Risico analyse EHBO op School

1. Nele Hessels Anneleen Michiels Hilde Princen An De Roo MANAMA Jeugdgezondheidszorg 2008-2009 Risico analyse EHBO op School

2. Keuze van het jeugdmilieu • men had toch moeten weten dat…! hoe is het mogelijk dat men op een school zelfs niet weet dat…..? • Organisatie EHBO : directie schoolarts preventie adviseur – arbeidsgeneesheer interne dienst PBW

3. Doelstelling • Organisatie EHBO : de toestand van slachtoffers van een ongeval en/of zieken niet verergert in afwachting van de tussenkomst van professionele hulpverleners. • Controle lijst: evaluatie van de bestaande EHBO structuur checklist voor de te regelen aangelegenheden.

4. Failing to prepare is preparing to fail!

5. Wettelijke bepalingen (1) • Wettelijke richtlijnen eerste hulp : Algemeen reglement voor de arbeidsbescherming (ARAB) art. 174 – 183. - het materiaal en de lokalen (eerste hulp koffer, verzorgingslokaal, EHBO boekje…) - organisatorisch vlak (de aanwezigheid van opgeleide hulpverleners, aanvulling eerste hulp koffers,…). • Naleving reglementering: art. 1382 e.v. Burgerlijk Wetboek art. 418 ev. Strafwetboek

6. Wettelijke bepalingen (2) • Verantwoordelijkheid van de directies • Algemene organisatie van de hulp, contacten met de buitenwereld en instructies voor personeel • Specifieke maatregelen voor de “specifieke situaties in werkplaatsen (labo’s, turnzalen, uitstappen etc.) • De eerste hulpopleiding van het personeel in het algemeen en van de personeelsleden betrokken bij specifieke activiteiten; • Aangepaste maatregelen voor leerlingen waarvan lichamelijke problemen gekend zijn

7. Wettelijke bepalingen (3) Hier wordt er dieper ingegaan op de wettelijke invulling aangaande: EHBO-lokaal (ARAB art. 175) EHBO-koffers (ARAB art. 178) Vorming hulpverlener (ARAB art. 177) Organisatie eerste hulp (ARAB art. 174)

8. 1. EHBO Lokaal (1) • Volgens art. 174-175 van het ARAB (Algemeen Reglement voor de Arbeidsbescherming) moet het lokaal • Algemeen • Gevrijwaard schadelijke indrukken • Goed verlucht • Goed verlicht • Telefoonaansluiting • Koud en warm water

9. 1. EHBO Lokaal (2) • Verwarmingssysteem • Personen comfortabele laten rusten • Vlot bereikbaar zijn voor de hulpdiensten • (Pictogram op de deur : wit kruis op groene achtergond) • Voorgestelde inhoud: (Cfr. checklist)

10. 2. EHBO koffers (1) • Algemeen: Bij de samenstelling van de koffers dient rekening gehouden te worden met: • Aantal leerlingen • Type school • Spreiding van de lokalen • Vakgebonden risico’s (aanvullingen per risicoplaats) • Aantal hulpverleners en hun opleidingsniveau • Hulptas voor daguitstappen en meerdaagse reizen

11. 2. EHBO koffer (2) • Verband- en verzorgingsmaterialen (Cfr. Checklist) Deze lijsten worden steeds samengesteld in overleg met de schoolarts/arbeidsgeneesheer. • Verantwoordelijke EHBO-koffer • Persoon met gepaste opleiding • Alle koffers regelmatig nakijken en aanvullen. • Vervaldatum / verpakkingen:eisen Belgische Farmacopee (KB 20 mei ’97). (Medicatie enkel na overleg met de schoolarts / arbeidsgeneesheer).

12. 2. EHBO koffer (3) • Belangrijke Formulieren • Lijst inhoud EHBO koffers • Bijzondere medische gegevens leerlingen (bij inschrijving) • Lijst medicatie voor leerlingen, getekend door de schoolarts • Lijst noodnummers en nuttige telefoonnumers (intern-extern) • EHBO-register • Lijst melding bijna ongevallen • Instructies EHBO boekje

13. 3. Vorming (1) • Algemeen principe • CPR (hartmassage + beademing)- training : alle schoolpersoneel. • Opleiding tot nijverheidshelper : risico werkplaatsen. • Eveneens kan de aankoop van eerste hulpmateriaal best gebeuren door gevormde personen. • Vorming en opleiding zijn noodzakelijk voor een degelijk veiligheidsbeleid binnen de school. • Namen van nijverheidshelper bekend overige personeelsleden

