Voeding bij maagdarm stoornissen in de diëtistenpraktijk

1. Voeding bij maagdarm stoornissen in de diëtistenpraktijk

2. José Tiebie

3. Terugblik 2007

4. Inleiding Obstipatie Diarree (kinderen (sorbitol, fructose), IBD) Intolerantie ( lactose, coeliakie) IBS (casus, probiotica) Diëtistische diagnose Iets wat ik kwijt wil

5. ot

7. Tot slot

8. Obstipatie, wat is het? Een stoelgang; van minder dan driemaal per week Kleine hoeveelheid ontlasting Onvolledige darmontlediging Harde en keutelige ontlasting Moeilijke en pijnlijke stoelgang 

9. Obstipatie, hoe komt het? Te weinig vezelrijk voedsel en vocht Te weinig lichaamsbeweging Ophouden van de ontlasting Spanningen Geneesmiddelen Houding op toilet Zwangerschap

10. Obstipatie, hoe komt het? • Antacida • Anticholinergica • Antidepressiva • Anti epileptica • Anti parkinson • Anti psychotica • Calciumantagonisten • Diuretica • Hypnotica • NSAID’s • Opiaten (codeïne) • IJzerpreparaten

11. Obstipatie, wat doe je eraan? Ontbijt Voldoende vezels (minimaal 30-40 gram per dag) Kinderen; minimaal: leeftijd + 5 g voedingsvezel per dag maximaal: leeftijd + 10 gvoedingsvezel per dag Variatie Balans koolhydraten en vetten Drink tenminste 2 liter vocht per dag Stel bij aandrang de stoelgang niet uit Voldoende lichaamsbeweging

12. Obstipatie en diëtist Berekenen hoeveelheid voedingsvezel in voeding Balans tussen gefermenteerde en ongefermenteerde vezels Geleidelijke introductie Advies preparaten Bij opgeblazen gevoel; voedingsmiddelen vermijden die klachten geven Vraagbaak

13. Diarree, wat is het? Diarree; veelvuldig uitscheiden van dunne of waterige ontlasting soms ook pijn in de buik of buikkrampen optreden Het is geen ziekte, maar eerder een symptoom van een onderliggend probleem Diarree gaat meestal, met of zonder behandeling, binnen 48 uur over

14. Diarree, hoe komt het? • Acute diarreedoor bacteriële of virale infecties, parasieten, voeding, geneesmiddelen en stress • Chronische diarree langer dan 2 tot 3 weken • Secundair aan darmontsteking, IBS, hyperthyreoïdie, intolerantie, IBD, obstipatie(overloopdiarree), antibiotica/geneesmiddelen

15. Diarree en kinderen Sorbitol absorptie Osmotische diarree 20-50 gr Krampen en diarree 20 gr Gas, opgeblazen gevoel 10 gr Suikervrije kauwgum 1,3-2,2 gr Suikervrije mint 1,7-2,0 gr

16. Diarree en kinderen Fructose absorptie Concentratie en dosis afhankelijk Maximale capaciteit 30-35 g Appel/peer (100 g) 7 g Dadels (100 g) 24 g Rozijnen (100 g) 35 g Druiven (100 g) 8 g

17. Diarree en kinderen Websites www.fructose.at www.food-info.net

18. Diarree, wat doe je eraan? Voldoende vezels (minimaal 30-40 gram per dag) Kinderen; minimaal: leeftijd + 5 g voedingsvezel per dag maximaal: leeftijd + 10 g voedingsvezel per dag Variatie Balans koolhydraten en vetten Drink tenminste 2 liter vocht per dag Voldoende lichaamsbeweging Denk aan verminderd bacteriedodend effect van het maagdarm kanaal bij ouderen

19. Diarree en diëtist Berekenen hoeveelheid voedingsvezel in voeding Balans tussen gefermenteerde en ongefermenteerde vezels Geleidelijke introductie Advies preparaten Bij opgeblazen gevoel; voedingsmiddelen vermijden die klachten geven Vraagbaak

20. Intolerantie Lactose is een suiker in melk en veel melkproducten Een te kort aan het enzym lactase Klachten ontstaan zoals buikpijn, krampen, diarree, winderigheid en een opgeblazen gevoel De ontlasting is vaak dun, zurig, schuimend en soms wat groenig van kleur

21. Tot slot

22. Intolerantie; wat doe je eraan ? Lactose beperkt dieet Geen of beperking van melk en melkproducten Wel soja melk en sojaproducten (Harde hollandse) kaas mag Probiotica

23. Casus Mw. X, 25 jaar , BMI 21 Uit Hongarije, werkt 1 ½ jaar in Nederland Lactose intolerantie gediagnosticeerd Ontlasting is dun; frequentie 3-4x daags Altijd opgeblazen gevoel Voelt zich 5-

