • wspólne programy i akcje promujące posiadane zasoby z dziedziny poradnictwa zawodowego; • cykliczne wojewódzkie i ogólnopolskie spotkania doradców zawodowych MCIZ OHP i SzOK, konferencje, seminaria.

22. Szkolne Ośrodki Kariery ogniwem systemu informacji edukacyjno-zawodowej • Szkolne Ośrodki Kariery - są jednym z ważnych elementów budujących przygotowanie młodzieży do świadomego wyboru ścieżki edukacyjno-zawodowej i wejścia na rynek pracy. Do chwili obecnej powstało 361 SzOK-ów (w woj.łódzkim 46) www.1praca.gov.pl W związku z krótkim okresem funkcjonowania SzOK wymagają wsparcia informacyjnego i merytorycznego. Taką możliwość uzyskają dzięki stworzonej przez OHP Platformie Programowej "OHP dla szkoły".

23. Poradnictwo zawodowe w resorcie pracy Publiczne Służby Zatrudnienia • Centra Informacji i Planowania Kariery ZawodowejWojewódzkich Urzędów Pracy • Powiatowe Urzędy Pracy. Działania ukierunkowane są głównie na pomoc osobom dorosłym, a w szczególności osobom bezrobotnym i poszukującym pracy. Dużą grupę odbiorców usług poradnictwa zawodowego urzędów pracy stanowi również młodzież, w tym młodzież szkolna - głównie ze szkół gimnazjalnych oraz ponadgimnazjalnych, stojąca przed wyborem dalszego kierunku kształcenia.

24. Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej • Cel działania • Centrum gromadzi i udostępnia zainteresowanym informacje o: • zawodach • sytuacji na rynku pracy • możliwościach zdobywania kwalifikacji zawodowych • podejmowaniu nauki i pracy za granicą • podejmowaniu własnej działalności gospodarczej • oraz pomaga klientom w podejmowaniu decyzji zawodowych • Posiadając takie informacje wzbogaca i rozszerza • ono dotychczasową ofertę urzędów pracy.

25. Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Zadania realizowane przez doradców zawodowych: • prowadzenie poradnictwa zawodowego, poprzez: - udzielanie indywidualnych i grupowych porad zawodowych, - udzielanie indywidualnych i grupowych informacji zawodowych, • świadczenie wyspecjalizowanych usług w zakresie planowania kariery zawodowej z wykorzystaniem między innymi metod psychologicznych, zasobów informacji zawodowej w formie drukowanej, audiowizualnej i innych nowoczesnych technik przekazu informacji opartych na technologii komputerowej, • gromadzenie, aktualizowanie, opracowywanie i upowszechnianie informacji zawodowej o zasięgu regionalnym,

26. Centra Informacji i Planowania Kariery Zawodowej Zadania (c.d.) • prowadzenie zajęć, mających na celu nabycie umiejętności poszukiwania i uzyskiwania zatrudnienia, • pomoc pracodawcom w doborze kandydatów do pracy wymagającej szczególnych predyspozycji psychofizycznych, • organizowanie i koordynowanie usług poradnictwa zawodowego oraz informacji zawodowej na terenie województwa.

27. Krajowy Ośrodek Wspierania Edukacji Zawodowej KOWEZ http://www.koweziu.edu.pl Centralna, publiczna placówka doskonalenia nauczycieli o ogólnopolskim zasięgu działania. Podlega Ministerstwu Edukacji i Nauki. Cel działania - podnoszenie jakości edukacji zawodowej zgodnie z oczekiwaniami rynku pracy i polityką edukacyjną państwa. Wybrane zadania w obrębie działalności KOWEZ: • przygotowywanie kadr dla systemu orientacji, informacji i poradnictwa zawodowego w obszarze kształcenia zawodowego i ustawicznego; • opracowanie i publikacja materiałów informacyjnych i metodycznych oraz promowanie działalności innowacyjnej, w tym prowadzenie działalności wydawniczej.

28. Departament Rynku Pracy Wsparcie merytoryczne kadry PSZ Podstawowe zadania: 1. Gromadzenie, opracowywanie i upowszechnianie informacji i materiałów z zakresu poradnictwa zawodowego. 2. Tworzenie narzędzi i metod na potrzeby poradnictwa zawodowego, pośrednictwa pracy, organizacji szkoleń bezrobotnych, aktywizacji bezrobotnych i poszukujących pracy oraz usług EURES; 3. Organizacja szkoleń i seminariów dla kadry publicznych służb zatrudnienia.

29. Instytucje wspierające poradnictwo zawodowe Warunkiem efektywnego prowadzenia poradnictwa zawodowego zarówno wśród młodzieży jak i osób dorosłych jest prowadzenie wspólnych działań doradców zawodowych resortu oświaty, służb zatrudnienia oraz innych instytucji zajmujących się informacją i poradnictwem zawodowym.

30. Dziękuję Państwu za uwagę • Edyta Kolenda • Centrum Informacji • i Planowania Kariery Zawodowej • Łódź,ul. Wólczańska 49 • 42/632-01-12 wew.154 • e.kolenda@wup.lodz.pl