İnfluenza ve Solunum Yolu Hastalıkları Sürveyansı

1. İnfluenza ve Solunum Yolu Hastalıkları Sürveyansı 31.10.2012 ANKARA Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Bulaşıcı Hastalıklar Daire Başkanlığı

2. Grip Hastalığı’nın Getirdiği Ağır Yük Mevsimsel influenza hastalığı (Mevsimsel grip),tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de her yıl milyonlarca insanı etkilemektedir. Hastalık hastane yatışları ve ölümlere sebebiyet verebilmesi nedeniyle de çok önemlidir. İnsanların sağlık durumlarına verdiği zararların yanısıra iş gücü kaybı ve tedavisi için sarfedilen tüm çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda, en iyi şekilde önleme ve kontrol programları geliştirmek ve yürütmek gerekliliği ortaya çıkmaktadır.

3. Grip Hastalığı’nın Getirdiği Ağır Yük-II Hafif seyreden grip sezonlarında 100.000 kişide 8 ölüm görülmektedir Ciddi seyreden pandemik olmayan grip sezonlarında 100.000 kişide 44 oranında ölüm görülmektedir Dünya genelinde yılda 250.000-500.000 kişinin ölümüne neden olmaktadır Her yıl Dünya nüfusunun % 5-15 ‘inin hasta olmasına neden olmaktadır

4. Vaka tanımı Klinik tanımlama: Kişide başka bir nedenle açıklanamayan; ani başlangıçlı ateş (>38C) ve öksürük ve/veya boğaz ağrısı ile karakterize hastalık Laboratuvar tanı kriterleri: Nazofaringealsürüntü veya aspirasyon örneğinden influenzavirüs izolasyonu veyaviral antijenin gösterilmesi Vaka sınıflaması: Olası Vaka: Klinik tanımlama ile uyumlu vaka Kesin Vaka:Laboratuvar kriterleri ile doğrulanmış olası vaka

5. Laboratuvar incelemesi

6. Uygun transport şartları

7. Üç Merkezde Sürveyans Çalışmaları Gerçekleştiriliyor (2011-2012) ADANA ANKARA ANTALYA BURSA DİYARBAKIR EDİRNE ERZURUM İSTANBUL İZMİR KONYA MALATYA SAMSUN TRABZON VAN KOCAELİ MUĞLA TEKİRDAĞ İ.Ü. İstanbul Tıp Fakültesi Viroloji Laboratuvarına RSHMB Viroloji Laboratuvarına İstanbul Hıfzıssıhha Bölge Müdürlüğü Laboratuvarına Sentinel laboratuvarlar

8. İnfluenzasürveyansı Her il, bölgesine hâkim, bölge dışı hasta sayısı minimum olan 10 Aile Hekimi belirlemekte ve Daire Başkanlığımıza bildirmektedir. Seçilmiş olan Aile Hekimleri , haftalık olarak poliklinikten tespit ettiği İnfluenza Benzeri Hastalık (İnfluenza Olası Vaka) sayılarını Halk Sağlığı Müdürlüğü’ne “Ulusal İnfluenzaSürveyansı Haftalık Takip Formu-2” ile bildirmektedir. Seçilmiş olan Aile Hekimleri her hafta çarşamba günü influenza tanısı için başvuran olası vakalardan bir hastadan klinik örnek almakta ve “Hasta Bilgi Formu” ile birlikte aynı gün Halk Sağlığı Müdürlüğü’ne iletmektedir.

9. Ulusal İnfluenza Sürveyansı Haftalık Takip Formu

10. Hasta Bilgi Formu-1 HASTANIN KİMLİK BİLGİLERİ

11. Hasta Bilgi Formu-2

12. Hasta Bilgi Formu-3

13. Hasta Bilgi Formu-4 MATERYALİN CİNSİ LABORATUVAR SONUCU

14. Hasta Bilgi Formu-5 GÖNDEREN MERKEZ GÖNDERİLEN LABORATUVAR (İŞARETLEYİNİZ)

15. İnfluenzasürveyansı-2 • İl genelindeki bütün resmi ve özel hastanelerde görev yapan, İç Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Enfeksiyon Hastalıkları, Göğüs Hastalıkları ve Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzmanları ile görüşülecek ve Ulusal İnfluenza Sürveyansına gönüllü olarak katılmak istemeleri halinde, “İnfluenza Sürveyansına Gönüllü Katılım Formu”nuimzalayacaklardır.

