180 likes | 337 Views
Opgroeien in Armoede Wat betekent dat voor kinderen en jongeren?. Inleiding. Stichting de Vonk Tilburg 25 jaar aandacht voor Kinderen en Armoede Kwalitatief, activerend onderzoek Niet altijd vanzelfsprekend Verdrag inzake de Rechten van het Kind 1995. Opbouw. Definitie, risicogroepen
E N D
Opgroeien in ArmoedeWat betekent dat voor kinderen en jongeren? CMO Groningen 19 juni 2014
Inleiding • Stichting de Vonk Tilburg • 25 jaar aandacht voor Kinderen en Armoede • Kwalitatief, activerend onderzoek • Niet altijd vanzelfsprekend • Verdrag inzake de Rechten van het Kind 1995 CMO Groningen 19 juni 2014
Opbouw • Definitie, risicogroepen • Effecten van armoede op kinderen, lange termijn? • Gezondheid • Maatschappelijke participatie • Sociaal-emotionele ontwikkeling • Onderwijs – en toekomstkansen • Differentiatie en signalering • Beleid: Algemeen en specifiek • Vragen? CMO Groningen 19 juni 2014
Wat is armoede? • Armoedegrenzen • Langdurig geldgebrek • Beleving, relatief, stille armoede ‘Volgens de maatstaven van de samenleving niet meer mee kunnen doen aan wat ‘gewoon gevonden wordt’. CMO Groningen 19 juni 2014
Cijfers • Volgens de lage inkomensgrens leefden in Nederland in 2012, 1,3 miljoen mensen in armoede. • Het gaat om ruim 664.000 arme huishoudens. Dat is 9,4% van alle huishoudens. • Hierbij zijn 384.000 kinderen betrokken van 0-18 jaar. Dat is ruim 11% van alle kinderen. (Armoedesignalement 2013). CMO Groningen 19 juni 2014
Gezinnen Risicogezinnen (SCP) • Eenoudergezinnen (30% in 2012) • Gezinnen van niet-westerse afkomst (29% in 2012) • Generatie armoede, LVG • Psychische of lichamelijke ziekte • Werkende armen CMO Groningen 19 juni 2014
Effecten op kinderen • Armoede is een risicofactor voor de ontwikkeling van kinderen • Lange termijn effecten? • Kans dat kind zich niet goed ontwikkelt wordt groter naarmate meer risicofactoren in gezin • Ook beschermende factoren • Materiële en sociale deprivatie CMO Groningen 19 juni 2014
Effecten op kinderen Armoede heeft invloed op 4 aspecten van de ontwikkeling van het kind die onderling samenhangen: • De gezondheid • De maatschappelijke participatie • De sociaal emotionele ontwikkeling • Onderwijs- en toekomstkansen CMO Groningen 19 juni 2014
Gezondheid Laag besteedbaar inkomen ouders waardoor er een risico is voor de gezondheid • Gebruik gezondheidszorg • Minder geld voor een warme maaltijd/gezonde producten/ goede kleding • Goedkope huurwoning/ minder speelgelegenheid • Armoede geeft stress b.v. door schulden, invloed op de opvoeding CMO Groningen 19 juni 2014
Maatschappelijke participatie Laag besteedbaar inkomen ouders waardoor kinderen moeilijker maatschappelijk kunnen participeren. • Lidmaatschap van sportclub of vereniging • Vakantie en dagjes uit, familiebezoek, • Vieren van verjaardagen • Afhankelijk van extra’s / vergoedingen CMO Groningen 19 juni 2014
Sociaal Emotionele Ontwikkeling Armoede is een risico voor de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen en jongeren. • Schaamte, zich terug trekken, leugentjes • Regelovertredend gedrag, depressie • Risico van sociale uitsluiting, gepest worden CMO Groningen 19 juni 2014
Onderwijs- en toekomstkansen • Deelname activiteiten, schoolpleincultuur • Armoede is van invloed op de schoolkeuze, ‘dat is niet voor ons’, ‘veilige schoolkeuze’ • Verborgen kosten van school, computer, internet, studiegelegenheid • Lenen is ‘schulden maken’, vroegtijdig schoolverlaten CMO Groningen 19 juni 2014
Beschermende factoren • Opleiding ouder(s) • Coping en opvoedingsstijl ouder(s) • Actieve coping • Emotionele coping • Sociaal netwerk • Openheid • Passende hulp CMO Groningen 19 juni 2014
Differentiatie Karakter kind, veerkracht Kinderen nemen copinggedrag over Compensatie Duur van de armoede Leeftijd van de kinderen Klas, school, wijk, stad/dorp CMO Groningen 19 juni 2014
Stille armoede op het spoor Signalen van armoede (uit balans, ontwricht) • Kleding die niet past bij de tijd van het jaar • Geen lunchpakket • Versleten ondergoed, geen goede (sport)schoenen • Contributie niet betalen • Mijn moeder had geen geld in huis • Geen vervoer hebben • Geen kinderen uitnodigen, geen verjaardag vieren • Te laat komen CMO Groningen 19 juni 2014
Waar zijn arme kinderen en jongeren mee geholpen? • Toegankelijkheid: Gewoon mee kunnen doen, zonder obstakels • Oog voor drempels voor deelname • Niet stigmatiserend • Let ook eens op de kosten scholen! • Extra hulp op maat aan gezinnen CMO Groningen 19 juni 2014
Beleidsaanbevelingen gemeente • Ouders: • Inkomens- en participatiebeleid dat ouders steunt in hun taak, kinderopvangvoorzieningen • Ruimhartig armoede- en schuldhulpverleningsbeleid • Kinderen en jongeren • Subsidiebeleid, openbare voorzieningen • Armoedebeleid: Participatiefonds, pasjes etc. • Kindpakket (Kinderombudsman) CMO Groningen 19 juni 2014
Brede insteek • Armoede breed definiëren • Op diverse beleidsterreinen: onderwijs, sport, werk en inkomen: ‘Armoede-effectrapportage’ • Breed op lokaal niveau: Gemeenten, i.s.m. instellingen, burgers, ervaringsdeskundigen, particulier initiatief • Jongeren inspraak geven CMO Groningen 19 juni 2014