580 likes | 1.19k Views
Evde Uzun Süreli Oksijen ve Noninvaziv Mekanik Ventilasyon Endikasyonları. Doç.Dr. Akın Kaya Ankara Ün. Tıp Fak. Göğüs Hastalıkları Solunum YBU. Oksijen. İlaç tedavisi. LTX. İleri Evre KOAH. LVRS. Ventilatör Desteği. Rehabilitasyon. Takipne Hiperpne.
E N D
Evde Uzun Süreli Oksijen ve Noninvaziv Mekanik VentilasyonEndikasyonları Doç.Dr. Akın Kaya Ankara Ün. Tıp Fak. Göğüs Hastalıkları Solunum YBU
Oksijen İlaç tedavisi LTX İleri Evre KOAH LVRS Ventilatör Desteği Rehabilitasyon
Takipne Hiperpne
Uzun Süreli Oksijen Tedavisi (USOT) • USOT, hipoksemiye ikincil polisitemiyi düzeltir • Pulmoner arter basıncını düşürür • Nörofizyolojik fonksiyonları, efor kapasitesini artırır • Yaşam kalitesini artırır • Yaşam süresini uzatır
Oksijen tedavisi amacı PaO2’nin 60- mm-Hg SaO2%90 üstünde tutulmasıdır. • Günlük kullanım en az 15 saat olacak şekilde ayarlanmalıdır. • 1.5-2.5 lt/dk akımda oksijen verilmelidir.
NOCTURNAL OXYGEN THERAPY TRIAL(NOTT), 1980 • 203 hasta • İleri evre KOAH
MEDICAL RESEARCH COUNCIL (MRC) ÇALIŞMASI, 1981 • 87 hasta • İleri evre KOAH • 15 saat/ gün oksijen
Oksijen tedavisi almayan hipoksik KOAH hastalarında sağkalım kötü • Günde 12-15 saat oksijen alan grupta sağkalım daha iyi • Sürekli, ambulatuar oksijen terapisi alanlarda sağkalım en iyi
USOT alan olguların bir bölümünde, 1-3 ay sonra yapılan değerlendirmede,oksijen tedavisine gerek kalmaz Tiep BL. Long term oxygen therapy. Clin Chest Med 1990; 11:505-21
KESİNTİLİ OKSİJEN TEDAVİSİ Düşük egzersiz düzeylerinde Pao2<55 mmHg, SaO2< %88 Uykuda PaO2 5 dk boyunca <55 mmHg, SaO2<%88 Uykuda PaO2’de 20 mmHg, SaO2’de %5 düşme
Stabil dönemde hipoksi PaO2<55, SaO2<%88 • PaO2= 55-60+ korpulmonale, polistemi Evet USOT’ne devam PaO2>60 veya SaO2>%90 olacak şekilde USOT düzenle PaO2<55 veya 55-60 + korpulmonale, polistemi Hayır İstirahatte verilen akıma egzersiz ve uykuda 1L/dk ekle USOT’ni kes Hipoksemi varlığı akut atakta saptanmışsa Evet 30-90 gün sonra AKG’nı kontrol et Hayır USOT’ne devam ATS/ERS Task Force ERJ,2004
OKSİJEN CİHAZLARI Gaz silindirleri Likid oksijen sistemleri Oksijen konsantratörleri Portabl oksijen konsantratörleri Evde doldurulabilen sistemler Oksijeni reserve eden cihazlarla beraber oksijen silindirleri
OKSİJEN KONSANTRATÖRLERİ FiO2 hiçbir zaman %100’ü bulamaz Oksijen akımının artırıldıkça FiO2 düşer Ucuz olduklarından evde oksijen tedavisinde ilk tercihtirler En sık kullanılan oksijen sunum sistemleridir
Yatağa bağımlı hastalar, yaşadığı yerden haftada iki saattten fazla uzak kalması gerekmeyen hastalara oksijen konsantratörü ile beraber acil durumlar ve mobilizasyon için kullanacağı oksijen tüpü verilmelidir Haftada 6 saatten fazla evden uzak kalması gereken, rehabilitasyon yada egzersiz programlarına, toplumsal aktivitelere katılan hastalara ambulatuar sistemler verilmelidir NLHEP
