Zachowania suicydalne

1. Zachowania suicydalne

2. ZACHOWANIA SUICYDALNE (SAMOBÓJCZE) • Samobójstwo (łac. suicidium) to "pozbawienie się życia (odebranie sobie życia)". Suicydologia, czyli nauka o samobójstwach, wyjaśnia działanie samobójcze, jako autoagresję będącą przeciwwagą dla agresji wobec innych ludzi. Jest to akt złożony, który wiąże się z obniżonym nastrojem i ogólnym załamaniem psychicznym

3. Symptomatologia i przebieg • Przyczyną zachowań samobójczych to głównie utrata obiektu miłości we wczesnym dzieciństwie, konflikt z prawem, konflikt z rodzicami lub bliską osobą, ciężka choroba własna, porażka podczas ważnego egzaminu, niechciana ciąża, naśladowanie samobójstw innych. • Osoba podejmująca próby samobójcze chce przede wszystkim ucieczki przed trudną sytuacją lub nieznośnym stanem psychicznym np. depresją, wywołać u innych poczucie winy, ukarać siebie, zwrócić na siebie uwagę lub poświęcić się w imię wzniosłych celów. • Jednostkę z myślami samobójczymi cechują poczucie beznadziejności, nadmierny perfekcjonizm, nadmierna impulsywność, wysoki poziom wrogości i agresji, nieumiejętność radzenia sobie z problemami, koncentracja uwagi na sobie i brak głębszego zaangażowania w kontaktach z drugim człowiekiem.

4. Przyczyny samobójstw • Cechy samobójstwa ludzi młodych różnią się znacznie od samobójstwa osoby dorosłej. Samobójstwo takie może: • mieć podłoże romantyczne i idealistyczne; • może być efektem impulsu, porywu gniewu, irytacji; • może być wynikiem niskiej samooceny

5. Motywy prób samobójczych młodzieży • Zemsta – złość, wrogość połączona z pragnieniem wzbudzenia w innych poczucia winy (połączona z typową dla młodych impulsywnością). • Izolacja– osoba izolowana społecznie czuje się niezdolna, aby dopasować się do społeczności. Uważa, że nikogo nie obchodzi i nikt nie będzie po niej płakał. • Beznadziejność – poczucie uwięzienia w sytuacji, nad którą człowiek nie ma kontroli i z której nie może uciec (np. ciąża u nastolatek, alkoholizm w rodzinie). • Niepowodzenie – często wyolbrzymione i mające niewiele wspólnego z rzeczywista sytuacją. • Strata – uważana za najpoważniejszą przyczynę samobójstw. Obiekt straty może być realny (śmierć lub odejście osoby, koniec związku) lub symboliczny (poczucie własnej wartości, celu w życiu) lub wyimaginowany. • Depresja – wpływa na zachowanie, emocje, sposób myślenia i stan fizyczny. Jest to najważniejsza przyczyna samobójstw wśród młodych ludzi.

6. CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE RYZYKO SAMOBÓJSTWA • Cechy osobowości takie jak wycofanie, perfekcjonizm, słaba kontrola emocji, agresja, brak zaufania, poczucie beznadziejności. • Obciążenia rodzinne - występowanie w rodzinie chorób psychicznych, samobójstw wśród bliskich, rozpad rodziny, przemoc, molestowane. • Wcześniejsze zachowania samobójcze. Nie można stwierdzić, że każda osoba, która przeżyła próbę samobójczą będzie próbowała ponownie. Ryzyko jest poważne. • Stresujące wydarzenia – poczucie odrzucenia, złość, wstyd, chęć zemsty i odegrania się. • Czynniki społeczne i kulturowe – zmiana ról społecznych mężczyzn kobiet, rozpad małżeństw, niepewność poprzez zmiany w zatrudnieniu i dostępie do edukacji. • Kontakt z zamachem samobójczym innej osobyStyczność z samobójcą w obrębie własnej rodziny, przyciął, gwiazd show-biznesu, opisy mediach. • Brak dostępu do źródła wsparcia. • Łatwy dostęp do substancji i narzędzi ułatwiających popełnienie samobójstwa. • Postrzeganie śmierci jako wybawienia od cierpienia. • Nasilenie się nienawiści do siebie.

7. WPŁYW RODZINY NA ZACHOWANIA SUICYDALNE • Rodzina również ma wpływ na zachowania destrukcyjne dziecka. Należą do nich: • próby samobójcze w rodzinie, • depresja wśród najbliższych, • nadużywanie alkoholu i narkotyków w rodzinie, • zachowania agresywne w rodzinie, • rodzina niezapewniająca wsparcia, • niekorzystne warunki mieszkaniowe – duże zagęszczenie, • niewystarczające wsparcie społeczne dla rodziny.

8. Samobójstwa – pierwsza pomoc • odczarować myślenie, oswoić lęki, nie tłumić ich; • porozmawiać o mitach na temat samobójstw (próba odwagi, tchórzostwo); • otwierając problem nie robimy dziecku krzywdy; • dzieci oczekują aby z nimi porozmawiać, musimy być w tym doświadczeniu, pokazać ze dla nas też jest to trudne, że jesteśmy gotowi to unieść.

9. MITY DOTYCZĄCE SAMOBÓJSTW – czyli co niekonieczne jest prawdą • ludzie którzy mówią o samobójstwie rzadko je popełniają; • nie ma związku pomiędzy alkoholizmem a zachowaniami samobójczymi; • samobójstwo jest aktem nieracjonalnym – jeżeli spojrzeć na nie z perspektywy tej osoby to są racjonalne; • jeżeli rozmawiamy o samobójstwie wprost, torujemy drogę do jego popełnienia; • jeżeli ktoś raz myślał o samobójstwie lub próbował je popełnić zawsze będzie do niego wracał; • wszyscy samobójcy są ludźmi głęboko depresyjnymi; • samobójcy rzadko szukają pomocy.

10. Czynniki ochronne • dobre relacje z członkami rodziny; • wsparcie ze strony rodziny; • dobrze rozwinięte umiejętności społeczne; • wiara w siebie, dobre mniemanie o swojej sytuacji i osiągnięciach; • umiejętność poszukiwania pomocy gdy zaczynają się trudności (np. w nauce); • otwartość na doświadczenia innych ludzi i ich sposoby rozwiązywana problemów; • otwartość na nową wiedzę; • integracja społeczna np. poprzez uczestniczenie w zajęciach sportowych, spotkaniach w rożnych klubach i organizacjach; • dobre relacje z nauczycielami i innymi dorosłymi.

11. PROFILAKTYKA • Wzmacnianie poczucia własnej wartości uczniów • Uczenie wyrażania własnych emocji • Zapobieganie tyranizowaniu i przemocy w szkole • Dostarczanie informacji o placówkach, w których można uzyskać pomoc

12. TELEFONY ALARMOWE Telefon zaufania dzieci i młodzieży 116 111   Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka 0 800 12 1212 Powiatowy Ośrodek Interwencji Kryzysowej w Skarżysku – Kamienna 41 253 00 23 +48 883063272

13. Troska o dziecko jest pierwszym i podstawowym sprawdzianem stosunku człowieka do człowieka Jan Paweł II Szczęśliwi, którzy nauczyli swoje dzieci cieszyć się drobnymi rzeczami. Jeremias Gotthelf

14. BIBLIOGRAFIA • R. K. Jamek, Burt E. Gilliand "Strategie interwencji kryzysowej„ • Materiały własne Łakomiec Aneta