14. 3. Vorming (2) • Wetgeving Het getuigschrift bedrijfsgeneeskundige hulp of nijverheidshelper word afgeleverd door een organisme dat daartoe door de FOD Werkgelegenheid, Arbeid en Sociaal Overleg erkend wordt om: “bovenbedoelde hulpverleners te vormen en deze laatsten geregeld op te leiden voor de verrichtingen met het oog op de redding …” (ARAB – art. 177) • Vorming door erkende organisatie (Belgische Rode Kruis, Vlaams Kruis …. Lijst ARAB)

15. 3. Vorming (3) • Taken nijverheidshelper: • Verlenen eerste hulp bij ongevallen • Organiseren vervoer • Ongevallen voorkomen / beperken • Alarmeren / evacueren noodsituaties • Verantwoordelijkheid controle / aanvullingen EHBO-materiaal

16. 4. Organisatie van de eerste hulp (1) • De nodige maatregelen : Art. 174 ARAB • De getroffenen zo spoedig mogelijk de hulp, de dringende verzorging alsmede de bijstand van een dokter te bezorgen • eveneens het noodzakelijk onderkomen bezorgen • Verplaatsing met aangepast materiaal. (brancard EHBO-lokaal) • Vervoer naar hun woonplaats of hospitaalinrichting • de nodige contacten met diensten van buitenaf.

17. 4. Organisatie van de eerste hulp (2) • Instructies uitwerken voor alle personeel • Wie moet verwittigd worden • Wie de “gevormde” eerste helper verwittigt • Wie een geneesheer oproept, welke geneesheer of welke dienst • Wie het zieken- of gewonden vervoer organiseert • Wie de geneesheer of hulpdiensten opwacht en wegwijs maakt;

18. Referenties Sobane strategie en opsporingsgids Deparis (Januari 2007) http://www.welzijn-op-school.net/Welzijnsclusters/Gezondheid/EHBO “Veiligheidsbeleid in het onderwijs, editie 2006”: Henk Goorden Richtlijnen Medisch Comité van het Belgische Rode Kruis.

19. Evaluatie school 1 (1)ASO-TSO-BSO, # lln: 661

20. Evaluatie school 1 (2)

26. Evaluatie school 1 (3)

27. Evaluatie school 1 (4)

35. Evaluatie school 1 (5)

36. Evaluatie school 1 (6)

37. Evaluatie school 2 (2)

38. Conclusies (1) • In geen enkele school extra voorzieningen voor turnzaal, chemielokaal,… • De EHBO-opleiding van het personeel : vaak niet up to date • De 3 scholen beschikt over een medisch dossier van elke lln • In twee scholen: geen inventarislijst van EHBO-koffer • Geen registratie van bijna-ongevallen

39. Conclusies (2) • Geen enkele EHBO-koffer bevindt zich in het EHBO-lokaal, wel in aparte kast • Vervallen producten • Bereikbaarheid van het EHBO-lokaal • Geen registratie van ongevallen • Het EHBO-lokaal voldoet aan zeer weinig vereisten

40. Discussie (1) • Toedienen van medicatie op school: Ja/Nee • Wet: iedereen is verplicht hulp te verlenen aan persoon in nood  toedienen van medicijnen valt niet onder eerste hulp (enkel voor artsen, apothekers en andere medische beroepen). Andere personen zijn wettelijk strafbaar • School neemt zelf initiatief tot medicijnbeleid: in eer en geweten, voorzorgsmaatregelen, attesten, communicatie met ouders, verantwoordelijkheid op papier

41. Discussie (2) Nadeel van medicijnen verbieden: • Illegaal verhandelen van medicatie op de speelplaats • School geeft enkel medicijnen op doktersvoorschrift (attest huisarts) • Voorstel voor niet-voorgeschreven medicijnen: - Bao: school aanvaardt enkel medicijnen die rechtstreeks op school worden gegeven - Sec: bv. bij maandstonden, lln brengt leraar op de hoogte of ouders geven briefje mee

42. Discussie (3) Medische fiche: • Kan handig zijn • Niet verplicht voor ouders • Privacy respecteren • Op het einde van elk schooljaar of bij verlaten school: vernietigen

43. Besluit • Goede afspraken • Regelmatige controles • Goede communicatie met ouders • Alle situaties voorzien • Goede infrastructuur • Voldoende opgeleid personeel • Goede registratie van ongevallen, medicatietoediening, bijna-ongevallen