Nazan Pekçalışkan Kurtar, Eyüp Sabri Uçan, Sibel Şahbaz, Hülya Ellidokuz,Arif Hikmet Çımrın, Ergün Kurtar, Oya itil, Atila Akkoçlu Uzun Süreli Oksijen Tedavisinin Etkinliği ve Hasta Uyumu, Toraks Dergisi 2007; 8(3): 163-169
Nazan Pekçalışkan Kurtar, Eyüp Sabri Uçan, Sibel Şahbaz, Hülya Ellidokuz,Arif Hikmet Çımrın, Ergün Kurtar, Oya itil, Atila Akkoçlu Uzun Süreli Oksijen Tedavisinin Etkinliği ve Hasta Uyumu, Toraks Dergisi 2007; 8(3): 163-169
Oksijen İlaç tedavisi LTX İleri Evre KOAH LVRS Ventilatör Desteği(NIMV) Rehabilitasyon
KOAH • Noktürnal uygulama ile REM’deki • oksijen desatürasyonunun önlenmesi • Gündüz PaO2’nin düzelmesi • Solunum işinin azalması • Akciğer ve toraks kompliansı ↑ • Hiperkapnide düzelme • Solunum merkezinin PaCO2 duyarlılığı ↑ • Pulmoner HT ve sekonder polistemi kontrol altına alınması amaçlanır
Uzlaşı Konferansları Longterm mechanical ventilation: Guidelines for management in the home and at alternate community sites: Report of the Ad Hoc Committee, Respiratory Care Section, ACCP O’Donohue WJ, Giovannoni RR, Goldberg AI, et al. Chest 1986; 90(suppl):1S-37S
Kronik solunum yetersizliğinde NIMV: KOAH Optimal medikal tedavi (bronkodilatataör±steroid, O2) almasına rağmen semptomlu olan bir hastada • PaCO2>55 mm Hg ya da • PaCO2= 50-54 mm Hg VE gece desatürasyon (2L/dakika O2 alırken kesintisiz 5 dakika ya da monitörizasyon süresinin %10’undan fazla oksijen satürasyonu <%88 ise) • PCO2=50-54 mm Hg VE bir yılda 2’den fazla hastaneye yatmayı gerektiren akut hiperkapnik solunum yetersizliği
KOAH’da Hasta Seçimi Karakurt S. Chest 2001;119:1379
KOAH-Evde uzun süreli mekanik ventilasyon • Yaşam kalitesinde artış? (KOAH’lı hastaların ventilatör kullanımı ile ilgili uyumları, restriktif akciğer hastalarından daha kötü) • KOAH’da mortaliteyi azalttığı gösterilememiştir.
KOAH-Evde uzun süreli NIMV • Akciğer volümlerine ve hava akımlarına olumlu katkısı yok. Oksijenlenmede iyileşme V/Q dağılımının düzelmesinden çok alveolar ventilasyonun artmasına bağlı. • Dinamik hiperinflasyonu engellemesi inspirasyon kaslarının yükünü azaltıp efor kapasitesini arttırabilir.
KOAH- NIMV • Hiperkapni artıkça başarı artma eğilimi gösteriyor. • 55-60 mm Hg altında başarısı gösterilememiş. • Uyku apne sendromu varsa başarılı. • Uyku apne semptomları • Gece O2 alan hastada sabah başağrısı • PaO2>60 mm Hg iken polisitemi ya da ko pulmonale gelişmesi
Kronik solunum yetersizliği-Evde uzun süre ventilatör kullanımı • 2 AY SONRA İLK KONTROL • Destek tedavisi olarak kullananların günde en az 4-6 saat kullanmaları önerilir.
beklenen sayı kümülatif vakalar yeni vakalar sonlanan vakalar
Long-term Follow-up of the Patients with Chronic Respiratory Failure Treated with NIMV at Home: the effect on the frequency of hospitalization Karakurt Z,Yarkın T. Eur Respir J 2005; Vol 26:Supp. 49 Abstract 644 Hasta sayısı: 41 (KOAH:17) NPPV ile 6 aylık takipte acil başvurusu, hastaneye ve YBÜ yatış oranlarında anlamlı azalma (p<0.05)