24. Casus Uit anamnese; Nog steeds klachten als diarree en opgeblazen gevoel 7 jaar geen melk, wel zure room Eet uit kantine op werk, kookt niet Eet voornamelijk wit (stok)brood Spreekt geen Nederlands, mist haar familie

25. Casus Advies; Alle “verdachte” voedingsmiddelen elimineren Inzicht geven in voedingsmiddelen die lactose bevatten (brood) Inzicht geven in wat ze wel kan eten Voeding berekenen en voedingstoestand beoordelen Emoties

26. Casus Na twee maanden; Alle klachten zijn weg Gaat voedingsmiddelen die lactose bevatten uitproberen volgens plan Yoghurt om de dag gaat Voelt zich 8+ Kookt warme maaltijden Emoties

27. Intolerantie Coeliakie darmaandoening veroorzaakt door glutenintolerantie Gluten is de verzamelnaamvoor een groep eiwitten die voorkomen in diverse graansoorten Coeliakie komt voor bij tenminste één op de 200 personen Is in de westerse wereld een van de belangrijkste voedselintoleranties.

28. Tot slot

29. Intolerantie; wat doe je eraan? Gluten vrij dieet

30. Intolerantie en diëtist Diagnostiek Uitleg van het dieet Praktische adviezen; recepten, uit eten Een wegwijs voor producten uit supermarkt/website/natuurvoedingswinkels Volwaardige voeding Vraagbaak

31. IBS, wat is het? Buikpijn; daar waar het gas zit zit de pijn Wisselend defaecatie patroon ( obstipatie en diarree) Misselijkheid Slikklachten

32. IBS, hoe komt het? Afwezigheid van een organische pathologie Stress, weinig beweging, voedselintolerantie, hormonale verandering, inslikken van lucht

33. IBS, wat doe je eraan? Ontbijt Voldoende vezels (minimaal 30-40 gram per dag) Hoe eet iemand? Variatie en regelmaat Balans in koolhydraten en vet Drink tenminste 2 liter vocht per dag Stel bij aandrang de stoelgang niet uit Voldoende lichaamsbeweging

34. Pre- en probiotica Prebiotica zijn voedingsvezels; bijvoorbeeld in ontbijtdranken Probiotica zijn levende bacteriën; bijvoorbeeld in voedingsmiddelen, capsules en poeders

35. Wanneer probiotica? Antibiotica Diarree IBS ?

36. IBS en diëtist Berekenen voedingsvezel gehalte voeding Balans tussen gefermenteerde en ongefermenteerde vezels Geleidelijke introductie Advies preparaten/pre- en probiotica Bij opgeblazen gevoel; voedingsmiddelen vermijden die klachten geven Vraagbaak

37. Casus Mw. X, 39 jaar vandaag, BMI 24 IBS, braken, wisselende ontlasting Spanning op werk 2 jr. geleden Werkt in onderwijs, gezin, 2 kinderen Bang voor kanker Nu 2 jaar aanwezig

38. Casus Mw. X Uit anamnese vezelarm (19 gram vooral niet gefermenteerd), geen fruit, 1x melk Braken na koolsoorten, vlees, kruiden, paprika en specerijen Braken vooral buitenshuis

39. Casus Advies; Vezelrijk en evenwichtige verdeling gefermenteerd en niet gefermenteerd Extra vocht in de vorm van o.a. melk Vermijden voedingsmiddelen die braken veroorzaken Starten met probiotica

40. Casus Alle klachten zijn weg Ook de angst voor kanker Gestopt met probiotica Weet wat ze wel en niet kan eten Weet ook dat als ze klachten krijgt waar het van komt 3 consulten en scoren als diëtist

41. Diëtistische diagnose Onderdeel van methodisch handelen Is medische diagnose + diagnose van menselijk functioneren (CMT + ICF) Kern van het vak Uniciteit van diëtist Internationaal erkend/onderzoek Scholing

42. Iets wat ik kwijt wil • Iedere diëtist “moet” lid zijn van de NVD • Iedere diëtist “moet” ambassadeur zijn van het beroep diëtist en de NVD • De NVD zijn we allemaal • De diëtist en de NVD zijn een setje

43. Tijd Tijd investeren in de NVD levert je iets op

44. Tijd • Steek een tijdje je tijd in de NVD • Tijd is ook “kwalitijd, prioritijd, positivitijd”, unicitijd, exclusivitijd, innovativitijd, proffesionalitijd, realitijd”

45. Tijd Er zit vast wel een tijd bij die je aanspreekt om een tijdje je tijd in de NVD te steken

46. Tot slot

48. Hoopvol reizen is beter dan arriveren en het werk vormt het ware succes

49. Dank voor jullie aandacht