450 likes | 4.56k Views
mga dapat tandaan sa pagbuo ng konseptong papel
E N D
Mga kasanayan sa Akademikong Pagsusulat KABANATA 3
KONSEPTONG PAPEL • Inihandaupangmagpaliwanag , magbigaylinaw at bigyangkahuluganangisangkonsepto, ideya o pormulasaisangmalinawnaparaan. • Binabanggitnitoangkahalagahan, katangian (abstrak o konkreto man) saparaangmadalingmaunawaan.
Sa pagpapaliwanag o pagbibigaylinawsakonsepto, diwa o purmula ay gumagamittayongiba’tibangpamamaraansapagpapasyangmgaideyatuladngpagbibigaykatuturan o definisyon , paglalarawan , pagkukumpara, analohiya, pagsasalaysay, pagsusuri, pagtukoysapinagmulanngterminolohiya , ilustrasyon at iba pa.
MgaDapatTandaansaPagboungKonseptongPapel • Ilakiplahatngimpormasyongustongisamasadefinisyonngkonsepto at tanggalinangmgadetalyengnaisalisin. • Ilarawan at ipaliwanagangkonseptosamalinawnawika at gamitanngmgatiyaknasalitaupangmadaliitongmaiugnaysakaranasanngmambabasa. • Kung angkonseptongipinaliwanag ay masyadongmasalimuot at masaklawmaariitonghatiinsaiba’tibangbahagiayonsaaspekto,elemento o sangkap,hakbang, uri o antasnabumubuosamgabahagingboungkonsepto.
Lagingisaisipnasapagpapaliwanagngdefinisyon o kahuluganngisangkonsepto, angpagpapaliwanag ay hindinakabataysakumbensyunalnakahuluganngterminolohiya ( kahulugangalingsadiksyunaryo)kundiibagayangkahulugannitosalarangan o kaalamangpaggagamitannito.
Perla P. Ulit(2003), kung gusto natingipaliwanagangkonseptong “pag-ibig’’ angterminolohiyangito ay hindidapatlimitadolamangsakahulugangibinibigayngdiksyunaryonatumutukoysaekspresyonngisangtaosaibabataysapagkakatugmangkanilangmgakaranasan o interesbataysapagnanasangsekswal.
Sa pagsulatngkonseptongpapel, kailanganangpagbabasangiba’tibangsangguniannamaaringmapagkunanngmgaimpormasyontungkolsakonseptongpinagpapakahulugan.
MgaBahagingKonseptongPapel • Panimula(Introduksyon). Ditonagbibigayngpahapyawnapahayagbilangmotivesyonukolsaideya o konseptongbinibigyangkahulugan. • Katawan. Sa bahagingitoisinasagawaangpagbibigaykahulugansapamamagitanngtuwirangdefinisyon, paghahambing , pagbibigayhalimbawa , pagbibigaykatangian at iba pa. • Konklusyon. Inilalahadangkahalagahan o kaugnayanngisangkonseptosaiba’tibangparaan,
AngTalatani Yolanda C. Valencia • Napakahalagangmatutuhanngisangtaoangpagsulatngtalata . Angkakayahangitoangmagigingdaantungosaibayongpagpapaunladngkakayahangsumulatnang mas mahahabangdiskursotuladngkomposisyon at sanaysay . Isa rinitongparaanupangmaipahayagangkanyangdamdamin at pag-iisipsaparaanngpanulat.
B. Anongabaangtalata? Sa wikang Ingles, angsalitang “paragraph”(talatasa Filipino) ay nagmulasasalitangGriyego: “para” naangibigsabihin ay “alongside” o magkabilanggilid at ang “graph” naangibigsabihin ay “to write” o sumulat. Noongunangpanahonnaanglaranganngpanunulat ay ginagamitanngmanwalnaparaan , angmgaeskribano o manunulat ay hindigumagamitngindensyonupangipakitaangsimulangtalata. Sa halip, naglalagaysilangmgasimbolosaalin man samagkabilangpanigngsinusulatan, kaliwa o kanan man , upangmagsimulangbagongideya. Sa kasalukuyanangindensyon ay nagingkonvensyonalnatuntunin o palatandaansapagsisimulangisangtalata.
