2.32k likes | 3.55k Views
روش تحقيق. به نام خدا. منابع کسب دانش ( Knowledge Source ). Tradition (سنت) Authorities (افراد صاحبنظر) Personal Experiences (تجربیات شخصی) Try & Error (آزمون و خطا) Intuitions (شهود) Logical reasoning (استدلال منطقی) Scientific method (Research) (روش علمی یا روش تحقیق).
E N D
روش تحقيق به نام خدا
منابع کسب دانش (Knowledge Source) • Tradition (سنت) • Authorities (افراد صاحبنظر) • Personal Experiences (تجربیات شخصی) • Try & Error (آزمون و خطا) • Intuitions (شهود) • Logical reasoning (استدلال منطقی) • Scientific method (Research) (روش علمی یا روش تحقیق)
Isaac Newton (1687, 1713, 1726). "[4] Rules for the study of natural philosophy", PhilosophiaeNaturalis Principia Mathematica, Book 3, The System of the World. Third edition, the 4 rules as reprinted on pages 794-796 of I. Bernard Cohen and Anne Whitman's 1999 translation, University of California Press ISBN 0-520-08817-4, 974 pages. Scientific method: روش علمی شیوه ای برای بررسی پدیده ها، کسب دانش جدید و اصلاح دانش موجود است که بر اساس مراحل منظم و از پیش تعریف شده و عینی انجام می شود.
تعریف تحقیق • تحقیق فرآیند منظم و هدفمند جستجوی اطلاعات، تحلیل و تفسیر داده ها جهت کسب دانش جدید یا تایید دانش موجود است. • فرایندی بودن، منظم بودن و تولید دانش جدید از نکات مهم در تعریف تحقیق است که آن را از سایر فعالیت ها تفکیک می کند. • رفتن به آزمایشگاه و جمع آوری اطلاعات آنجا ؟ • نوشتن یک مفاله مروری ؟ کنفرانس کلاسی یا پروژه درسی؟ • (سازمان دهی مجدد دانش موجود است )
خصوصیات اصلی تحقیق کمی: • نظم و ترتیب: مراحل کار بصورت از قبل تعریف شده و منظم پیش می رود که شامل شناسایی مشکل، تعریف دقیق مشکل، طراحی روش مناسب، جمع آوری داده های مرتبط، تحلیل داده ها، کسب نتایج، بحث و ارزیابی آن می باشد. • کنترل: کلیه عوامل غیر مرتبط با تحقیق (متغیر های مخدوش کننده) از تحقیق خارج شده یا کاهش داده می شوند.......
خصوصیات اصلی تحقیق: • عینیت: تمام مراحل کار از دستخوش تاثیر ذهنیت محقق خارج شده و تمام اندازه گیری ها بصورت عینی و دقیق انجام می شوند. • تعمیم پذیری: با اتخاذ روش های خاص یافته های حاصل از جمعیت محدود (نمونه) به جمعیت بزرگتر (جامعه) تعمیم داده می شود.
محدودیت های تحقیق: • عدم امکان استفاده از آن برای پاسخگویی به سوالات اخلاقی (Moral) • ضرورت رعایت اصول اخلاقی شدید (Ethic)
تاریخچه تحقیق در پرستاری • سالهای 1900 تا 1950: در این سالها یک مسئله مهم در پرستاری، آموزش پرستاری بود بنابراین بسیاری از تحقیقات این دوره به مقوله راه کار های آموزشی می پردازند. • در 1929 اولین تحقیقات موردی (study Case) در مجله AJN منتشر شد. • از سال 1930 در تحقیقات پرستاری نیاز به تمایز بین دستورات پرستاری از پزشکی مطرح شد.
تاریخچه تحقیق در پرستاری • از 1940 پس از جنگ جهانی مفهوم پرستاری و نقش ها و وظایف آن گسترش یافت و تحقیقات پرستاری حوزه های گوناگونی از جمله بهداشت عمومی، مراقبت از خانواده و همکاری بین بخشی (Interdisciplinary) را شامل شد.
