Sistemi Tregtar Multilateral: Nj shikim i p rgjithsh m mbi OBT

1. Sistemi Tregtar Multilateral: Nj� shikim i p�rgjithsh�m mbi OBT Roberto J. Garcia KE-PNUD �Mb�shtetje p�r Rregullimin dhe Promovimin e Tregtis�" Moduli 1 i kursit t� politikave tregtare 30-31 Janar 2006

2. 2 Pikat kryesore 4.1. Cfar� �sht� OBT? 4.2. Parimet e OBT 4.3. Sistemi Tregtar n� Perspektiv� 4.4. Proceset dhe Procedurat e Negocimit

3. 3 Lista e Shkurtimeve MAM � masa agregate e mb�shtetjes PPB � politika e p�rbashk�t bujq�sore MV � mb�shtetja vendase MZK � mekanizmi i zgjidhjes s� konflikteve SE � subvencionet e eksportit MPTT � Marr�veshje e p�rgjithshme p�r tarifat dhe tregtin� MPSHT � Marr�veshje e p�rgjithshme p� sh�rbimet tregtare SPP � Sistem i p�rgjith�suar i preferencave VMPZH � Vendet m� pak t� zhvilluara AT � Aksesi n� treg VMSHF � Vendi m� shum� i favorizuar OBEZH � Organizata p�r bashk�punim ekonomik dhe zhvillim RRO � Rregullat e origjin�s S - Siguria SF � sanitare dhe fitosanitare PTT � Pengesat teknike p�r tregtin� PILT � Pron�sia intelektuale e lidhur me tregtin� KNT � kuotat me norma tarifore OBT� Organizata Bot�rore e Tregtis�

4. 4 4. Nj� v�shtrim i p�rgjithsh�m mbi OBT 4.1. Cfar� �sht� OBT? Organi drejtues q� merret me rregullat p�r tregtin� Organizat� nga qeveria n� qeveri Rregullat ligjore baz� p�r tregtin� nd�rkomb�tare Kontrat� me qeverit� t� cilat specifikojn� kufijt� e politikave tregtare t� nj� vendi Mb�shtet p�rfitimet e tregtis� Organizat� multilaterale E drejtuar nga konsensusi Struktur� horizontale

5. 5 Cfar� �sht� OBT? vazhdimi . . . Forumi p�r kryerjen e negociatave tregtare Bashk�punim n� komunikim dhe shk�mbim informacioni Ngritja e ��shtjeve, p�rgatitja e axhend�s, specifikimi i detajeve t� nj� marr�veshjeje Ndihmes� n� shk�mbimin reciprok t� p�rkushtimeve p�r aksesin e tregjeve

6. 6

7. 7 4.2. Parimet e OBT Vendet m� shum� t� favorizuara (VMSHF) Pa diskriminim Trajtim i barabart� i t� gjith� partner�ve tregtar� Trajtim Komb�tar Rregulloret vendase aplikohen p�r mallrat/sh�rbimet e huaja ekzakt�sisht n� t� nj�jt�n m�nyr� si p�r mallrat/sh�rbimet vendase Objektiva rregullatore komb�tare t� ve�anta nga objektivat tregtare Reciprociteti Kon�esione me dy drejtime p�r nj� akses t� p�rmir�suar t� tregut Ulje e �free-riding� p�r t� inkurajuar liberalizimin