EĞİTİMDE İLETİŞİM VE EĞİTİM ARAÇLARI

1. EĞİTİMDE İLETİŞİM VE EĞİTİM ARAÇLARI • Belirli bir süre içerisinde, davranışların değiştirilmesi olarak tanımlanan eğitim, • aynı zamanda bir iletişim sürecidir.

2. İletişim sürecinde öğrenci, duyu organlarını kullanarak, gerçek eşyadan veya bunların yerine kullanılan ses, resim, hareket, model, işaret ve sembollerden faydalanarak bilgiyi alır, Bünyesinde, bilme ile ilgili beyinsel faaliyetler, duyularla ilgili etkileşimler ve organlarla ilgili davranışlar halinde benimseyerek hayata geçirir.

3. İletişimin yani eğitim sürecinin başlayabilmesi için, eğitim verilecek konu ile ilgili bilgi beceri ve alışkanlıklarını önceden edinmiş ve bunları bilinen yöntemlerle aktarabilen bir eğitimciye, öğretmene ihtiyaç vardır. Eğitimcinin elinde, öğretme faaliyetini sağlayacak nitelikte objelerin bulunması gerekir. Bu objeler,her türlü ders araç gereçleridir.

4. İletişim sürecinde tam ve doğru öğrenme, eğitim araç ve gereçlerinin etkin olarak kullanılması ölçüsünde mümkün olur. Öğretim Metotları ünitemizden öğrenmenin, okuyarak %10, işiterek %20, görerek ve işiterek %30, görerek-işiterek ve söyleyerek %70, yaparak-görerek-işiterek %90 oranlarında sağlanabildiğini biliyoruz.

5. İNSAN : • BİYOLOJİK, TOPLUMSAL, KÜLTÜREL VE RUHSAL ÖZELLİKLERE SAHİP CANLI BİR VARLIKTIR. • DİĞER CANLILARDAN EN ÖNEMLİ FARKI AKIL VE DİL (LİSAN) SAHİBİ OLMASIDIR. • AKIL ÖZELLİĞİ İLE İNSAN DİĞER CANLI VARLIKLARDAN AYRILIR. • BUNU BULUNDUĞU ÇEVREYİ ETKİLEME VE ÇEVREDEN ETKİLENME ÖZELLİĞİ İLE ORTAYA KOYAR. • AKILLA, YAŞAMA ŞARTLARINI SÜREKLİ DEĞİŞTİRİR VE GELİŞTİRİR.BU ÖZELLİK CANLI VARLIKLARDAN SADECE İNSANDA VARDIR. • AKLIN SAĞLADIĞI BU ÜSTÜNLÜKLERLE; DUYGU VE DÜŞÜNCELERİNİ, SEMBOL-İŞARET OLARAK ANLAŞMA ARACI OLAN DİLE DÖNÜŞTÜRÜR.

6. KÜLTÜRELÖZELLİKLER • İYİ BİR DİNLEYİCİ OLMAK, • İYİ BİR GÖZLEMCİ OLMAK, • TARTIŞMALARI USULÜNE UYGUN YAPABİLMEK, • GÖRGÜ KURALARINA UYMAK, • İNSANLARA KARŞI SEMPATİLİ OLMAK, • EMPATİ KURABİLMEK, İLETİŞİMİN ÖNEMLİ İLKELERİNDENDİR.

7. TOPLUM: TOPLU YAŞAMA İÇ GÜDÜSÜ VE YARDIMLAŞMA ARZUSU İLE BİLİNÇLİ OLARAK, BİR ARADA YAŞAYAN İNSAN TOPLULUKLARINA TOPLUM DENİR. İNSAN DİĞER İNSANLARLA TOPLUM HALİNDE YAŞARKEN, ÇEŞİTLİ İLİŞKİLERDE BULUNUR.

8. İNSANİLİŞKİLERİ: • BİRBİRİNDEN HABERİ OLAN EN AZ İKİ İNSAN ARASINDA BİR SÜRE DEVAM EDEN, ANLAMLI VE BELİRLİ AMAÇLARI BULUNAN BİR BAĞDIR. • İNSAN İLİŞKİLERİ OLDUKÇA KARMAŞIKTIR. KONULARI, İÇERİKLERİ, AMAÇLARI ÇEŞİTLİDİR. • BU NEDENLE İKİ USTA ARASINDA, İKİ SPORCU ARASINDA, İKİ ÖĞRETMEN ARASINDAKİ İNSAN İLİŞKİLERİ, İÇERİKLERİ BAKIMINDAN DEĞİŞİR. • İLİŞKİLERİN OLUŞMASI, GELİŞMESİ ve ZAMAN İÇİNDE DEĞİŞMESİ İLİŞKİDEN İLİŞKİYE DEĞİŞİR.