مراحل تحقیق • طراحی تحقیق و روش جمع آوری داده ها • انجام مطالعه راهنما (Pilot study) • جمع آوری داده ها • تحلیل داده ها • انتشار نتایج تحقیق • انتخاب حوزه مورد علاقه تحقیق • جستجوی منابع و مرور متون • تعیین سوال اصلی یا فرضیه تحقیق • تعیین اهداف تحقیق • انتخاب نوع تحقیق
موضوع تحقيق (Research Topic) • منابع انتخاب موضوع پژوهش: • تجربیات بالینی • منابع علمی • مشورت با صاحبنظران • اولویت های پژوهشی تدوین شده توسط مراجع ذیصلاح • نظریه ها • موضوعات اجتماعی مطرح شده
عنوان تحقيق (Research Title) تعریف: عبارت است از تابلوی تحقیق که همان بیان دقیق و خلاصه ماهیت تحقیق است. مثال: بررسی شیوع عفونت پس از عمل جراحی آپاندیسیت در بیمارستان های آموزشی شهر مشهد در سال 1387.
عنوان تحقيق (Research Title) • نکات قابل توجه در عنوان پژوهش: • اولین قسمت در یک تحقیق است که مورد توجه قرار می گیرد. • باید جامع، کامل و در بر گیرنده متغیر های اصلی تحقیق باشد.حتی الامکان خلاصه و فاقد کلمات اضافه باشد. • از عبارات واضح و روشن در آن استفاده شده باشد. • در مطالعات اپیدمیولوژیک شامل جامعه تحقیق و سال تحقیق باشد.
عنوان تحقيق (Research Title) • نکات قابل توجه در عنوان پژوهش: • نشان دهنده ماهیت تحقیق باشد. • تکراری نباشد. • عامل هزینه/اثر بخشی در آن لحاظ شده باشد. • از اولویت بر خوردار باشد. • منافاتی با مسائل اخلاقی تحقیق و مبانی اعتقادی و باور های عمومی جامعه نداشته باشد. • مورد علاقه محقق باشد.
مثال:بررسی شیوع عفونت جامع و کامل نیست. چه نوع عفونتی؟ در کجا؟ در چه بیمارانی؟ و .... بررسی شیوع عفونت پس از عمل جراحی آپاندیسیت در بیمارستان های آموزشی شهر مشهد در سال 1387.
مثال: بررسی شیوع عفونت پس از عمل جراحی آپاندیسیت در بیماران بستری در بیمارستان های آموزشی شهر مشهد در سال 1387. حاوی کلمات اضافه است : ... در بیماران بستری .... بررسی شیوع عفونت پس از عمل جراحی آپاندیسیت در بیماران بستری در بیمارستان های آموزشی شهر مشهد در سال 1387.
عنوان تحقيق (Research Title) مثال: بررسی رابطه بین MS با تولد زودرس. حاوی کلمات مبهم است : ام اس؟!؟ تولد زودرس چه کسی؟!؟ بررسی رابطه بین سن بارداری در زمان تولد با بروز بیماری مولتیپل اسکلروزیس.
مسئله پژوهش (Research Problem) تعریف: عبارت است از مسئله یا مشکلی که محقق در صدد حل آن یا یافتن پاسخ به آن است. مسئله پژوهش به خواننده نشان می دهد که محقق در پی چیست. مسئله پژوهش در قالب یک یا چند جمله یا پاراگراف نوشته می شود که در این صورت به آن Problem statement می گویند.
مسئله پژوهش (Research Problem) عنوان: تاثیر روش آرامسازی در کاهش تهوع و استفراغ بیماران مبتلاء به سرطان تحت شیمی درمانی. بیان مسئله پژوهش: شیمی درمانی رایج ترین روش درمان سرطان است که علی رغم بهبود وضعیت بیمار، عوارضی هم ایجاد می کند که یکی از شایعترین آنها تهوع و استفراغ است. داروهای ضد تهوع که برای کنترل این عارضه بکار می روند نتوانسته اند آن را بطور کامل برطرف کنند، لذا روش های جدیدی مورد نیاز است. در این مطالعه اثر روش آرامسازی در کاهش تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی بررسی می شود.
زمينه پژوهش (Research Background) تعریف: متنی است که در ابتدای طرح تحقیق یا مقاله یا پایان نامه نوشته می شود و در آن ضمن اشاره به مسئله پژوهش، ضرورت، دلایل و اهمیت تحقیق بصورت مستند بیان می شود به نحوی که خواننده را قانع نماید که انجام این تحقیق ضروری است.
