Zorg voor de mantel

1. Zorg voor de mantel Vragen en behoeften mantelzorgers mensen met CVA

2. Disclosure belangen spreker

3. Opbouw bijdrage • Gevolgen CVA voor omgeving • Onderzoek naar mantelzorg • Overeenkomsten en verschillen • (Te verwachten) gevolgen recente ontwikkelingen

4. Opbouw bijdrage • Gevolgen CVA voor omgeving • Onderzoek naar mantelzorg • Overeenkomsten en verschillen • (Te verwachten) gevolgen recente ontwikkelingen

5. CVA voor omgeving • Plotseling overgang • Cesuur in het dagelijks bestaan • Omslag naaste naar ‘zorgvrager’ • En dus omslag naar ‘zorggever(s)’ • Niet alleen fysiek….. • ‘Vechten’ om aandacht • Degene die het treft staat centraal, ook/juist bij hulpverleners • Naasten mogelijk wel geinformeerd, maar er niet echt ‘bij’

6. In “stabiele” fase • Of opname: • Mantelzorg blijft • Maar wel in ‘vreemde’ omgeving c.q omgeving met vreemden • Of thuis • 24 op 24, 7 op 7 • Aanpassing woning, ritme, leven • Wie zorgt voor de mantelzorger..

7. Opbouw bijdrage • Gevolgen CVA voor omgeving • Onderzoek naar mantelzorg • Overeenkomsten en verschillen • (Te verwachten) gevolgen recente ontwikkelingen

8. Uit: De Mantelval • Bijna kwart mantelzorgers voelt zich niet belast • Zes op tien (ruim) voelt zich licht tot matig belast: voortdurend plichtsgevoel en/of problemen met combineren taken • Een op acht ernstig belast: ondersteuning (bijv. overname taken of verlof) dringend gewenst • Risicogroepen: mantelzorgers van mensen met psychiatrische problemen, verstandelijke beperkingen, dementie

9. Oorzakenoverbelasting • Gedragsproblemenverzorgde • Gebrekaanondersteuninginformele circuit • Gebrekkigesamenwerking/afstemmingprofessioneledienstverlening

10. Gedragsproblemen • Als gevolg van bijv. dementie, psychiatrische problematiek etc.: • Verstoring oorspronkelijke ver(stand)houding • Agressie • Ontbrekend ziekte-inzicht • Ondankbaarheid • Behoefte toezicht • Vaak in combinatie met ook lichamelijke zorgbehoefte: ongemakkelijkheid verdubbeld

11. Gebrekaanondersteuninginformele circuit • Sociale netwerken chronisch zieken kleiner dan gemiddeld • Idem mensen met psychiatrische problematiek of verstandelijke beperking • Langdurige mantelzorgverlening gaat gepaard met krimpen netwerk • Kwart mantelzorgers‘wil anderen niet tot last zijn’

12. Gebrekkigesamenwerking/afstemmingprofessioneledienstverleningGebrekkigesamenwerking/afstemmingprofessioneledienstverlening • In opleiding vooral aandacht voor zorgvrager • Professionals (gezondheidszorg) meer gericht op behandeling dan ondersteuning • Mantelzorgersniet geneigd hulp te vragen of problemen te delen • voorkeur zorgvrager

13. Uit: De Mantelval • Bijna kwart mantelzorgers voelt zich niet belast • Zes op tien (ruim) voelt zich licht tot matig belast: voortdurend plichtsgevoel en/of problemen met combineren taken • Een op acht ernstig belast: ondersteuning (bijv. overname taken of verlof) dringend gewenst • Risicogroepen: mantelzorgers van mensen met psychiatrische problemen, verstandelijke beperkingen, dementie ….?

14. Uit: De Mantelval • Bijna kwart mantelzorgers voelt zich niet belast • Zes op tien (ruim) voelt zich licht tot matig belast: voortdurend plichtsgevoel en/of problemen met combineren taken • Een op acht ernstig belast: ondersteuning (bijv. overname taken of verlof) dringend gewenst • Risicogroepen: mantelzorgers van mensen met psychiatrische problemen, verstandelijke beperkingen, dementie en mensen met NAH

15. Onzichtbare groep? • Enerzijds: nog weinig vergelijkingsmateriaal voor kennis over specifieke vragen mantelzorgers NAH • Geen antwoordcategorie in grotere enquêtes • Geen specifiek beleid mantelzorgondersteuning (wmo) – ‘kleine doelgroepen’ • Anderzijds: • Specifiek onderzoeks- en ontwikkelingstraject HU • NAH’ers ‘poppen’ steeds vaker op als gebruikers algemene welzijnvoorzieningen • Mantelzorgers NAH steeds vaker in beeld bij mantelzorgorganisaties (lokaal/landelijk) • (in HvA enquête nu wel afzonderlijke antwoordcategorie)

16. Opbouw bijdrage • Gevolgen CVA voor omgeving • Onderzoek naar mantelzorg • Overeenkomsten en verschillen • (Te verwachten) gevolgen recente ontwikkelingen

17. Herziening Nederlands zorgstelsel • Behoud drie wetten, maar verschuiving onderlinge verhoudingen • Nadruk op zo snel, zo lang mogelijk zelfstandig • Dus: behandel/revalidatiefase zo kort mogelijk • En als het even kan geen opname • Voor degenen die opgenomen blijven: WLZ (?) • Voor degenen die naar ‘huis’ gaan: Wmo (?)

18. Herziening Nederlands zorgstelsel • Toenemende (na)druk op informele steunstructuren (ihb mantelzorg) • Taak mantelzorgondersteuning volgt wettelijke deling zorg: transitie

19. Herziening Nederlands zorgstelsel • Toenemende (na)druk op informele steunstructuren (ihb mantelzorg) • Taak mantelzorgondersteuning volgt wettelijke deling zorg: transitie • Risico op overbelasting reëel aanwezig

20. Oorzakenoverbelasting • Gedragsproblemenverzorgde • Gebrekaanondersteuninginformele circuit • Gebrekkigesamenwerking/afstemmingprofessioneledienstverlening

21. Opdracht een professionele hulpverleners • Betrekmantelzorgersvanaf begin bijbehandeling en zorg • Ook in acute fase • Deeleventueel taken binnen team • (Her)kenhundeskundigheid • Mantelzorgersraken‘thuis’ in de zorg • Heb ookvoor (emotionele) ondersteuningsbehoeftenmantelzorgers • Verwijs of organiseerlotgenotencontact • Stimuleer/ondersteunsocialenetwerken • Zoek naar interdisciplinaire samenwerking, ook over grenzen zorgsector