9. İLETİŞİM (HABERLEŞME) • FİKİR VE DUYGULARIN BAŞKALARINA AÇIK SEÇİK OLARAK BELİRTİLMESİDİR. BU TANIM İŞ YERİNDEKİ İLETİŞİMİ İFADE EDER. • GÜNÜMÜZDE HABERLEŞME ANLAMINDA İLETİŞİM SÖZÜ KULLANILMAKTADIR. • BİREYLER YA DA TOPLUMLAR ARASINDA SÖZ, JEST,YAZI, GÖRÜNTÜ, SİMGE (İŞARET) ARACILIĞIYLA DUYGU, DİLEK, DÜŞÜNCE ve GÖRÜŞ ALIŞ VERİŞİDİR.

10. YAPILAN ARAŞTIRMALAR İNSANIN UYKU DIŞINDA GEÇEN GÜNLÜK 10-12 SAATİNİN % 70 İNİN DİNLEME,KONUŞMA, OKUMA VE YAZMA GİBİ İLETİŞİMLE İLGİLİ FAALİYETLERLE GEÇTİĞİNİ GÖSTERMİŞTİR. GÜNLÜK HAYATIMIZDA 7-8 SAAT GİBİ UZUNCA BİR SÜREYİ KAPSAMASI NEDENİ İLE İLETİŞİMİN ÖNEMİ KENDİLİĞİNDEN ORTAYA ÇIKMAKTADIR.

11. İLETİŞİM NEDİR? • ALICIYA BİLGİ AKTARMAK, ALICIDA ANLAYIŞ OLUŞTURMAKTIR. • İLETİŞİME GİRERKEN 4 AMACIMIZ VARDIR. • MESAJIMIZIN ALINMASI, • MESAJIMIZIN ANLAŞILMASI, • MESAJIMIZIN KABUL EDİLMESİ, • ALICIDA BİR DAVRANIŞ VEYA DURUM DEĞİŞİKLİĞİ OLUŞTURULMASI

12. İLETİŞİMDEKİ ENGELLER İNSANLAR BİRBİRİNİ ANLAMAZ, YANLIŞ ANLAR, YANLIŞ YORUM YAPAR. İLETİŞİM GAYESİ; İNSANLAR ARASINDA ANLAM KÖPRÜSÜ KURMAK, YANLIŞ ANLAŞIM NEHİRİNİ HATASIZ GEÇEBİLMEKTİR. UNUTMAYINIZ! “YANLIŞ ANLAŞILABİLECEK ŞEYLER YANLIŞ ANLAŞILACAKTIR.”

13. İLETİŞİMİNELEMANLARI YUKARIDA TANIMI VE ÖNEMİNİ VERDİĞİMİZ HABERLEŞME ; KAYNAK VE ALICI ARASINDA BİR MESAJI ( HABERİ) BİR KANAL ARACILIĞI İLE İLETMEK BİÇİMİNDE YAPILIR. BUNA GÖRE, 1- KAYNAK, 2 - HABER, ( MESAJ) 3 - KANAL, 4- ALICI , HABERLEŞMENİN ELEMANLARIDIR.

14. İletişim Sürecinin Öğeleri MESAJ ALICI KAYNAK KANAL GERİ BİLDİRİM

15. İLETİŞİMELEMANLARININÖZELLİKLERİ • KAYNAK VE ALICI ORTAK ÖZELLİKLERE SAHİPTİR. • HERHANGİ BİR MESAJ (HABER) HERHANGİ BİR KANALLA (AĞIZ, SÖZ, TELEFON,MEKTUP, FAKS,TV.RADYO ) ALICIYA ULAŞTIRILIR. • ANCAK ALICI VE KAYNAK İNSAN OLMA HESABI İLE AYNI ÖZELLİKTEDİR, İKİSİ DE KAYNAK İKEN ALICI DURUMUNA GEÇEBİLİR VEYA BUNUN TERSİ OLABİLİR.