زمينه پژوهش (Research Background) • باید واجد ساختار منطقی باشد. • مشتمل بر آمارهای جدید باشد که نشان دهنده وسعت و شدت مشکل و مخاطرات و هزینه های مترتیب بر آن باشد. • بر اساس منابع معتبر و نیز در صورت لزوم تجربیات محقق باشد. • ضمن توصیف مشکل، روش های موجود برای حل مشکل توضیح داده شده و دلایل موثر نبودن این روش ها بحث شوند.
زمينه پژوهش (Research Background) • ضرورت یافتن پاسخ برای سوال اصلی تحقیق بیان شود. • فواید راه حل مورد بررسی در این تحقیق بیان گردد. • چنانچه دلیل انجام تحقیق، مناقشه در پاسخ های موجود یا اثر بخشی راه حل هایی موجود است، این مطلب بطور مبسوط بیان شود. • مسئله پژوهش به وضوح بیان گردد.
اهداف تحقيق (Research Objectives) تعریف: عبارت است از جملاتی که مبین منتهای تحقیق، مسیر و مراحل آن باشد. شامل: هدف کلی (General) اهداف اختصاصی(Specific) اهداف کاربردی(Applied)
اهداف تحقيق (Research Objectives) هدف کلی بصورت یک جمله که تقریبا منطبق بر عنوان تحقیق است نوشته می شود. مثال: عنوان: تاثیر روش آرامسازی در کاهش تهوع و استفراغ بیماران مبتلاء به سرطان تحت شیمی درمانی. هدف کلی: تعیین تاثیر روش آرامسازی در کاهش تهوع و استفراغ بیماران مبتلاء به سرطان تحت شیمی درمانی
اهداف تحقيق (Research Objectives) اهدف اختصاصی: هدف کلی وقتی به اجزایی تقسیم می شود تا امکان انجام پیدا کند تبدیل به اهداف اختصاصی می شود. به عبارت دیگر در اهداف اختصاصی، هدف از پژوهش بصورت جزئی تری بیان می گردد.
اهداف تحقيق (Research Objectives) اهدف اختصاصی باید: • بصورت جمله کامل و واجد فعل رفتاری مثل تعیین، مقایسه، برآورد و .... نوشته شوند. • در راستای هدف کلی و عنوان پژوهش باشند. • واضح و صریح باشند.
اهداف تحقيق (Research Objectives) مثال: عنوان: تاثیر روش آرامسازی در کاهش تهوع و استفراغ بیماران مبتلاء به سرطان تحت شیمی درمانی. هدف کلی: تعیین تاثیر روش آرامسازی در کاهش تهوع و استفراغ بیماران مبتلاء به سرطان تحت شیمی درمانی. اهداف اختصاصی: • تعیین تاثیر روش آرامسازی بر شدت تهوع ......... • تعیین تاثیر روش آرامسازی بر مدت زمان تهوع .... • تعیین تاثیر روش آرامسازی بر دفعات تهوع ........
اهداف تحقيق (Research Objectives) اهداف کاربردی: توضیح مختصری در مورد کاربرد های اصلی یافته های تحقیق پس از دستیابی است. عموما چنانچه کاربرد خاصی مد نظر محقق باشد در اینجا بیان می شود.
اهداف تحقيق (Research Objectives) مثال: عنوان: ارزش تشخیصی روش الایزا در عفونت های ژیاردیایی اطفال. هدف کاربردی: راه اندازی آزماش الایزا برای تشخیص عفونت های ژیاردیایی اطفال در بیمارستان دکتر شیخ مشهد.
فعاليت کلاسی • سه موضوع پژوهشی در حیطه رشته تحصیلی خود انتخاب کنید. • برای هر کدام یک عنوان تحقیق بنویسید. • برای یک عنوان انتخابی، مسئله پزوهش، زمینه پژوهش و اهداف پژوهش بنویسید.
فرضیه تحقیق (Research Hypothesis) تعریف: عبارت است از پیشگویی عالمانه نتیجه تحقیق پیش بینی رابطه بین دو یا چند متغیر تحقیق منشاء: تجربیات پژوهشگر نتایج سایر تحقیقات نظریه ها (Theories) موجود مثال:ورزش گروهی افسردگی سالمندان را کاهش می دهد.