C. Angtalata ay nangangahulugangisangklaster , isanggrupo o seryengmagkakaugnaynapangungusapnabumuboungisangdiwa. Angmagkakaugnaynapangungusap ay bungangnauna o sinusundannito at tungosasusunod pa at lahat ay tumutulongbumoungisangpangunahingideya, kapagsinabingangmgapangungusap ay bumuboungisangpaksa, nangangahuluganitonaangmgapangungusap ay naglalahadngsapatnanilalaman at may kakayahangipaliwanagangpaksasaisangmalinawnaparaan.
Angpagsulatngtalata ay maihahalintuladsapaglikhanglarawan. Angideyangnagkukublisaisipan ay tilamgaimahengnakatagosahindi pa nabubuong film. Kung angkemikalanguntiuntingnagpapakitangmgaimahesalarawan , angkemistrinamanngmgasalita ,parirala at pangungusapangnaglalahadngmganakatagongideyangmanunulatsapag –unawangmambabasa. • Angmganabanggit ay sapatnadahilanupangbigyanghalagaangpagkakaroonngkasanayansapagsulatngtalata.
Pagsusuringkonseptongpapel • Panimula o introduksyon( Talata A ) • Katawan A. Etimolohiya o pinagmulanngkonsepto ( Talata B ) B. Kahulugan o Katuturanngtalatabataysa pag-aaral( Talata C) C. Paghahalintuladngpagsulatngtalatasa pagbuonglarawan (Talata D ) • Konklusyon o Wakas pagkilalasakahalagahanngpagkakaroonng ngkasanayansapagsulatngtalata(Talata E)
MUNGKAHING GAWAINPumilingisasamgakonseptongnakatalasaibaba. Sumulatngisangkonseptongpapeltunkoldito. • Kagandahan • Kalinisan • Kapayapaan • Dakilangpag-ibig • Kalusugan • Tahanan • Musika • Pamilya • Pag-asa • terorismo
Halimbawa ANG SUMPONG NG PINOY: ISANG PAGTATANGKANG PAGSUSURI ni Nestor C. De Guzman Ugaliko di n’yamatant’ya Hindi raw akonagsa-smile perotawangtawa Minsanparatiakongtulala Sumpungin , hindimatimpla Pare ko beer nalangtayo Magpakalunodnatayosakalasingan Ugaliko di n’yamatant’ya Hindi raw akonagsa-smile perotawanangtawa
Minsanparatiakongtulala Sumpungin, hindimatimpla Pare ko, jutes nalangtayo Magpakalunodnatayosakapraningan kailanganremedyuhan Kung hindi , matutuluyan Papuntanaakosa doctor ako’yio-opera
AngDamdam at SumpongPinoy Sapagkatangsumpong ay bahagingnararamdamanngtao , mas makabubutingtalakayinmunaangukolsakonseptongdamdam. Ayonkay Mercado(2000), angdamdam ay anumangnararamdamansakalooban. Samakatwid , angsaya, tuwa, galit, lungkot at iba pa ay masasabingisangdamdam,sapagkatnararamdamanitongkaloobanngisangtao. Iba’tibangsalitaangikinakabitsasalitangdamdamgayangmagdamdam, karamdaman, karamdamanin, damdamin, madamdamin, maramdamin, pakiramdam, paramdam, at magpakiramdam. iba;’t ibangdiwaangipinapahiwatigngmgaitobataysapanlapingikinakabitsasalitangito.
Samantalaangsalitangdama ay sinasabi ring sinonimngsalitangdamdamnama’yiba’tiba ring diwangipinahahayagbataysapanlapingikinakabitditogayangdamhin, madama, pandama at nadaramananakapatungkulrinsakaloobanngisangtao. Angdamdam ay maaringfisikal, intelekwal at emosyonal. Makikitaangpagkaklasipikasamgaito:
Intelekwal Alam Diwa Dunong Malay Pananaw Fisikal Akap Dampi Kurot Haplos himas Emosyon Saya Galit Inis Tuwa Muhi
Angibinigaynasalita ay ilanlamang halimbawaupangipakitaangpagkakaibang tatlo. Kung pagbabatayanangmga impormasyonsaitaas, masasabingang sumpong ay isangdamdamsapagkat nagaganapitosakaloobanngtao. Isa itong emosyonnanararamdamanngisangtaosa kanyangkalooban.