16. İLETİŞİMİN BAŞARI ORANI • İLETİŞİMİ BAŞARIYA ULAŞTIRAN GERÇEK, ORTAK TECRÜBEDİR. • KAYNAĞIN TECRÜBE ALANI, ALICININ TECRÜBE ALANINA EKLENİNCE ORTAK TECRÜBE ALANI ORTAYA ÇIKAR. • KAYNAK VE ALICI ORTAK TECRUBE ALANI DIŞINDA DA HABERLEŞEBİLİRLER. • KAYNAK, BİR ALICI İLE HABERLEŞMEDE GÜÇLÜK ÇEKERKEN, AYNI KAYNAK BAŞKA BİR ALICI İLE DAHA ETKİLİ BİR ŞEKİLDE HABERLEŞEBİLİR.

17. HABERLEŞMEDE SEMBOLLER BAZEN BİR JEST, BAZEN BİR SES TONU OLABİLİR. BAZI DURUMLARDA SUSMAK BİLE ANLAMLIDIR VE HABERLEŞMEYİ SAĞLAR. HABERLEŞMENİN BAŞARI ORANI, HABERLEŞMEYE AİT DOĞRU TEKNİKLERİ VE UYGUN İLETİŞİM ARAÇLARINI KULLANMA İLE YAKINDAN İLGİLİDİR.

18. Eğitimci ya da öğretmen, eğitimini yapacağı konu ile ilgili bilgi beceri ve alışkanlıkları önceden kazanmış olan kişidir. İyi bir öğretim yapılabilmesi için, öğreticinin bu bilgi beceri ve iş alışkanlıklarını iletişim yoluyla öğrencilerine aktarabilmesi gerekir. İletişim: Bireyler ya da toplumlar arasında söz, yazı, işaret, görüntü, veya araç ve gereçler aracılığı ile görüş, dilek, duygu, alış verişi yapmaktır. Öğrenme alanında iletişim, insan davranışını değiştirmek, haberleşme imkanlarını en üst seviyeye çıkarmak, ilişkiyi geliştirmek, etkili bir koordinasyon sağlamak için kullanılır.

19. ÖĞRETMEN AÇISINDAN ETKİLİ İLETİŞİM • Öğrenme faaliyetinin sağlıklı bir şekilde yapılabilmesi için iletişim elemanlarının özünü oluşturan kaynak öğretmendir. • Öğretmen ve Usta öğreticilerin iletişim kavramını sosyal bir etkileşim becerisi olarak algılayabilmeleri önemlidir. • Bunun için;

20. 1- İlk çekicilik; Yakınlaşma, olumlu duygular edindirme, kaynaşma ihtiyacını sağlama, 2- İlişki oluşturma; Karşılıklı fiziksel çekicilik, tutum ve değerlerin olumlu benzerliği, 3- İlişkiyi sürdürme; Güven sağlama, adil şartlar oluşturma, ve bu özellikleri devam ettirebilme. 4- Sonuçlandırma; Eğitim ilişkisine bağlılığı devam ettirme,başarıyı talep etme ve ödüllendirme konuları etkili iletişim ve faaliyetin amacına ulaşması bakımından, öğretmen tarafından dikkate alınması gereken hususlardır.

21. Bir konunun adı ve anlatım yöntemi ne olursa olsun, konuyu anlatan ve öğrenciye kavratacak olan öğretmendir. Bu nedenle öğretmen iletişimin asıl elemanıdır. Hangi konuda hangi ders araç ve gerecinin kullanılacağını bilir bu araçları kullanmayı önceden öğrenmiştir. Bütün dersler ve konular için mutlaka özel araç ve gereçlerin gerekmediğini, kullanılması gereken yerde de ihmal edilmeyecek kadar önemli olduğunu bilir.

22. A - SÖZLÜ İLETİŞİM ARAÇLARI: • EN GENEL VE EN ÇOK KULLANILAN HABERLEŞME ŞEKLİDİR. • HABERLEŞMENİN HIZLI AKIŞINI, İLİŞKİLERİN GELİŞMESİNİ ve PEKİŞMESİNİ SAĞLAR. • GERİ BİLDİRİM SÜRECİNİN ERKEN GERÇEKLEŞMESİNİ TEMİN EDER. • BU ÜSTÜNLÜKLER YANINDA , SÖZLÜ HABERLEŞMEDE; • TARTIŞMALAR VE UZUN KONUŞMALAR OLURSA, • HABER FAZLA BASAMAKTAN GEÇERSE, MESAJ AMACINDAN SAPABİLİR.

23. B - YAZILI İLETİŞİM ARAÇLARI: • MESAJIN KALICI OLMASI İSTENİYORSA YAZILI ARAÇLARDAN YARARLANILIR. • SÖZLE ANLATILAMAYACAK PLAN PROJE SİMGE GEREKTİREN MESAJLAR İLE BİRKAÇ BASAMAKTAN GEÇECEK OLAN MESAJLARIN YAZILI OLMASI TERCİH EDİLİR.