16. İnfluenzasürveyansı-3 • Bu sisteme dâhil olan uzman hekimler her hafta tespit ettikleri İnfluenza Benzeri Hastalık (İnfluenza Olası Vaka) sayılarını Halk Sağlığı Müdürlüğü’ne “Ulusal İnfluenza Sürveyansı Haftalık Takip Formu-3” ile bildirecektir. • Yine aynı hekimler her hafta Çarşamba günü influenza tanısı için başvuran olası vakalardan bir hastadan klinik örnek alacak ve “Hasta Bilgi Formu” ile birlikte aynı gün Halk Sağlığı Müdürlüğü’ne iletecektir.

18. İnfluenzasürveyansı-4 • Halk Sağlığı Müdürlükleri kendisine haftalık bildirilen İnfluenza Benzeri Hastalık (İnfluenza Olası Vaka) sayılarını, takip eden haftanın en geç Salı günü TSİM ‘e girişini MUTLAKA yapmalıdır.

19. İnfluenzasürveyansı-5 • Halk Sağlığı Müdürlükleri, her Çarşamba günü kendisine gönderilen rehberde belirtilen prosedürlere göre alınmış örnekleri, her il için belirtilmiş olan laboratuvara kargo veya kurye ile gönderecektir. • Numune almak için gerekli ekipman, ilgili laboratuvardan talep edilecek, kargo giderleri Halk Sağlığı Müdürlükleri döner sermaye kaynaklarından, kurye yol giderleri ve harcırahları ise genel bütçenin geçici görev yollukları ile ilgili kaleminden karşılanacaktır.

20. Mikrobiyoloji Referans Laboratuvarları Daire Başkanlığın’da İncelenenParametreler -RSV -Parainfluenza (1, 2, 3, 4) -Rhinovirüs -Adenovirüs -İnf A -İnf B -İnf A H1N1 -HMPV (HumanMetapneumovirus) -Coronavirüs -Human Boca Virüs

21. İnfluenzasürveyansı-6 • Aynı hafta içinde tüm okul nüfusunun %10’undan fazla öğrencinin influenza benzeri hastalık nedeniyle okula devamsız olduğu bildirilmişse, bu durum salgın olarak ele alınacak ve olguların hepsinin bildirimi yapılacaktır. • Bu olgulardan en az iki muhtemel vakadan virolojik inceleme yapılmak üzere klinik örnek alınacak ve uygun şartlarda ilgili laboratuvara gönderilecektir.

22. Referans Laboratuvarları Mikroobiyoloji Referans Lab. DB VE İÜİTF VİROLOJİ LABORATUVARLARI Veri Nasıl Toplanıyor? Seçilmiş Merkezler (170 merkez) Klinik Örnekler ILIsayısı (haftalık) Halk Sağlığı Müdürlüğü Her hafta olası vakalardan 1 klinik örnek (aynı gün) Lab. sonucu (haftalık ) Gönüllüler İç Hastalıkları, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji, Göğüs Hastalıkları ve Kulak Burun Boğaz Hastalıkları uzmanları ILI sayısı (haftalık) THSK Bulaşıcı Hastalıklar DB Her hafta olası vakalardan 1klinik örnek (aynı gün) ILI sayısı (e-posta, haftalık)