فرضیه تحقیق (Research Hypothesis) دلایل استفاده از فرضیه: • تفسر نتایج تحقیق را آسان می کند. • به تفکر خلاق کمک می کند. • رابطه بین متغیر ها را تبیین می کند (بر خلاف سوال پژوهش که نشان دهنده هیچ رابطه ای نیست) آیا فرضیه پژوهش موجب جهت گیری پژوهشگر(Bias) و تغییر نتایج تحقیق نمی شود؟!؟
فرضیه تحقیق (Research Hypothesis) فرضیه پژوهش : • باید قابل آزمون باشد (واضح، دارای فعل رفتاری و بصورت جمله کامل نوشته شود) شیوع سل در مشهد زیاد است. (؟؟؟!!!) پرستاران در مورد فرایند پرستاری نظر خوبی دارند. (؟؟؟!!!) رابطه رضایت شغلی با مدرک تحصیلی(؟؟؟!!!) عامل بیماری مولتیپل اسکلروزیس یا ویروس است یا غیر ویروس. (؟؟؟!!!) • در مطالعات تحلیلی و مداخله ای بجای سوال پژوهش نوشته می شود.
فرضیه تحقیق (Research Hypothesis) انواع فرضیه پژوهش : • از نظر تعداد متغیر: • ساده(Simple) یا دو متغیره • پیچیده (Complex) یا چند متغیره ساده: شرکت در فعالیتهای اجتماعی، افسردگی سالمندان را کاهش می دهد. پیچیده: افزایش اعتماد به نفس و کاهش نگرانی پرستاران موجب افزایش رضایت شغلی آنان می شود.
فرضیه تحقیق (Research Hypothesis) انواع فرضیه پژوهش : • از نظر چگونگی پیشگویی: • جهت دار(Directional) • بدون جهت (Nondirectional) جهت دار: شرکت در فعالیتهای اجتماعی، افسردگی سالمندان را کاهش می دهد. بدون جهت: بین میزان نگرانی و کیفیت زندگی دانشجویان رابطه وجود دارد.
فرضیه تحقیق (Research Hypothesis) انواع فرضیه پژوهش : • از نظر ماهیت فرضیه: • تحقیقی (Research) یا Substantive، Declarative • آماری (Statistical) یا Null فرضیه تحقیق بیان رابطه مورد انتظار پژوهشگر است. فرضیه آماری فرض عدم وجود ارتباط بین متغیر ها در آزمون آماری مربوطه است که ممکن است پذیرفته شود یا نشود. (مثال: میانگین فشار خون آقایان و خانمها یکسان است)
فرضیه تحقیق (Research Hypothesis) IMPORTANT! Hypothesis are never Provedthrough hypothesis testing; rather they are Accepted or Supported. بر اساس یافته های این تحقیق، فرضیه پژوهش مبنی بر ”........“ پذیرفته می شود. (یا رد می شود)
پیش فرض (Assumption) تعریف: عبارت است از اصول و مبانی و واقعیت های مورد پذیرش اجتماع بدون آنکه نیاز به تایید داشته باشند. مثال: عنوان: مقایسه تاثیر تکنیک زد و روش معمول تزریق عضلانی بر درد ناشی از تزریق پیش فرض ها: درد قابل سنجش است. تزریق عضلانی یکی از اقدامات پرستاری است.
پیش فرض (Assumption) کاربرد پیش فرض در تحقیق: با قبول پیش فرضها از دور باطل جلوگیری شده و توجه محقق بر موضوع اصلی تحقیق متمرکز می شود. نکات قابل توجه در انتخاب و نوشتن پیش فرض درتحقیق: • تنها پیش فرضهایی که اثر مهمی در تحقیق دارند انتخاب و نوشته شوند. • منبع پیش فرض (در صورت وجود) نوشته شود. • به تفاوت فرضیه و پیش فرض توجه شود.
تعریف واژه ها (Word definiation) تعریف: عبارت است از توضیح و معنی کردن کلمات اصلی تحقیق شامل کلمات اصلی عنوان، اهداف، فرضیه و سوالات تحقیق. کاربرد: به شفاف سازی تحقیق و جلوگیری از تعبیر و تفسیر های اشتباه از عبارات توسط خواننده تحقیق کمک می کند. مثال: عنوان: بررسی حساسیت و اختصاصیت آپکار دقیقه اول نوزاد در تشخیص وقفه تنفسی حساسیت؟؟! اختصاصیت؟!! آپکار؟!!! وقفه تنفسی؟!!!