24. C - GÖRSEL İŞİTSEL ARAÇLAR: • DİĞER HABERLEŞME YÖNTEMLERİNE KUVVETLENDİRİCİ , DESTEKLEYİCİ ÖZELLİK KATARLAR. • BU ARAÇLARLA HABERLEŞME DAHA ETKİLİ, KALICI VE ANLAŞILIR HALE GELİR. • RADYO,TV,CD., FAKS,BİLGİSAYAR, KROKİ, MAKET MODEL ve GRAFİKLER BU AMAÇLA KULLANILAN ARAÇLARDIR.

25. GÖRME İŞİTME YOLUYLA EĞİTİM ARAÇLARI (GİYEA) • Öğrencilerin duyularını, dikkat ve ilgilerini uyanık tutarak, özellikle görme ve işitme duyularına hitap ederek eğitimin etkinleştirilmesi amacıyla kullanılan ders araç ve gereçleridir. • Etkili öğretme yöntemlerinin başlıca özelliği görme, işitme duyularına hitap etmesidir. • Bu nedenle klasik şekilde aktarılan bir ders konusu için dahi bir resim, harita, şekil ders aracı olarak kullanılırsa • öğrencilerin öğrenme ile ilgili etkinlikleri artacaktır

26. Beceri eğitiminin öğretme metodu mutlaka uygulama yöntemidir. Bir mesleğe ait bilgi ve becerilerin öğrencilere kazandırılması, o mesleğin Meslek Bilgisi, Meslek resim gibi temel teorik dersleri ile Mesleki Uygulamasının ( Atölye) öğrencilere öğretilmesinden meydana gelir.

27. GİYEA ARAÇLARININ SINIFLANDIRILMASI • 1-Göze hitap edenler: Kitap, dergi, mecmua,Teknik resimler, Öğretim yaprakları ve levhaları,Tahtalar, Döner levhalar,Afiş, şema ve grafikler, basılı yayınlar, maketler, gerçek araçlar, filmler, transparanlar, tepegözler, vb. göze hitap eden araçlardır. • 2-Kulağa hitap edenler: Teyp ve kasetler, radyo yayınları, kulağa hitap eden araçlardır. • 3-Hem göze hem kulağa hitap edenler: Televizyon, video, Bilgisayarlar, projeksiyonlar, mikro projeksiyonlar, sesli filmler, hem göze hem kulağa hitap eden araçlardır.

28. Günümüzde elektronik alandaki gelişmeler, iletişim ve öğrenim faaliyetleri için büyük değişimler, katkılar sağlamaktadır. Son yıllarda özellikle bilgisayarlarda görülen ilerlemeler hızla devam etmekte iletişimi, bilgiyi ve bilgi aktarma yöntemlerini inanılmaz ölçülerde etkilemektedir. Bilgisayar disket ve CD leri, çeşitli bilgisayar programları, ( Power Poıntlar,Outo cad,Excel,Word programları bunların gösterilmesi ile ilgili Data Showlar, Bilgiye ulaşma ortamı olarak Internet siteleri eğitim alanında göze ve kulağa hitap ederek etkin olarak kullanılan araçlardır

29. GİYEA NA AİT TEMEL ÖZELLİKLER • 1-Amaca uygun araç seçilmelidir. • 2-Her eğitim programı için araç gerekmediği bilinmelidir. • 3-Araç kullanımında ses ve görüntüden hangisinin önemli olduğuna karar verilmelidir. • 4-Kullanılan araç grubun seviyesine uygun olmalıdır. • 5-Kullanılan araçları öğretici kullanabilmelidir. • 6-Gösteri yapılan yerin fiziki durumu uygun olmalıdır. • 7-Grup araçlarla verilen eğitime inandırılmalıdır.

30. İLETİŞİM NEDEN AKSAR ?DUYGU VE DÜŞÜNCELERİN İLETİŞİME OLUMSUZ ETKİLERİ: 1 -İNSANLAR DUYMAK İSTEDİKLERİ ŞEYLERİ DUYARLAR, 2 - İNSANLAR BİLDİKLERİ VE İNANDIKLARI İLE ÇELİŞEN MESAJLARI GÖRMEZDEN GELİRLER, • ÖRNEK: *Hep aynı mesajları alacağımızı var sayarız. Üstü tarafından azarlanmaya alışmış bir ast, bir defasında övülünce inanmaz, kendisiyle alay edildiğini sanır. • *Kendisinin iyi bir yönetici, işçilerinin de durumunun iyi olduğuna inanan bir yönetici, alt kademelerden gelen şikayetleri kabul etmez.

