Hematopoetik Kök Hücre Nakli Prof.Dr . Nazan Sarper

1. Hematopoetik Kök Hücre NakliProf.Dr. Nazan Sarper

2. Kemik iliği naklinin tarihi • 1956:İkinci dünya savaşında Japonya’ya atılan atom bombası sonrası radyasyonun yarattığı kemik iliği hasarı ve lösemi gelişimi üzerine olan çalışmalar sırasında Donall E Thomas, nakil çalışmalarını farelere dalak hücrelerini naklederek başlattı. Daha sonra yüksek doz radyasyon kullanarak köpeklerde nakil yaptı. • 1959 da akut lösemili hastada nakil gerçekleştirildi. • 1965: Mathe, lösemili hastaya kardeşinden kemik iliği nakli yaptı. Ancak hasta doku reddi ve enfeksiyonla kaybedildi. Avrupa Hematoloji okulu EBMT el kitabı. 6.baskı. 2012

3. Kemik iliği naklinin tarihi • 1968 e kadar yapılan 203 transplanttan sadece 3 hasta hayatta kaldı. • 1968: J Dausset ve J.J Van Rood HLA sistemini keşfetti. • 1989:R.Storb ve E.D Thomas doku reddini önleyen ışınlama ve ilaçların kullanımını geliştirdi. • 1969 da G.Santos cyclophosphamidin myeloablasyonda kullanımını başlattı. • 1974 te G. Santos TBI yerine busulfan kullanımını başlattı. Avrupa Hematoloji okulu EBMT el kitabı. 6.baskı. 2012

4. Donnall E Thomas (1990-2012) Kemik iliği naklinin babası 1990 Nobel ödülünü Donall E Thomas, Joseph E Murray ile birlikte lösemi ve kanserlerde kemik iliği nakli ile aldı. 1984 GATA-Ankara. Türkiye’de erişkin hastada ilk kemik iliği nakli 1989 yılında Bizim Lösemili Çocuklar Vakfı-İstanbul Çapa-çocuklarda ilk kemik iliği nakli

5. Türkiye pediatrik hematopoetik kök hücre nakil merkezleri (Halen aktif 17 merkez) • Gazi Ün. • Dokuz Eylül Ün. • Erciyes Ün. • Ondokuz Mayıs Ün. • Dışkapı AÇHOH • DemetevlerOnk • MP Antalya • MP Göztepe • MP Bahçelievler • MP Samsun • Adana Acıbadem • Medipol Ün-İstanbul Merkezimiz Türkiye’deki 61. nakil merkezi; 18. pediatrik nakil merkezi BLÇV (1989) Çukurova Ün. Tepecik SSK Hacettepe Ün. Ankara Ün. Akdeniz Ün. Ege Ün. GATA-Ankara İstanbul Ü

6. Türkiyede erişkin+çocuk toplam yıllık nakil sayıları • 2012    25922011    2000------- 500 çocuk hasta2010    14672009    12032008    9972007    8552006    8012005    6652004    4602003    4982002    4432001    3742000    293

7. Çocuklarda allogeneik nakil yapılan hastalıklar • Lösemiler • Lenfomalar • Akdeniz anemisi (Talasemimajor) • Kemik iliği yetersizlikleri (aplastik anemi gibi) • Doğumsal metabolik hastalıklar (Mukopolisakkaridozlar gibi) • İmmün yetersizlikler • Solid organ kanserleri

8. Çocukta Otolog Nakil • Akut myeloblastik lösemi • Lenfoma • Beyin tümörleri • Nöroblastom • Germ hücreli tümörler • Otoimmün hastalıklar (SLE, Chronhast. Gibi) • Böbrek tümörü (Wilms gibi)

9. Nakil Odası Özellikleri • Tek kişilik, tuvalet banyolu, camı açılmayan • Hastanenin kalabalık olmayan alanında • HEPA filtreli odalar Odadan koridora doğru hava akımı olan Oda havasındaki 0,3 mikrogramdan büyük parçacıkların %99.9 unu temizleyebilen, oda havasını saatte 10-12 kez temizleyebilen

12. Hematopoetik kök hücre kaynakları 1. Kemik iliği 2. Çevre kanı kök hücreleri 3. Kordon kanı kök hücreleri

13. Ameliyathanede kemik iliği toplanması

14. Kemik iliği aspirasyonu

17. Aferez işlemi ile çevre kanından hematopoetik kök hücre toplanması

18. Kordon kanı

19. Kordon kanı • Avantaj: Kaynak sınırsızdır. Verici için risk oluşturmaz Alıcıya virus bulaşı olmaz Kullanıma hazırdır, zaman kazandırır 4/6-6/6 uyum genellikle yeterlidir • Dezavantaj: Bir ünitedeki hücre sayısı sınırlıdır. Ancak 20 kg’a kadar hastalara yetebilir. Son yıllarda bir erişkin hastaya iki ünite kullanımı başlamıştır.

20. Kök hücre işleme, kademeli dondurucu

21. Kök hücre saklama, sıvı azot tankları (-180◦C)

22. Allojenik Nakil işlemi • Konseyde nakil endikasyonunun tartışılması • Hastanın HLA grubunun belirlenmesi ve verici aranması • Alıcı ve vericinin nakil öncesi tetkikleri, organ fonksiyonlarının kontrolü • Aile ve hastadan bilgilendirilmiş onam alınması • Hastaya CVC (Hickmann tipi) takılması

24. Nakil işlemi • Hastaya nakil öncesi kemoterapi±tüm vücut ışınlaması uygulanması (myeloablasyon) • Kök hücre toplama • Hastaya CVC yoluyla kök hücre infüzyonu • Koruyucu antifungal, antiviral, antibakteryel uygulanması • GVHH profilaksisi • Enfeksiyonlarla ve diğer komplikasyonlarla savaş • Engraftman (nötrofil ve trombosit engraftmanı) (2-4 hafta)

25. Nakil sonrası takip • İmmunsupresiflerin kullanımı • IVIG replasmanı • İmmün sistemin yeniden yapılanması (1-2 yıl) • Aşılama • GVHD gelişirse tedavisi (steroid, Mezenkimal kök hücreler, fotoferez)

26. Kr.GVHH da fotoferez

27. Nakil sonrası takip polikliniği

28. Nakil Ünitesinin kurulmasında emeği geçen herkese teşekkürler. Hastalarımıza şifa getirmesi dileklerimle.