تعریف واژه ها (Word definition) انواع تعریف واژه ها: • نظری • عملی یا عملیاتی تعریف نظری همان معنی فرهنگنامه ای کلمه مورد نظر است که می تواند شامل کاربرد های متعددی باشد. تعریف عملی، تعریف اختصاصی کلمه مورد نظر در تحقیق حاضر می باشد که تنها شامل یک کاربرد است.
تعریف واژه ها (Word definition) مثال تعریف واژه ها: وقفه تنفسی: تعریف نظری: قطع عمل دم و بازدم (فرهنگ پزشکی ....) تعریف عملی: در این تحقیق منظور از وقفه تنفسی، قطع عمل دم و بازدم به مدت بیش از 30 ثانیه است که با علایم سیانوز همراه باشد.
مرور بر متون (Literature reviewing) Important تعریف: عبارت است از جستجوی هدفمند، منظم و گسترده منابع موجود (مجلات، کتابها، اسناد و ....) به منظور یافتن مطالب مرتبط با تحقیق و گزارش هدفمند، منظم و خلاصه آن.
مرور بر متون (Literature reviewing) اهداف مرور بر متون در تحقیق: • آگاهی از دانسته ها و نادانسته ها در مورد یک موضوع برای انتخاب موضوع مناسب پژوهش و پرهیز از تکرار • شناخت مسئله پژوهش یرای بیان مسئله پژوهش • انتخاب چهارچوب نظری یا ادراکی برای پژوهش • نوشتن فرضیه ها یا سوالات پژوهش • انتخاب طرح مناسب پژوهش (نوع تحقیق، ابزار جمع اوری، روش ها، نمونه برداری و ....) • کمک به تفسیر یافته های پژوهش • شناخت یا توسعه اقدامات بالینی جدید برای انجام تحقیق
مرور بر متون (Literature reviewing) زمان انجام مرور بر متون : • قبل از انتخاب موضوع تحقیق آغاز می شود. • برای نوشتن طرح تحقیق تداوم می یابد. • قبل از شروع تحقیق، بخش عمده مرور بر متون باید انجام شده باشد و نباید آن را موکول به زمان نوشتن گزارش تحقیق نمود.
مرور بر متون (Literature reviewing) متون قابل جستجو: • Electronic Resources • Print Resources Electronic Resources: • CD-ROM • Intranet • Internet :Print Resources • Print indexes • Library indexes
مرور بر متون (Literature reviewing) نکات قابل توجه برای انجام مرور متون صحیح و کامل : • انتخاب کلید واژه های مناسب • ترکیب مناسب کلید واژه ها ( حروف رابط ”و“، ”یا“ ”بدون“ ، ”عین عبارت“ ) • انتخاب فیلد جستجو (عنوان، چکیده، متن، نویسنده، کلید واژه، منابع) • محدود کردن تدریجی جستجو با استفاده از کلید واژه ها، فیلد ها، سال انتشار، نوع مطلب) • ذخیره الکترونیکی متن پیدا شده و در صورت لزوم چاپ آن. • طبقه بندی متون پیدا شده...... (ادامه)
مرور بر متون (Literature reviewing) نکات قابل توجه برای انجام مرور متون صحیح و کامل : • (....ادامه) مطالعه، خلاصه برداری و برجسته کردن قسمت های مهم. • استفاده از مطالب پیدا شده، در قسمت های مختلف تحقیق. • بیان مسئله • مرور متون • بحث • و .... • بیطرف بودن در نوشتن گزارش مرور بر متون. • رعایت امانتداری و اصول اخلاقی تحقیق در گزارش نویسی.
مرور بر متون (Literature reviewing) استفاده از متون در بیان مسئله : • بصورت خلاصه یک یا چند خطی تحقیق انجام شده و یا آمار های بیان شده با ذکر منبع مثال: • سرطان بعد از بيماريهاي قلبي-عروق دومین علت مرگ و مير در آمريكاوسومين علت مرگ و مير در ايران است[1]. • عبدالهی و همکاران (1379) با انجام مطالعه ای بر روی بیماران مبتلاء به سرطان تحت شیمی درمانی گزارش کردند که استفاده از اسانس نعناع به میزان 24 درصد از شدت تهوع ناشی از شیمی درمانی می کاهد.