Prezantim

1. Prezantim Tema: Kontrata e know-how-it Punoi:Liridona Bujupaj

2. Kuptimi I kontratës së know-how-it Kontrata e know-how-it kryesisht permban ne vete një vëllim te diturisë dhe te pervojës dhe qe ka aplikim ne ekonomi. Know- how është nje kreacion shpirtëror I mendjes se njeriut dhe mund te shfaqet në formë të materializuar me anë të shenimit ne letër edhe pse nuk e jep atributin e sendit material.

3. Kuptimi etimologjik i know-how-it Nocioni I know-how-it si shprehje nuk ka ndonje perkthim adekuat,ne gjuhen shqipe, mirpoe zëvendësojme me një shprehje të përafërt për nga kuptimi dhe përmbajtja “dijeni dhe pervojë” Në SHBA dominon përkufizimi sipas të cilit know-how permban elemente të ndryshme materiale si p.sh:formula receptura,vizatime,plane,dosje teknike,specifikacione,etj.

4. Natyra juridike e kontrates Me kontraten e know-how-it njëra pale kontraktuese obligohet të bartë dijeninë apo pervojën afariste në pikëpamje të teknikës apo teknologjisë. Pala tjetër obligohet që ta paguaj qmimin kontraktues,për dijeninë dhe pervojën e bartur të kesaj kontrate.

5. Natyra dhe mbrojtja juridike Natyra juridike e know-how-it është dukshëm më e gjerë sesa vet natyra e kontratës se know-how-it Mbrojtja juridike eknow-how-it realizohet me mbrojtjen e kontratës,por edhe me një sër dispozitash si psh:të drejtes penale,ligjet të cilat e rregullojnë keqpërdorimin e sjelljes monopolistike,dispozitat administrative,etj

6. Me kontratën e konow-how-it rregullohen çështjet e kooperimit dhe të bashkepunimit afategjatë ekonomiko afarist në qarkullimin e mbrendshëm dhe të jashtëm,në dispozitat për investimet e kapitalit të huaj.

7. Dispozita më e rëndësishme- është dispozita e LMD-së e cila ne mes të tjerash parasheh: “me kontratën për licencën obligohet dhënsi I licencës,që marrësit të licencës ti bart në tërësi apo pjesërisht të drejtën e shfrytezimit të shpikjes,dijenisë teknike dhe pervojës,shembullit apo modelit,ndërsa marrësi obligohet që për këtë ti paguaj shpërblimin e caktuar.

8. Llojet e kritereve per percaktimin e kontrates know-how Sipas kriterit të parë,nuk është e domosdoshme bartja e të drejtës ekskluzive të shfrytëzimit të dijenis dhe prvojës se huaj . Sipas kriterit të dytë-duhet bërë dallimi në mes të kontratës së pastër dhe kontratës së kombinuar të know-how-it. Te kontrata e pastër objekt I kontrtës është vetëm konow-howi Ndërsa te kontratat e kombinuara mund të ekzistojne edhe detyrime tjera të rëndesishme

9. Shkaqet e pushimit te parakohshem te kontrates Njera nga keto eshte se pala kontraktuese mund te shkepus kontraten,nese pala tjeter e ben cenimin e rende te kontrates si psh:mospermbushjen e plote te know-how-it ,mospermbushjen e garancioneve ne pikpamje te bartjes se objektit,etj.

10. Kontrata per franshizingun Kontrata per franshizingun është sistem I ri kontraktues i distribuimit të shërbimeve dhe mallrave,i cili lindi dhe u zhvillua në SHBA. Fjala angleze “franchise”do të thotë të drejta dhe “privilegje” Kontrata për frashizingun është marrëveshje legale për udhëheqjen e biznesit të caktuar në përshtatje me metodat operative dhe me sistemin financiar.

11. Ndarjet më te rëndësishme mbi frashizingun jane: Frashizingu i mallrave Frashizingu ne qarkullim afarist Frashizingu industrial

12. Frashizingu i mallrave Është lloj ne bazë te së cilit ofruesi i frashizingut i jep tregtarit të cilin e zgjedh te drejën e shitjes të ndonjë lloji të prodhimit të caktuar në një territor të përcaktuar deri të shfrytëzuesi i fundit-blerësi.

13. Frashizingu në qarkullim afarist Ështe ofruesi i frashizingut i cili ofron pranuesit te frashizingut një tërësi të shërbimeve(të drejtat e shfrytëzimit të njohurive afariste dhe teknike,dhënien e shërbimeve nën emrin tregtar,vulës dhe shenjave të tjera mjeteve rregullave etj) Është karakteristik për sferën e hoteleris, rrjetave të pikave të furnizimit me karborante etj

14. Frashizingu industrial Nënkupton atë lloj të frashinzingut lëndë e të cilit përveq prodhimit dhe shitjes së mallrave të caktuara në pikëpamje të rregullimit të procesit të përdorimit dhe aplikimit të disa fazave tekniko-teknologjike të prodhimeve ushqimore si dhe të pijeve. .

15. Kontrata për tajmesheringun • Me këtë kontratë njëra palë kontraktuese,dhënësi I tajmesheringut,detyrohet qe palës tjeter kontraktuese-shfrytëzuesit që palës tjetër kontraktuese –shfrytëzuesit të tajmesheringut, tia jap në shfrytëzim të drejtën e shfrytëzuesit ekonomik të një objekti të caktuar ekonomik,në interval të caktuar kohor,ndërsa pala tjetër-shfrytëzuesi I tajmesheingut ka për detyrë që objektin përkatës ekonomik –të paraparë me kontratë,ta shfrytëzojë me vëmendje të lartë biznesore,në mirëbesim ,në menyrën dhe sipas kritereve që I pergjigjen destinimit të objektit gjegjës ekonomik, rregullave dhe parimeve te profesionit dhe nikoqirit të mirë.

16. Faliminderit për vemëndje.