31. 3 - İNSANLAR MESAJI, ONUN KAYNAĞINA BAKARAK DEĞERLENDİRİRLER. 4 - KAYNAĞA GÜVEN DUYULMAZ İSE İLETİŞİM GERÇEKLEŞEMEZ. İŞLETMELERDE SAĞLIKLI BİR İLETİŞİM İÇİN, GÜVEN DUYGUSU YARATILMALIDIR. ÖRNEK: Kaynak güvenli midir,Doğruyu söylüyor mu, Beni kandırmak mı istiyor, Başka kaynaklar bu konuda ne söylüyor? Soruları her insanın aklına gelen sorulardır.

32. 4 - İNSANLARGERÇEĞİDEĞİLYORUMUİLETİRLER ÖRNEK : Psikolojik etki; “Gece bardan bir adam çıktı,sallana sallana yürüyerek otoparka girdi. Arabayı çalıştırdı, çıkarken başka bir arabaya çarptı. “ * Bu metinde sarhoş kelimesi yoktur. Adam sarhoş değildir. Ama biz bu yazıyı okur okumaz adamın sarhoş olduğunu düşünürüz. Gece ve bar kelimeleri bize “sarhoş” varsayımı yaptırmıştır. Şartlanmalar: Belli bir fikre şartlanmış kişiyi, başka bir düşünceye inandıramayız. Bu kişi de olayları hep tuttuğu tarafın lehine yorumlar.

33. KÖTÜ İLETİŞİM E ÇARPICI BİR ÖRNEK VERELİM

34. OKUL MÜDÜRÜNDEN YARDIMCISINA Yarın saat dokuzda güneş tutulacak. Bu çok seyrek yaşanan bir olay olduğu için bütün öğrenciler bahçede toplansın. Kendilerine güneş tutulması ile ilgili bilgiler vereceğim. Yağmur yağdığı taktirde, güneş tutulması gözle takip edilmeyeceği için, topluca jimnastik salonuna gitsinler

35. MÜDÜR YARDIMCISINDAN ÖĞRETMENLERE Müdürün emridir. Yarın saat dokuzda güneş tutulacak. Hava yağmurlu olduğu taktirde, güneş tutulması, jimnastik salonundan izlenecek. Öğrenciler, yağmurda bahçeden salona gidecekler

36. ÖĞRETMENLERDEN SINIF BAŞKANLARINA Yarın saat dokuzda, müdür bahçede güneş tutulması yapacak. Hava bozarsa güneş tutulması jimnastik salonuna alınacak

37. SINIF BAŞKANLARINDAN YARDIMCILARINA Yarın saat dokuzda, güneş müdürü bahçede tutacak. Jimnastik salonuna yağmur yağarsa, herkes bahçeye çıkacak.

38. SINIF BAŞKAN YARDIMCILARINDAN ÖĞRENCİLERE Yarın saat dokuzda, bahçede yağmur yağarsa, güneş müdürü tutacak. Müdür ıslanınca, herkes jimnastik salonuna gidecek.

39. Yarın saat dokuzda güneş tutulacak. Bu çok seyrek yaşanan bir olay olduğu için bütün öğrenciler bahçede toplansın. Kendilerine güneş tutulması ile ilgili bilgiler vereceğim. Yağmur yağdığı taktirde, güneş tutulması gözle takip edilmeyeceği için, topluca jimnastik salonuna gitsinler MESAJ NASIL ÇARPITILDI Yarın saat dokuzda, bahçede yağmur yağarsa, güneş müdürü tutacak. Müdür ıslanınca, herkes jimnastik salonuna gidecek

40. BÜTÜN BUNLARIN YANINDA; KİŞİLERİN YETİŞME TARZLARI, KÜLTÜR DÜZEYLERİ, İŞ VE İNSAN İLİŞKİLERİNİ ETKİLER. BİR DÜŞÜNÜR ; DÜNYAMIZI TUVALETE ÇEVİREN, SEMPATİ VE ANTİPATİLERİMİZDİR, DİYOR.(HOŞLANDIĞIMIZ VE HOŞLANMADIĞIMIZ ŞEYLER) DÜNYAMIZI ÇİRKİNLEŞTİRMEK DE GÜZELLEŞTİRMEK DE ELİMİZDEDİR. ZOR DA OLSA GÖREVİMİZ GÜZELİ TERCİH ETMEKTİR.