23. Haftalık Sentinel Mevsimsel İnfluenza Sürveyansı • Sürveyans sayesinde ülke genelinde yıl boyunca 17 ilden grip hastalığına yönelik veriler ve klinik numuneler toplanmakta ve grip hastalığının ülkemizdeki gidişatı sürekli takip edilmektedir. • Grip Hastalığının ülkemizde ortaya çıkması, yaygınlaşması ve azalması gözlemlenip ölçülmekte ve değerlendirmeler yapılmaktadır. • Toplanan tüm klinik numuneler incelenmekte ve grip hastalığının etkeni olan İnfluenza virüsünün yaygın olan tipi tespit edilmektedir. Böylece değişik tipleri ile hastalık oluşturabilen ve her sene farklı bir tipi yaygın olabilen İnfluenza virüsü kesintisiz takip edilebilmekte, hastalığın tehditlerine karşı hazırlıklı olunabilmektedir. • Dünyada her yıl yenilenen grip aşısının formülü, toplanan klinik numunelerin çalışılmasıyla oluşturulmakta ve hastalığın önlenmesi sağlanabilmektedir. • Bu nedenlerle “haftalık sentinel mevsimsel influenza sürveyansı”’nın yürütülmesi çok önemlidir.

24. EKİM 2011- HAZIRAN 2012 ARASI İLLERE GÖRE ULUSAL İNFLUENZA SÜRVEYANSI, GÖNDERİLEN NUMUNE SAYISI VE BİLDİRİLEN OLASI VAKA SAYISI

25. Son Dokuz Yıla Ait Sonuçlar

26. 2009-2010 SÜRVEYANS SEZONU YAŞ DAĞILIMI 2011-2012 SÜRVEYANS SEZONU YAŞ DAĞILIMI 2010-2011 SÜRVEYANS SEZONU YAŞ DAĞILIMI

27. Grip Aşısı • Grip nedeniyle çok ciddi hastalık riski taşıyan belirli gruplar mevcuttur ve bu gruplar için korunma daha büyük önem taşır. • Bu sebeple Sağlık Uygulama Tebliği kapsamında 65 yaş ve üzerindeki kişiler; yaşlı bakımevi ve huzurevinde kalan kişiler; astım dahil kronik pulmoner ve kardiyovasküler sistem hastalığı, şeker hastalığı dahil herhangi bir kronik metabolik hastalığı, kronik renaldisfonksiyonu, hemoglobinopatisi, immün yetmezliği olan kişiler; immünsüpresif tedavi alan kişiler ile 6 ay- 18 yaş arasında olan ve uzun süreli asetil salisilik asit tedavisi alan çocuk ve adolesanların aşı bedelleri SGK tarafından karşılanmaktadır. Bu kişiler sadece hekime başvurarak reçete ile eczanelerden aşılarını alabilirler.

28. Risk Gruplarına Göre Aşıdan Sağlanan Yararın Değerlendirilmesi Caroline Brown, WHO, ESWI FluSummit 23 May, 2012, Brussels, WHO reginoalmeeting, Warsaw 2012

29. Recommended 75% EU Target for 2014/15 Health Council 2009 Vaccination coverage for seasonal influenza vaccine in the older people (65 years & older) in EU and EEA countries Latest seasonal data available in spring 2008 For season 2006/7 Data not available for: Bulgaria,Cyprus, Estonia, Greece, Iceland, Latvia, Malta Data from VENICE survey and other sources, version 18 March 2008. Available from:http://venice.cineca.org/Influenza_Study_Report_v1.0.pdf http://www.eurosurveillance.org/ViewArticle.aspx?ArticleId=19017

30. Dünya Sağlık Örgütü İnfluenza Sürveyansı: www.euroflu.org • DSÖ bu web sitesinde Avrupa Bölgesindeki üye ülkelerden influenza verilerini toplamakta ve sunmaktadır • Bu bölgesel sürveyans, bölgedeki influenza morbidite ve mortalitesini azaltmaya yönelik olarak gerekli çalışmaların yürütülmesini sağlamaktadır: • Verilerin toplanması ve paylaşımı • Yıllık yenilenen grip aşısının içeriğine katkıda bulunulması • Sağlık çalışanlarına ve halka gerekli bilginin sağlanması • Pandemi yanıtına katkı sağlanması • Euroflu sistemine Avrupa Bölgesindeki 53 ülkeden klinisyenler, epidemiyologlar ve virologlar bildirim yapmaktadırlar. • Ülkemiz 2005 yılından beri “haftalık sentinel mevsimsel influenza sürveyansı” elde edilen verileriEuroflu sistemine göndermektedir.

34. TEŞEKKÜRLER