Studiedag stuurgroep kine 08/04/2011

1. Studiedag stuurgroep kine 08/04/2011 Workshop ‘fietsen’

2. Kunnen fietsen !! Filmpje www.storybridge.tv/chronicles/011 zelfbeeld, succesbeleving, sociale aanvaarding, onafhankelijkheid mobiliteit familiale interactie

3. Waarover gaan we het hebben ? • Korte historiek van ‘de fiets’ • Basisinzichten uit fysica omtrent sturen en evenwicht • Motorische vereisten voor ‘fietsen’ • Oefenideeën m.b.t. deelfuncties van de fietsvaardigheid • Aanleermethodiek fietsen

4. Historiekuitvinding wiel : Sumeriërs ? Oer-Indo-Europeanen ? 6500 v. Chr. ? 3500 v. Chr.?19e - 20e eeuw

5. Fysica :krachten die op fiets(er) inwerken

6. Fysica • www.velofilie.nl www.fietsica.be www.en.wikipedia.org/wiki/Bicycle_and_motorcycle_dynamics • moment / centrifugale kracht / gyrosopisch effect / positieve naloop

7. Moment in stilstand / rijdend

8. Centrifugale kracht niet-gecontroleerde slingerbeweging

9. Gyrosopisch effect www.youtube.com/watch?v=8H98BgRzpOM ( www.ruina.tam.cornell.edu/research/topics/bicycle_mechanics/overview.php )

10. Naloop naloop goed geen naloop naloop omgekeerd naloop rechte vork

11. Motorische vereisten • uitgelijnde lichaamsas • evenwichtsdynamiek + snelheidsbeleving • bilaterale samenwerkingspatronen bovenste ledematen (sturen) • bilaterale samenwerkingspatronen onderste ledematen (trappen) • gelijktijdige activatie axiale lichaamszones (armen + benen + !!! ogen)

12. Leren fietsen : 2 perspectieven • Valpreventief tussenkomen (fietsen zelf = spontaan leerproces) • Faciliteren van de fietsacties (leerproces sturen)

13. Deelfuncties (1) van fietsvaardigheid stimuleren Uitlijnen van de lichaamsas video : bobathbal / behandelingstafel / skateborden / orbitwheels

14. Deelfuncties (2) Evenwichtsdynamiek en snelheidsbeleving Video : Gauswiel en skatebord / loopfiets ‘meerijd’systemen (aanhangfietsen ; tandem ; …) (voor zittend) (achter zittend)

15. Deelfuncties (3) Bewegingspatroon bovenste ledematen demonstratie : orbitwheels op tafel video : loopfiets op loopband

16. Deelfuncties (4) Bewegingspatroon onderste ledematen video : pedalo (handen, voeten, loopband) trappen met handen / voeten (fiets onderste boven ; in de 2 richtingen) fietsen met achterwiel geheven meetrap-tandem / aanhangfiets

17. Deelfuncties (5) Gelijktijdige activatie axiale zones Video : behandelingstafel power wing loopfiets (symmetrisch afstotend/ alternerend afstoten) driewieler / gocart / … !! kijkgedrag tijdens fietsen

18. Aanleermethodiek (1) ‘fietsen’ Video : • Fietsgewenningsoefeningen • Opstappen • Vertrekken : in zit (2 manieren) ; in stand (opzwaaiend langs achter/langs voor ; pedaalvoet onder/boven) ; aanlopend • Stoppen en afstappen • Aan hand leiden • Remmen : handremmen • Bochten Leren vallen / torpedorem / bochten 8-baan / rustzit-stand op fiets /

19. Aanleermethodiek (2) • Zijwieltjes (niet in het verkeer !) (met zonder) • Fiets balans trainer www.fietsbalanstrainer.nl (of een zelf gemonteerde ‘stok’) • Biky Biky - vestje • Sjaal • Helpersgrepen (nek, schouders, zadel, bagagedrager, …) - meelopen !? (video) - kind of fiets vasthouden (meer vertrouwen gevend versus onopvallend kunnen ‘lossen’)

20. Tenslotte nog …. • Leeftijd : rond 5e jaar, … • Motivatie ! (in groep of apart…, ouder of therapeut …) • Verkeersgewenning ! (40.000 ongevallen per jaar) • Fietsdiploma (fietskampen !) • Het oefenterrein (vlak, lichte helling, geen obstakels, verkeersvrij, markering, …) • Fietsmaten (1 voet op onderpedaal, andere voet op grond ; stuurbreedte = schouderbreedte) • Beveiligingsmaatregelen (fietshelm, reflectoren, bel, verlichting, bandenspanning, spaken, te losse ketting, vlag, doortrappers (onveilig!?)…